kosm©STE!zen
IN AUTOCAR
Wie met Kosmos reist, reist veilig.
KOSMOS TOERISME
YPER Tel. 515.
LE PROBLÈME D'YPRES
- 3
volgende feitdit werk maakt een herstelling uit van
een waterweg die door den oorlog vernield werd het
is dus een werk dat bijna uitsluitend door menscnen-
handen moet uitgevoerd worden en bijgevolg bestemd
om een groot aantal werkloozen te bezigen, dus juist
een dezer werken zooals de Nationale Dienst voor Eco
nomisch Herstel er zoekt uit te voeren. Voegen wij
daarbij dat, tengevolge van de contingenteering der
Belgische arbeiders in Frankrijk, onze aardewerkers
en onze metsers, die in 't Noorden van Frankrijk zoo
geprezen waren, thans de belangrijkste groep onzer
werkloozen vormen.
Het herstel der vaart Yper-Komen is anderzijds be
stemd om den voorspoed terug te geven aan de streek
die zich uitstrekt van Nieuwpoort tot Komen, welke
door den oorlog het meest geteisterd werd en waarvan
de bevolking door het gebrek aan goede waterverbin
dingen erg te lijden heeft.
Wij veroorloven ons Ued. met dit doel aan te zetten
kennis te nemen van het Algemeen Verslag over de
Werkloosheid in de Grensarbeidersstreek en de ge
schikte maatregelen om die werkloosheid op te slor
pen, van den Heer Ingenieur J. M. L. De Meyere,
Regeeringscommissaris voor de Grensarbeidersstreken,
dat in zijn eerste deel, 2* paragraaf, de cijfers bevat
der werkloosheid in onze streek, en in zijn tweede deel,
3<' paragraaf, Ued. zal inlichten over de hoogdringend
heid van dit herstel.
Wij zijn, ten andere, Mijnheer de Minister, geheel
te Uwer beschikking om Ued., 't zij ter gelegenheid
van een verplaatsing die wij naar Brussel zouden doen
of tijdens een bezoek dat gij ter plaats zelf wel- zoudt
willen brengen, in te lichten over deze voor de herwor-
ding onzer streek zoo hoogstnoodige kwestie.
Gelief, Mijnheer de Minister, de verzekering onzer
verkleefde gevoelens te aanvaarden.
Voor het Comiteit
De Secretaris. De Voorzitter,
(get) Ed. Toussaert. (get.) H. Vermeulen.
Uit voorgaan den brief zien wij dus dat de
voorstellen van den Heer ingenieur Merlin, die
speciaal met dit werk belast werd, reeds te Brus
sel in het ministerie berusten om er onderzocht
en goedgekeurd te worden.
Wij naderen dus met rasse schreden het oogen-
blik waarop de zoolang verwachte herstellings
werken zullen kunnen uitgevoerd worden. Het
laatste woord is nu aan den Heer Minister Mer-
lot die, wij verhopen het stellig, het goede voor
beeld van zijn voorganger zal willen volgen en
van zijn grooten invloed zal gebruik maken om
de verwachte beslissing te bekomen.
Nu dat het vraagstuk der werkloosheid in onze
streek om zeggens nog altijd even scherp is, is
alleen de uitvoering van groote werken, zooals
het herstel der vaart Yper-Komen, bij machte
een groot deel der thans beschikbare werkkrach
ten aan den arbeid te stellen.
Volgens het verslag van den Heer Ingenieur
De Meyere, waarvan in den brief der Handels-
geven gelegenheid tot bewonderen van natuur
schoon, bezoeken van kunststeden en allerhande
aantrekkelijkheden
Men kan zich van nu af reeds laten inschrijven
voor de hiernavolgende reizen zonder vrees voor
waarde vermindering der buitenlandsche munt,
gezien het Bestuur van Kosmos Toerisme de
verworven bonificatie vóór de afreis zal terug
betalen aan de reeds ingeschrevene belangheb
bende.
KOSMOS ROEPT U VOOR
3 dagen Belgische Ardennen Prijs 395 fr.
Afreizen op 12-26/715-30/813-20/9.
4 dagen Mont St Michel Prijs 795 fr.
Afreizen op: 12-22/7—5-23/8—9/9.
4 dagen Ardennen en Luxemburg Prijs 495 fr.
Afreizen op 4-19/74-22/85-12/9.
5 dagen Rijnboorden Prijs 695 fr.
Afreizen op 8-31/87-13/9.
7 dagen Zwarte Woud Prijs 1.150 fr.
Afreizen op 19/78/8.
7 dagen Zwitserland met bezoek aan Kussnacht
Prijs 1.295 fr.
Afreizen op 26/724/8—5/9.
9 dagen Lourdes Prijs 1.695 fr.
Afreizen op 17/7-6-25/8—12-22/9.
i5 dagen Oostenrijk Prijs 2.325 fr.
Afreizen op 18/720/8.
12 dagen Nice en AzuTnkust Prijs 2.475 fr.
Afreizen op 19/8.
Regelmatige reizen worden ingericht naar
Parijs Vogezen Zwitsersche Meren
Duitschland Jura Savooie en Alpen
Centraal Europa Italië, enz
Bijzondere voorwaarden voor familie-wagens
4-5-6 personen voor binnen of buitenlandsche
reizen.
Voor alle inlichtingen en inschrijvingen gelieve
men zich te wenden bij
26, Groote Markt Koning Albert I
"-TTTTTM—ITinf
kamer gewag wordt gemaakt, telt de bouw
nijverheid veruit het meeste getal werkloozen,
het percent bedraagt er namelijk 61
Door het herstellen der vaart Yper-Komen zal er
dus aan een groot deel dier reeks werkloozen voor
verschillige jaren werk kunnen verschaft worden.
Doch, zooals de Heer Ingenieur De Meyere het
terecht in zijn uitgebreid verslag doet opmer
ken, is dit het eenige voordeel niet dat de uit
voering van dit werk zal opleveren.
Deze waterweg zoo schrijft de Heer Inge
nieur De Meyere, «overtreft grootelijks de be
langen der stad Yper en der eigenlijke grens
arbeidersstreek zij is een levensnoodwendigheid
voor West-Vlaanderen Talrijke nieuwe nij
verheden zullen zich langs haar boorden komen
vestigen en als doorvoerweg zal de vaart Komen-
Yper een zeer bêlangrijke tol te vervullen heb
ben.
De mogelijkheid bestaat om van Yper niet
alleen het handels- en ambachtsmidden eener
landbouwstreek (nog maar pas herrezen uit haar
puinen die zonder voorgaande zijn in de geschie
denis), maar ook een nijverheidscentrum te ma
ken. Het zal het werk zijn van vele jaren dat,
volgens onze meening, afhangt der geschikt-
making van de haven van Nieuwpoort en van den
waterweg Nieuwpoort-Yper-Leie.
Kan er een bevoegder oordeel ingewonnen wor
den
Zonder de vaart Yper-Komen, die de verbin
ding Leie-Yzer moet bewerkstelligen, is het dus
onmogelijk de werkloozen, waarvan een zeer
groot aantal grensarbeiders zijn, in ruime mate
te verminderen, en kunnen Yper en gansch de
streek de gewenschte uitbreiding niet nemen.
Het herstel der vaart Yper-Komen is dus alleen
bij machte het vraagstuk van het nieuw Yper
op te lossen namelijk van de gewezen militaire
en versterkte stad terug, zooals vroeger, een
nijverheidsstad van zeker belang te maken.
Wij steunen dan ook ten volle den brief door
de Handelskamer aan den Heer Minister van
Openbare Werken gericht en dringen bij hem
aan opdat zijne diensten spoedig een beslissing
zouden nemen.
In den loop van verleden eeuw heeft het vader
land zich opofferingen getroost om Gent en
Brugge kans te geven opnieuw te bloeien. Yper,
de derde zusterstad, alleen blijft verwaarloosd.
De kans biedt zich thans aan om ook Yper tot
herbloei te brengen. Wij drukken dan den wensch
uit dat de Heer Minister Merlot op zijne beurt
het bewijs zal geven dat ook hij, zooals zijn acht
bare voorganger, de Heer Hendrik De Man, het
vraagstuk Yper begrijpt.
En het zal nog maar slechts het rechtvaardig
herstel zijn van schade door den wereldoorlog
veroorzaakt, het heelen eener wonde van^den
schrikkelijksten onder de oorlogen...
O
Nous sommes en possession" d'un livre récem-
ment écrit sur La draperie des Pays-Bas en
France et dans les pays méditerranéens (XII-
XV siècle) par M. Henri Laurent, Docteur en
Philosophie et Lettres, chargé gle cours a l'uni-
versité de Bruxelles et a l'Institut supérieur du
commerce d'Anvers.
Ce livre trés intéressant et fort documenté
montre le développement inouï de l'Industrie
Drapière au Moyen-Age, égalant en importance
les puissantes industries modernes, et il nous
fournit des preuves irréfutables de la place
occupée par Ypres, bien avant Gand et Bruges,
comme principale ville industrielle de l'Ouest
de l'Europe.
Ce livre, oü le nom d'Ypres revient a chaque
page, montre comment ce nom est inséparable
de toute étude sur l'Industrie Drapière du Moyen-
Age, quel que soit le point de vue auquel on se
place.
Nous y voyons qu'Ypres s'est non seulement
'construit ses superbes Halles aux Draps, que tout
le monde a admiré pendant des siècles, et qui
rappellent ce glorieux passé, mais encore nous y
apprenons qu'elle possédait ou louait, au long
des chemins commerciaux d'alors, des Halles oü
ses commergants entreposaient et vendaient leurs
draps. Ainsi, en Champagne, dans toutes les
villes oü se tenaient les grandes foires commer-
ciales, a Troyes, Provins, Bar-sur-Aube, Lagny,
Ypres disposait de Halles dépassant en impor
tance celles des autres villes drapières d'alors
Arras. Douai, Lille etc. A ces foires, c'était le
drap qui servait de produit d'échange entre les
commergants de l'Occident et ceux de l'Orient.
Le drap d'Ypres était réputé et transporté dans
tous les pays et jusqu'au fin fond de l'Asie.
La statistique des plombs a sceller les draps
achetés par la ville d'Ypres de 1304 a 1384 per
met d'estimer l'importance de l'industrie dra
pière Yproise. De 75.000 durant les années 1304
a 1309, le nombre monta jusqu'a 200.000 plombs
en 1344-45. En comptant deux plombs par pièce
de drap de 29 aunes de 80 centimètres de lon
gueur, on se fera une idéé de la quantité énorme
de pièces de drap produites par Ypres et, par
la, du chiffre de la population que certains histo-
rier.s estiment a 200.000 ames.
Ce qui permettait cette expansion de l'industrie
drapière, c'était la navigabilité de l'Yperlée, par
oü chaque année quelques 3000 barques ame-
naien* a Ypres toutes sortes de marchandises et
principalement les laines d Angleterre, servant
a la fabrication du fameux drap d'Ypres.
Le livre de Monsieur Laürent nous montre
aussi les premières étapes du déclin de notre
ville. Au cours des siècles qui suivirent, Ypres
ne subit pas moins de 17 sièges et ses fortifica
tions furent modifiées 15 fois. Notre population
déclina a tel point que notre ville compta sou
vent dans ses murs plus de soldats que d'habi-
tants. De grande ville industrielle elle devint
une place forte, objet de toutes les luttes. Sa
situation a la croisée de toutes les routes, sa
liaison avec 1 Yser, tout ce qui fit sa grandeur
industrielle servit désormais a assurer sa domi
nation militaire sur tout le sud de la Flandre.
Démantelée en 1854, Ypres possédait encore
en 1914 la plupart des ressources propres a une
ville fortifiéeun bataillon et une école d'in-
fanterie, l'Ecole d'Equitation, l'Ecole de Marécha-
lerie et tous les services accessoires, en outre une
Ecole de Bienfaisance de l^Etat etc. Tout cela
fut ravi par la guerre. Aucune de ces ressources
ne fut renduë et il n'existe pas la moindre
chance d'en voir jamais la restitution. La ligne
de défense du pays s'est transportée sur la fron-
tière oriëntale et l'histoire militaire d'Ypres est
finie. Ypres a ainsi retrouvé une atmosphère de
nouveau favorable au développement de l'in
dustrie et du commerce.
C'est pourquoi, fidèles aux traditions de nos
aïeux qui creusèrent en 1636-1640 le canal Ypres-
Yser et depuis 1860 luttèrent pour la jonction
Ypres-Lys par le canal Ypres - Comines, nous
travaillons sans répit pour la restauration de nos
voies navigables.
Par sa situation entre deux rivières parallèles
et seulement distantes de 30 kilomètres, l'Yser
aboutissant a la mer a Nieuport, la Lys mettant
en relation avec toutes les régions industrielies
du pays et du Nord Frangais, Ypres se trouvera
dans une position des plus favorables lorsque
ces deux rivières seront reliées par une voie
passant par Ypres.
La restauration du canal Ypres-Yser et sa
remise en exploitation le 19 Mai 1933 fut une
première étape, mais, ainsi que le disait si bien
Monsieur le Gouverneur Baels lors de l'ouver-
ture de la foire commerciale d'Ypres de 1935,
Ypres ressemble maintenant a un homme qui
n'a qu'un bras et tout homme valide doit en
posséder deux pour pouvoir donner tout l'effort
qu'on est en droit d'attendre de lui. II faut que
le canal qui relie Ypres a la Lys soit également
restauré afin, non seulement de favoriser la re
naissance d'Ypres, mais aussi de rendre la pros-
périté a toute la contrée s'étendant entre Nieu
port et Comines.
Les statistiques de la navigation dans le canal
restauré Ypres-Yser (voir le tableau paraissant
dans le texte flamand) prouvent que, malgré les
entraves encore existantes, un avenir de pros-
périté est possible.
Le trafic au quai d'Ypres même n'a fait qu'aug-
menter depuis que le canal Ypres-Yser a été
ouvert a la navigation. De 6.434 en 1933, le ton
nage monta successivement a 17.307 en 1934 et a
24.920 en 1935. Actuellement, rien que pour le
premier semestre de cette année, le tonnage
égale déja celui de l'année 1935 toute entière.
Ces chiffres font déja prévoir tout le bien qui
résultera de la liaison compléte entre l'Yser et
la Lys par la restauration du canal Ypres-Co-
mines.
Ypres et toute la contrée s'étendant entre
Comines et Nieuport constituent la seule région
Beige n'ayant pas participé a la prospérité du
pays. Si Roulers, grace a son canal, a vu sa popu
lation augmenter de 17.256 ames de 1860 a 1934
et Courtrai, grace a la Lys, de 16.903, Ypres par
contre a vu sa population diminuer de 1202 unités.
C'est un fait indéniable que le jour oü Ypres
et sa contrée seront dotées d'une bonne voie
navigable, cette même prospérité s'y dévelop-
pera. C'est cet argument qui a convaincu Mon
sieur le Ministre De Man et l'a amené a décider
la restauration du canal Ypres-Comines. Cette
heureuse décision causa upe vive satisfaction et
les administrations communales, traduisant ies
sentiments de la population, furent unanimes a
envoyer des télégrammes et des lettres de re-
merciments a Monsieur le Ministre De Man.
Depuis lors, nous nous sommes abstenus de
soulever cette importante question, mettant
toute notre confiance en Monsieur Merlin, l'ingé-
nieur chargé des études de la restauration du
canal Ypres-Comines. Ce long silence se trouve
aujourd'hui rompu par la communication que
nous fait notre Chambre de Commerce et d'In-
