Léon Jonckheere - Boulanger
Raphael Conlier - Jeackheere, Opvolger
I
Voor Bouwstoffen. Landbouwkalk, Vlakke
en Gegolfde Platen, alle merken van Tegels en andere
Bouwstoffen, alsook voor Kolen en Brandhout
9, Elverdinghestraat, IEPER - Tel. 384
1
Het U
der
werk stelle
»rkloozen
Muzikale Kring Ypriana
Wendt U in volle vertrouwen tot
het oud en best gekend Huis
werklieden die gewoonlijk, binst den zomer,
in de brijkovens en in de beetvelden arbeiden
en 's winters, gedurende de drie slechtste
maanden van 't jaar, hun broodwinning in de
fabriek van Veurne verzekerd hadden.
Hoelang zal deze sluiting duren Hoelang
zullen de arbeiders der suikerfabriek de ran
gen der werkloozen vermeerderen Dit zijn
zooveel vragen waarop thans met zekerheid
niet kaa geantwoord worden. Alleen kin er
gezegd worden dat men zal moeten wachten
totdat de winterregens het waterpeil in de
Yzer en in de Loovaart zullen verhoogen,
doch zulks kan nog vele weken en misschien
wel maanden duren.
Er is echter nog een andere vraag waarop
wij wel met zekerheid een antwoord kunnen
geven, en die vraag luidt als volgt Wanneer
zal de suikerfabriek van Veurne hare bedrij
vigheid volledig en onbelemmerd verzekerd
zien
Zooals wij het reeds zegden was deze fa
hritk vóór den ooilog te Waasten gevestigd,
waar zij het noodige water aan de Leie ont
leende.
Na den oorlog werd er door den beheer
raad besloten de fabriek in de onmiddellijke
omgeving van de stad Yper herop te bouwen,
ten einde ze mier in het center der beten-
streek te hebben. Door de jammerlijke nala
tighïid der Regeering die, spijts het herhaald
aandringen, steeds het herstellen der vaart
van Yper naar de Yzer uitstelde, kon dit be
sluit niet ten uitvoer gebracht worden en, moe
van wachten naar de nooit vervulde beloften,
zag de beheerraad zich verplicht, bij gebrek
aan watervoorraad te Yper, de suikerfabriek
elders te vestigen, namelijk te Veurne waar zij
het water in de Loovaart kon putten.
Sedert hare oprichting aldaar is het de
eerste maal dat zij, door de waterschaarschte
en door de te groote inmenging van zeewater
in de Loovaart, verplicht is hare poorten te
sluiten.
Doch deze buitengewoon droge zomer, deze
uitzonderlijke toestand kan zich de volgende
jaren nog voordoen. Hetzelfde voorval van nu
zal zich nog zooveel te gemakkelijker herhalen
naarmate de scheepvaart op de vaart Yper-
Yzer in belangrijkheid zal toenemen en de
sluizen van Nieuwpoort dan ook zooveel te
meer zullen moeten werken om die schepen
te versassen. Om de vernieuwing van dit
voorval te voorkomen, om te beletten dat de
suikerfabritk later nog zou moeten stilleggen
is er maar een middel en 't is het herstellen
der vaart van Yper naar Komen.
Het herstel dezer bestaande vaart zal dus
niet alleen, zooals wij het vroeger reeds zoo
dikwijls zegden, den voorspoed van Komen,
Yper, Dixinude, Nieuwpoort en alle andere
aanpalende gemeen'en bevorderen, maar zal
ook den welstand van Veurne cn de onge
hinderde bedrijvigheid der suikerfabriek ver
zekeren.
Het water der Leie, dat in de vaart van
Komen naar Yper zal gepompt worden, zal
toelaten het waterpeil in de vaart van Yper
naar de Yzer, in de Yzer zelf en ook in de
Loovaart ten allen tijde op een voldoende
hoogte te houden. Alsdan zal er, spijts dro
gen zomer, nimmer meer waterschaarschte in
gezegde vaarten te vreezen zijn, en alsdan
ook zal de suikerfabriek, zooals voor den oor
log, terug door het Leiewater kunnen gespe
zen worden.
Dit is de eenige oplossing om dergelijke
ramp, zooals Veurne er thans een te betreu
ren heeft, te vermijden.
Wij verhopen dan ook dat de stedelijke
overheid alsmede de Handels- en Nijver
heidskamer van Veurne, het belang inziende
dat de vaart Yper Komen ook voor hen biedt,
niet langer meer zullen aaizelen zich bij onze
werking aan te sluiten, dat zij de hand zullen
nemen die wij hen toesteken en samen met de
heeren burgemeesters van Yper en Komen,
samen met de Handelskamer van Yper zullen
ijveren veor de verwezenlijking van onzen
rechtmatigen eisch de herstelling der vaart
van Yper naar Komen.
Het voorbeeld volgende van tal van steden
en gemeenten, die reeds sedert lang de werk
leozen bezigen voor het uitvoeren van aller
hande nuttige werken van onderhoud en
herstelling van gemeente eigendommen, komt
de stad Yper op hare beurt het Koninklijk
Besluit van 3l Mei 11. toe te passen, waarbij
het toegelaten is de werkloozen, wier statu
taire kasdagen ten einde zijn en die dus
uitsluitend en alleen nog door den
Staat gesteund worden, te gebiuiken voor
werken van openbaar belang.
Met dit doel werd hier een commissie
samengesteld die uit de volgende leden be
staat
Voorzitter de heer Van der Ghote, burge
meester der stad.
Secretaris de heer Versailles, gemeente
secretaris.
Leden van stadswege, de heeren De
lahaye, schepen van Openbare Werken, en
Odent, stadsbediende
van patronale zijde, de heeren Vergracht,
liberaal gemeenteraadslid, en Mahieu, kathol.;
en voor de werklieden, de heeren Pattyn,
gemeenteraadslid, voor de christene werklie
den, en Bossaert, voor de socialisten.
Volgens beslissing dier commissie, die het
vraagstuk onderzocht en de uit te voeren
weiken aanduidde, werden de werkloozen
ingedeeld in verschillige groepen, per syndi
caat.
Er werd vervolgens overeen gekomen dat
er, als proefneming, zou begonnen worden met
het te werk stellen der werkloozen, aarde
werkers en fabriekwerkers, die gewoonlijk
geen bepaalden stiel uitoefenden, om dan
uaderhand in de maand OCTOBER al de
werkloozen, die steun genoten gedurende
SEPTEMBER, aan het werk te stellen.
De eerst uitte voeren werken zouden hoofd
zakelijk bestaan in het herdelven der grachten
langs de gemeentewegen en in het kuischen
der beken.
De door de commissie vastgestelde voor
waarden zijn berekend op een basisloon van
3 fr. 5o per uur, (basisloon voor het arron
dissement Yper), waarbij de stad dan r.og
uit hare kas een bijkomende vergoeding
van ro voegt, zoodat de te werk gestelde
werkloozen dus. feitelijk een uurloon van
3 fr. 85 ontvangen.
Om uit te rekenen hoeveel uren werk een
weiklo' ze voor de stad moet leveren, wordt
de hoofdsteun door voornoemd basisloon
verdeeld.
Deze hoofdsteun bedraagt 9 fr. per dag
voor de gehuwde en de ongehuwde weikloo
zen boven de 25 jaar, en 7 fr. per dag voor
de ongehuwde beneden de 25 jaar.
Een weiklooze, die 7 fr. hoofdsteun geniet
en bijvoorbeeld twintig dagen in de maand
naar de werkloozencontrole is geweest, zou
dus 140 fr. als hooldsteun getrokken hebben.
Berekend aan 3 fr. 5o per uur moet hij dien
volgens daarvoor 40 uren werk in de volgende
maard leveren.
Gedurende de laatste i5 dagen van Septem
ber werkten een honderdtal werkloozen en
voerden namelijk de volgende werken uit
Het kuischen der Zillebeke vuilbeek, het
herdelven der grachten langs de Wulve- en
Wieltjestraten, het effen maken van den ver
bindingsweg langs de vaart tusschen den
Poperinghe en den Veurnesteenweg, het
versterken der oevers van Dickebuschvijver,
enz.
Van deze werken zijn er voornamelijk twee
die ter algeheele voldoening werden uitge
voerd, namelijk het kuischen der zoogenaamde
vuilbeek van Zillebeke en het vereffenen van
een weg dien den Vlamertinghe- met den
Veurnesteenweg verbindt. Deze weg waar
vroeger niemand met een kruiwagen door
kon, ligt thans even schoon en even effen als
de beste onzer lanen.
Andere werken beantwoorden minder goed
aan de verwachtingen, doch dit is mogelijks
te wijten aan het gemis van controle, daar de
aangestelde persoon onmogelijk op al die ver
schillige plaatsen te gelijk kan zijn, en ook
misschien wel aan den onwil dien sommige
werkloozen nog steeds aan den dag leggen.
Zoo zijn er die nog beweren dat men ze doet
werken voor 35 centiemen per uur, en die
maar niet begrijpen willen dat ze werkelijk
3 fr. 85 per uur ontvangen voor den gele ver
den arbeid.
Voor deze maand werkt men met grootere
ploegen die onder toezicht staan, hetgeen
ongetwijfeld meerdere voldoening zal geven.
Op de ongeveer 275 volledige en de onvolle
dige van meer dan 8 dagen werkstilstand
zullen er ongeveer 225 wei ken. De 5o overige
dienen gerekend bij degenen die 55 jaren
tellen en niet meer zullen opgeroepen wor
den, of bij die welke sedertdien reeds werk
gevonden hebben.
De werkloozen zelf beginnen stilaan beter
al het nut en het voordeel van den genomen
maatregel te begrijpen en velen zijn nu reeds
tevreden het werken, dat zij helaas veel te
lang ontwend waren, weer te mogen opnemen.
Zoodoende zullen er tal van nuttige werken,
kunnen gedaan worden en allen, die eenigs-
zins van goeden wil zijn, kun ren slechts een
zaak betreuren en 't is dat dit stelsel niet
vroeger reeds werd toegepast.
De winter is aan de voordeur, met zijn
aangename winterfeesten. Men hoort reeds
spreken van de SLe Cecilia. De Symphonie is
hard aan 'c siudeeren voor de Cecilia Mis.
De Harmonie blijft ook niet rustig. Bal, en
wederom is er spraak van kinderfeest, 't was
prachtig verleden jaar, nietwaar De Har
monie is reeds op gang om inlichtingen voor
haar eerste groot wii.terconcert en men hoort
de namen uitspreken der beste artisten uit
den Muntschouwburg van Brussel, 'k Ben
overtuigd dat het weer iets puiks zal zijn.
Maar voor de Harmonie, zal de Symphonie
ons eerst een voorsmaakje geven met een
prachtige Tabagie. In een woord 't is al aan
t werk, bij Ypriana, elk spant zijne beste
krachten in. Men voorzegt ook een reeks
nieuwe stapmarschen. Do re mi fa sol.
Verzorgd werkSpoedige beditning.