IfORTBIJKSCHF
ONDERLINGE
3
Naklank van het Bezoek
aan de
Werken van het Albertkanaal
Waarom dit Kanaal gegraven wordt.
De Voordeelen van het Albertkanaal
Waar zijt gij het ZEKERST
en VOORDEELiGST verzekerd
NATUURLIJK bij de Naamlooze
Maatschappij, de
Brand - Leven
Ongevallen
Voor alle iilichtiageo wende nen zich tot het
Bijkantoor te Vper
Algemeen OpzienerOMER ROBYN-
Het tracé van het Albertkanaal
De waterweg, die thans Luik met Antwer
pen verbindt en een zeer langen en inge-
wikkelden loop heeft, bevat de Maas, het
kanaal van Luik naar Maestricht, het kanaal
van Maestricht naar 's Hertogenbosch tot
Bocholt en de verbindingsvaart van de Maas
tot de Schelde. Deze waterweg laat over
't algemeen slechts schepen toe van 45o ton.
Het trafiek op de bestaande vaart Luik-
Maestricht is uiterst druk. Daar zijn immers
bij deze vaart verscheidene belangrijke ha
vens, onder meer deze van St-Pieters en van
de nieuwe kom waar de lading van kalk voor
de belgische cementfabrieken 3oo.ooo ton
per jaar overtreft, en de kolenhaven vanwaar
men meer dan 400.000 ton kolen verzendt,
voortskomende van het kolenbekken van
Hollandsch Limburg.
Voegt daarbij de groote moeilijkheid cie
voortspruit uit dan doortocht der vaart door
de vermaarde bocht van Maestricht, waar de
schepen vier douaneposten voorbij moeten en
tot driemaal toe moeten versast worden,
zonder nog te spreken van de talrijke ophaal
bruggen, en zoo zal men gemakkelijk kunnen
aannemen dat de schepen, in gewonen tijd,
een twintigtal uren noodig hebben om den
afstand van iets meer dan acht kilometer in
de bocht van Maestricht af te leggen.
Stroomafwaarts de bocht van Maestricht,
vormen de vaart van Maestricht naar 's Her
togenbosch en het verbindingskanaal te zamen
een prachtig pand eener lengte van 65 kilom.
en eener breedte op vele plaatsen van i5 m.
met een waterdiepgang van 2,3o m. hetgeen
de doortocht toelaat van schepen geladen met
600 ton. Doch aan den benedenkant van dit
pand, zijn er, op een afstand van min dan
twee kilometer, drie opeenvolgende sluizen
met dubbel sas en een gezamenlijk verval
van 12 meter. Deze drie sluizen, die er feitelijk
zes uitmaken, vertragen grootelijks de scheep
vaart en zijn op sommige oogenblikken van
druk verkeer een ware belemmering.
Een andere hinderpaal is de draaibrug over
de verbindingsvaart nabij de statie te Heren
thals Deze brug is dikwijls gesloten voor het
doorlaten der treinen en hou it alzoo de
scheepvaart op.
De totale lengte van den huidigen water
weg van Luik naar Antwerpen bedraagt
i53 kilometer. Daar bevinden zich thans
24 sluizen voor een gezamenlijk verval van
meer dan 5o meter, dat bestaat tusschen het
waterpeil te Luik en de kom van Antwerpen.
Vroeger hadden de schepen gemiddeld
12 dagen noodig, iets minder in den zomer,
doch 's winters iets meer, om van Luik naar
Antwerpen te varen. De werken, die in de
laatste tijden op deze vaart uitgevoerd wer
den en de maatregelen door den Dienst der
Scheepvaart genomen, hebben daaraan wel
eenige verbeteringen gebracht, maar spijts
alles zijn de schepen van 6oo ton de grootste
die ooit door den bestaanden waterweg
tusschen Luik en Antwerpen zouden kunnen
varen.
Dit is een der redenen die de Regeering
heeft doen besluiten het rechtstreeksch kanaal
Luik - Antwerpen, Albertkanaal geheeten, te
graven.
Een andere reden, die dit nieuw kanaal
hoogst wenschelijk miek, is er een van inter
nationale politiek. Ons land wilde zooveel
mogelijk meester blijven van het trafiek Luik-
Antwerpen en beletten dat het naar Rotterdam
zou afgewend worden. Voor gansch het ver
keer te water van Luik naar Antwerpen en
zelfs voor al het trafiek komende van de Maas
en van Elzas Lotharingen, hangen wij af van
Holland zoowel omdat wij door de bocht van
Maestricht moeten als om reden dat het water,
bestemd tot de bevoorrading van al onze
vaarten in de provinciën Limburg en Ant
werpen, thans op Hollandsch grondgebied te
Maestricht moet genomen worden.
Anderzijds heeft Holland, in de laatste
tijden, ontzaglijke werken uitgevoerd om de
scheepvaart, die door Maestricht moet, naar
Rotterdam af te leiden.
Voor den oorlog was er een hollandsch
belgisch ontwerp opgemaakt geweest, door
de ingenieurs van beide landen, om de man
deelige Maas tusschen Visé en Maeseyck
bevaarbaar te maken. In rg21 echter stelden
de Hollanders een einde aan de onderhande
lingen en beslisten uitsluitelijk op hun grond
gebied een nieuw kanaal te graven dat vanaf
Maestricht tot Maasbracht ten Noorden van
Maeseyck langs de Maas loopt. Dit kanaal,
dat zij het Julianakanaal geheeten hebben,
naar den naam der prinses die de werken
ervan in October 1925 heeft ingehuldigd, zal
de doortocht der schepen van 2000 ton toe
laten en heeft voor doel al het trafiek naar
Rotterdam af te leiden.
Daar de duur der reis van Luik naar Ant
werpen thans dikwijls even lang is als die van
Luik naar Rotterdam, moest België dus naar
een middel uitzien om de haven van Antwer
pen door die van Rotterdam niet te laten
dooden.
De werken van het rechtstreeksch kanaal
Luik-Antwerpen, dat de Belgische Regeering
om de hierboven aangehaalde redenen beslo
ten heeft te graven, werden over een drietal
jaren aangevangen. Het is immers den 3i Mei
ig3o dat zij door Z. Etn. Kardinaal Van Roey
werden ingezegend en dat Z. M. de Koning
de eerste mekanieke spade op de hoogvlakte
van den St Pietersberg, tusschen Ternaaien
en Kanne, in werking heeft gesteld.
De voordeelen van het nieuw kanaal zijn
van verscheiden aard.
Het zal vooreerst verhelpen aan de ontoe
reikendheid der thans bestaande vaarten en
de scheepvaart toelaten der schepen van l35o
ton, en zelfs van 2000 ton, in plaats van
45o ton zooals nu.
De afstand tusschen Luik en Antwerpen,
die zooals wij het hooger zegden langs de nu
bestaande vaarten i53 kilometer bedraagt,
wordt op 122 kilometer teruggebracht en in
plaats van 24 sluizen zullen er nu maar 7 slui
zen meer zijn. Dit nieuw kanaal zal dus een
veel beteren waterweg uitmaken dan dien van
Handelsregister Kortriik g52
TE KORTRIJK
Onderneming gemachtigd bij Koninklijk Besluit
van 23 December ig32, in uitvoering van de wet
van 25 Juni iq3o.
Hare werking uitstrekkende over gansch het
land, worden er nog ernstige Vertegenwoor
digers gevraagd.
8, Mendstraat - Tel. 189
Luik naar Rotterdam, die een lengte heeft
van 278 kilometer en 10 sluizen zal tellen.
De nijverheidsstreek van Luik en omlig
gende zal insgelijks op veel voordeeliger wijze
iizererts uit den vreemde kunnen invoeren,
en anderzijds zal ons Limburgsch kolenbek-
ksn, dat binnen weinige jaren een zeer groote
uitbreiding zal nemen en waar men een jaar-
lijksche voortbrengst van 12000.000 ton
kolen voorziet, door den kortsten weg naar
de zee en naar Luik verbonden worden.
Langs de oevers der nieuwe vaart zullen er
mettertijd ook nieuwe nijverheden komen aan
dewelke het kanaal niet alleen de schepen
zal aanbrengen maar ook het water zal leve
ren dat voor de werking der fabrieken onmis
baar is.
En eindelijk zal dit kanaal een uitstekend
verdedigingsmiddel uitmaken tegen eiken aan
val komende uit het Oosten.
Het tracé werd zoo gekozen opdat het
kanaal aan de daareven aangehaalde voor
waarden beantwoorde. Om langs den kortsten
weg van de Maasvallei naar de Demervallei
te gaan en om het doorsnijden te vermijden
van de grootste hoogten die deze valleien
scheiden, moet men de grens volgen langs de
bocht van Maestricht.
Het is daarom dat men besloten heeft de
bestaande vaart Luik- Maestricht te gebruiken
van aan Luik tot aan de grens, en daar dan
de heuvel door te snijden die de Maas van de
Geer scheidt, om vervolgens ten Noord-
Oosten en ten Noorden de bocht van
Maestricht te volgen. Van daar doorsnijdt
men de hoogte van Eygenbilsen, de minst
belangrijkste die de Maaskom van de Schel-
dekom scheidt, om in de richting van het
Westen de Molenbeek, een bijrivier van de
Maas, te volgen. De noodzakelijkheid het
Limburgsch kolenbekken te bedienen ver
plicht het tracé Noord-West af te wijken
naar de Demervallei, ten Noorden van Has
selt, waar het bestaande kanaal vervoegd
wordt. Van daar voorts weet men nog niet of
het Albertkanaal naar Antwerpen zal gaan
langs Beeringen, Quadmechelen en Heren
thals, ofwel langs Diest, Aerschot en Massen-
hoven om het kanaal zoodoende later met de
brabantsche vaarten langs Aerschot, Thil-
donck en Pont Biülé te kunnen verbinden.
Het Beheer verkiest het eerste, terwijl de
provincie Brabant liever het tweede tracé zou
volgen. Doch dit is enkel bijzaak, want eens
de hoogte van Evgenbilsen voorbij, zijn er
om zeggens geen moeilijkheden meer en voor
bij Genck heeft men alleen op effen terrein te
werken.
Het profiel van het kanaal laat toe het
getal sluizen te verminderen en hoogtepunten
te vermijden gevormd door hetgeen men een
verdeelpand noemt. De oorsprong van het
kanaal en zijn natuurlijk bevoorradinspunt
bevinden zich aan de Maas te Luik. Zoo men
de natuurlijke waterbevoorrading van het
kanaal op gansch zijn lengte wil verzekeren,
moet men zijn watervlak op een peil houden
dat niet hooger is dan het peil van de Maas
te Luik, en eens dat men het watervlak bene
den dit peil heeft doen dalen mag men het vol
strekt niet meer, hoe weinig het ook zij, ver-
hoogen.
Men moet dus het waterpeil van Luik, dat
het vermaard peil 6o is waarmede alle technici
zich hebben bezig gehouden, op gansch de
lengte van het kanaal behouden tot over de
hoogte van Eygenbilsen, hetgeen het technisch
problema uiterst vermoeilijkt.
Immers het kanaal, dat van Luik tot Ter-
naaien de Maasvallei volgt, gaat door de
streek van Lixhe en Ternaaien waar de hoogte
van den grond slechts het peil 5o bereikt, dat
hetzelfde is van het laatste belgisch pand der
vaart Luik Maestricht. Om daar het peil 60
te behouden, moet men dus het watervlak van
het Albertkanaal 10 meter boven den grond
aanleggen en het peil der bestaande vaart, die
er door het Albertkanaal wordt opgeslorpt.
