POLITIEKE
ITZICHTEN
4
BEROERDE T(
ESTANDEN
het electriciteitsnet doen uitvoeren.
M. Leurt dan. Gij zijt veel te braaf tegenover de
maatschappij die zooveel geld verdient op den rug der
bevolking van stad.
M. Del.thiye. Ik wil enkele woorden antwoorden
uan den Heer Leuridan, die den indruk geeft dat wij
onzen plicht niet doen. Over twee jaar heeft de maat
schappij beloofd de gevraagde uitbreiding van het
electriciteitsnet te doen op voorwaarde dat er 70
van de aanvragers de aansluiting zouden nemen. Het
schepencollege heeft dadelijk de uitbreiding gevraagd
voor geheel het grondgebied van Yper. De plans en
het bestek hiervoor zijn zelfs reeds gereed, en in den
zetel der maatschappij te Brussel zegt men dat zij
bereid is de gevraagde uitbreiding te doen van zoodra
wij hier de 70 rr bereiken. Verleden jaar waren er
49 der bewoners van buiten stad die bereid waren
de aansluiting te doen, dit jaar telden wij er 56 en
nu bij een latere optelling hadden wij er reeds 62
Over drie weken hebben wij aan de maatschappij nog
maals gevraagd de uitbreiding van het electrisch net
binnen den kortst mogelijken tijd te doen. Ik denk wel
dat wij in 't kort de vereischte 70 zullen bereiken,
nu dat de electriciteit in meest alle gemeenten is aan
gelegd en schier iedereen zich erbij aansluit. Zoo de
uitbreiding hier dus nog niet gedaan werd, is het onze
schuld niet. wij hebben daarvoor dikwijls genoeg aan
gedrongen.
M. Lemahieu. De electriciteitsmaatschappij steekt
den vinger in haar eigen oog en nog al redelijk diep
zelf.
M. Leuridan. Ja. tot aan den elleboog.
M. Lemahieu. De maatschappij mist grootelijks
met de bewoners der hofsteden van de electriciteit te
versteken, want het zijn juist deze menschen die het
meest electriciteit zullen verbruiken, meer dan die 70
werkmenschen d.e langs den weg wonen, alhoewel die
menschen ook van de electriciteit mogen genieten. Het
is op de hofsteden dat het grootste electriciteitsver-
bruik zal zijn, gezien daar zoowel licht als drijfkracht
zal gebezigd worden, en de maatschappij is onbezon
nen genoeg dit niet in te zien.
M. Leuridan. Het argument door den Heer sche
pen Lemahieu aangehaald betreft het nut ten voor-
deele der maatschappij, doch er is ook nog een ander
argument dat voor de uitbreiding van het electrisch net
pleit, namelijk het openbaar nut. De maatschappij zou
dit zooveel te meer moeten inzien en wat toegevender
zijn, daar wij de electriciteit duur en zwaar betalen,
Woensdag 27 October 1937.
BINNENLAND
Onze Binnenlandsche Politieke Uitzichten
staan deze week op het belangrijke voorplan, en
tevens in het groote vraagteeken.
De Regeering Van Zeeland is Maandagnamid
dag gevallen.
Dat weten wij allemaal.
Wij kennen ook de bondige officieele redenen,
die daartoe geleid hebben 1. een niet be
paalde verstoring der ministerieele atmosfeer van
eenheid en onderling begrip
2. de ontwikkeling in het Land van een hate
lijke, steeds hernieuwde laster-kampagne.
Het is goed even deze twee officieel medege
deelde redenen te onderlijnen, om des te zeker
der de mogelijke daaruit voortvloeiende politieke
uitzichten te toetsen.
1. Men was het niet langer meer onderling
eens in het regeeringskabinet. De heer Van Zee
land verduidelijkte dit als volgt, in zijn radiorede
van Maandagavond Een vage mistevredenheid
die niet kan bepaald worden heeft elementen
aangetast waarop ik steeds heb gerekend, en zon
der dewelke de Nationale Unie mij niet denk
baar voorkomt.
Wij vragen ons afWelke zijn die aangetaste
elementen, zonder dewelke de Nationale Unie
voor Van Zeeland ondenkbaar is Waarover
waren zij mistevreden Welk standpunt zullen
deze elementen in de huidige regeeringskrisis
innemen Een veeleischendheid, die op nood
lottig verzet der tegenpartijen zal botsen, en die
aldus een gevaar zal opleveren voor het vormen
van een nieuwe drieledige Nationale Unie? of was
men mistevreden over den heer Van Zeeland
Dit laatste zou in flagrante tegenspraak zijn met
den brief die de ontslagnemende ministers allen
zonder eenige uitzondering aan het adres
van den ontslagnemenden Eerste Minister heb
ben gestuurd, en waarin duidelijk onderteekend
werd«wij wenschen U onze achting, onze
vriendschap en ons vertrouwen te betuigen en
verder: «...wij blijven fier Uwe medewerkers
geweest te zijn
Waarover gaat die vage mistevredenheid dan
Want ingezien zij de gemeenschappelijke ont
slagneming van een Ons-land-gezond-makende-
regeering als jammerlijk gevolg had, is zij be
slist belangrijk genoeg om door ieder welden-
kenden burger gekend, en naar waarde beoor
deeld te worden.
Of verduikt die vage mistevredenheid die
niet juist bepaald kan worden een programma-
ongeschil In dat geval zou de huidige regee
ringskrisis voor een lastige karwei komen te
staan, en op een onverantwoordelijke wijze eeni
ge luidschreeuwers dienen, die het land reeds
veel te veel in schandalige opspraak hebben ge
bracht.
en zij ons het bloed uitzuigt namens een wettelijk
contract dat haar toelaat grof geld te verdienen op den
rug der bevolking van Yper. De maatschappij zou dan
ook wel wat meer het openbaar nut moeten inzien.
M. Vanderghote. Ik hoop wel dat wij binnen kort
voldoening zullen bekomen.
M. Van Alleynnes. Ik dring nogmaals aan bij het
schepencollege opdat het aan dejeden van den gemeen
teraad kennis geve van de oorlogsschade der stad, en
dat wij weten tot in hoever de oorlogsschade verwe
zenlijkt werd. Dit werd ons reeds verscheidene malen
beloofd, maar tot nu toe hebben wij daarvan nog niets
gezien. Deze kwestie dient dringend geregeld te wor
den, gezien het ministerie van financiën zich thans zoo
scherp toont om nog verdere uitgaven voor de oor
logsschade te doen. Ik vraag dus dat dit zoohaast moge
lijk zou gedaan worden.
M. Van der Mersch. Over twee jaar heb ik eens
verslag uitgebracht over de oorlogsschade van stad en
indien de gemeenteraad het wenscht, ben ik bereid dit
nogmaals te doen.
M. Van Alleynnes. Het is een geschreven verslag
dat ik zou wenschen.
M. Van der Mersch. Maar gij weet niet wat gij
vraagt. Er zijn wel meer dan 100 dossiers te onderzoe
ken. Dit is bijna een onmogelijk werk.
M. V an Alleynnes. Hetgeen ik vraag is enkel maar
een kort overzicht, een opsomming van de totale oor
logsschade die per eigendom aan de stad werd toege
staan.
M. Leuridan. De Heer Van Alleynnes heeft gelijk
wanneer hij zegt dat wij dit zouden moeten weten.
Wat gevraagd wordt is dus enkel de opsomming per
eigendom van hetgeen werd toegekend en uitbetaald
en van hetgeen nog te vereffenen blijft.
M. Van der Mersch. Ik heb dit reeds over twee
jaar gedaan, maar ongelukkiglijk de Heer Van Alleyn
nes was dan op die zitting niet aanwezig.
M. Vergracht. Zal de Adjudant Masscheleinlaan
weldra niet in orde gebracht worden Het is daar als
een kleine zwemplaats.
M. Vanderghote. Dit werk is thans nog niet voor
zien. Wij zullen daarvoor een krediet in de begrooting
voor 1938 inschrijven.
M. Vergracht. Wanneer zal de vergrootmg der
zwemkom uitgevoerd worden
M. Vanderghote. Wij wachten nog op de goedkeu
ring van dit werk.
De zitting wordt hierop te 19 u. 45 opgeheven.
2. Maar wij meenen, en hopen ten zeerste,
dat deze eerste reden in feite van zeer bijkomen
den aard moet beschouwd worden, zoodat het
wezenlijke motief het tweede zou zijn, namelijk:
de ontwikkeling in het Land van een hatelijke
steeds hernieuwde lasterkampagne Daaraan
zou dan een hersamenstelling van politieke voor
mannen verbonden worden, ter versteviging der
nieuwe regeering, die dan zonder den heer Van
Zeeland zal moeten optreden.
Laten wij hier eens bondig, onvooringenomen
en zeer zakelijk zijn.
De hooger bedoelde lasterkampagne staat
rechtstreeks in verband met het rechterlijk on
derzoek, dat geopend werd, over zekere onregel
matigheden, welke zich destijds in de Nationale
Bank zouden hebben voorgedaan verdoken gel
den zouden voor speciale publiciteitsdoeleinden
zijn betaald geworden. De laatste feiten echter
dagteekenen van het jaar 1934, dus vóór de eerste
Nationale Drieledige Regeeringwerkzaam
was. Maar toentertijde was de heer Van Zeeland
Vice-Gouverneur van de Nationale Bank. In deze
hoedanigheid en niet als Eerste Minister
moet de heer Van Zeeland door den Procureur-
Generaal onderhoord worden. Hij zal vooralsnog
niet als betichte, maar wel als getuige verschij
nen.
Daarrond heeft nu zekere verdachte pers een
zeer troebele atmosfeer geschapenzij bewèert
dat de Beheerders zich groote bedragen onwet
tige gelden hebben toegeëigend, dat zij de boek
houding van de Nationale Bank hebben getru
keerd, dat zij fraude hebben gepleegd tegenover
den fiskus, enz. enz...
Dit zijn zware beschuldigingen, waartegenover
Heer Van Zeeland als volkomen vrij man zich
wenscht te verdedigen. Zijn Eerste-Minister-
schap hindert hem daartoe. Aldus beschouwd be
grijpen wij zeer duidelijk Van Zeeland's radio
rede, waar hij zegt...onder dit verward poli
tiek klimaatin die atmosfeer van hevige en
onrechtvaardige aanvallen, kan ik de verantwoor
delijkheid niet meer aanvaarden de leiding van
's Lands politiek in handen te houden.
Ziedaar het spijtige voorval, dat niet te een
zijdig mag belicht worden. Immers hoe de Heer
Van Zeeland ook tegenover de incidenten van
de Nationale Bank komt te staan, dit eene blijft
waar als Eerste Minister was hij een hoog
staande nationale en internationale prachtfi-
guur, die van ons terecht mag verwachten dat
we den uitslag van zijn verantwoordelijkheid
kalm en onvooringenomen zouden afwachten.
BUITENLAND
De Internationale Toestand blijft op Politiek
oogpunt zeer beroerd, doordat de verschillende
standpunten op de niet-inmengingskommissie nog
steeds onvereenigbaar blijken.
Italië en Duitschland willen enkel een gelijk
aantal vrijwilligers terugtrekken, zoodat er dan
nog steeds een groot aantal aan de zijde van
Franco zouden blijven voortvechten, wanneer
de Regeering het volledig met eigen krachten
doen moet. Daarenboven eischen zij dat alle lan
den aan Franco oorlogsrechten zouden toeken
nen.
Maar Frankrijk en Engeland willen nog steeds
dat aan beide strijdende kampen alle vreemde
vrijwilligers zouden teruggetrokken worden
Eerst daarna zou er over de eventueele toeken
ning van oorlogsrechten aan Franco kunnen on
derhandeld worden.
Rusland integendeel dreigt zich uit de niet-in
mengingskommissie terug te trekken, en zijn
vrijheid van handelen te hernemen.
Kortomhet wil met de niet-inmengingskom
missie niet vlotten.
Mogen wij daaruit besluiten dat de Niet-In-
mengings-Politiek waardeloos is
Geenszins
Wel integendeelImmers, indien deze poli
tiek niet was gevoerd, dan zouden er uit alle
Europeesche en Overzeesche landen enorme
zwermen vrijwilligers naar Spanje toegestroomd
zijn. De steun aan beide partijen zou logisch tot
een onderduimschen wedloop, tot een openbare
ophitsing van alle Europeesche gemoederen ont
aard zijn. Ieder land behalve een paar gekende
zou het gevaarlijke schouwspel meegemaakt
hebben van twee gevaarlijke opposante kampen,
die dreigend tegen elkaar ophitsten, die woelige
relletjes zochten, die eensklaps op een mas
saal hevig prikkelend moment zich in een
eigen nationalen burgeroorlog zouden uitmoor
den burgeroorlogen die dan tot een vroeger nooit
gekenden Europeeschen oorlog zouden leiden,
waarvan de omvang en de ontzetting door nie
mand te voorzien zijn.
Dank aan de Niet-Interventie-Politiek is zoo
iets nog steeds voorkomen geworden de gemoe
deren worden in toom gehouden. In dat gelukkig
feit ligt dan ook de onschatbare waarde besloten,
en de door niemand te miskennen beteekenis van
deze Kommissie.
Maar...
Hoelang zal de niet-inmengingskommissie het
huidige kookpunt van den Internationalen ge
spannen toestand nog kunnen tegenhouden
Hoelang nog zullen Rusland en Frankrijk dul
den dat het netelige Spaansche vraagstuk steeds
door nieuwe Italiaansche spitsvondigheden op
de lange baan geschoven blijft Immers door
het goedmoedig toezien van de Niet-inmengings
kommissie, kon Generaal Franco er nu eindelijk
in lukken Gij on te bezetten. Dat beteekent voor
Generaal Franco negentig procent kans om de
eind-overwinning te behalen. Inderdaad nu heeft
hij de meeste van zijn troepen vrij die daar op
traden, alsook belangrijke hoeveelheden oorlogs
materiaal en oorlogsschepen. Generaal Franco
kan nu zelfs zijn schepen in de Middellandsche
Zee koncentreeren, en aldus nu meer dan vroe
ger den aanvoer van goederen naar Valencia,
Barcelona en andere Republikeinsche havens
ernstig belemmeren.
Deze militaire versterking van Franco betee
kent meteen een ernstige wending in de Interna
tionale Politieke Vraagstukken. Immers zoo
Franco den strijd wint, dan komt Frankrijk te
grenzen aan drie Fascistische landen, die op een
niet te voorzienen dag voor zijn vrijheid een ge-
duchtig gevaar kunnen opleveren veronderstelt
slechts even dat de drie fascistische landen op
éénzelfde moment een inval op Frankrijk pro-
beeren. Dan moet Frankrijk zich onmiddellijk in
drie groote kampen verzwakken. Dat beteekent
meteen een dreigende verzwakking van het En-
gelsche Imperialisme. Dat beteekent kortom, dat
zich in Zuid-Europa een grooten fascistischen
blok zou vormen, die een groot gevaar kan betee-
kenen voor de Demokratische landen.
Doch...
De gebeurlijke overwinning van Generaal
Franco op de Republikeinen zou zeer zeker niet
het einde beteekenen van de Internationale Kon-
flikten. Want er broeit een dreigende oneenig-
heid tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowakije,
zoodat de Tsjekische regeering nu besloten heeft
het begin van de Gemeenteraadsverkiezingen,
dat op 14 November a. s. was bepaald, en daarbij
ook de verdere etapen voor 481 gemeenten
waaronder 131 Duitsche voor onbepaalden tijd
uit te stellen.
De Koloniale kwesties dienen dan nog hun
noodige oplossing te krijgen Italië de herken
ning van zijn soevereiniteit over Abessinië
Duitschland het terug in bezitnemen van zijn
oude koloniën.
Vervolgens blijft ook nog de massale bloedver-
gietende toestand in het Verre Oosten bestaan
het uitmoordend konflikt tusschen Japan en Chi
na, waarover Zaterdag, 30 October, door de Ne-
gen-Mogendheden-Konferentie, te Brussel, een
onderzoek zal geopend worden, om de toestanden
te wikken en te wegen.
Werkelijk wij leven nog voor een heele poos
in zeer beroerde toestanden. Spectator.