^9Cj
gemaakt worden, zoodat men tot de verwezen
lijking kan overgaan van zoodra het werk be
sloten wordt. Zooniet, loopi men gevaar nog niets
te kunnen ondernemen eens dat, de toestand ver
beterd zijnde, men zou besluiten het werk uit te
voeren. Het is hetgeen gebeurd is met zekere
groote werken bevat in een dringend programma
en waarvan de uitvoering, bij gebrek aan een be
paald ontwerp, geen plaats kon hebben.
Een beweegreden van waarde en van groote
actualiteit is de verdedigingsrol van het kanaal
voor dit moeilijk te versterken gedeelte der
grens. Met zijn breedte van 100 m„ zou het ka
naal practisch een onoverkomelijke hinderpaal
uitmaken, zelfs voor een machtig leger voorzien
van zwaar geschut en groote aanvalswagens. De
thans in uitvoering zijnde verweermiddelen kun
nen klaarblijkelijk dezelfde zekerheid niet bie
den.
Maar het militair nut van het ontworpen ka
naal beperkt zich niet uitsluitend bij deze ver
dediging van het land en, onder dit opzicht, heeft
een onzer groote militaire oversten niet geaar
zeld te verklaren dat het van een overgroot be
lang zal zijn. Een bijzondere studie werd ervan
gedaan.
De Handelskamer van Tourcoing heeft dien
aangaande onlangs een wensch vernieuwd dien
zij in 1930 had uitgedrukt. Haar uitmuntende
voorzitter, M. Jules Joire, dien wij dezer dagen
te dier gelegenheid ontmoetten, heeft ons wel
willen verklaren
De verwezenlijking van een groot zeekanaal,
Duinkerke verbindende met de nijverheidscentra
Rijsel-Roubaix en Tourcoing, is inderdaad door
onze vereeniging aanzien als zijnde een ontwerp
dat van aard is een belangrijke vermeerdering
van trafiek voor Duinkerke te verzekeren en
nieuwe gemakkelijkheden voor den handel van
gansch het Noorderdepartement bij te brengen.
't Is omdat er aan het Noorden nog niets werd
toegestaan in de groote werken, niettegenstaande
de overgroote som belastingen door onze streek
betaald sedert wij onzen wensch uitdrukten, dat
wij het nuttig geoordeeld hebben opnieuw op dit
ontwerp terug te keeren.
Het is werkelijk, vervolgde de Heer Joire,
voor ons groot nijverheidscentrum Rijsel-Rou-
baix-Tourcoing, een volstrekte noodzakelijkheid
rechtstreeks met de zee verbonden te worden.
Het zeekanaal der Vlaanders zou van dit cen
trum een ware zeehaven maken en er de aanvoer
der grondstoffen die het noodig heeft en ook de
verzending der afgewerkte producten van zijn
grond of van zijn ondergrond vergemakkelijken.
De natie, door den last van dit werk op zich
te nemen, zou enkel het voorbeeld volgen dat
haar gegeven werd door Holland (Amsterdam),
Engeland (Manchester) en onlangs nog door Bel
gië (Albertkanaal). Onder opzicht van landsver
dediging zou een dergelijke vaart een nieuw ele
ment bijbrengen met de eeuwenoude baan der
invallen door een waterweg af te snijden.
Daarenboven zou het graven dier vaart, door
den handenarbeid die dit werk zou vereischen,
er machtig toe bijdragen om de werkloosheid op
te slorpen, 't Is vooral op dit standpunt dat wij
ons geplaatst hebben om dit ontwerp te onder
steunen.
Naar de verklaringen, die door bevoegde tech
nici gedaan werden, zou het kanaal der Vlaan
ders daarbij een werk zijn dat ten volle rendee-
rend is, gezien men het gebeurlijk trafiek op 4000
schepen, vertegenwoordigende 65.000.000 ton. per
jaar geschat heeft.
Wat de Handelskamer van Tourcoing betreft,
besluit de voorzitter, hebben wij ons natuurlijk
niet te bemoeien met de voorwaarden der mate-
rieele verwezenlijking van een ontwerp zooals
dit. Door het bij te treden hebben wij eenvoudig
en alleen al de gepastheid ervan willen onder
lijnen.
Ik moet erbij voegen dat de Minister van
Openbare Werken ons onlangs liet weten dat het
hem voor het oogenblik onmogelijk scheen derge
lijke groote uitgaven in 't vooruitzicht te stellen
als deze welke het graven van het zeekanaal der
Vlaanders zou vergen, doch hij heeft ons wel wil
len zeggen dat er binnen kort een krachtinspan
ning zal gedaan worden om de bestaande water
wegen zoodanig te verbeteren dat de duur, die de
booten nu noodig hebben om van Duinkerke naar
Rijsel-Roubaix-Tourcoing te varen, van de helft
zou verminderd worden, wat door het feit zelf
zou toelaten het trafiek te verdubbelen.
Onder technisch opzicht laten de reeds zeer
gevorderde studies, die over het ontwerp van het
kanaal der Vlaanders gedaan werden, toe te den
ken dat. zooals wij het reeds zegden, een derge
lijk werk in normale voorwaarden verwezenlijk
baar is.
Amsterdam is een zeehaven geworden dank aan
zijn zeekanaal van 79 kilometer lang. Manchester,
de groote engelsche nijverheidsstad, ware zonder
twijfel slechts een armzalig dorp op 60 kilometer
van de zee. Het zeekanaal der Vlaanders, zooals
het ontworpen is, zou een lengte hebben van 84
Photo Tobls
is het voorrecht vaa heil die werkelijk»
goed gezond zijn, nieta afweten van hoofd
pijn, moedeloosheid, maag-, lever- en nieren-
pijn, waarvan bijna altijd verstopping de
oorzaak is.
Neem eiken avond een tas SABA thee. U
zult gezondheid en levensgenot vinden.
SABA is een mengsel van uitgezochte en
gezuiverde, ontlastende, bloedzuiverende en
waterafdrijvende kruiden. Het geneest on
voorwaardelijk, zonder pijn of kramp de
hardnekkigste verstopping.
Wie 's avonds een tas SABA neemt, heeft
s morgens een gemakkelijke en overvloedige
stoelgang en voelt zich gelukkig.
de koningin der kruiden
doos voor rO tassen
De doos voor 150 tassen
7 fr
15 fr
IN ALLE APOTHEKEN
Staal op vraag aan
LABORATOIRES APPLIQUES
U4bis, Veeartsenstraat, 84bis BRUSSEL
kilometer en zou toelaten het vervoer der grond
stoffen en afgewerkte producten te doen in tien
uur in plaats van dertien dagen zooals de booten
nu gewoonlijk noodig hebben om van Rijsel naar
Duinkerke te varen.
Het kanaal zou loopen ten Noorden van St-
Omer en Hazebrouck, ten Zuiden van Belle, zou
rond de stad Armentiers draaien en zou eindigen
aan de nieuwe haven van Rijsel, met mogelijke
verlenging tot Mouvaux.
Dit is, in zijn groote trekken, het ontwerp be
studeerd door M. Antoine Duffieux. die reeds zeer
belangrijke werken in Frankrijk en in den
vreemde heeft ontworpen.
In evenredigheid is Frankrijk het minst wel be
deeld in bevaarbare waterwegen. Het zeekanaal
der Vlaanders ware een echte zeelaandie,
dank aan zijn verlenging door de gewone vaarten
tot aan Straatsburg zou geroepen zijn de rol te
vervullen van een franschen Rijn.
Benevens de uitbreidingsmogelijkheden die zij
zoo aan de streken van het Oosten als aan deze
van het Noorden zou bieden, zou deze groote wa
terweg al het trafiek, dat thans in het buitenland
geschiedt tot grooter voordeel der havens van
Antwerpen en van Rotterdam, ten voordeele
onzer haven van Duinkerke draineeren.
Geopend voor de groote cargo's zou het zeeka
naal aan onze kustvaart en aan onze yachting bij
de 200 kilometer nieuwe kusten verschaffen.
Het is eigenaardig heden op te merken dat het
Vauban, de groote militaire ingenieur van Lode-
wijk XIV, is die voor de eerste maal het gedacht
had Rijsel met Duinkerke door een waterweg te
verbinden.
Men moet verhopen dat men geen drie eeuwen
meer zal wachten om de studie van een werk zoo
als dit, waarvan de noodzakelijkheid zich op
dringt, verder door te drijven.
Het graven van het zeekanaal zou, gedurende
vijf jaar, werk verschaffen aan zoowat twintig
duizend werklieden en ware een werk van natio
naal belang. Op het oogenblik dat de Staat groote
werken moet uitvoeren, ware het voor het Noor
derdepartement, dat na de Seine de grootste be
lastingbetaler van het land is, tijd dat het op zijn
beurt ook eens geniete van enkele der voordeelen
die dikwijls zoo kwistig aan andere deelen van
't land gegeven worden.
't Is de reden waarom dit ontwerp de onder
steuning ontving van de Handelskamers van Rou-
's Avonds eer ik slapen ga.
Toef ik bij mijn vuurken,
't Is het zalig uurken.
Van de CICHOREI PACHA
baix en van Duinkerke (1930), van den Alge-
meeneri Raad van het Noorden (1919 en 1934) en
ar :e congressen der burgemeesters van 't Noor-
een en van 't Oosten in 1935.
In een bijgevoegde nota, onderteekend V. B.
schrijft de Bailleuloise nog
Wij hebben het genoegen gehad onlangs den
opsteller van dit ontwerp, M. Duffieux, te ont
moeten, die ons wel de plans van het ontworpen
kanaal heeft willen toonen.
Het tracé loopt bij de statie van Cassel, tegen
Hazebrouck-Noord, bij de statie van Strazeele,
bij Steentje-Belle en bij de Blanche tusschen
de «Crèche» en Steenwerck.
De uitgedolven aarde zou volstaan om een
muur op te trekken eener hoogte van 30 m., die
zou kunnen bezet worden met betonnen onder
standen voor kanonnen en machinegeweren.
Op toeristisch gebied zou dit kanaal de visch-
vangst. het zwemmen, het kanovaren, de water
steekspelen, de koersen, enz. toelaten.
Ten einde den doortocht der zeeschepen tot
10.000 ton te vergemakkelijken, die tot aan Rij
sel zouden gaan lossen, zou er geen enkele brug
opgetrokken worden. De banen zouden onder het
kanaal loopen.
De ontwerper voorziet ook het maken van
kunstmatige meren, die als basis van watervlieg
tuigen zouden dienen.
Wij wenschen dat dit belangwekkend ontwerp
door de openbare besturen in ernstige overweging
zou genomen worden en binnen den kortst moge
lijken tijd zou uitgevoerd worden.
Tot daar de Bailleuloise
Of de wensch van onze Zuiderburen, om Rij
sel met Duinkerke te verbinden door een zeeka
naal van 100 m. breedte en 15 m. diepte, zal ver
wezenlijkt worden, zullen wij moeten afwachten.
Doch wat uit bovenstaand artikel van de Bail
leuloise vooral opmerkenswaardig is en onge
twijfeld zullen onze lezers reeds dezelfde bemer
king gemaakt hebben is dat men ginder voor
het nieuw zeekanaal der Vlaanders juist dezelfde
argumenten bezigt als die welke wij hier sedert
jaren voor het herstel der vaart Yper-Komen
aanwenden.
Daar ook speelt de kwestie der werkloosheid
een groote rol en wordt het graven van het ont
worpen kanaal aanzien als zijnde van natuur om
de heerschende werkloosheid in groote mate te
verminderen.
Het feit dat het eerste gedacht der verbinding
Rijsel-Duinkerke toekomt aan Vauban, bewijst
dat men ginder zoowel als hier sedert eeuwen
de noodzakelijkheid der verbinding met de zee
inziet. De aangewende pogingen zijn dus niets
anders dan de uitdrukking van den wil dien wij
overerfden van onze voorouders, die reeds lang
vóór ons den toestand klaar inzagen en begrepen
van welk overwegend belang een waterweg voor
hunne streek is.
Benevens deze beweegredenen van economi-
schen aard, doet men ook nog gelden dat dit ka
naal van het grootste nut voor de verdediging
van het land zal zijn en wil men er de ondervin
ding benuttigen die hier van 1914 tot 1918 te
onzen koste opgedaan werd en waarvan het Al
bertkanaal ook de toepassing is.
Het eenig verschil is dat men ginder een gansch
nieuw kanaal wil graven, waarvoor al de noodige
onteigeningen nog dienen gedaan te worden en
dat, gezien de afmetingen welke men er aan
geven wil, verscheidene milliarden zal kosten,
terwijl hetgeen wij hier vragen slechts het her
stel is van een vaart die sedert lang reeds bestaat.
olgens hooger aangehaalde uiteenzetting van
de Bailleuloise zijn de schepen thans 13 dagen
op weg om van Duinkerke naar Rijsel te varen.
De afstand van Nieuwpoort tot Komen langs de
A zer. de vaart Yper-Yzer en de vaart Yper-Ko
men bedraagt slechts 54 kilometer en dan verder
langs de Leie en Deule moet de algeheele afstand
van Nieuwpoort tot Rijsel voorzeker niet veel
meei dan .0 a 75 km. bedragen. Eens dat de vaart
y per-Komen zal hersteld en modern ingericht
zijn, zullen de schepen dien afstand gemakkelijk
n twee dagen kunnen afleggen en hieruit blijkt
ten duidelijkste welk groot voordeel de vaart
oi -Komen voor de haven van Nieuwpoort zou
bieden. In plaats van in 13 dagen langs Duin-
eike, zouden de grondstoffen en koopwaren
langs Nieuwpoort in twee dagen tijds te Rijsel
iunnen toekomen of van daaruit verzonden wor
den. Dit is een argument te meer, en een argu-
".an belang, dat pleit ten voordeele van het
m der Vaart YPer"Komen.
Men ziet dus dat men in Noord-Frankrijk ook-
anc'ere overal elders, wanneer het gaat
o e. eerstellen of verbeteren eener oude vaart
°1 om het graven eener nieuwe vaart, juist de-
zeitde argumenten gebruikt die wij hier, voor
net herstel der vaart Yper-Komen, bezigen en
waarvan alleen de blinden of de kwaadwillig
ae gegrondheid en het overwegend belang niet
willen aanvaarden.
