2
De Carnavalstoet
tielast met de studie van het ontwerp der ver-
Iwrtdirg van de kommen der Leie en van den
Veer. Hij stelde voor eene vaart te graven
met verdeelingspunt, vanaf de Leie, te Ko
men, over Houthem en Zillebeke, tot aan de
vfcart van Yper naar den Yzer, stroomafwaarts
Yper.
De voorziene lengte bedroeg 1757 c meters,
waarvan 2000 m. onder den grond de helling
vaji 9 m. t7 naar de Leie moest herwonnen
worden door vier sluizen en deze van i3 m. 07
naar de BoesinRhevaart door zes sluizen.
Deze sluizen moesten 3g m. lengte hebben,
tusschen deuren, en 5 m. 84 breedte.
'Naar het schijnt waren de moeilijkheden
voor het openen der gracht in een lichten,
kleiachtigen grond oorzaak dat dit ontwerp
voorloopig werd opgegeven.
In 1827 en op aandringen der Handelska-
tner van Yper, kreeg de nederlandsche Genie
kapitein Altwyn bevel zich bezig te houden
met een ontwerp van verbinding tusschen de
Leie en de Ypervaart, gevolg gevende aan de
ontworpen vaart van de Schelde naar de Leie
en dienende als aanvulling voor den waterweg
aipn de Handelskamers wilden openen van
Henegouwen naar O ostende en de Noorder
kust van Frankrijk.
De richting, doof dien officier het voordee
ligst geoordeeld, vertrok van de Leie, stroom
opwaarts Meenen, volgde de Gheluwebeek,
naar het scheidingstoppunt en trok vandaar
bijna regelncht Yperwaarts om z ch te voe
gen met de Yperlee en zich alzoo te ver
binden met Oostende en Duinkerke door den
Yzer en de vaarten van Plasschendaele, van
Loo en van Veurne.
Die ontworpen vaart, noodzakelijk met
verdeelingspunt, waarvan het bovenpand tot
dp 18 meters diepte had moeten gegraven
worden onder de kruin die de kommen van
d&n Yzer en van de Leie schei Jt. vertrok van
die rivier en daalde naar de Ypervaa>t bij
middel van veertien sluizen met 2 m. 60 en
1 ta. 70 val.
"De afmetingen der vaart en van hare sluizen
waren dezelfde als deze aangenomen voor de
vaart van Pommerceul naar Antoing hare
spijzing, bijna heelemaal kunstmatig, moest
komen van de wateren der Leie, aangebracht
door een stelsel van zes stoomtuigen. Het
uitvoeringskapitaal werd beschat op bijna
5 raillioen.
Dat voorstel had geen gevolg.
De tijd ging voorbij in opzoekingen, in be-
twjgtingen en in kuiperijen de omwenteling
kwam.
Op aanvraag der Handelskamer van Yper
was de Ingenieur Wolters in :832 belast ge
weest met het opstellen, onder het bestuur
van den Hoofdingenieur Ncël, van een ont
werp van verbindingsvaart van de Leie naar
de Yperlee, ontwerp dat hij den 10 Juli i833
overmaakte aan het Ministerie van Binnen-
landsche Zaken. Na studie der verschillige
rich'ingen had de Ingenieur Wollers daarom
trent deze aangenomen in 1828 door kapitein
Altivyn aangeduid. Hij had insgebjks de afme
tingen en de wiize van spijzing aangenomen
door dezen officier voorges eld.
Den 7 October iS34 veropenbaarden de
Handelskamers van Kortrijk en van Yper
eene memorie waarin de vóordeelen werden
uitgelegd die zouden ontstaan uit een water
weggaande over Kortrijk en Yper en eindi
gende te Oostende en te Duinkerke met be
diening van het vervoer der doortrokken ge
meenten volgens die mtmorie was deze
lijn voordeeliger om tot Duinkerke te geraken
dan deze doorheen het Noorder Departement,
welke slechts een kleinen diepgang kon
bieden veel korter en van veel sneller ver
keer dan deze langs Gent en Brugge zou zij
daarennoven de maikten van Rijsel en van
Roubaix openen voor de voortbrengselen van
Henegouwen die daar langs de Deule zouden
aankomen zij zou aldus medehelpen tot het
aaarstellen van een heel groot vervoer van
allerhande koopwaren tusschen voorspoedige
en volkrijke streken.
Yper en Kortrijk die zich gedurende 16 jaar
verzet hadden tegen de uitvoering der Spiere-
vaart, met den nieuwen toestand, bekrachtigd
door de aanbesteding van die vaart als een vol
dongen feit te aanvaarden, zochten onmiddel
liik er al het mogelijke voordeel uit te trekken.
Dienvolgens vertoonden het schepenencol-
lege en de Handelskamer van Yper aan den
Minister van Openbare Werken, den 17 Juni
1640, de noodzakelijkheid de scheepvaart in
uitvoering van de Schelde naar de Leie, over
Roubaix en de Deule, tot aan de vaart van
Yper naar den Yzer te verlengen
De nijverheid en de landbouw vragen, met
recht, een meer economischen vervoeruieg en deze
weg moet devaart van de Leienaar Yper zijn
Twee richtingen werden bestudeerd door
ingenieur Dutreux (onder de bevelen van
hoofdingenieur Debrock) de eene vertrekt
stroomopwaarts Waasten, volgt de Douve en
raakt Meessen en Voormezeele de andere
heeft haar oorsprong tusschen Waasten en
Komen, aan de monding der Kortekeerbeek,
volgt deze beek, dwarst de scheidingskruin
in de omstreken van Hollebeke, raakt Yper
links en komt zich vertakken met de Yperlee.
Die laatste richting werd verkozen omdat
het scheidingspunt minder hoog is. De door
tocht van de scheidingskruin kon geschieden,
't zij door eene onderaardsche galerij van
i33o meters lengte, 't zij door eene gracht in
open lucht.
De hoofdingenieur eindigt zijne studie met
te vragen dat, ten voordeele van het aistrict
Yper, sedert zoo lang vergeten, werken zouden
uitgevoerd worden aan de vaart van Yper naar
den Yzer en aan deze rivier opdat de groote
schepen van Henegouwen, met I m. 80 diep
gang, zouden kunnen varen zonder te moeten
ontlasten.
Gedurende lange jaren bleven deze ver
schillige voorstellen zonder gevolg.
In 1862 werd de vergunning der vaart van
Yper naar Komen toegestaan aan eene maat
schappij en in 1864 werden de werken aange
vangen door het maken, aan de scheidings
kruin, van een tunnel van 700 m. lengte.
In tegenwoordigheid der aanhoudende in
stortingen die de uitvoering der werken be
lemmerden, werd er besloten op gansch de
lengte van den tunnel een onderaardsche
overdekte gang te maken. Deze overdekte
gang bestemd om de gronden droog te leggen,
werd gedurende de uitvoering vernield onder
de ontzaglijke drukking der gronden.
Het graven van een groote gracht leverde
geen duurzamer uitslagen op
De vergunninghoudende maatschappij
moest de werken stop zetten die in 1882 door
den Staat hernomen werden.
Het ontwerp van ingenieur Leboucq begreep,
onder meer, het maken van een gewelfde
galerij van ongeveer 25o m. lengte in het
diepste gedeelte van de vaart aan den door
tocht van het vercleeliogspand.
In 1889 begonnen, werden de werken in
1893 onderbroken door het instorten van een
gedeelte van het gewelf.
Na een tijdstip van studiën werden de vol
tocïingswerken der vaart in 1909 in aanbe
steding wedstrijd gegeven
Het aangenomen stelsel was de gracht
in open lucht
Een nieuwe instorting, deze van de groote
brug aan den grintweg van St Elooi, stelde
korts voor den oorlog eeneindeaan dewerken.
Yperlingen opent uwe Oogen
Het vraagstuk van het herstel der vaart van
Yper naar Komen werd sedert den oorlog nu
en dan eens aangeraakt en zelfs werd er soms
gesproken van aanvulling. Doch nooit kwam
de kwestie tot ernstige bespreking.
Nu dat de vaart Yper-Yzer nadert van de
voltooiing, nu dat er in West-Vlaanderen op
nieuw gesproken wordt van de verbinding
Yzer-Leie, springt het draagstuk der vaart
Yper-Komen weer op den voorgrond.
Dat alle Ypeilingen die de tot komst hunner
sffid behertigen, na het lezen dezer geschied
kundige bijzonderheden, overdenken wat de
vorige geslachten deden om van Yper het
kruispunt te maken der waterverbindirgen
tusschen hetnijverige Henegouwen, hetmac'n-
tige Noord Frankrijk en onze zeekust, dat zij
overpeinzen welke verantwoordelijkheid op
ons zou wegen moesten wij niet ijveren om
voor dit zoo gewichtig vraagstuk een oplos
sing te bekomen, en dat allen voortaan mede
helpen om ook onze tweede vaart hersteld te
zien.
Heeft men onze stad al niet genoeg bron
nen van welstand ontnomen, zonder dat wij,
goedsmoeds, afstand zouden doen van een
mogelijke kans van herbloei en welstand
Daarom dienen alle pogingen vereenigd te
worden, en moeten al de betrokken gemeente
besturen en onze parlementarissen het hunne
bijbrengen om deze kwestie in ons voordeel
op te lossen.
Ne jetez pas votre drgent par la
fenètre... I Ne consommez pas 18 litres
d'essence, la oü une Citroën 8 peut vous
conduire dans de meilleures conditions avec
10 litres.
1.
Het bestuur is gelukkig te mogen mede-
deelen dat zijne pogingen zullen bekroond
worden. De maatschappijen die ingeschreven
zijn vormen reeds een lange lijst, en samen
met de Ypersche maatschappijen zullen zij
een prachtigen stoet uitmaken. Het zal onge
twijfeld den schoorsten carnavalstoet zijn
dien men tot heden, hier in de stad Yper,
heeft kunnen bewonderen. De groote bijval
der vroegere jaren is een waarborg dat men.
met zoo een prachtigen stoet, op Zondag 26
Februari aanstaande veel volk mag verwach-
Eeo der vermaarde Gilles van La Loavière
ten. De autobusdiensten zullen er zich naar
schikken en zullen ofwel verriu rbelen ofwel
groote rijtuigen in gang sukm. Dit is ook
een schoonen dag in 't verschiet voor trams
en treinen, en deze administraties zullen onge
twijfeld ook de noodige maatregelen nemen,
dat lijdt g ;en twijfel. De bestuursleden, die
op ronde zijn, beloven zich nog al tamelijk
wel, en de huizen, waar die Heeren slecht
ontvangen worden, zijn zeldzaam. Weinigen
zijn er nog die zeggen Ik heb daar geen
profijt van Doch voor vandaag laten wij
deze van kant, wij komen erop terug na het
feest.
In alle geval, het bestuur is reeds gelukkig
te mogen aankondigen dat fer dank zal
mogen gezegd worden aan de bevolking. Het
is toch zoo aangenaam, het geeft zoo een
groote aanmoediging aan de ieverige bestuurs
leden, als ze met vriendschap ontvangen wor
den. Vergeet niet, beste lezers, dat al den last
dien ze zich aantrekken, aan anderen ten bate
komt Weest ervan verzekerd.
Degenen die niet thuis waren, verzoeken
wij, geheel beleefd, den wijkcommissaris te
verwittigen dat hij bij hen mag terugkeeren,
dank op voorhand (Zie de lijst der commissa
rissen in 't Ypersche van 28 Januari 11. ver
schenen).
Hieronder geven wij de volledige lijst der
groote maatschappijen de afzonderlijke en
kleine groepen vermelden wij toekomende
week
De Gilles van La Louvière - Brugge
Boesinghe Comines De Panne
Hollebeke Kortrijk Leuven
Meessen Roeselaere (de vermaarde groep
der Sicambers)Wytschaete; Zillebeke;
De Lustige Vrienden Ypersche Schotten
Harmonie YprianaSocialistische Harmonie;
Vlaamsche Harmonie, allen van Yper
Een wagen uit Hollebeke.
Het bestuur heeft de eer het publiek ken
baar te maken dat de Liberale Harmonie in
de onmogelijkheid is aan den stoet deel te
nemen, daar het grootste getal harer leden de
groep der Ypersche Schotten opluistert.
Het bestuur verwacht nog eerstdaags de
bijtreding van Poperinghe en der Ypersche
Accordéonisten.
