VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Bericht.
STADSNIEUWS.
Philips van Artevelde, j
Nummer 49.
De personen die een
abonnement nemen aan
onsblad voor 1907 zullen
van heden tot nieuwjaar
het blad gratis ontvan
gen.
De abonnementsprijs
voor dit jaar is slechts
2.50 voor stad. 3 fr. voor
de vreemde.
Wij moedigen alle le
zers aan dit blad te ver
spreiden.
Het parlementair schandaal.
Het Onderwijs
op den buiten.
Overlijden vao M. Liefmans.
Vlaamsche Ster.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 ft*, voor stad. Per 6 maanden i fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent.
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijko nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
Alle berichten van verkoopiogen of andere bekendmakingeu ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzond(riog der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de PublicitéMagdalenastraat- Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Voor de openiug van den kamerzittijd
kon niemand gelooven dan de verflauwde
klerikale meerderheid zich zoo ver zou wa
gen op het terrein der onbeschaamdheid en
der eerloosheid, als hetgene wij zien brproe-
ven bij de verkiezing van Kortrijk.
Wij dachten dees week onze meeniug te
mogen uitdrukken nopens den einduitslag
van de schandalige praktijken der klerika-
len, maar nogmaals is de zaak op de lange
baan geschoven.
Na de afkondiging der officieele resultaten,
den 28" Mei 11., dachten wij dat twee kadi
daten van het kartel er stellig door waren.
Immers de heeren magistraten van Kort
rijk - allen sterke koppen - hadden over één
dag en één nacht beschikt om de zaken t.e
wikken en te wegen, en tot in de kleinste
bijzonderheden uitte pluizen.
Ook het beroep op verbreking van wege
de ultramontaacsche pers werd op een spot
gelach in 't land onthaald, en ernstige kat
holieken konden niet nalaten te glimlachen.
Maar de arts tos van Kortrijk hielden
wacht ën onze senator czar oappelle, om zij
ne koppigheid beroemd, hield ook voet bij
stek, en al de spitsbroeders van de streek
zwoeren in publiek bij hoog en laag, den
socialitischen gekozene uit de kamer te ver
bannen. De parlementaire meerderheid leen
de zich aan die schandalige politiek, om den
partij aanslag te plegen eenig in zijne soort
sedert 1830.
Partij aanslag eenig in zijne soort beves
tigen wy, want opvolgentlijk verloochende
den klerikalen voorzitter der eerste onder-
zoekskommissie, zijne stemming gunstig
aan de geldigverklaring van Debunne. De
kamer die nogtans beloofd had met de ziens
wijze der onderzoekers in te stemmen, be
noemde eene tweede en zelfs een derde on-
derzoekskomiteit.
Maar het lot was de rechtvaardigheid gun
stig en bracht, tot spijt der kaloten, de twee
de en derde maal eene anti-klerikale meer
derheid in de kommissie. Wat mogen de pa
pen daarover denken, zij die overal den vin
ger gods zien?
Zij hebben zelfs geen vertrouwen in de
cijfers meer, vermits zij buiten al hun kies-
geknoer en verdere deugnieterij nog ver
plicht zijn hun eigen bedrog aan het licht te
brengen en eene twee maal tegen hunne te
genstrevers uit te werken. Weiboe! het zou
buiten hunne weet zijn dat veroordeelden
voorkomen op kiezerlijsten opgemaakt door
klerikale gemeentebesturm en nagezien door
klerikale vrederechters
Tot nu .toe zijn de Meenensche en an
dere merkwaardigheden der streek er voor
hun geschrijf en hun gewrijf. Spijts hare
overaracht mag de kalot nog geen victorie
kraaien, de linkerzij blijft strek vereenigd
om hardnekkig het hoofd te bieten aan den
scbandaligen partijaanslag. En moest het
recht wijken voor die bende van rechts,
dan laten de anti-klerikalen gansc'a de ver
antwoordelijkheid aan de mannen over.
De kalot voelt zich erg ziek, niettegen
staande twaalf stemmen meerderheid, overal
Geschiedkundige Horna».
Zooals de Ruwaard bet voorzien had, j
veroorzaakte het ontwerp der Vlamingen
aaD het Franschehof een hevige ontroering,
want's koniDgs raadsheeren vreesden, niet
zonder reden, dat Vlaanderen, door een ver
bond met Engeland, zoo groot en machtig
zou worden als ten tijde van Jacob van
Artevelde. Zij besloten dan ook niets onbe
proefd te laten om de inzichten hunner vij
anden te verijdelen, 's Vorsten oomer had
den inderdaad het plan opgevat de Vlamin
gen door listen en bedrog van hunne bond-
genooten af te zonderen, den iDvloed van
Artevelde door vuigen laster en snoode ver
denking te verminderen, zelfs te vernietigen
en de macht der steden te verlammen door
haren naijver aan te vuren en op te rake
len. Door zijne bondgenooten verlaten, van
zijne aanleiders bero ofd en door inwendige
twisten verscheurd, zou Vlaanderen niet in
staat zijn eenen weerstand te bieden en
eene even gemakkelijke als voordeelige prooi
worden. Van dat oogenblik wil men ge
bruik maken om het gewest bepaald te ver
pletteren en den graaf met meer gezag dan
ooit te doen weaerkeereu. Hij zou als heer
en meester gebiedt n, de hoogmoedige ste
den van hunne voorrechten berooven en het
land, vernederd en geketend voor zijne
voeten gelegen, naar willekeur mogen be
lasten en uitbuiten.
Die ontwerpen, de sluwheid van Frank-
rijks staatkunde en de hebzucht van's gra
ven schoonzoon waardig, moesten onver
wijld uitgevoerd worden, wilde men eeni-
go hoop hebben op welgelukken. Ook
haastte men zich Artevelde's bode op vrije
voeten te stellen en Franscbe zendelingen
naar Doornik te sturon om van daar, met
de Vlamingen in schijn, over vrede te on
derhandelen. Om de begoocheling volledig
te maken en bet vertrouwen te winnen,
had men er aan gehouden het gezantschap
uit de aanzienlijkste, de geleerdste en de
bezadigste personen des rijks samen te
stellen. Buiten verscheidene heeren van
den hoogen adel, bestond het inderdaad
uit Reginald van Gorbie, voorzitter van den
rijst tweedracht in hare rangen op. Daarom
wil het ministerie zich versterken door welk
middel het ook zij.
Véor verleden woensdag aanschouwden de
meenensche kaloten de kiezing van Bussch-
aert als verzekerd, de vendels lagen gereed,
de klokken zouden triomf uitgalmen, en den
Meenenaar zou met eene gelenheidsproza
verschijnen.
Helaas! 's avonds luidde de draadmare uit
Brussel, verzonden naar eene derde onder-
zoekskommissie.
Voor wanneer nu het einde?
k. Balakalot.
M. Cnudde, onderwijzer te Syngem, een
dorpken in Oost-Vlaanderen, doet de volgen
de stichtende bijzonderheden kennen.
Zijne klas telt 62 leerlingen.
In October is zij 24 dagen open geweest,
dit maakt 62x24—1,483 dagen. Welnu hij
telt 307.5 dagen ongegronde afwezigheid of
meer dan 20 t. h.
M. Cnudde somt de redenen op van af
wezigheid (het betreft kinderen van t tot
10 jaar).
De zoogezegde koewachtertjea tellen
150 dagen afwezigheid.
Voor een emmer botermelk, voor 15 cen
tiemen per dag, moeten de kinderen de
school verwaarloozen om de koeien te wach
ten.
Een kind moest als trekhond dienst doen
om beir naar den akker te helpen vervoe
ren,
Een ander moest de kraai 3n ran het veld
verwijderen.
Twee kinderen gingen niet naar school
omdat het varken gedood werd.
Een ander kind moest de broertjes en de
zusjes oppassen terwijl de moeder naar de
kermis was.
Eindelijk bleef een ander kleine leerling
uit de school weg omdat hij met de geit naar
den bok moest gaan
M. Cnudde voegt er bij dat, voor wat het
raad van Parijs en niet minder dan drie
bisschoppen.
Nauwelijks waren de Vlaamsche gevolg-
machtigden naar Engeland vertrokken, of
de Fransche zendelingen richtten brieven
naar de magistraten van Oent, Brugge en
leper om hun vrijgeleide te verzoeken ten
einde mondelings met de goede steden te
kunDen onderhandelen en vervolgens eene
algemeene vergadering te Doornik te be
leggen.
Zoo spoedig had ik de listigaards niet
aan het werk verwacht, - spotte Ar:evel-
de wanneer zijn geheimschrijver ten Sche
penhuize van Oent de boodschap der ge
zanten had voorgelezen.
Ik geloof inderdaad dat men ons wil
verschalken verklaarde de schepen Jan
de Hert die de lezing met gefronstea blik
aangehoord had. Zou de brenger van
dien brief misschien niet meer weten
vroeg hij.
Dat valt te betwijfelen ontkende de
Ruwaard. Doch, wij zullen hem doen
spreken zoo 't mogelijk is.
De bode werd binnengeleid, doch hoe
schoolgaan betreft, zijne school de beste is
van het schoolkanton.
Blijkt uit die voorbeelden niet dat leer
plicht volstrekt noodig is mits toelating voor
de kinderen eenige weken afwezig te zijn
om het veldwerk te verrichten en mits uit-
deeling van scboolkleeren en schooleten
voor de arme kinderen.
Verledene week is M. Liefmans volksver-
tegen woordigsr te Oudenaarde overleden.
De afgestorvene, geboren in 1857, was
advokaat.
M. Liefmans werd voor de eerste maal
afgevaardigde verkozen bij de kiezingen van
1900, en werd in 1904 herkozen.
In 1890 was hij reeds in 't strijdperk ge
treden tegen M. De Malander.
Hij maakte deel van het komiteit der Li
berale Federatie.
M. Lief*ans gaf blijken van de grootste
verknochtheid aan de liberale partij.
Zijn opvolger in de Kamer is M. P.
D'Hauwer. dokter, van Ronse, en bijgevoegd
volksvertegenwoordiger.
J. 1. zondag bood de tooneelmaatschappjj
De Vlaamsche Ster haren inschrijvers en
het publiek eene puike vertooning aan, die
onder alle opzichten opperbest gelukt is.
De schouwburg was eivol men zat er
op een geperst als haringen in eene ton en
allen hebben er zich uitermate goed ver
maakt.
Eerst kwam Marten de Boschwachter
voor het voetlicht, eene drama in drie be
drijven, door E. Pil-Deman. Het is een
stuk vol roerende tooneelen en eene aan
eenschakeling van diepingrijpende zedeles-
■en. Al de toestanden zijn uit het werkelijk
leven gegrepen en naar de natuur gemaald.
Het werd daarbij op eene meesterlijke wgze
man hem ook dreigde, er was niets uit te
krijgen. De man wist niets en kon enkel
zeggen dat hij, tegen eene hooge belooning,
aanvaard had de boodschap naar Cent te
dragen.
En wist gij niet dat gij u aan de gevan
genis blootsteldet met zonder vrijgeleide
uit Doornik naar Vlaanderen te komen
eindigde Artevelde de ondervraging.
Ik had er een voorgevoel van evenals
mijne gezellen die met brieven naar Brug
ge en leper vertrokken zijn docb wij stel
den ons vertrouwen in de edelmoedigheid
en de rechtschapenheid der Vlamingen -
antwoordde dc zendeling. Wat meer is,
de vergelding was te gewichtig, en wan
neer men een gezin te onderhouden heeft,
komen zulke buitenkansen niet ten on
pas voegde hij er bij.
- Als u die les niet voorgespeld is zijt gij
een braaf huisvader knikte Artevelde
toestemmend. «Wat er overigens van zjj,
wij kunnen voor u geene uitzondering
maken en zijn verplicht u in hechtenis te
houden.
Wordt voortgezet.)
HET WEEKBLAD
(739 Vervolg). j