De Boom der Onafhankelijkheid
Amitiés Frangaises
Zooals het in meest alle steden en dorpen
van ons land gedaan wordt, werd er hier Zon
dag laatst, ter gelegenheid der honderdjarige
onafhankelijkheid van België en als inzet der
feestelijkheden die te dier gelegenheid zullen
ingericht worden, een boom geplant die aan
onze nakomelingen herinneren zal dat deze
heuglijke gebeurtenis hier te Yper, de marte-
laarstad, waar van 1914 tot 1918 het lot van
België beslist en zijne onafhankelijkheid ten
prijze van zware offers ongeschonden be
waard werd, niet onbemerkt is voorbijgegaan.
Sommigen weliswaar hadden zulks ge-
wenscht, anderen hebben het gevreesd en
zouden dit grootelijks betreurd hebben. Wij
zelf, wij dachten reeds dat wij van onze eeuw
feestcommissie niet veel te verwachten had
den. gezien zij tot nu toe van haar nog niet
had laten hooren, terwijl men overal elders
reeds gansch het feestprogramma heeft vast
gesteld en men volop bezig is grootsche
feestelijkheden voor te bereiden en er de
noodige ruchtbaarheid aan te geven. Wij be-
statigen echter met innige voldoening dat
onze vrees ongegrond was, maar betreuren
alleen het gemis aan voldoende bekendma
king. Overal worden dergelijke plechtigheden
weken op voorhand kenbaar gemaakt, en hier
heeft men het voldoende geoordeeld dit
slechts daags te voren, bij middel der plaatse
lijke pers, aan de bevolking mede te deelen.
Is dit uit vrees van tegenkanting of is het met
opzet gedaan om zoo weinig mogelijk volk
aan te lokken Wij verhopen dat het alleen
maar nalatigheid is en dat dit in de toekomst,
voor de feesten die nog moeten volgen, 'zal
verholpen worden.
Maar keeren wij terug tot ons onderwerp.
De vaderlandsche plechtigheid van Zondag
laatst was eenvoudig maar schoon. Korts na
11 uur werd de stedelijke overheid door af
vaardigingen, met vaandel, der Oorlogsinva
liden en der Burgerlijke verminkten, door de
Harmonie Ypriana en het brandweerkorps
ten stadhuize afgehaald en stoetsgewijze ge
leid tot achter St-Maartens kathedraal, op de
plaats waar de boom der onafhankelijkheid
thans geplant staat. Omringd van de heeren
Lemahieu en D'Huvettere, schepenen Van-
damme, Vergracht en Vermeulen, gemeente
raadsleden Clinckemaille, arrondissements
commissaris E. H. deken Vermaut van de
Voorzitters der Rechtbank van iD Aanleg en
der Commissie van Openbaren Onderstand,
en van meest alle burgerlijke overheden en
vooraanstaande personen van de stad, die tot
de plechtigheid uitgenoodigd werden, sprak
de heer Burgemeester Sobry een mooie,
gloedvolle rede uit, waarvan den diep vader-
landschen zin op de omstaande menigte
grooten indruk miek. Vervolgens werd het
jonge boompje, met een driekleurig lint br-
wonden, in den put geplaatst en terwijl de
heer Burgemeester er de eerste schop aarde
aanvulde, hief de Harmonie Ypriana een
dreunende Brabangonne aan, die door al de
toeschouwers eerbiedig werd aanhoord.
Daarna trok de stoet, muziek voorop, terug
naar het stadhuis.
Thans bezit Yper ook zijn boom der onaf
hankelijkheid. Mocht hij lange jaren weelderig
groeien en getuige zijn van den groei en den
bloei van ons duurbaar vaderland 1
Rede fan den Heer Sobry, Burgemeester
Onder de heilzame ingeving van den Heer
Minister van Binnenlandsche zaken en van
den Heer Gouverneur van West-Vlaanderen,
onze geëerde en gewaardeerde overheden,
had ik de voldoening U uit te noodigen tot de
Vaderlandsche plechtigheid van het planten
van eenen boom ter herinnering van Belgie's
honderdste verjaring.
Evenals, bij de honderdste verjaring van
eenen Vader of van eene Moeder, de kinderen
en kleinkinderen, de broeders en zusters, de
neven en nichten, en de naaste geburen der
eeuwelingen gelukkig zijn die bijzondere ze
gening des Hemels te vieren, en, evenals
Yper gelukkig was in i855 de 25,u, in 1880
de 5o en in 1905 de 75*'* verjaring te vie
ren van ons gezegend, vrij en vreedzaam
Vaderland, zoo zijn wij gelukkig, in ig3o,
Belgie's Eeuwfeest te vieren.
Mij dunkt dat Yper bijzondere redens heeft
om Belgie te vieren, daar het Belgie binst den
oorlog zoo beminde dat het er voor streed en
leed tot de dood, en daar het sedert den oor
log door Belgie tot het leven herroepen wierd,
en er volledig herstel mag van verwachten.
Yper streed voor Belgie. Na de meineedige
en weerzinwekkende oorlogsverklaring aan
ons klein onschuldig land, dat Duitschland
gezworen had te beschermen na de afschu
welijke schending onzer grenzen om Frank
rijk te bereiken, waaraan men paalde van aan
Luxemburg tot aan Zwitserland na de bom
bardeering en verbrijzeling der torten van
Luik, Namenen Antwerpen, en de onweer
staanbare inneming van de negen hoofdsteden
en bijna al de gemeenten van Belgie, stond
Yper vóór eene ontzaglijke legermacht, die
met hand en tand de overgaaf eischte. 't as
in October van het jaar 1914. Frankrijk, na
overweldigd en bezet geweest te zijn tot op de
Marne, kon aldaar eene schitterende zege
praal behalen en voor goed den vijand tegen
houden. Daarom beslisten Duitschland en
Oostenrijk Parijs te laten schieten, en het
Noordzeestrand te betrachten, en, langs over
den Yzeren Yper. naar Kales te stormen, om
daarna Belgie en Noord Frankrijk in te lijven,
en van uit Kales Engeland te beschieten.
Maar, van Nieuwpoort tot aan Ploegsteert,
vonden onze vijanden Belgie, Frankrijk en
Groot Brittanje slagveerdig en in staat hun
plan te verijdelen
Gelegen te midden de Belgische vuur- en
vechtlijn, stak Yper als 't ware hoofd en borst
vooruit, om zijne vrienden mee te sleepen en
den vijand tegen te houden. Yper was geluk
kig al de weerbare Belgen en Bondgenooten
van verre en naar te zien toestroomen, om
een rotssterken dijk en dam op te hoogen
tegen den onstuimigen vloed van al de weer
bare mannen uit Duitschland en Oostenrijk
Yper hield stand, spijts woedende bestormin
gen, donderende bombardeeringen, ontzag
lijke vernielingen en onmenschelijke moorde-
rijen Yper liet den vijand niet door, maar
hield Belgie in de hand, en beschermde 't on
bezet gebied van België, Frankrijk en Enge
land.
Yper leed en stierf voor Belgie. De oorlogs
jaren waren vier lange bange jaren vier jaar
lang zag Yper eene ontzaglijke legermacht gedu
rig op den loer liggen om het te bespringen en
tot overgaaf te dwingen dag en nacht hoorde
'c het donderend kanon bulderen en de bom
men en de obussen ontploffen dagelijks zag
het de huizen, de eene na de andere, in brok
ken schieten, de Godgewijde kerken en kloos
ters in duigen vallen, de eeuwenoude Halle,
de trots vanille Yrerlingen, in brande steken;
de openbare en bijzondere schatten en rijk
dommen van 't ve; leden vergaan, en van etne
schoone sta l, vol kunstgebouwen, t-ene wots
te wildernis vol puiten en bulten maken dag
en nacht moest het honderde soldaten en
burgers het leven zien verliezen, en in onzeg-
gelijken zielenangst een jarenlange marteldood
sterven om Belgie te helpen uit den nood.
Ook is het niette verwonderen dat, na's
vijands wegjaging en Belgie's herovering, de
Wetgevende Kamers zinderden van medelij
den op het zicht der oorlogspuinen door vier
jaar vernieling te weeg gebracht, en eensge
zind waren, om den Staat, of alle Belgen,
solidairelijk, te verplichten de geledene oor
logsschade te herstellen.
Zoo kwam in 1919, van wegens den Staat,
de Heer Hoog Commissaris De Schoonen het
afzichtelijk verwoest Yper vereffenen, en ber
gen brokken brijken wegvoeren zoo volgde
de Heer Hoog Commissaris Moreau, die de
begonnen heropbouwing voorizette zoo
veranderden de hooggewaardeerde Heeren
Ministers Vandevyvere en Ruzette het plat
geschoten oorlogsveld in de bijna heropge
bouwde stad en de vruchtbare velden die wij
weer bewonen en benuttigen en wij verho
pen vol betrouwen dat Belgie de nog te her
stellen oorlogsschade zoohaast mogelijk zal
herstellen
Belgie heeft tot heden zijn woord gehouden
het zal het weten voort te houden uit plicht
en erkentelijkheid voor allen die alles voor
Belgie ten beste gaven. Duitschland, dat van
rechtswege al ae veroorzaakte scha moest in
staan heeft afslag betracht en verkregen dank
aan Belgie en zijne Bondgenooten die mee
gaande waren om de wereldvrede te verhaas
ten. 's Lands Bondgenooten, die binst den
oorlog Belgie's volledig herstel beloofden,
vergenoegden zich tot heden met hunne dier
bare gesneuvelden op hun graf te komen
groeten, maar Belgie zal Yper gansch en
geheel willen herstellengelijk Yper zich gansch
en geheel heeft willen slachtofferen, 't Is van
het weer voorspoedig Belgie dat Yper den
heropbouw van zijne Halle, zijn Parnassus
Hof, zijne Volksboekerij, zijne trein- en tram
statiën, en zijne vaarten naar den Yzer en
naar de Leye moet en mag verwachten, en 't
is ook van het weer voorspoedig Belgie dat
Yper zijn bij misslag ontnomene Rijschool
Voetvolkskazern. Krijgshospitaal, Weldadig,
heidschool en Celgevang moet weer verhopen
of, er voor, Staats ongebruikten militairen
grond, een Telefooncentrale, een vliegpiejn
en eene Gendarmerie zou moeten krijgen.
Laat ons dus, ter gelegenheid van Belgie's
honderdjarig bestaan, ons beroemen over ons
Vaderland ons gelukkig achten over de hoo-
ge achting en diepe genegenheid die Belgie,
de wereld door, genu t over den vrede dien
het bezit, en de vriendschapsbetrekkingen die
het met alle Mogendheden onderhoudt over
den eerbied dien het heeft voor het Recht naar
de spreuk van 's Lands Eersten Minister
Recht, vóór al, en over den veel belovenden
voorspoed waarin het verkeert. Laat ons ons
vei heugen bij dit jubeljaar, daar ons Volk
sedert honderd jaar zijn eigen meester is, en
niet meer afhangt gelijk vroeger van Frankrijk,
Spanje, Oostenrijk of Holland laat ons ons
verblijden over Belgie's lang en gelukkig leven,
en vragen dat het God believe Vorst en Va
derland met lengte van dagen, vrede en voor
spoed te zegenen laat ons dit jubeljaar aan
onze nakomelingen herinneren door het plan
ten van eenen Boom, zinnebeeld, door zijne
diepe en taaie wortels, van onze diepe ei bij
blijvende gehechtheid aan het Vaderland, en,
door zijne hooge kruin en kroon, van ons ver
heven streven naar steeds hooger leven.
De gewezen Burgemeester van Yper, Mr.
Alfons Vandenpeereboom, teekende eenen
peereboom bij zijnen naam en beeltenis, en
schreef er deze woorden Als ritt, buig niet,
maar blijf vroom, Peereboom.
Bij dit zinnebeeld onzer gehechtheid aan
Vorst en Vaderland, roepen wij als riet, buig
niet, maar blijf vroom, Kastanjeboom.
Voor ons Museum
Van den heer Daniel Tack, Bewaarder
van het Museum een groote steendruk in
kleuren met de Halle en de wapens van Yper
der geschiedkundige en oudheidkundige
Maatschappij der Stad Yper en het oude West-
Vlaanderen.
Dit zeldzaam stuk draagt het handteeken
van den Voorzitter Alphonse vanden Peere
boom.
De Commissie van het Museum heeft eene
wonderschoone schildei ij aangekocht van den
heer J. F. Bouchor, Kunstenaar te Parijs
Yt>er 14 November igió »-
Die schilderij die de Groote Markt afbeeldt
is door den heer J. F. Bouchor, toegevoegde
aan het Ftansch Hoofdkwartier, geschilderd
geweest, op 14 November 1916 op de Groote
Markt van Yper.
J. F. Bouchor heeft verder menige schilde
rijen gemaakt die hun plaats vinden in het
Museum van het Leger en het Museum van
het Eerelegioen.
Voor ons Oorlogsmuseum
Het portret van Maarschalk Haig.
Het zilveren potlood van Lord Haig,
Engelsch Maarschalk, dat hij gedurende den
oorlog bezigde, aan het oorlogsmuseum ge
schonken door Lady Haig.
Le Grand Bal Paré, Masqué
et Travesti se donnera le Samedi 29
Mars, 20 h. 30.
L Orchestre sera renforcé et exécutera les
dernières nouveautés.
L n Pick-Up sera installé comme second
orchestre. La salie sera spécialement décorée
et illuminée. Des projecteurs permettront de
mettre les plus beaux costumes en valeur.
A minuit Bataille de Serpentins.
A 20 h. 3o Concours
1) Les plus beaux travestis dames.
2) hommes.
3) groupes toutes caté-
gories.
GRANDE TOMBOLA GRATUITE
Chaque travesti recevra deux tickets.
Les dames non travesties recevront un
ticket.
Les nombreux prix sont exposés chez
Monsieur Van Neste, bijoutier, Grand'Place.
Avis trés importantLa carte de mem*
,*««£2 Clrculaire se.ra exigée k l'entrée, aucun
e ne sera admis et de nouveaux membres
ne seront pas acceptés k l'entrée. Les inscrip-
io_ns seront regues jusqu'au Samedi 29 Mars
a o h. du soir chez M. E. Glissoux, rue de la
Station, 11. pour le Comité.
Mijnheer en,
