Alleen
in de Wereld
F 1. Va ndevoorde
K0FFIES en CHICOREI met PREMIEN
Christiaens Devolder - KortrijK
Te koop in alle goede winkels. - PremiedepotG. Laroye, 20, Eoomgaardsfiaat, Yper.
De Herleving van het aloude Poppenspel in Vlaanderen
16-2-1935 Het Ypersche-2e Bijvoegsel - L*a Fiégion d'Ypres N° 46
EISCHT ALTIJD EN OVERAL DE
Mengelwerk van «Het Ypersche» - N' 11
Du Frais chez le
Maitre - Fourreur
Nieuws bij
door Dr August SNIEDERS.
31, Rue au Beurre
YPRES.
31, Boterstraat
YPER.
Het werk van Heer Léon VERHAERT
Honderden menschen te leper
herinneren zich met welbehagen het
schoone spel dat in Concordia den
6 Januari plaats had.
De verschijning van dezen regis
seur brengt genoegen bij ouders en
kinderen. Nog steeds klinkt den
hartelijken schaterlach van enkele
honderdtallen snaken ons in 't ge
hoor. Onze oogen bewaren 't aan
doenlijk schouwspel van de span
nende aandacht van honderden kin
derkopjes. Van de verstandelijke
deelname van deze poppelende
hartjes in de tragedie van 't leven
bewaren we een dankbare herinne
ring.
Men breekt zich weieens het
hoofd om aan kinderen genoeg
lijke uurtjes te verschaffen.
Deze hebben een mentaliteit die
niet past in ons kommervol bestaan.
Ze leven in een wereld van fanta
zie. De pop is voor hen vol geheim
zinnige krachten, meer nog ze be
zielt hen. De ontkieming van hun
eigen vermogens, smaak, spraak,
gezicht, gevoel brengt hen een wereld vol wonderen.
De polsslag van het leven ontzwachtelt in hun handjes
die tasten een vreugdige kitteling, schenkt leven aan
de zaken die hen omringen. Onze tusschenkomst breekt
broze droomen. Hun houten paardje moet eten, heeft
buikpijn ja doet ook zeer prozaïsche dingen.
Om het kind dus behagen te schenken moet men het
in een midden brengen dat eenvoudig en begrijpelijk
is en dat aan de verbeelding stof verleent tot fanta-
seeren.
Een eenvoudige pop wint het boven het meest
kostelijk materiaalomdat ze toelaat zijn eigen ge
waarwordingen er aan te toetsen, te ontleden, te be
leven als levend experiment te dienen voor het won
der dat in hem gebeurt.
Dat deze poppen zekere psychologische hoedanighe
den moeten bezitten om een gansche gemeenschap van
kinderen aan te belangen blijft buiten kijf.
In 't leven waarin het kind zich indenkt zijn geen
ingewikkelde psychologische toestanden voorhanden.
Een strenge logiek leidt de denkakte roept zelf een
ongebreidelde fantazie opover de hyaten van zijn
begrip gooit het een brug geweven door zijn verbeel
ding.
Zoo leeft het kind met een voet in de strengste wer
kelijkheid en met den anderen in het wonderbaarste
der droomlanden.
Dit fantazieleven is onontbeerlijk om de ware wer
kelijkheid op te sporen. Het is de veronderstelling
die wij doen om tot een wetenschappelijke waarheid
te komen. Dit tijdstip is er een van verbazende werk
zaamheid van 't kind. 't Is trouwens ook het meest
belangrijke van gansch ons bestaan.
De dichter die de waarheden voelt zegt het trouwens:
Que la chanson enfantine soit belle.
Daarom is het spel van den heer Verhaert van zulk
een groot belang. Daarom dient het stelselmatig door
gevoerd, om langs het openbaar onderwijs de breede
lagen onzer bevolking te treffen.
Hoe nu verklaren waarom groote personen op pop
penspel verslingerd kunnen zijn
Berust het succes van theater en cinema niet op
onzen drang naar verbeelding en fantazie Bij het
poppenspel worden deze vermogens in den wortel ge
voed. Dit spel gebeurt in een totale sfeer van inbeel
ding waarin 't menschelijk denken zelf de draden van
de intrigue leidt. De scheppingskracht van regisseur
en toehoorder leiden de aktieen daar ligt zijn be-
tooverenden invloed.
De middeleeuwen hadden dit belang van de alge-
meene aktie van 't publiek en toeschouwer opgespoord.
De uiting van hun kunst en hun toegepaste kunst geeft
den indruk van een volkomen evenwicht van gevoel
en begrip. Daarom hebben zij grootsche zaken na
zich gelaten.
In de geestelijke vorming van een volk en de mo
derne beschaving wil haar ideaal prenten op de gan
sche massa dienen de aanknoopingspunten van het
zieleleven verstevigd. Een welgeordende maatschappij
vormt een ketting waarin al de schakels moeten passen
in elkaar.
Folklore kan en moet een hoogen graad van kunst
bereiken. Zij is de liefdeband die de verschillende la
gen der maatschappij aan elkander snoert. Zij verbindt
de zedelijke strevingen der verdwenen voorouders aan
de huidige gemeenschap. Zij projecteert onze maat
schappelijke verzuchtingen, onze ethische bedoelingen,
in de toekomst. .Zij bewaart de traditie, de denkfakkel
en zendt ze veilig door tijd en ruimte.
In deze tijden van machines moet de denkakte ge
meengoed worden. Samenhoorigheid is noodzakelijk om
aan de gemeenschap de vruchten onzer beschaving
te vrijwaren.
't Is tijd nog. Maar er is geen tijd te verliezen.
Geen achteruitgang is mogelijk. De rechten van den
mensch zijn en blijven verworven, 't Bestaan der be
schaving is slechts mogelijk wanneer gansch de ge
meenschap aan de rijke tafelen van ons feestelijk genot
kan aanzitten.
De heer Verhaert heeft dit begrepen. Hij richt zich
onbeschroomd tot de massa. Groepen van honderden,
van duizenden zelf, komen zich laven aan zijn be
zielende kunst, bouwen zelf de materialen op van een
weldoende denkakte. Heil hem
In andere landen is het poppenspel aangewend tot
nationale kunst- en staatsburgerlijke vorming. In
Tschecoslovakije heeft het de heropleving van een volk
bewerkt. De familie Kopecky, die met haar poppenspel
gansch Boheme bereisde, wordt er vereerd, en Matez
Kopecky heeft er zijn gedenkteeken gekregen.
Er bestaan in Tschecoslovakije 3200 poppentheaters
die bij het Masarijk-instituut behooren. In een jaar
worden er gemiddeld 24.000 opvoeringen gegeven.
(Tooneelchronijk)
Erkentelijke zonen onzer vaderen hebben wij allen
de grootheid van land en volk op het oog. De kleinste
middelen kunnen soms de grootste zedelijke gevolgen
hebben.
Maatschappelijke en ook verstandelijke vorming ge
schiedt ook buiten de school. Door massaal kunstonder-
richt vormt men gezonden burgergeest en bevordert
men 't individueel gevoel ten goede.
't Willems-Fonds wil de zedelijke strekking door
kunstopvoeding in de diepste lagen der Maatschappij
verspreiden.
Wie helpt mee aan deze edele bedoeling J. T.
(Vervolg)
VI.
DONKERE WOLKEN.
Mijnheer Golden heeft een zeer onrustigén
nacht doorgebrachtAdriana hoorde hem her
haalde malen in zijne slaapkamer heen en weêr
wandelen.
De oude man had inderdaad geruimen tijd voor
het venster gestaan en naar de zee gestaard, die
altijd bruischt, altijd loeit, altijd hare schuimen
de golven strandwaarts drijftofwel gedachte
loos de grauwe wolken gezien die door het lucht
ruim zweven, hier en daar door koude en onre
gelmatige lichtstrepen afgebroken.
Wat gaat er in het binnenste van Mijnheer
Golden om Denkt hij aan het gebeurde met
Chiduc Neen maar toch uit dat gebeurde ont
wikkelt zich het besluit om de badplaats te ver
laten de rust van den ouden menschenvluchter
is gestoord, en als hij naar den oorsprong vkn
deze ruststoornis zoekt, komt hij aan eene... pop.
Inderdaad, had hij die pop aan de kleine
Claüdine niet gegeven, hij zou de familie Daliski
niet hebben leeren kennen, en deze niet kennen
de, ware het niet in zijn hoofd gekomen met die
vreemde kinderen naar de badplaats te gaan, én
daar hoogst onaangename ontmoetingen te heb
ben.
Heengaan dat wil hij doch alvorens heen te
gaan, zou hij dien Sybrand d'Engelgrave willen
terug zien, en echter ducht hij, van den anderen
kant dat weêrzien.
De nacht brengt raad, zegt men doch niet aan
Mijnheer Golden, en als 's morgens de zon de
wijde zee schitteren doet gelijk een reusachtigen,
wuivenden pauwenstaart uit goud, diamant en
smaltkleuren saêmgesteld, is hij nog even beslui
teloos als tijdens den traag voortkruipenden
nacht.
Reeds vroeg komt de oude heer beneden, en al
heeft Mijnheer Chiduc gisteren avond geen ge
tuigen gezonden zooals dit behoort in eene... wel
gemanierde duëlistenwereld, gaat Golden toch
naar het strand, niet om zich met den student te
meten o neen Om hem te zeggen dat hij den
vorigen avond wat driftig geweest is, en dén
knaap eene vaderlijke les te geven.
Bij het omwenden staat de man uit het oude
huis niet voor Chiduc, maar voor Sybrand, die
hem eerbiedig groet, naar zijne gezondheid ver
neemt en hem schier in eenen adem vertelt dat
de student onvindbaar verdwenen is, en onge
twijfeld niet meer verschijnen zal.
Men heeft 's morgens een doorweekten hoed,
door de golven deels met zand gevuld, gevon
den en er kriemelden reeds eenige jonge krab
ben, in scheeve richting, over den slap hangen
den rand. De hoed danste in 't geheel niet meer.
Niet verre van daar lag een dikke wandelstok,
die nog zoo min draaide als de hoed danste nóg
wat verder lag een oude handschoen, wier pun
ten gaapten gelijk spieringen die buiten het wa
ter liggen te snakken die handschoen ook tril
de niet meer en echte!- waren hoed, stok en
handschoen van Chiduc, Albert.
Doch waar vond men de ontroerde schoenen
Die heeft de student, tot zijn geluk, kunnen be
houden die zitten hem nog aan de voeten 'én
hebben hem, in hunne ontroering, 's avonds laat
naar het station doen loopen ze deden hem in
een wagon wippen, zich in een hoek verschuilen,
en Chiduc verdween als een nevelbeeld in den
nacht en in de ruimte.
De oude Thomas Golden is even ontroerd als
hij gisteren avond was, nu hij zich andermaal in
tegenwoordigheid van Sybrand bevindt.
Zijt gij alleen aan de badplaats, Mijnheer
vraagt hij.
Neen, Mijnheer, ik vergezel mijne moeder en
PROFITEZ DE LA NOUVELLE
COLLECTION RENARDS POUR
FAIRE VOTRE CHOIX
Groote keus ZILVERVOSSEN
Minder prijzen dan ooit te voor
Neem de gelegenheid te baat