II NOVEMBER TE YPER
2" Het aan den Staat afgestaan deel zal dienen
om te Yper eene school van weldadigheid te stich
ten onder beheer en toezicht der regeering
3" De erfgenamen zullen afzien van het pro
ces tot nietig verklaring van het testament door
hen aan de Godshuizen van Yper aangedaan en
van alle andere rechtsvordering, zoowel als van
alle, hoegenaamd welke aanspraak tegenover het
beheer van gezegde Godshuizen, aangaande voor
meld legaat
4De erfgenamen zullen erin toestemmen dat
de gelden tot de nalatenschap behoorende en in
Frankrijk in bewaring gegeven, door de commis
sie der Godshuizen zouden teruggenomen wor
den en zullen haar, te dien einde, alle noodige
volmacht geven
5° Indien, ten gevolge dezer overeenkomst,
erfenisrechten teruggegeven worden op het aan
de erfgenamen toegekende gedeelte, zullen deze
bedoelde rechten aan de Godshuizen overlaten.
Gezien de beraadslaging van 16 Maart 1894
waarbij de besturende commissie der Burger
lijke Godshuizen van Yper gezegde voorstellen
tot overeenkomst aanneemt
Gezien de gunstige adviezen door den gemeen
teraad van Yper en door de Bestendige Deputa
tie van den Provincieraad van West-Vlaanderen
uitgebracht den 24 Maart en den 13 April 1894
Gezien artikelen 910, 937, 1121, 2044 en volgen
de van 't Burgerlijk Wetboek, 76 1°, 3e en laatste
paragrafen der gemeentewet
Op voorstel onzer Ministers van Justitie en
van Financiën,
Wij hebben besloten en Wij besluiten
Artikel 1. Bovenbedoelde beraadslaging van
de besturende commissie der Burgerlijke Gods
huizen van Yper, in dato 16 Maart 1894, wordt
goedgekeurd. Dientengevolge wordt gezegde com
missie gemachtigd tot aanvaarding van het kapi
taal van 300.000 frank, waarvan in de tusschenge-
komen overeenkomst melding gemaakt wordt.
Art. 2. Onze Ministers van Justitie en van
Financiën worden gemachtigd tot aanvaarding,
in naam van den Staat, der som van 700.000
frank die, krachtens gezegde overeenkomst, door
de wettelijke erfgenamen van den heer Karei
Godtsehalck moet gegeven worden om te worden
besteed aan de stichting, te Yper, eener school
van weldadigheid van den Staat.
Onze ministers van Justitie en van Financiën
zijn belast met de uitvoering van het tegen
woordig besluit.
Gegeven te Oostende, den 28 Juli 1894.
N LEOPOLD.
Van 's Konings wege
De Minister van Justitie,
(get.) V. BEGEREM.
De Minister van Financiën.
(get.) P. de SMET de NAEYER.
Zooals wij het hier reeds vroeger schreven is,
sedert den oorlog, dit Koninklijk Besluit in de
oogen der Heeren Bestuurders van het Ministe
rie van Justitie een papiervod geworden, doch
voor ons blijft het een oorkonde die onscheurbaar
en onschendbaar is.
Door het niet meer herbouwen der Weldadig-
heidsschool heeft de Staat de som van 700.000
vooroorlogsche franken, wat heden ongeveer 7
millioen fr. vertegenwoordigt, achtergehouden
die hem niet toebehoort noch toekomt. De Com
missie van Openbaren Onderstand is nog steeds
gemachtigd ofwel de uitvoering van bovenbe
doeld Koninklijk Besluit ofwel de vernietiging
ervan en de teruggave der 700.000 fr. te eischen.
Zij is er eveneens toe gerechtigd alle andere ge
lijkwaardige overeenkomst, in vergelding der
hier ontnomen Weldadigheidsschool, met den
Staat af te sluiten. Doch in geen geval mag dit
geld voor Yper verloren blijven.
De grond, door de gewezen Staatsweldadig-
heidsschool in beslag genomen en hier te Yper
langs den Meenensteenweg gelegen, beslaat een
oppervlakte van 42 ha. en wordt thans als land
bouwgrond door den Staat in regie uitgebaat.
Ongetwijfeld zou de Staat er maar weinig tegen
opkomen de uitbating te staken dezer hoeve, die
hem voorzeker maar weinig winst moet opbren
gen want het tegenovergestelde ware, voor een
Staatsinstelling, te verwonderen.
Waarom dan nu niet gedaan wat vroeger werd
voorgesteld en door de betrokken partijen om
zeggens reeds in princiep aanvaard was Waarom
zou de Staat die 42 ha. land der vroegere Welda
digheidsschool aan de Commissie van Openbaren
Onderstand niet afstaan in ruiling van een ge
lijke oppervlakte grond uit den eigendom dier
Commissie genomen en te St Jan gelegen De
eene landbouwgrond is de andere waard en beide
partijen zouden door deze grondverwisseling in
niets benadeeligd zijn. Het voordeel dezer ruiling
ware dat de Staat alzoo te St Jan, in de nabijheid
vat» Yper, over een uiterst welgeschikt terrein
zou beschikken waar hij, met de 7.000.000 fr.
huidige waarde die hij ingevolge het Koninklijk
Besluit van 28 Juli 1894 verschuldigd is, het toe-
(Zie vervolg onderaan volgende kolom).
Al is de uitbundige geestdrift, die over 17 jaar
het einde van den vier jarenlangen oorlog be
groette, eenigszins verminderd, toch wordt de
verjaring van den Wapenstilstand nog telken
jare in meest alle steden en landen met zekeren
luister herdacht.
Hier te Yper is deze herdenking een gelegen
heid voor de oudstrijders om hun verdwenen
makkers indachtig te zijn en ook om eens gezel
lig te verbroederen, en voor de bevolking om
onze gesneuvelde Helden alsmede deze onzer
Bondgenooten hare dankbare hulde te brengen
voor het door hen gedane offer waaraan wij onze
bevrijding te danken hebben.
Naar loffelijke gewoonte werd die vreugdedag
ingezet met een plechtigen Dienst in St Maar-
tenskathedraal tot zielerust der afgestorven oud
strijders.
Den oproep beantwoordende van het Verstand-
houdingscomiteit, vergaderden de buitengewoon
talrijke afvaardigingen van het Nationaal Ver
bond der Oorlogsinvaliden, het Nationaal Ver
bond der Oudstrijders, de Oorlogsvrijwilligers,
de Vuurkruisers, de Verbroedering van het 3" en
23° linie, en de Poilus de France om 9 u. 45,
aan het lokaal en begaven zich vervolgens in
stoet, voorafgegaan van trommels en klaroenen,
en vlaggen in top, naar de Hoofdkerk waar, te
10 u., het H. Misoffer werd opgedragen in aan
wezigheid eener overgroote schaar geloovigen.
Onder de tegenwoordige overheden bemerkten
wij nog, benevens de voorzitters van de onder
scheidene oudstrijdersvereenigingen, de Heeren
Clinckemaille, arrondissementscommissaris, Van-
derghote, burgemeester, Lemahieu, Delahaye en
Van der Mersch, schepenen, en enkele gemeente
raadsleden.
Na den Dienst werd de absoute gezongen door
den Z. E. H. deken Vermaut, omringd der geeste
lijkheid van St Maartens.
Vervolgens werd de stoet opnieuw gevormd en
komstig vliegplein van al de noodige gebouwen
en instellingen zou kunnen voorzien.
Aan het stadsbestuur en de Commissie van
Openbaren Onderstand van Yper de vroeger on
derbroken onderhandelingen te hervatten om dit
gedacht te verwezenlijken. Van hunne krachtda
digheid en volharding zal het afhangen zoo dit
ontwerp al of niet zal verwezenlijkt worden.
Vooral de Heer volksvertegenwoordiger Missiaen
heeft in die zaak, in zijne hoedanigheid van ge
meenteraadslid en van bestuurslid der Commissie
van Openbaren Onderstand, een belangrijke taak
te vervullen en kan aan Yper de grootste diensten
bewijzen met bij zijne vrienden, de Heeren
Soudan, Minister van Justitie, en Spaak, Minister
van Vervoer, een woordje ten beste te spreken
voor de stad en het arrondissement die hij ver
tegenwoordigt.
Het oogenblik is gekomen om de zaak weer aan
te pakken met al den ernst die zij verdient. Gun
stiger voorwaarden dan hier te Yper kan men
voor dit vraagstuk niet uitdenken en wanneer
zij malkander verstaan en helpen dan is dë taak
van het stadsbestuur en der Commissie van Open
baren Onderstand allergemakkelijkst. De Heer
kolonel Daumerie, thans bestuurder van het bur
gerlijk vliegwezen, die hier den plaatselijken toe
stand uitnemend wel kent, zou voorzeker niet
weigeren, moest hij daartoe uitgenoodigd worden,
hier met de betrokken openbare besturen te ko
men onderhandelen om zoo mogelijk de grond
vesten te leggen van een ontwerp van vliegplein
dat alle kans heeft werkelijkheid te worden.
Wij rekenen erop dat de betrokken openbare
besturen zich aan de verantwoordelijkheid, welke
op hen drukt, niet zullen onttrekken en evenmin
de in hen gestelde verwachtingen zullen bescha
men. Wij verwachten ze aan het werk en zullen
hunne pogingen met belangstelling en vertrou
wen volgen, en niet nalaten ze steeds bij elke
gelegenheid uit al onze macht te ondersteunen.
begaven de oudstrijders zich naar het gedenk-
teeken der Ypersche gesneuvelden waar, door de
zorgen van het stadsbestuur, twee brandende fak
kels aangebracht waren geweest en er gansch den
dag door, vanaf 9 uur 's morgens tot 8 uur
's avonds, de doodenwake hebben gehouden, Dit
initiatief van de stadsoverheid, dit jaar voor de
eerste maal genomen, werd ten zeerste geprezen.
Aan den voet van het gedenkteeken werd door
den Heer Isaï Gruwez, voorzitter der Oorlogs
invaliden en van het Verstandhoudingscomiteit
der Oudstrijders, een prachtige kroon neerge
legd terwijl de vlaggen, rondom het gedenktee
ken geschaard, ten gronde bogen, de talrijke om-
staanders zich eerbiedig het hoofd ontblootten
en de klaroenen opvolgenlijk de Taptoeen
Staakt het Vuur lieten hooren.
Nadien trok de stoet naar het Britsch gedenk
teeken der Meenenpoort waar eveneens hulde
werd gebracht aan de Dooden onzer Engelsche
bondgenooten. Na den Last Postdoor de kla
roenen geblazen, werd door E. H. Van Isacker
een De Profundis gebeden, waarna de plech
tigheid met het geschal Staakt het Vuur be
sloten werd.
De afvaardiging van het British Legion, waar
van de leden een Dienst in hunne kerk hadden
bijgewoond, kwamen daarop eveneens aan dë
Meenenpoort, waar E. H. Milner, bedienaar der
Anglikaansche kerk, op zijn beurt enkele gebe
den las.
Om te sluiten begaf een afvaardiging der oud
strijders met vaandels en samen met de klaroe
nen zich in auto naar het kerkhof St Charles
op de Potyze, waar als hulde aan de Fransche
gesneuvelden bloemen werden neergelegd door
den Heer Voorzitter van het Verstandhoudings
comiteit en door den Heer Voorzitter der Harmo
nie Ypriana, terwijl de klaroenen er de tonen van
de Taptoe en Staakt het Vuur lieten weer
galmen.
's Middags vereenigde een banket in het Hotel
Skindies een 75 tal oudstrijders die er op de meest
gezellige wijze verbroederden. Tijdens dit banket
overhandigde de Heer Claeys, voorzitter der
Poilus de France namens zijne Fransche en
Engelsche makkers en als blijk hunner genegen
heid, aan den Voorzitter der Invaliden een strik
met de Fransche en Engelsche kleuren die voor
taan aan den vlaggestok der Invaliden zal ge
hangen worden. De Heer Isaï Gruwez dankte
hartelijk om dit mooi gebaar.
's Avonds te 6 u. richtte de Harmonie Ypriana
zooals telken jare een fakkeltocht in, waaraan
al de voornoemde oudstrij dersbonden alsmede
talrijke andere plaatselijke maatschappijen deel
namen. Ook de leden van het Postpersoneel, met
hun vaandel, hadden er aan gehouden in den
stoet mee op te stappen alhoewel zij 's namiddags
nog te Brugge aan de jaarlijksche plechtigheid,
door de Postfederatie van West-Vlaander en inge
richt, hadden deel genomen. De stoet werd ge
vormd op de R. Colaertplaats en begaf zich, ge
volgd van een groote menigte, beurtelings naar
het Ypersch gedenkteeken en naar de Meenen
poort, waar bloemen werden neergelegd, de Har
monie Ypriana een gelegenheidsstuk uitvoerde
en de klaroenen de Taptoe en den Last Post blie
zen. Daarna werden nog enkele straten der stad
doortrokken en als opsluit liet de Harmonie
Ypriana op de Groote Markt, omtrent rechtover
het stadhuis, de engelsche, fransche en belgische
nationale liederen hooren.
Vervolgens gaven de oudstrijders, om de reeks
feestelijkheden van dien heuglijken dag te ein
digen, in Lapiere's zaal een uiterst welgeslaagd
bal gedurende hetwelk de meeste vreugde niet
opgehouden heeft te heerschefi.
Heilige Pacha Chicorei
Moeder is om U zoo blij
Zorg dat ge altijd lekker blijft,
En lijk d'olie bovendrijft
