L'Inauguration du Memorial Britannique
de Ploegstaart
2
L'Arrivés du Due de Brabant
heden en aantrekkelijkheden, van dien stond
af is de toeloop van vreemde bezoekers ver
zekerd. Van het oogenblik dat een produkt
gekend wordt door zijn voortreffelijke hoeda
nigheden, zijn heilzame uitwerksels, zijn ma
tige prijzen, zijn gemakkelijke behandeling en
snelle voortbrengst, van dien stond af is zijn
steeds uitgebreider afzetgebied klimmender en
omvangrijker. Van het oogenblik dat een nij-
veraar, een handelaar, een winkelier gekend
is om zijn eerlijke doenwijze, zijn rondborsti
gen omgang met groot en klein, zijn onver
vahchte en deugdelijke waar, zijn stevige be-
taalkracht, van dien stond af is zijn kliënteel
verzekerd en groeiend
Helaas 1 Dat verstaan onze menschen en
laat ons zeggen onze steden nog niet zooals
het zijn moet. Andere menschen en andere
landen hebben er de kneep van om menschen
aan te lokken of hun waren af te zetten. De
ontzaggelijke sommen, die zij besteden aan
reklaam, beschouwen zij als een winstgevend
kapitaal dat hun woeker intrest opbrengt.
Duitschland alleen geeft jaarlijks in New
York voor meer dan 10 miljoen dollars uit aan
publiciteit, Duitschland, Italië, Zwitserland
en Groot Brittanje zijn overstroomd door
Amerikaansche toeristen, terwijl hun getal in
Frankrijk vermindert en het bij ons zeer onbe
duidend is.
M. Ray Hall, een specialist van New York,
die zich bijzonderlijk bezig houdt met alles
wat toerisme aangaat, heeft uitgecijferd dat
zijn landgenooten in 1929 aan hun transocea-
nieke tochten en uitstapjes de kleinigheid be
steed hadden van 900 miljoen dollar of meer
dan 20 miljard frank. M. Ray Hall duidt aan
dat die som een vermeerdering beteekent van
10 op 't cijfer van 1928 en dat volgens zijn
vooruitzichten het cijfer voor 1931 zelfs dat
van 1929 met 10 zal overtreffen.
Onze Zuiderburen moeten dus aannemen,
dat de Amerikanen, in plaats van in Le Havre
of in-Cherbourg te ontschepen, andere kusten
hebben verkozen. Inderdaad Genua, Barce
lona, Hamburg boeken een nooit gtkenden
toeloop van reizigers komende uit de Veree-
nigde Staten. De reis naar Europa behelst
niet meer zooals vroeger een verplichtend af
stappen in Frankrijk, en zoo er nog Ameri
kaansche toeristen zijn, die getrouw blijven
aan de traditie en Parijs willen aandoen, dan
blijven zij er niet lang toeven na twee of drie
wandelingen in autocar vereffenen zij hun
rekening in het hotel en vluchten naar Duitsch
land, Zwitserland of Italië.
Dus, van den éénen kant vermeerdering van
het getal Amerikaansche reizigers naar Euro
pa en van den anderen kant vermindering van
het getal vreemde bezoekers in Frankrijk Dat
is een overweging waard, maar dit feit ver
wondert geenszins degenen die de Vereenigde
Staten doorloopen hebben.
Men heeft vastgesteld dat talrijke Amerika
nen naar Londen gaan om wille van finantiëele
en bankzaken, naar Ierland, Groot Brittanje, de
Skandinavische landen, Polen, Midden en
Zuid Europa, gedreven door familie-betrek
kingen naar Duitschland om wille der groo-
te nijverheids- en handelsondernemingen,
waar zij vasten voet zullen hebben om eens-
daags de ekonomische uitrusting te onderne
men van de uitgestrekte gebieden in Oost en
Zuid-Oost Europa eindelijk naar Zwitserland
en Oostenrijk om wille van het natuurschoon.
Frankrijk nochtans, het schoonste land der
wereld, poogt sinds enkele jaren de vreemde
lingen naar zich toe te trekken maar gaf in
1929 slechts 600.goo frank daartoe uit in de
Vereenigde Staten en in het zelfde jaar gaf
het zoogezegd arm Duitschland 120 miljoen
frank uit aan publiciteit, Italië 70 miljoen en
Tcheko Slowakije 6 miljoen.
Wanneer men nagaat dat er zelfs een Hon-
gaarsch propaganda-tijdschrift bestaat, op
prachtpapier en in prachtdruk in 3 talen
Engelsch, Fransch en Duitsch, en kosteloos
afgeleverd wordt in de drank en spijshuizen
van eenig belang in Amerika, dan verstaat
men de vermindering der toeristen in Frank
rijk, niettegenstaande den grooten bijval der
Fransche stoombootlijnen.
In België is de publiciteitsbeweging nog
maar pas geboren. Wenschen wij dat zij snelle
vorderingen make, want in dat domein zullen
wij maar in zake voorspoed oogsten wat wij
gezaaid hebben, volgens een verstandige aan
houdende en methodische werking. De wereld
is groot voor de reizigers maar het is van het
hoogste belang dat op hun kaarten onze pro
vinciën aangeduid staan in warme en aanlok
kende kleuren.
Zouden die woorden ook niet voor passen
voor Yper, waar zooveel moois de toeristen
kan aanlokken
Wat wij hier aanhalen van het toerisme
geldt ook voor de nijverheid en den handel.
Hiar ook moeten wij op school gaan bij de
groote meesters van het vak. Vergelijkt de
nieuwsbladen in België met de Engelsche en
Amerikaansche Vergelijkt de doenwijze van
een Ford, om er maar één te nemen, met
onze nijveraars en vergelijkt ook de uitslagen
der twee werkingen. Vergelijkt de sommen die
ginds aan publiciteit besteed worden en de
magere cijfertjes ten onzent en dan moet
men niet verwonderd zijn dat onze produkten,
nauwelijks de grenzen overschreden, reeds
een ander kleedje moeten dragen en van hun
land van oorsprong enkel dat nog hebben
ft Made in Belgium
Ongekend is onbemind Het ontbreekt
hier nog aan ondernemingsgeest, koenen durf,
initiatief en in den vreemde aan publiciteit en
veelvuldige vertegenwoordiging.
Le monument érigé a Ploegsteert par les
soins de la Commission Impériale des Tombes,
a la mémoire de 11.447 officiers et soldats
britanniques disparus, ayant appartenu a 36
divisions différentes représentant 100 régi-
ments, a été inauguré officiellement Dimanche
dernier en présence de Son Altesse Royale
le prince Léopold et du Général Sir Robert
Whigham, ancien sous chef d'Etat Major du
Maréchal Douglas Haig.
On sait que notre province comptait déja
deux imposants monuments consacrés aux
soldats britanniques dont les corps n'ont pu
être retrouvés d'abord le puissant Are
d'Ypres oü 54 896 nems sont gravés dans la
pierre ensuite la grande et belle galerie du
cimetière Tyne Cot de Passchendaele, ou
figurent également les noms de 34 g5j soldats
disparus.
Quoique plus petit que les deux précédents,
le monument de Ploegsteert est tout aussi
intéressant si on le considère du point de vue
architectural.
C'est une rotonde construite en pierre
blanche, dont le pourtour annulaire comporte
deux séries concentriques de colonnes entre
lesquelles tourne un déambulatoire, tapissé
vers l'extérieur, entre les colonnes, par des
dalles oü sont gravés les noms de 11.447
héros britanniques tombés lors des tragiques
combats qui ensanglantèrent le secteur Mont-
Kemmel Estaires Fournes.
S'il n'était de forme circulaire, on pourrait
dire qu'il a assez bien l'allure d'un temple
antique. Peut- être oe caractère a t il été
recherché s'il en est bien ainsi, l'intention
est certes élevée car il imposera mieux a ceux
qui visiteront le mémorial l'idée du silence et
du respect.
Au fronton de la frise intérieure est gravée
l'inscription suivante, répétée en anglais et
flamand A la gloire de Dieu et a la mémoire
des 11.447 officiers et soldats des armées de
l'empire britannique qui tombèrent dans les
combats survenus de 1914 a 1918 entre la
rivière de la Douve et les villes d'Estaires et
de Fournes, dont les noms sont gravés ici,
mais auxquels la fortune de la guerre refusa
une sépulture connue et les honneurs rendus
a leurs camarades dans la mort
Outre la longue liste des disparus, ce
mémorial porte encore les armoiries beiges et
britanniques, et les lieux de combats et de
victoires suivants sont gravés sur ses murs
Armentières, Aubers Ridge, Kemmel, Mete
ren, Fromelles, Hazebrouck, Scherpenberg,
Outtersteene, Bois "Grenier, Bailleul, La
Becque.
Le centre du monument est gazonné. De
chaque cöté de Tentrée sont deux lions en
pierre, et au sommet de la frise extérieure se
trouve l'inscription Berks Cemetery Ex
tension
Suivant le projet primitif ce mémorial, qui
porte les noms des combattants britanniques
morts en France et en Belgique,a l'époque
de ces décès il n'y avait pas de frontière
devait être érigé a Lille, mais plus tard la
Commission Impériale des tombes de guerre
décida de le construire a Ploegsteert. Cette
commune, baptisée pendant la guerre Hyde
Park Corner dominéé par le Mont Kemmel
et la Cote 63, constitua, en eftet, l'un des
points les plus importants du front britanni
que, et les attaques allemandes y furent
particulièrement violentes et sanglantes.
Rappelons a ce propos que, si le nom
de Ploegsteert fut employé dans les pièces
officielies, ce village ne fut jamais désigné,
dans le langage des combattants, autrement
que sous le nom de Pluck Street ce qui
signifie Rue du Courage Cette amusante
homonymie fut, pendant la guerre, pleinement
justifiée.
Alademandede l'Administration Commu
nale le Prince Léopold avait consenti, avant
d'inaugurer le mémorial, de se rendre a la
maison communale de Ploegsteert.
Le prince héritier, Due de Brabant, qu'ac-
compagnait le capitaine Van den Heuvel, fit
le voyage jusqu'a Wevelghem dans un avion
militaire, piloté par le capitaine Van Pée.
De la, il se rendit en auto, par Menin, Comi-
nes et Warneton, jusqu'a la place de Ploeg
steert et passa, sans s'y ariêter, devant le
monument qu'il devait inaugurer quelques
instants plus tard.
II est 11 h. 40 quand l'auto de S. A. R. le
prince Léopold stoppe a l'entrée de la rue de
Messines Le prince, chaleureusement accla-
mé par les habitants et par les enfants des
écoles, qui agitent joyeusement de petits dra-
pelets tricolores, est requ par M. Lecomte,
bourgmestre de Ploegsteert, entouré du Con-
seil Communal, de M. Deleu, bourgmestre de
Messines, M. Castrique, bourgmestre de
Wytschaete et M. Tittca, bourgmestre de
Neuve-Eglise. M. Lecomte présente au prince
héritier les souhaits de bienvenue de la popu
lation en ces termes
Monseigneur,
C'est avec une vive émotion et une légitime
fierté qu'en ma qualité de premier magistrat
de cette commune, je me plais a exprimer a
son Altesse Royale les sentiments de vive
reconnaissance de toute la population pour
le grand honneur qu'Elle daigne bien nous
faire de rendre cette visite. Aussi, au nom du
conseil communal et de tous les habitants, je
suis heureux de lui souhaiter la bienvenue
parmi nous.
L'Année 1920 et le 7 Juin ig3l marqueront
deux dates mémorables dans les annales de
cette commune. La première nous rappelle la
visite de notre Roi bien-aimé. Sa Majesté,
comprenant notre détresse a l'époque oü
notre commune était couverte de mines, vou-
lut bien nous apporter le réconfort de son
auguste présence et nous témoigner le grand
intérêt qu'elle portait a notre cause. Cétte
marque de sympathie nous a rempli d'une
grande confiance et de viril courage pour
travailler avec ardeur au relèvement de nos
foyers dévastés, de nos terres bouleversées.
Le 7 Juin ig3i laissera aussi dans l'esprit
