YAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Bericht.
i
Twintigste jaar.
Zaterdag 24 November 1906.
Nummer 47.
De personen die een
abonnement nemen aan
ons blad voor 1907 zullen
van heden tot nieuwjaar
het blad gratis ontvan
gen.
De abonnementsprijs
voor dit jaar is slechts
2.50 voor stad. 3 fr. voor
de vreemde.
Wij moedigen alle le
zers aan dit blad te ver
spreiden.
Klerikaal Kiesbedrog.
De grootsche hetooging voor
den leerplicht.
Op liet stadhuis
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Ter 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
A'le berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicilé, Magdalenastraat. Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De liberale volksvertegenwoordiger M.
Jules Rens van het arrendissement Aalst
komt bij den heer prokureur des konings te
Oudenaarde eene vervalsching op groote
schaal aan te klagen der kiezerslijsten te
Geeraardsbergengelijk vroeger te Aalst
heeft men aldaar bij vele kiezers de maand
en bet jaar der geboorte veranderd om kies
recht aan den óénen te geven ea het kies
recht aan anderen af te nemen.
Er zal kortelings eene interpellatie over
die zaak in de Wetgevende Kamers plaats
hebben.
De Zondag 18 November 190Ö was een
jubbeldag voor de zaak van het verplichtend
onderwijsBrussel was van den vroegen
morgen overstroomd door de tallooze benden
betoogers die uit al de hoeken van Belgie
gestadig aankwamen.
Politiek was ter zijde gelaten, het was
een algemeen streven voor de onontb ierlijke
vaderlandsche hervorming de leerplicht,
van af tien uren waren «le Antwerpscbe-
en Zennelanen. groenlei Marktstraat, en
aanhoudende straten door eeDe menschenzoe
bezet. Vaandels van alle kleuren, behoo-
rende aan vaderlandsche-, politieke-, kunst
onderwijs-, economische maatschappijen enz,
enz. wemelden dooreen zoover het oog
strekte.
Al de klassen der samenleving waren ver
tegenwoordigd IIeeren met hooge hoeden,
werklieden in hun zondagspak, s'uienten
met kenschetsende pet, dames uit alle stan
den, oud-militairen met de cere tee kens op
de borst.
't Was ook geen klein bier die machtige
stoet in beweging te zetteD, en niet te min
gelukten de inrichters de menschenvloed
vooruit te krijgen een weinig na 11 ure.
De Stoet,
Een heerlijk geslaagde manifestatie. Een
reusachtige indrukwekkende, overt&lrijke
stoet. Geestdrift en diepe overtuiging, om
de broodnoodige hervorming van Leerplicht
te heroveren. Op de gaanpaden een dicht
opeengepakte haag kijkers, die sympathi
seerden met de manifestanten van heinde en
ver.
Eene zaak die over zulk leger vastberaden
mannen, ouderen en jongeren beschikt, moet
in het kort zegevieren.
We mogen zeggen dat het land voor leer
plicht gewonnen is en dat de pygmeen, die
de vrije onwetendheid door loenscho mid
delen nog durven voorstaan, tot machte
loosheid gedoemd te zijn.
Wij drukken er vooral op dat het
Vlaamscbe Land bijzonder talrijk opgekomen
was. Wie zou dit voor 6 jaren durven
droomen hebben
Ook het November-zonneken was met de
aanhangers der volksverplichting. Hoe kon
het anders. Hoewel in den vroegen ochtend
de lucht overtrokken was en eerder regen
voorspelde, klaarde zij op naarmate het uur
naderde, waarop de schier eindelooze stoet
zich in beweging stelde.
Te 11 uren was de hemel blauw en wit,
doorglansd met zonnelicht.
De verstompers van ons volk moeten
grinniken en grijnzen. Zij die reeds weken
schreven dat de manifestatie een fiasco zou
wezen.
j. Het groot getal opschriften in den stoet
gedragen was hun ze.ver erg onaangenaam
Het ouderwijs van het volk is hel kapi
taal van zijnen voorspoed (troonrede des
koning in 1878), oorlog aan de onwetend
heid. Wij willen wat is recht en winnen
wat wij willen, om zich te ontslaven moet
de werkman weten, enz. enz.
In de gothieke zaal
ln de gothieke zaal bemerken wij de bhn.
De Mot, Lspage, Fóron, Paul Janson, Del-
bas'.éa, Augusteyns, volksvertegenwoordi
gers Henri Bergé, ouJ-volkv., provinciale
raadsleden, enz. enz., alsook M. Robelin,
onder-voorzitter van de Fransche Ligue
de l'Enseignemenl.
De ontvangst op het Stadhuis.
Het hoofd van den stoet was nu op de
Groote Markt gekomen.
M.Buis, gevolgd door den Midden-Raad
van den Onderrictitsboiid til de dragers van
de verzoekschriften, begeeft zich langs den
Leeuwentrap naar het kabinet van den
Burgemeester, d.e, omringd door de schepe
nen in galakostuum, gemeenteraadsleden,
senators en volksvertegenw oordigers de af
vaardiging afwacht.
Na de gebruikelijke groeten, neemt M.
Karei Buis het voord
.Redevoering van
M. Karei Buis.
Mijnheer de Burgemeester,
Ik dank u omdat gij ons willen ontvan
gen hebt in dit zoo oud gemeentepaleis,
waar wij op 8 Augustus 1884 gezworen heb
ben de gemeentescholen te verdedigen waar
op de stad Brussel rechtmatig trotsch is.
Heden overhan iigen wij u, opdat gij ze
in het Parlement zoudt neerleggen, ver
toogschriften, waarbij 200,000 bergers den
leerplicht vragen en een oproep doen tot de
eendracht van alle lasthebbers der Natie om
aan 150,000 Belgische kinderen het brood
van het verstand te verzekeren waarvan zij
heden beroofd zijn.
Indien, zooals wij het hopen, de nationale
wetgeving recht schenkt aan onze wen-
schen, dan zal een nieuwe parel gevoegd
worden bij de kroon van geschiedkundige
herinneringen waarop het stadhuis van
Brussel fier is.
Wij vragen den vertegenwoordigers van
het land de schandige wonde van de onwe
tendheid te heelen, eene wonde die haar nog
bevlekt, wij vragen hen zich te vereenigen
met het oog op een werk van menschelijke
solidariteit en vaderlandsch vooruitzicht.
Geene Grondwet waarborgt beter dan de
ODze de gelijkheid en de vrijheid van alle
burgers en wy zijn er rechtmatig trotsch
om.
Doch de gelijkheid is maar een ijdel
woord indien de eenen, door de school ge
wapend, mogen oprukken tot de verovering
van alle toestanden, die een volhardenden
en verstandigen arbeid beloonen en indien
de anderen onmachtig geworden door hunne
onwetendheid verwezen worden een ellen
dig bestaan te leiden.
Is het waarlijk eea vrije burger deze
welke door zijne onbekwaamheid ongeschikt
is zich door zijn eigen rekening te geven
van zijne burgerlijke plichten
Door welke zonderlinge blindheid men
zich onophoudend bezorgt over de verbete
ring van onze handels- en nijverheidsuit
rustingen de vervoermiddelen te water en
te lande vermenigvuldigen, nieuwe havens
openen, oude ontwikkelen en vergelen dat
die stoffelijke werktuigen enkel hun nuttig
uitwerksel zullen hebben wanneer zij gericht
zullen worden door onderwezen hersenen.
Van alle werktuigen van onzen stoffelijken
voorspoed is het de mensch, dien men het
minst denkt te verbetereu. Nochtans meet
do hand die het werktuig gebruikt niet
geleid worden door een verlicht verstand?
Op de vreemde markten ontmoeten wij
mededingers, die zich hebben kunnen onder
werpen aan de neilvolle tucht der school,
bij welke het methodisch aanleeren en het
technisch onderwijs leerlingen vinden voor
bereid door den leerplicht.
Indien wij onze plaats tusschen de vrije
en eerlijke mededinging der nijverheids
natiën vilpn behouden, dan zullen wij
mannelijke b sluiten weten te nemen. Wij
zullen den moed hebben dezelfde middelen te
gebruiken die heden zegevieren dank aan
den verstandelijken voorrang.
Dit zijn, Mijnheeren senators en afgevaar
digden, de gevoelens die alle deelnemers aan
de manifestatie van dezen dag vereenigen.
Zij zijn talrijk aangekomen, uit alle hoeken
des lands, zonder onderscheid van jartijen.
Zij hebben zich enkel laten geleiden door de
liefde van het vaderland, want zij zouden
ons land overdekt zien van scholen toegan
kelijk voor dezen zonder onderscheid van
eerediensten of overtuigingen die ver
dedenscholen doordrongen van den geest
der wetenschap en der broederlijkheid die
vereenigt, om te beantwoorden aan alia
noodwendigheden van eene woikzame en
vreedzame natie.
Ook is het vol vertrouwen in de vader
landsliefde der Kamers, dat de Algemeene
Raad van den Onderrichtsbond, bunk over
handigt, door uwe tusschenkomst, M. de
burgemeester, die verzoekschriften door
welke de burgers, die we vertegenwoordigen,
dringend eene wet eischen die voor doel
heeft den huisvader aan zijne kinderen het
onderwijs te geven of te doen geven in de
school van zijn keus.
De heer senator De Mot,
burgemeester van Brussel
nam dan de verzoekschriften aan en sprak
dan de volgende woorden
MIJNHEER DE VOORZITTER
Uwen opvolger is het bijzonder aange
naam U te ontvangen in dit huis, waar de
geheugenis van uw beheer onuitwischbaar is
en er den man te begroeten die het beste
deel van zijn leven gewijd heeft aan het
onderricht, den man die heden nog aan de
edele zaak een nieuwe getuigenis van zijne
standvastige z orgen geeft,
lk neem de zending aan die de Onder
richtsbond mij wil opdragen. Ik zal de door
U overhandige verzoekschriften aan het
Parlement doen geworden.
Mijnheeren, de belangrijke stoet die U
hier gebracht heeft, zooals de aanwezigheid
van talrijke vertegenwoordigers der Natie,
toont de volksgezindheid om de gevraagde
hervorming
Die hervorming, Mijne heeren, zal, wat
men ook zegge, vervuld worden. Haar uur
is geslagen en het heeft maar lang genoeg
geduurd. En dat men niet zegge dat het
eene pavtijzaak isl De leerplicht is eene
nationale kwestie, een maatschappelijk
vraagstuk van eersten rang. Alle denkwijzen
overheerschend die de regeering des lands
betwisten, dringt zij zich op als de onont
beerlijke voorwaarde van den vooruitgang
en van het bestaan zelf der vrije volkeren.
Heden durfc men Diet meer staande hou
den dat de huisvader het recht heeft zijne
kinderen in de onwetendheid te behouden.
Bij eene werkzame bevolking die al hare
zonen verzoekt hare openbare macht te dee-
len, moet de wetgever tusschen komen om
den burger het werktuig te schenken nood
zakelijk voor zijn burgerlijke en politieke
onafhankelijkheid.
Mijnheeren, de landen die ons omringen
hebben den leerplicht uitgevaardigd. Laat
ons ze navolgen. Laat ons do krachtsinspan
ningen van eene vaderlandsche propaganda
vereenigen voor de snelle verwezenlijking
der ontvoogdende hervorming die gij voor
stelt
Na die plechtigheid, begaven zich de
heeren burgemeester, schepenen, gemeente
raadsleden, senators en volksvertegenwoor
digers naar het balkoeu om den indrukwek-
kenden optocht van den reusachtigen stoet
bij te wonen.
Men schat het getal deelnemers, zonder
de minste overdrijving, op
70,000 betoogers.
Een policieofïicier, sinds jaren in dienst,
verzekert ons dat de betooging verre deze
overtreft van 1884.
De volksmenigte
is ontzaggelijk op gansch den doortocht en
vooral op de Groote Markt.
Om 12 uren juist kwam het hoofd van
den stoet aldaar toe en om 1.30 u. stonden
de laatste deelnemende kringen nog op d«
Zennelaan l
HET WEEKBLAD
