KOBThIJKSCHP
ONDERLINGE
1
Waar zijt gij het ZÉKERST
en VOORDEELIGST verzeKerd
NATUURLIJK bij de Naamlooze
Maatschappij, de
TE KORTRIJK
Brand - Leven
Ongevallen
Voor alle inlichtingen wende men zich tot het
Bijkantoor te Yper
Algemeen OpzienerOMER ROBYN.
lijk vernietigd, doch nadien werden ze bij mid
del der oorlogsschadevergoeding vernieuwd.
Deze vernieuwing werd dus gedaan zonder
kosten voor de maatschappij, en zij heeft
thans nieuwe gasmeters in plaats van de oude
waarop er reeds een zekere slete was en dus
een mindere waarde hadden. Nu vraagt de
maatschappij de huurprijs der meters aan de
tegenwoordige waarde te mogen aanpassen,
wat voor de bevolkirg van stad een meerdere
uitgave van 45.000 fr. zal beteekenen. De gas
maatschappij heeft de meters gekocht aan den
prijs van voor den oorlog, ze heeft nu reeds
de pacht ervan verdubbeld niettegenstaande
ze vroeger reeds het amortissement ervan
voorzien had derwijze dat het kapitaal na
dertig jaar, zijnde de duur van het contract,
volledig of zoo goed als gedoodigd was, en
toch vraagt zij nu nog een intrest zeven maal
grooter als vroeger. Wat nu het gebruik van
den ondergrond betrett, werd de maatschappij
door de verlenging van tien jaar in 1922 het
gebruik ervan reeds langer verzekerd. Toen
reeds had er een grooter vergoeding voor het
gebruik van den ondergrond moeten voorzien
znn, dit was echter het geval niet gezien de
maatschappij niet meer verplicht was de beta
ling der som van 9000 fr. te waarborgen. Dit
was dus eeu vermindering, daar dit nu voor de
stad maar omtrent 7000 lr. meer opbrengt in
plaats van de som van 9000 fr. die vroeger
als minimum vooizien was. Er kan hier voor
de maatschappij geen kwestie zijn van amor
tisatie, de ondergrond is het bezit en blijft het
bjzt van de stad. De gasmaatschappij eischt
dat de waarde van de ondergrondsche leiding
gepertkwateerd worde op de waarde van
heden, even als zij de perekwatie vraagt der
gasmeters, alhoewel deze reeds gedoodigd
zijn. Ik kan dit niet aannemen, te meer dat er
geen aanpassing bestaat tusschen de meters
en den grond, die retds lang had moeten ver-
meerderd zijn. Daarbij vraagt de maatschap
pij ook nog een verlenging van vijfjaar. Zijkan
aan de stad geen verplichtingen opleggen voor
de overname van het materiaal in den grond
en heeft dus ongetwijfeld wel haar voorzorgen
geDomen en de prijzen zoo berekend opdat
het kapitaal, door de oncetgrondsche leiding
vertegenwooidigd, in 3o jaar geamortiseerd
zou zijn, want het zou haar bijna evenveel
kosten om het uit te halen dan hetgeen dit ma
teriaal nog waard is. Nu begeert ce maat
schappij nog gedurende vijf jaar langer het
recht van monopolium voor de gaslevering te
bezitten en zal daardoor dan ook nog vijf jaar
langer hare normale winst verzekeren. De
doodiging van het gekapitaliseerd materiaal
werd in de dertig eerste jaren voorzien, en
niettegenstaande dit in 1936 reeds volledig zal
gedoodigd zijn, zal dit materiaal voor de
maatschappij nog steeds tot den 3o Juni ig5 r
indien de nieuw gevraagde verlenging toege
staan wordt, dezelfde waarde als den eersten
dag vertegenwoordigen. In ronde cijfers ge
schat, vertegenwoordigd dit materiaal een ka
pitaal van twee millhen dat, aan 5 °/0, een in
tre»t geelt van 100.000 fr. per jaar. Dit is dus
100.000 fr. die de maatschappij ieder jaar zal
meer winnen door oie verlenging van vijfjaar.
En nu nog een laatste en ook wel de bijzon
derste opmeiking, is dat er thans een nieuw
procé lé bestaat voor de voortbrenging van
gas. De nieuwe maatschappij Dixtngas van
Laugerbrugge en fertre maakt thans gas met
kolen der Borinage, genoeg om geheel Belgié
te verlichten. De prijs van het gas kost aan de
maatschappij 24 centiemen per kubieken
meter. Reeds zijn er verschillige maatschap
pijen die daar het gas nemen, ea ook de
maatschappij van Yper is reeds met de
Dixtrigas in onderhandeling. Nu kost het gas
hier g5 tot 96 centiemen per kubieken meter
aan de bewoners van Yper, hetgeen dus een
groot verschil uitmaakt. Laat ons nog aan
nemen dat de maatschappij kosten zal moeten
doen om dit gas hier tot aan Yper te brengen,
maar dan nog zou, volgens de berekeningen
door een technicus gedaan, dit gas hier aan
de bevolking van Yper kunnen geleverd wor
den aan den prijs van 53 tot 55 centiemen per
kubieken meter, en dit zonder dat de maat
schappij nog de minste verantwoordelijkheid
noch onkosten van voortbrenging zou hebben.
Gij ziet daaraan wat de maatschappij dus zal
winnen, en daarom ook tracht de maatschap
pij thans overal haar concessies te verlengen.
Daarop voortgaande vraag ik aan den raad
dat hij de kwestie rijpelijk zou overwegen. Ik
heb de overtuiging dat, moesten wij weigeren
de ons nu voorgestelde avenant goed te keu
ren, de maatschappij ons dan zelf nog veel
voordeeliger voorwaarden zou bieden, vooral
wanneer zij zal vernemen dat wij weten dat zij
met de Dixtrigas in onderhandeling is. Er is
mogelijkheid in ig36 een contract met een
nieuwe maatschappij te sluiten, en moesten
wij dan nog het gas aan 60 of 70 centiemen
betalen, dan nog zou dit een groot voordeel
zijn voor de stad en gansch de bevolking dat
niet in vei houding is met het thans toegestane
voordeel. Er is hoegenaamd geen haast bij om
die kwestie vandaag te stemmen, wij kunnen
ons niet genoeg inlichten en er over niet ge
noeg discuteeren. Ik vraag dat de zaak nog
eens zou besproken worden met de heeren
bestuurder en ingenieur der maatschappij en
dat men bij die besprtking de argumenten zou
doen gelden die ik hier opgesomd heb en die
mij door een bevoegden persoon gegeven wer
den. Het is ons dus niet mogelijk het voor
stel vandaag te stemmen.
M. Van der Ghite. Ik hou I eraan hulde
te brengen aan den geest van onpartijdigheid
van den heer Missiaen en aan de zakelijkheid
van zijne uiteenzetting, doch ik meen dat hij
zich vergist nopens de ware toedracht der
zaak. Immers, de voetstappen, om het be
staande contract te wijzigen, werden eerst
gedaan door de stad, omdat de last van het
contract te zwaar op hare schouders drukte.
Het is de stad die aan de maatschappij ge
vraagd heeft de voorwaarden van het contract
te willen nazien, en zoo mogelijk te verande
ren en te verbeteren. Het is het schepencol
lege dat, over jaren, den heer Braecke heelt
aangesteld om met de maatschappij te ouder
handelen ten einde het contract in 't voordetl
der stad ie wijzigen. Zoo ik mij niet bedrieg
is het wijlen de heer Van Nituwenhove, de
toenmalige schepen van openbare werken,
dus geen lid der meerderheid, die den bevoeg
den persoon om deze kwestie te onderzoeken
heeft gezocht en in den heer Bratcke heelt
gevonden. De heer Braecke is dus den man
niet der rechterzijde. Hij heeft al de punten
met veel bekwaamheid verdedigd en vuor de
stad veel voordeelen weten te bekomen die
wij vroeger niet hadden. Nu staan wij voor
het feit de ons voorgestelde avenant goed te
keuren ofwel de zaken te laten gaan zooals ze
zijn. Het is niet genoeg te zoeken welke voor
deelen de maatschappij zal hebben, wij weten
het niet en zooals de heer Missiaen hét zelt
zegt kunnen wij dit niet te weten komen.
Doch wat wij vooral moeten inzien, is het
voordeel dat voor de stad daaruit zal voort
spruiten en dat bestaat in een jaarhjksche ver
lichting van 90.000 fr. voor de stadsbegroo
ting en dit gedurende 18 jaar. De maatschappij
bekomt twee voordeelen. Vooreeist wordt de
huurp ijs der gasmeters vermeerderd tot zeven
maal de waarde van 1914 De heer Missiaen
in zijn pleidooi heeft geen rekening gehouden
met het feit dat de vonnissen voor ooilogs
schade steeds de slete van de te vergoeden
voorwerpen in aanmerking namen. Zells al
werd er nog geen rekening met de slete gthuu
den, toch moeten wij besluiten dat de gasme
ters heden ten dage nog ten dienste zijn der
maatschappij. Het tweede voordeel is de ver
leuging voor vijf jaar en dit is wat het meest
gehekeld wordt. Te Brussel heeft men mij in
Handelsregister Kortrijk g52
Onderneming gemachtigd bij Koninklijk Besluit
van 23 December iq32, in uitvoering van de wet
van 25 Juni ig3o.
Hare werking uitstrekkende over gansch het
land, worden er nog ernstige Vertegenwoor
digers gevraagd.
8, Mondstraat - Tel. 189
de maatschappij verzekerd dat, zoo de stad de
perekwatie der gasmeters niet moest toe
staan, zij dit zou nemen en wij volgens de
bepalingen van het bestaande contract zou
den verplicht zijn dit goedsmoeds te aanvaar
den. Had men in 1922, wanneer de huurprijs
der gasmeters met 200 geperekwateerd werd,
moeten kunnen voorzien dat de vooroorlog-
sche prijzen tot 700 zouden geperekwateerd
worden, dan had noch de maatschappij noch
de stad in het contract een bepaling voorzien
waarbij overeengekomen is de prijzen te dalen
volgens de economische omstandigheden.
Wanneer er kwestie is van daling, dan wordt
ook de verhooging in evenredige verhouding
voorzien. Doch ik ben geen tribunaal en ik
moet geen uitspraak doen. Ik ken echter wel
voorbeelden van andere steden die, op dat
gebied, verplicht zijn geweest aan den eisch
der maatschappij toe te gtven. Ik denk, voor
wat mij betreft, dat gansch de redeneering
van den heer Missiaen best zou te pas komen
wanneer wij een nieuwe vergunning zullen te
bespreken hebben. Thans echter is de stad
nog voor een termijn van 13 jaar aan een
maatschappij verbonden. Men zegt dat wij
geen voorueelen btkomen. Welnu, indien wij
de voorgestelde wijzigingen van het contract
niet goedkeuren, dan zal de stad verplicht zijn
gedurende nog l3 jaar de som van 200.000 fr.
per jaar voor de openbare verlichting te beta
len, terwijl wij ons nu heel tevreden mogen
achten dezen jaarlijkschen last met 90 tot
xoo.ooo fr. te kunnen verminderen. Is deze
wijziging van het contract een offer voor de
maatschappij Dit gaat ons niet aan, doch
wanneer de maatschappij minder gas levert,
dan ontvangt zij ook zooveel minder per jaar,
niettegenstaande de lasten van onderhoud,
van schilderen der lantaarns, enz. dezelfde
blijven. De heer Missiaen zegt dat de canali-
satie op twee milliotn fr. mag geraamd wor
den en dat, in geval de avenant goedgekeurd
wordt, de maatschappij nog zooveel langer
van Het gebruik van dit materiaal zal genieten.
Ik ben daaimede t'akkoord, maar du bewijst
niet dat,-binnen i3 jaar in geval de vergunning
niet" vernieuwd wordt, dit kapitaal voor de
maatschappij verloren is. Of het mogelijk is
de gaslevering hier in regie uit te baten, ik
twijfel er aan gezien de groote regie van
Brussel het gas koopt aan dezelfde maat
schappij die hier te Y per het gas levert, en dat
andere reg.es ook nog dit voorbeeld gevolgd
hebben of ten onder zijn gegaan. Ik denk dus
niet dat Yper zich de weelde zal kunnen ver-
ooiloven van een regie in te richten. En in
geval dat zij dit toch zou willen doen of de
vergunning van een andere maatschappij toe
vertrouwen, dan zal zij de waarde der ui.dir-
grondsche leiding moeten betalen, want ik
geloof niet dat de huidige maatschappij ze ons
ten geschenke zal geven. Moest de stad wei
geren die leiding over te nemen, dan zou de
maatschappij ons wel verbieden ze ie gebrui
ken. Wat betreft het nieuw procédé voor de
voortbrenging van gas, ik denk wel dat de
heer Braecke ook deze mogelijkheid zou inge
zien hebben en dit wij ook nog altijd het recht
hebben om desgevallend ten vermindeling
van prijzen te vragen. Te Meenen is de prijs
van het gas veel hooger dan hier te Yper en
daar werd er aan de maatschappij een ver
gunning toegestaan tot in ig63, dus voor een
nog veel langeren termijn dan hier.
M. Missiaen. Ik ben onmiddellijk bereid
hier dezelfde vergunning tot in ig63 te stem
men.
M. Van der Ghote. Ik moet echter be
kennen dat de stad Meenen betere voordeeleir
bekomen heeft dan Yper, doch daar verkeert
men ook in een beteren economischen toe
stand gezien de kwestie van het gas daar met
deze van de electrische verlichting verbonden
is en hier niet. Hier te Yper ook is de kans
tot uitbreiding der gasleiding niet mogelijk.
In Meenen kan de vergunninghoudende maat
schappij nog verder gaan met de gasleiding
tot andere omliggende gemeenten uit te brei
den, doch hier is dit het geval niet. Yper be
vindt zich om zeggens t'einde de wereld en de
maatschappij kan hier de mogelijkheid van
uitbreiding der leiding niet inzien. Ik stel dus
voor de avenant te stemmen zooals zij door
de maatschappij voorgesteld wordt en de ver
lenging van vijf jaar toe te staan. De eenige
verandering die eraan moet gebracht worden,
is de verandering van den datum van i5 April
door dien van 1 Mei. Zoo zal de stad, om te
besluiten, in plaats van meer dan 2.5oo.ooo fr.
voor i3 jaar sltchts 2.000.000 fr. voor 18 jaar
te betalen hebben.
M. Biebuyck. Wat aangaat de kwestie
van het aanbrengen van het gas van Tertre,
heb ik deze vraag gesteld aan den heer
Braecke, en deze heeft mij geantwoord dat
