OORLOGSM USEUM v A Ns A' L'LEAP E RTS,c H
Het Bevrijdingsoffensief
en de Wapenstilstand
2
GOEDENDAG, MIJNHEER!
Oorlogsmuseum van 't lepersch Saillantingang Boomgaardstraat.
DROEVE VERJAARDAG
DE SCHEEPVAART OP YPER
OPNIEUW BEDREIGD
LEERT
SNIJDEN
DE WERELDOORLOG
HEBT IJ REEDS DE MUSEA IN STAD BEZOCHT Begin met het
U zult zoo aangenaam verrast zijn dat gij er andere zult bezoeken
ALTIJD IETS NIEUWS!
O
Morgen, Zondag 29 Augustus, is het twee jaar
geleden dat onze geliefde Koningin Astrid bij
een jammerlijk auto-ongeluk te Kussnacht om
het leven kw^m.
Allen herinneren zich nog die tragische ge
beurtenis, doch morgen vooral zullen aller ge
dachten, levendiger dan ooit, opgaan tot Haar,
die om haar uitnemende gaven in zoo'n korten
tijd het hart aller Belgen had weten te winnen
en ons veel te vroeg ontnomen werd.
Te dezer gelegenheid zal morgen, Zondag 29
Augustus, hier te Yper, de nationale vlag half top
geheschen worden aan alle openbare gebouwen.
Pas veertien dagen geleden meldden wij de
moeilijkheden die het schip 't Nieuw Yper in
de benedenvaart, tusschen de Knokke en Drie
Grachten ontmoette, alwaar het toen zijne
schroef brak en daardoor bijna een gansche week
verloor, of wij vernemen dat ditzelfde schip deze
week nogmaals de meeste moeite had om, zelfs
met een onvolledige lading, tot aan Yper te ge
raken.
Na 25 ton zijner lading te Dixmude gelost te
hebben, vertrok het schip 't Nieuw Yper
Maandag middag met een vracht van 195 ton uit
Dixmude. In de Yzer tot aan Knokke ging het
nog redelijk goed, doch van zoodra het schip in
de benedenvaart gekomen was, ondervond het er,
tengevolge van het te laag waterpeil, de grootste
moeite om vooruit te komen. Alhoewel het. vol
gens het laatst aangegeven peil, toegelaten was
op 1 m. 62 te varen en het schip, met zijn lading
van 190 ton, slechts een diepgang van 1 m. 53
had, raakte het meermaals den bodem der vaart.
In plaats van zooals gewoonlijk de reis Dixmude-
Yper in ongeveer 5 uren te kunnen afleggen, was
het schip 's avonds om 7 u. nog maar aan 't Brou-
werijtje, waar het opnieuw vastliep en waar, tot
overmaat van onkans, bij het achteruit varen om
los te komen, de schroef werd losgeslagen en het
schip onmogelijk verder kon.
Den Dinsdag morgen is het beurtschip Elza
dat te Yper lag, 't Nieuw Yper op sleeptouw
gaan nemen. Zulks ging eveneens met de groot
ste moeilijkheden gepaard en. om 8 u. 30 's mor
gens aan 't Brouwerijtje vertrokken, kwamen
beide schepen slechts om 3 u. 30 's namiddags in
de kaai te Yper aan.
Onnoodig te zeggen dat zoowel bevrachters als
schippers hierdoor de grootste schade ondergaan
en zich verwonderd afvragen hoe het komt dat
zij met een schip, dat slechts op 1 m. 53 ligt, niet
kunnen varen in een vaart waar het, volgens de
officieele mededeelingen, een paar dagen vroeger
nog op 1 m. 62 toegelaten was te varen. Een ver
mindering van het waterpeil van 9 cm. in enkele
dagen is waarlijk niet verstaanbaar en men
vraagt zich af waar dit water wel mag naartoe
loopen. Het is ook niet aannemelijk dat, op een
vaart, zooals de vaart Yper-Yzer, die voor sche
pen van 300 ton gegraven werd, men zoo dikwijls
met nog geen 200 ton kan varen. Deze toestand,
die wij reeds meermalen aanklaagden, benadee-
ligt ten zeerste onzen handel en het wordt hoog
tijd dat het betrokken bestuur het noodige doet
om er een einde aan te stellen.
Volgens verklaring der schippers zijn de slecht
ste plaatsen aan Knokke Brug, Drie Grachten en
Brouwerijtje. Kan er daaraan niet verholpen wor
den Wij verhopen dat de onlangs benoemde
Commissie, die het vraagstuk der waterwegen in
onze streek moet bestudeeren, dezen schadelijken
en onnatuurlijken toestand der vaart Yper-Yzer
zal onderzoeken en het noodige doen om er aan
te verhelpen.
Dames,
Juffrouwen,
Week- en Zondaglessen.
Snijkursus
NOUVEAUTÉ.
35, Dixmudestraat, 35
I E P E R
Ook lessen per brief
wisseling. Diploma bij
eindexamen. Vraagt
inlichtingen.
Patronen op maat.
Ouders,
Leert uw meisje den
stiel van
KLEERMAAKSTER
Naaien Snijden.
Vraagt inlichtingen.
(Vervolg)
De wapenstilstand.
Reeds den 6° October 1918 stuurde het Duitsche
gouvernement langs het Zwitsersche bestuur een
nota aan den voorzitter van de Vereenigde Staten
van Amerika. Het verzocht hem de zaak van den
vrede in handen te nemen, de strijdende Staten
in te lichten en ze uit te noodigen om volmacht
hebbende vertegenwoordigers te sturen om de
onderhandelingen aan te gaan. Het toonde zich
bereid als basis der beschouwingen te nemen de
boodschap van Wilson aan het Congres van 8
Januari 1918.
Het vroeg het sluiten van een onmiddellijken
vrede op grond, zee, en in de lucht.
Op deze nota antwoordde voorzitter Wilson den
8" October en stelde voor het verleenen van een
wapenstilstand, de onmiddellijke terugroeping
van alle Duitsche legers uit de bezette gebieden.
Generaal Foch schreef aan heer Clemenceau
dat hij zich den wapenstilstand niet kon voor
stellen
1) Zonder dat België, Frankrijk, Elzas-Lotha-
ringen, Luxemburg ontruimd werden en hun be
volking er teruggevoerd werd.
2) Zonder een basis van militaire schikking die
de bondgenooten toeliet den oorlog voort te zet
ten tot vernieling van de vijandelijke macht.
(Wij moeten beschikken over bruggenhoofden
op den Rijn, op de hoogte van Rastatt, Straats
burg, Neu Brisael).
3) Zonder de bezetting van de Rijnprovincies
als waarborg.
4) Zonder vaststelling dat alle oorlogsmateriaal
en approvisionnementen van allen aard ter plaats
moeten blijven en niet vernield mogen worden.
5) De eenheden, die op tijd niet hebben ont
ruimd, zullen gevangen genomen worden.
6) Het materiaal van spoorwegen, gewone we
gen en ontginningen zal ter plaatse blijven.
7) De instellingen ter beschikking van de mili
tairen zullen bewaard blijven en mogen niet ver
nietigd worden.
8) Aldus ook voor nijverheidsinstellingen.
Wij waren nog te ver van den Rijn verwijderd
om onmiddellijk in te gaan op het voorstel. Maar
wij konden den Zuider Rijn dadelijk bereiken,
wat voor ons zeer belangrijk was indien de strijd
mocht hernomen worden.
Ondanks de weigering van Clemenceau, kon
Lloyd George de andere legervoerende landen
overtuigen Wilson aan te toonen dat het Duit
sche aanbod niet belangrijk genoeg was om er op
in te gaan.
Den 12° October schreef prins Max von Bade
dat hij bereid was om den stilstand aan te gaan
en zich neer te leggen bij de ontruiming der
troepen.
Voorzitter Wilson zond dezen een telegram den
14 Oct., om te melden dat de voorwaarden van
vrede moesten onderzocht worden door een Com
missie van deskundigen.
Den 20° October ontving voorzitter Wilson van
wege Duitschland volkomen instemming met de
nieuwe schikking.
Generaal Foch liet uitschijnen in zijn brief van
8° October aan Clemenceau Feitelijk kunnen de
eenige militaire raadgevers slechts de opperbe
velhebbers der legers zijn. Zij alleen zijn ver
antwoordelijk tegenover hun regeeringen.
Een grondige en voorafgaande studie der voor
waarden was noodzakelijk, indien men door de
omstandigheden niet wilde verrast worden. De
voorwaarden van den wapenstilstand zouden fei
telijk door de regeeringen der bondgenooten be
slecht worden.
Deze regeeringen hadden geen reden de 14 pun
ten van Wilson niet als basis van de onderhande
lingen te nemen.
Na een bespreking door de legerhoofden wer
den als voorwaarden voorzien door de bondge
nooten
1) De onmiddellijke ontruiming van België.
Frankrijk, Elzas-Lotharingen, Luxemburg.
2) Het opgeven door het Duitsche leger van
5.000 kanonnen, 30.000 machinegeweren, 3000
mijnwerpers.
3) De ontruiming van de Duitsche provinciën
links van den Rijn gelegen.
4) Verbod van er eenige vernieling te doen.
5) Levering van 5.000 locomotieven en 150.000
wagons in goed gebruikelijken staat.
6) Levering van 150 onderzeeërs de verzame
ling der vloot in de havens der Baltische zee.
7) Het behoud van den blocus gedurende de uit
voering van bovenvermelde punten.
In den morgen van 31° October had een verga
dering plaats te Parijs bij kolonel House, ge
machtigde van Voorzitter Wilson.
Den 1° November begon het onderzoek in zijn
détails van de voorwaarden van den wapenstil
stand.
Het was in den nacht van 6° tot 7 November,
te 12 u. 30, dat ik (Foch) den eersten radio-tele
gram van het Duitsche opperbevel ontving. Ik
antwoordde dat ik de gevolmachtigde onderhan
delaars desgevallend zou ontmoeten in de voor
posten op de baan Chimay-Fourmies.
De onderhandelaars verlieten Spa den 7° in den
morgen en kwamen tusschen 16 en 17 u. aan de
fransche lijn.
Met generaal Weygand en 3 officieren van mijn
hoofdkwartier, verliet ik Senlis te 15 u. in de
richting van het bosch van Compiègne en kwam
te Rethondes aan. Wij waren er te 7 u. De Duit-
schers kwamen er na veel moeilijkheden, tenge
volge der onlusten door hun soldaten verwekt,
aan te 9 u.
Den 9 November, te 7 u. 's morgens, verlieten
de Duitschers ons bureau.
Volmacht was geschonken door kanselier van
het Duitsche Rijk, prins Max van Bade aan
Staatssecretaris Erzberger
Majoor-generaal von Winterfeldt
Gevolmachtigde minister graaf Oberndorf
Scheepskapitein Vanselon
Staf kapitein Geyer
Kapitein der Ruiterij von Helldorff.
De Maarschalk Foch stelt de geallieerde afge
vaardigden voor
Admiraal Wemyss
Generaal Weygand
Admiraal Hope
Scheepskapitein Mariott.
Na een korte woordenwisseling leest generaal
Weygand de voornaamste voorwaarden vóór (zie
hooger).
Daarna vraagt M. Erzberger of nu reeds de
wapenstilstand zal intreden hij maakt kenbaar
dat er geen tucht meer heerscht in het Duitsche
leger. Hij vertelt aan welke moeilijkheden de
delegatie was blootgesteld geweest om Rethondes
te bereiken.
Von Winterfeldt neemt daarna het woord om
een wapenstilstand te vragen.
Maarschalk Foch antwoordt': De wapenfeiten
kunnen slechts eindigen na de onderteekening
van den wapenstilstand.
Op het einde van de zitting vragen de afge
vaardigden 24 u. uitstel om het antwoord te geven.
Daarna seinen de Duitsche afgevaardigden aan
den Rijkskanselier dat generaal Foch den wapen
stilstand weigerde en ze sturen kapitein von
Helldorff met den tekst van het voorstel der ge
allieerden naar hem. De Duitsche afgevaardigden
vragen daarna een speciaal onderhoud met gene
raal Weygand.
Generaal von Winterfeldt verklaart
Duitschland wil vrede. Het Duitsche leger
heeft met ongehoorde moeilijkheden te kampen.
Het zou onbekwaam zijn de wapens op te ne
men na een wapenstilstand. Hij protesteert tegen
het overvloedig leveren van wapens, die 't leger
noodig heeft om den opstand te bekampen.
Duitschland wordt trouwens door hongersnood
bedreigd.
Generaal Weygand verklaart uitdrukkelijk 1)
dat afgezonderde gesprekken slechts als verkla
ring beoogd worden en niet bindend zijn.
2) dat de uitlegvragen van de Duitschers schrif
telijk moeten geschieden.
Den 9° November geeft hij aan generaal Wey
gand den tekst der Duitsche opmerkingen.
('t Vervolgt). J. T.
Hebt gij iets te verkoopen of te verhuren
Verlangt gij iets te koopen of te huren
meldt het in onze KLEINE AANKONDIGINGEN
gij zult er profijt bij vinden.
Neemt inlichtingen bij degenen die reeds in
onze rubriek «KLEINE AANKONDIGINGEN»
adverteerden, zij zullen u hunne voldoening uit-
drukken.
