Het Ypersche - 2 Bijvoegsel - La Région d'Ypres
DHellem-Degryse
Op de Hoogte
Jules TIMPERMAN
VAN WEEK TOT WEEK
WETENSWAARDIGHEDEN
Naamdagen.
Bijzondere dagen.
Zon
Maan.
Herdenkingen.
Week-Intentie Volharding.
sALTIJD ZONDER OPSLAG
Alle laatste nieuwe modellen van
TAPISSEERWERKEN
aan 2,50 Fr. de rol.
BEHANGER
^'^Dickebuschsteenweg, 156, YPER
Leest ^ere Pryzen voor Behangers en Schilders.
De Verjaring van den Wapenstilstand.
President Woodrow Wilson.
De Hoogdagen der Vlaamsche Letter
kunde en het N. I. R.
SNOECK'S ALMANAKKEN 1938
ter Drukkerij DUMORTIER
34, Boterstraat-, 34 YPER
Wat zijn Nobelprijzen?...
24, Groot-e Markt Koning Albert
YPER TEL. 295
een nieuwe Auto-Taxi ter beschikking
zijner kalanten stelt.
ll - 11»:*
w< v
Week van 6 a 12 November 1937
Zaterdag 6 November Leonard, Winocus.
Zondag 7 Nov.: Ernest,Engelbertus.
Maandag 8 Nov.Godfried.
Dinsdag 9 Nov.Theodoor, Estella.
Woensdag 10 Nov.Triphon, Nymphea.
Donderdag 11 Nov.: Martin, Menas, René.
Vrijdag 12 Nov.Livinus.
Zaterdag 13 Nov.Stanislas.
Zondag 14 Nov.Alberik.
Donderdag 11 November Wapenstilstand.
Opgang Ondergang
Zaterdag 6 Nov.6 u. 46 16 u. 22
Zondag 7 Nov.6 u. 48 16 u. 21
Maandag 8 Nov.6 u. 50 16 u. 19
Dinsdag 9 Nov.6 u. 51 16 u. 17
Woensdag 10 Nov.6 u. 53 16 u. 16
Donderdag 11 Nov.: 6 u. 55 16 u. 15
Vrijdag 12 Nov.6 u. 56 16 u. 13
Nieuwe Maan3 November te 4 u. 16 m.
Eerste Kwartier 11 Nov. te 9 u. 33 m.
Volle Maan 18 Nov. te 8 u. 9 m.
6 Nov. 1771Geboorte te Praag van Senefelder, uit
vinder van de lithographie.
1792Na de overwinning te Jemappes door de
Franschen, komt België onder Frankrijk's juk. Kort
daarop volgden de plunderingen.
1836Dood van Karei X te Goritz broeder van
Lodewijk XVIverjaagd door de Juli-omwenteling.
7 Nov. 1659 De vijandelijkheden tusschen de Span
jaards en de Franschen eindigen door den slag der
Duinen, nabij Duinkerke, alwaar Frankrijk door En
geland werd ondersteund. Het grootste deel van Vlaan
deren viel in de macht van Frankrijk, en Filip IV
haastte zich met Lodewijk XIV den vrede te teekenen,
gezegd der Pyreneeën, omdat hij geteekend werd in het
Fazanteneiland aan den voet der Pyreneeën.
1822Overlijden van Berthollet, die met Lavoi
sier en Guyton, de noodige omwenteling bracht in de
scheikunde. Hij schreef over de wetten der scheikun
dige affiniteit. Werd geboren in 1748.
8 Nov. 1576De 17 Nederlandsche Provinciën van
Noord en Zuid vereenigen zich door de Pacificatie
van Genttot verweer tegen de Spaansche dwingelan
dij.
1793: Opening te Parijs van het Museum de Louvre.
1894Overlijden te Parijs van den Franschen
schrijver Louis Figuier, vulgarisator der wetenschap
pen. Hij schreefLes merveilles de la Science
L'Année Scientifique
9 Nov. 1799 Napoléon Bonaparte, die geroepen was
om later Keizer der Franschen te worden, werd den
15 Aug. 1769 te Ajaccio, op het eiland Corsica, geboren.
Nauwelijks 9 jaar oud werd hij in de krijgsschool aan
vaard. In October 1799 kwam hij van Egypte terug,
alwaar hij het geluk en den tegenspoed had leeren
kennen, en hij besloot het landsbestuur van Frankrijk
te veranderen. Den 9 Nov. wierp hij het Directorium
omver, joeg den raad der 500 uiteen, die het Direc
torium bijstonden, en liet zich tot eersten consul van
Frankrijk uitroepen.
1803 Geboorte te Eekloo van dichter Karei Lode
wijk Ledeganck.
10 Nov. 1830De gevolmachtigden van Oostenrijk,
Frankrijk, Engeland, Rusland en Duitschland kwamen
te Londen bijeen, op verzoek van Willem van Oranje,
om de ingewikkelde Belgische kwestie te regelen (4n
Nov.). Zij stelden op 10 November 1830 een bestand
voor dat aanvaard werd door het Voorloopig Bestuur
van België.
11 Nov. 1918 Te Rethondes werd de wapenstilstand,
van den Grooten Wereld Oorlog 1914-1918, geteekend,
en onderhandelingen voor den vrede werden aange
knoopt, waarbij President Wilson met zijn 14 punten
en zijn Volkenbond op onoverkomelijke moeilijkheden
botste.
12 Nov. 1863 Voor het eehst wordt in de Belgische
Kamer de grondwettelijke eed afgelegd in het Vlaamsch.
door den Antwerpschen afgevaardigde Johan-Alfred De
La et.
De overwinning is hem, die de meeste volharding
aan den dag legt.» (Napoleon).
J (Nadruk Verboden). P. B.
ge
Du
ziel
lan<
Hl
gang
klaai#
verd
kunne 0
niet. Ohoonste en grootste keus der streek van
belastir, BEHANGPAPIEREN, LINOLEUM
schappt
eenkonr BALATUM en STRAGULA.
en hoogren van BALATUM enz.,
buitengewone prijzen.
Dit jaar is het negentien jaar geleden dat een einde
werd gesteld aan den Wereldoorlog van 1914-1918de
herdenking op Donderdag 11 November e. k. weerspie
gelt zich in het programma van den Vlaamschen zen
der van het N. I. R. in tal van concerten en gesproken
uitzendingen welke hier overzichtelijk worden opge
somd
9 uur (Fono) o. m. Heldencantate van L De Vocht
door het Caeciliakoor en een Orkest
9 u. 15Bioscooporgelrecital door Jos. Vaes in het
Roxy-Theater te Antwerpen o. m. Potpourri 1914-18 en
Soldatenmemories, beide in bewerkingen door den or
gelist
10 u. 50Gesproken reportage van de plechtigheid aan
het Graf van den Onbekenden Soldaat door Pol Heyns.
12 u. 30Concert door het Radio-Orkest onder leiding
van Paul Douliez o. m. Liedjes van den Poilu (Sala-
bert) Heldenmarsch (Saint-Saëns) en Le chant du
depart (Méhul)
13 u 30 (Fono) o. m. Old Soldiers (Potpourri) en
Steps of Glory (militaire muziek)
14 u. 15(Fono) Onder de vlag der verbondenen,
een reeks marschen van verschillende regimenten.
15 uurVocaal concert door het koor Trinitas
van Leuveno. m. Voor wereldvree van Lebrun, en
In Memoriam van Vilain
18 uur (Fono) Ouverture 1812 van Tschaikowsky.
20 u. 45 President Woodrow Wilson, luisterspel van
Hermynia zur Muhlen, uit het Duitsch vertaald door
Fic Collet. Regie Gust De Muynck.
Ter gelegenheid van den Wapenstilstand zal op Don
derdag 11 November, te 20 uur 45, onder regie van
Gust De Muynck, in de reeks Zij speelden een groote
rol, het luisterspel President Woodrow Wilson opge
voerd worden. Dit werk van de hand van Hermynia zur
Mühlen, werd uit het Duitsch vertaald door Fic Collet.
Woodrow Wilson werd tweemaal tot President der
Vereenigde Staten gekozen hoewel hij bij het uitbre
ken van den Wereldoorlog besloot de onzijdigheid van
zijn land te bewaren, werd hij door de omstandigheden
genoopt zijn besluit te herroepen. Na den Wereldkrijg
deed hij zich kennen als een der sterkste en meest
liefdevolle voorstanders van de Volkenbondsgedachte,
waarvoor hij zijn befaamde veertien puntenont
wierp zijn leuze was toen Er mag in de toekomst
geen staat meer zijn die onzijdig blijft, wanneer een
anderen onrecht geschiedt
Het kort luisterspel van Hermynia zur Mühlen brengt
ons nader tot deze figuur en teekent de reactie welke
zijn optreden zoowel bij de geallieerden als bij de
overwonnenen teweegbracht.
Op 13, 14 en 15 November e. k. zullen voor de eerste
maal, op initiatief van de Vereeniging van Vlaamsche
Letterkundigen hoogdagen worden ingesteld met het
doel in breeden kring de aandacht te vestigen op onze
dichters en schrijvers en op hun arbeid. De Vlaamsche
zender van het N. I. R. die medewerkt tot het welslagen
van -dit lofwaardig streven," heeft reeds ter inleiding
lezingen uitgezonden welke gehouden werden door
Felix Timmermans, Maurice Roelants, Ernest Claes,
Johan Daisne en René Berghen, en zal in den loop der
week van 7 tot 13 November de micro aan de volgende
personaliteiten ter beschikking stellen
Vrijdag 12 November
13 u. 05: Aug. Van Cauwelaert, de gekende Vlaamsche
dichter en hoofdredacteur van Dietsche Warande,
spreekt over dit letterkundig tijdschrift dat een groote
rol heeft gespeeld en nog speelt in de letterkundige be
weging in Vlaanderen.
18 uurProf. R. Verdeyen handelt over het onder
werp Vlaamsche Literatuurgeschiedenis als weten
schappelijk vak. Tijdens deze lezing zal spreker aan-
toonen dat de literatuurgeschiedenis aanvankelijk zui-
zer historisch was, doch in den loop van de XIXe eeuw
den invloed heeft ondergaan van verschillende geeste
lijke stroomingenfilosofische, sociale, moreele, esthe
tische en biologische, waarvan in de Vlaamsche litera
tuurgeschiedenis de sporen zijn terug te vinden. Hij
wijst op het Teit dat door deze studie geleidelijk^ een
bevredigende verklaring kan gegeven worden niet al
leen van het nationale, maar ook van het algemeen
menschelijke literaire verschijnsel.
19 u. 50 Dr Maurits Sabbe, hoofdredacteur van de
Vlaamsche Gids, houdt een lezing over dit maandblad
dat sinds jaren de spreekbuis is van talrijke letter
kundigen.
19 u. 55Ernest Van der Hallen, hoofdredacteur van
Volk, brengt de Vlaamsche luistergemeenschap (nqder)
in kennis met dit tijdschrift.
In het programma voor Zaterdag 13 November zijn
niet minder dan zes spreekbeurten voorzien
13 u. 05Interview met den heer De Wit over het
Congres der Tooneelliefhebbers te Brussel.
16 uurWat bloeit en groeit er in onze na-oorlog-
sche poëzie. De volgende Vlaamsche dichters dragen
voor uit eigen werk Ward Vervarcke. Karei Jonck-
heere, Jan Melis, Marcel Coole, Blanka Gijselen, Karei
Leroux. Marnix Van Gavere. Jan Vercammen, Albe,
Paul Rogghe, Drojine, Daan Boens, André Demedts,
Gabrielle Demedts.
18 u. 20: Lezing door Dr Rudolf A. Schroder. (Duitsch
land).
18 u. 40: Lezing door Giacoma Prampolini. (Italië).
19 u. 50René Verbeeck, hoofdredacteur van Vor
men, spreekt over dit tijdschrift.
19 u. 55 Dr Godelaine handelt over De Limburgsche
schrijvers.
KOOPT NUTTIGE GESCHENKEN VOOR St-
MAARTENzooals Woordenboeken, Vulpennen,
Passerdoozen, Pennedoozen, Kleurpotlooden,
Schilderdoozen, Kleurboeken, Prentenboeken.
Van al deze artikelen vindt U de grootste keus ter
gekende DRUKKERIJ DUMORTIER,
34, Boterstraat, Yper.
zijn te koop
Groote Snoeck's Almanak 4,95
Snoeck's Boerenalmanak 2.95
Snoeck's kleine Almanak 1.00
De jongste dagen konden wij in de dagbladen ver
scheidene mededeelingen lezen over het toekennen van
nieuwe Nobelprijzen voor Natuurkunde, voor Schei
kunde, voor Geneeskunde, voor Letterkunde en voor
den Vrede.
Rond de toekenning van deze prijzen worden er
verscheidene vooraanstaande personaliteiten als de
mogelijke winnaars verondersteld, naar waarde verge
leken, en druk gecommenteerd.
Voor een niet ingewijde doet dit misschien wel wat
vreemd aan, daar hij niet weet waarin deze prijzen
bestaan, hoe ze toegekend worden en van welke inter
nationale geestesbeteekenis ze zijn.
Dit OP DE HOOGTE «-praatje over de Nobelprij
zen, moge deze oningewijden de gewenschte toelichting
daarover verstrekken.
Wat zijn Nobelprijzen
Het zijn vijf prijzen welke bij erfenisbesluit van
wijlen den Zweedschen Industrieel Alfred Nobel, ieder
jaar in de maand October of November uitgereikt
worden aai, hen die in het afgeloopen jaar, aan de
menschheid het grootste nut hebben bewezen.
Drie eerste prijzen worden toegekend aan hen, die
de hoogste internationale verdiensten hebben op het
gebied van Natuurkunde, Scheikunde en Geneeskunde
een eerste prijs wordt daarbij toegekend aan den let
terkundige die het beste werk geschreven heeft, dat
zich door verheven, ideale doelstellingen kenmerkt
eindelijk wordt een vijfde eerste prijs toegekend aan
hem, die zich de grootste verdienste verwierf op het
gebied der verbroedering der volkeren, de afschaffing
of vermindering der staande legers, en de tot stand-
koming van vredescongressen.
Door wie worden deze prijzen uitgereikt
De vier eerstgenoemde prijzen worden uitgereikt door
de Zweedsche Akademie van Wetenschappen, het Ka-
rolinische Medische Instituut en de Zweedsche Aka
demie de Vredesprijs door een Comité van vijf per
sonen, door het Noorsche Storting te benoemen. Er is
dus een garantie dat ze niet willekeurig aan den eer
ten den besten worden toegekend. Daardoor hebben
deze prijzen ook een internationale faam, doordat de
overwinnaar onmiddellijk in de internationale belang
stelling van alle intellectueelen komt te staan.
Nadat de bevoegde groepen de laureaten uitgeroepen
hebben, wordt dan enkele weken later een plechtigen
zitdag gehouden waarop de prijzen gewoonlijk door
den Zweedschen Koning worden uitgereikt.
Welk bedrag vertegenwoordigen deze prijzen
Dit bedrag varieert van jaar tot jaar, doch wordt
tegenwoordig geschat op ongeveer 170.000 kronen, per
prijs. Dit bedrag vormt ieder jaar de rente van het
grootste deel van Alfred Nobel's vermogen, dat onge
veer 32 millioen Zweedsche Kronen bedroeg, en na zijn
dood tot de oprichting van de Nobelprijs-Stichting ver
maakt was.
Door deze eeuwige Nobel-Stichting, welke door de
Zweedsche Regeering officieel erkend werd. zijn drie
instituten opgerichthet Nobel-Instituut van de Zweed
sche Akademie de Akademie van Wetenschappen, en
het Noorsche Nobel-Instituut. De twee eerste zijn te
Stockholm gevestigd en de derde te Oslo.
Zijn er Belgen die reeds een Nobelprijs hebben ge
wonnen
Ja in 1909 won A. Beernaert, de Oostendsche Staats
man (1829-1912) den Vredesprijs, samen met den
Franschman P. d'Estournelle de Constant; in 1911 won
M. Maeterlinck den Nobelprijs voor Letterkundeen in
1919 J. Bordet voor Geneeskunde.
Wie is Alfred Nobel, stichter van den Nobel-Prijs
Hij is, zooals hooger reeds gezegd, een Zweedsch in
dustrieel. Hij werd den 21 October 1833 te Stockholm ge
boren, en overleed 10 December 1896 te San Remo, in
den ouderdom van ruim 63 jaar. Toen hij pas 27 jaar
oud was vond hij ontplofbare stoffen uittusschen de
jaren 1863 en 1867 vond hij de formule tot het vervaar
digen van dynamiet, in 1875 nitroglycerine en in 1887
ballistiet uit. Weldra richtte hij in verscheidene Euro-
peesche en Overzeesche landen groote munitie-fabrie
ken op, en won er groote schatten geld mee.
Jef VAN WYNSBERGHE.
WEET GIJ DAT.
Het is de schoonste voor BRUILOFTEN en al
andere ceremoniën.
Het is de gemakkelijkste voor VERVOER vaa
ZIEKE PERSONEN.
Het is de meest CONFORTABELE voor
LANGE REIZEN.
Het is een CHRYSLER - PLYMOUTH 1937,
7 plaatsen.
