J.Deleu-Platevoet
De reklaam is de bronader van iedere han
delszaak
Plaatst daarom uwe aankondigingen in
HET YPERSCHE
het meestgelezen
Ypersch weekblad.
ONZE SCHEEPVAART
TWEEDE WINTERBAL
VAN DÉN ÖUDLÉERLINGENBQNp
DER RIJKSMIDDELBARE SCHOOL.
LE SECOND BAL D'HIVER
DE L UNION DES ANCIENS ELEVES
DE L'ECOLE MOYENNE.
HET BELANQ DER WATERWEGEN
VOOR GOEDE HUISKOLEN
ANTHRACIET BRISETTEN
FRAINEN
VREEMDE en INLANDSCHE
wendt U in volle vertrouwen tot
38, Kalfvaartstraat, YPER Tel. 639
bij wien U ter trouwe en tegen
voordeelige voorwaarden zuli
bediend worden.
GELEIBRIEVEN (PASSAVANTS)
UN SOLDE SAN5 PRÉCÉDENT
Plusieurs centaines de vêtements
soldés a des prix dérisoires
Aan de gewezen in Holland
geïnterneerden.
n>iwwmwiii»i*ii'i>iKW»)w»nnnii»wii
tw;
urn
tt(M4«
«MMMWWMMWMMMMWWMi
Roéselare- ongeveer 14.000 Inwoners thans meer dan
30.00e. i - ami i
De" waterwegen )\ej>bqn de grootheid van Vlaanderen
helpen maken, door 4e eeuwen heen. en.de yiaamsche
steden wisten.fcla&rvoór offers te bréngen, waarvan heer
lijke getuige de waterweg Brtigge-Plassehendale-Nieuw-
poort-Veurne-Duinkérke, t zij een-baan van 90 km.,
voltrokken drlehonder-d jaar geleden, om leper en
Brugjge te redden na de verzanding van het Zwin ver
ijdeld werk helaas wegens dé inpalming van Duin-
kerke, in 1662. door LodewijkXIV. Koning van Frank
rijk. 1'
Roeselare is ook veel .verschuldigd aan zijn water
weg: door hem werd en blijv,e onze stad. de hoofdplaats.-
het hart van de Mandelstreek.
Dit is de bevestiging van hetgeen wij hier altijd
hebben voorgehouden. Steeds werden .door onze
voorouders de noodige werken uitgevoerd en be
kostigd om de toen bestaande waterloopen, zoo
als hier te Yper de Yperlee en te Roeselare de
Mandel, bevaarbaar te houden en te verbeteren,
en toen deze beken door verslijking onbruikbaar
werden, dan werden er in de plaats nieuwe vaar
ten 'gegraven ten einde handel en nijverheid leef
baar te houden en te bevorderen. Nu ten onzen
dage nog worden te allen kante de bestaande wa
terwegen verbreed en verbeterd. - worden zelfs
nieuwe, groote kanalen gegraven omdat men er
van overtuigd blijft dat zij een bron van voor
spoed en welstand zijn.
Alleen voor Yper zou men een uitzondering aan
dezen algemeenen regel willen maken en aan ons
weigert men de bestaande vaart Yper-Komen te,
herstellen, omdat zoogezegd haar economisch nut
niet bewezen is. Niemand echter die nog met ge
zond verstand behept is, kan dergelijke reden
aanvaarden. Immers, alle waterwegen hebben
steeds hun economisch nut bewezen en, zooals
Roeselare sedert het bestaan der vaart zijn be
volking van 14.000 tot 30.000 zielen zag groeien,
zal ook Yper en gansch de streek een grooterén
vooruitgang en bloei kennen eeris de vaart Yper-
Komen weer hersteld en voor de scheepvaart ge
opend is.
Het tweede WINTÈRBAL zal op Zaterdag 4"
Maart te 21 uur plaats hebben in de, zaal Lapiere,
D'Hondtstraat. Het.Cpmiteit, om te voldoen aan
de talrijke wenschén door de uitgenpodlgden van.
het eerste bal uitgedrukt, zal nogmaals het fa
meus orkest JAAK ASAERT EN ZIJN RHITHM
KINGS» aanwerven. Dit goede nieuws zal voor
zeker de mbeilijksteh verheugen. Vqpr de leper-
ling'en is het een eenige gelegenheid aan, hiin-pit-
genoodigden voor de Kattefeesten te toonep dat
men niet naar groote steden mpet looppjfnqrn een
aangenamen avond door te brengen, pe.jyitnoo-
digingen zullen kortelings gezonden worden. De
personep die er eene verlanggp. te ontyapgerrof
te doen zenden kunnen zich richten tot den be
stuurder der R. M. School, de Montstraat, 17, leper.
nu» -r. >i.g
iqrni
Le second BAL D'HIVER aura lieu le Samedi
4 Mars, a 21 h„ a la Salie Lapière, rue d'Hondt.
Le Comité,': :pour donner satisfaction aux nom-
breux désirs exprimés par les habitués, a réen-
gagé le fameux jazz, JAAK ASAERT E7t SES
RHITHM KINGSCette bonne nouvelle doh-
nera certainement satisfaction aux plus difflciles.
Pour les Yprois c'est une occasion de montrer a
leurs invités pour les Kattefeesten qu'il rte faut
pas aller dans les grandes villes pour passer une
soirée agréable. Les invitations seront lancées
dans quelques jours. Les personnes, qui désirent
en obtenir une ou en faire envoyer une a des
personnesétrangères, peuvent s'adresser -au di
recteur de l'E. M., rue de Mont, 17, YpresW
-1-'L. g
5 7' V ~ÏJ-
In het nummer van 31 December 1938 van het
weekbladDe Manylel van Roeselare, lezen wij
een belangwekkend artikel, geteekend B. D., over
de Mandelbeke.
Na het ontstaan en den loop dei beek geschre
ven te hebben en na 'gewag gemaakt te hebben
van de verbeteringswèrken die er den laatsten
tijd aaijgebradff werden, eindigt'.de schrijver zjjh
artikel met cfe aanhaling■^van'^enkele geséhiëd-
kundige feiten die aaptponen dat^zeoals de Yper
lee voor Yper. ook de Mandel'den bloei en voqr-
spóecf van Roeselare'hééft gemaakt, è'n die dus
nogmaals bewijzen van welk grbot bélang een
waterteeg veor tfftn streek ft. A.
Doch'laten wij hel vvecrd aan defi schrijver
van voornoemd artikel en hieronder laten wij het
slot van zijn artikelvólgen
De Mandelvallei moet dus van heel vroeg een aan
trekkelijke streek geweest zijn voor de eerste bewoners
en zulks is niet te-verwonderen,
Een beek als <Je Mandel, was voor de pnmipsye be
woners. en na hen voor de Kelten en de Franken, een
bevaarbare waterloop, vooral in wintertijd, toen anders
de wegen .-onbruikbaar waren. Bij die beek vonden
zij vette meerschen voor hun vee, vruchtbare gronden
die tot akkerbouw konden omgezet worden, en bosschen
die kaphout leverden en allerlei wild.
4 Later diende het water van de Mandel voor het was-
schen van de wolle. en de wollenijyerheid ontwikkelde
t*r stede, dank zij de Mandel. Naderhand ontstond de
linnenweverij en in de Mandelmeerschen kon men uit
gestrekte bleekerijen -maken, waarvan overgebleven
straatnames thans nog. herinnereneen heele reeks
bleekerijen staan ten andere aangeteekend op^pe kaart
\an Roeselare. ppgema^ikt in 164.1. Sanderus, werk.
noemt terecht onze stad Roeselare in de weiden
.«Langsheen de Mandel vindt men verschillende schoone
omwalde hoeven, en te Izegem is het kasteel Blauw
huis» gelegen, bij de Mandel. Te Ingelmunsten staat het
aloude kasteel op de Mandeldaar is de beek breed
en diep. omdat zij tijdig onderhouden werd. Ook wordt
het kasteel van Ingelmunster door Sanderus genoemd
De Sleutel van Vlaanderen
»De bevaarbaarheid van de Mandel heeft geen gelijken
tred gehouden met de behoeften van de streek en voor- -
al van onze stad Reeds in de XIII1- eeuw, en vooral tij
dens het bestuur van graaf Gwijde van Dampierre, werd
naar middelen uitgezien, om den loop van de Mandel te
verbeterende beek was toen reeds aan het verslijken.
Terzelfdertijd werd de quaestie gesteld van het verbin
den der Mandel met de Ieperlee. wat begrijpelijk is,
aangezien de invloed en macht van leper toen ten
hoogste gestegen waren. Maar de naieverige Gente
naars kwamen daartegen op.
»In de XVI- eeuw werden pogingen gedaan om de Man
del te verbreeden grootere vaartuigen moesten er door
kunnen varen met een lading van enkele ton. Tevens
stelde men de quaestie van de verbinding der Mandel
over Staden'en Zarren. met de Handzamevaart. dus met
den Yzer, doch Gent en Kortrijk kwamen daartegen
op en Kortrijk nam zijn verhaal bij de Handelskamer
van Rijsel.--
Maria-Theresia in 1778 wilde op haar beurt de Man
del opnieuw bevaarbaar maken en verbinden met Diks-
muide.
«Helaas! van al die ontwerpen tot voortzetting van
onzen waterweg kwam niets terecht. Machtiger steden
dan Roeselare stelden hun eigen belang boven alles.
Steden stonden toen nijdig tegenover elkander, zooals
thans machtige staten. Doch de macht van de groote
steden bleef niet duren, want niets blijft duren.
Koning Willem, in 1827, nam de studie ter hand voor
een vaart van Roeselare naar de Leie, doch de revolutie
van 1830 legde de zaak stil Dat ontwerp werd herop
genomen door de blinde Rodenbach, gesteund door den
heer Angillis, van Rumbeke, die ter Kamer van Volks
vertegenwoordigers daarvoor samen pleitten voor de
eerste maal. den 21 Januari 1840. Zij lieten hun ontwerp
niet los en op 14 Augustus 1862 werd een eerste kre
diet gestemd van één millioen. De werken namen aan
vang in 1866 en de vaart werd plechtig in ontvangst ge-
nomen den 1 Januari 1872. Het eerste schip vaarde te
Roeselare binnen op 14 Januari 1872 met een lading ko
len. Spijtig genoegde blinde Rodenbach mocht zulks
niet belevenhij was overleden den 17 Augustus 1869
te Rumbeke.
De vaart van Roeselare naar Ooigem was eerst van
kleine doorsnee met een waterspiegel van 15 16 m.
breedte en een diepgang van 2 m. 50. De kop van de
vaart ligt nagenoeg acht meter hooger dan dê:'verbin
ding aan de Leie. Een eerste sas te Kachtem geelt een
val van ten hoogste twee meterte Goigefn liggen drie
achtereenvolgende sassen om de verdere waterhoogte
te regelen. Voor de sectie Ooigem-Kachtem. wordt het
water uit de Leie in de vaart overgepompt Aanvanke
lijk had men gemeend dat het water van dè Mandel zou
volstaan om de sectie Roeselare-Kachtem op peil te
houden twee déversoirs of verlaten waren ten andere
gemaakt om het overtollige water van dié sectie te
laten afvloeien in de Mandeleen klein verlaat aan de
Schaapbrugge 'een duiker of tunnel) en een groot ver
laat aan de hooge brug te Kachtem (waar de Rodebeek
in de Mandel vföeitV. No etikbte jaYén bleek"eehtér dat
de Mandel 's zomers geen water genoeg kon leveren,
en er werden pompen geplaatst te'Kachtem, om het
water van dq latere sec fie in de bypgere te pompen
die machines werdengentaiakt en gëpléatst doofden
heer Damman, stichter van de firma Damman-Croes
van Roeselare.
In de laatste jaren stelde men vast. dat het water van
de Mandel de vaart verpestte, vooral 's zomersgeen
vtsch kon nog léven van hier tot Kachtem. Om daaraan
te verhelpen werden dezen zomer de werken uitgevoerd
ryelke wij hooger beschreven hebben. .Thans zal nog
enkel na groeten regenval,-het overtollige water in de
vaart vloeien het rioolwater zal langs de nieuwe ver
takking ondergronds naar de verdere Sint-Amands en
Mandelbeek vloeien.
Door hét oprichten van nieuwe kaaimuren, door het
verbreeden der yaart. en het rechtmaken harer bed
ding tusschen de Brouwanenbrug en de Schaapbrug.
wordt de vaart van Roéselare nagenoeg een vaart van
tweede sectie, met een-waterspiegel van 23 24 meter,
zoodat- de schepen overal gemakkelijk zullen kunnen
kruisen.
Bij het maken van de vaart, omstreeks 1870. telde
Binnengevaren
Donderdag 19 Januari 1939, de Prosper(schipper
Heydrickx) met 135 ton graan voor M. Vandeputte,
leper.
Zaterdag 21, de Mehaigne (schipper Peleman) met
153 ton kolen voor M. Vanóverberghe, leper.
Maandag 23, de Stad Ièpéren(schipper Van
Rumst) met 30 ton beurtgoed voor verscheidenen
de Rival(schipper Straeting) met 120 ton graan
voor M. Vandeputte, leper.
Donderdag 26, de Alfons (schipper Dewilde) met
147 ton graan voor M Vandeputte, leperde Hoop en
Vertrouwen», (schipper Vanstappen) met 115 ton graan
voor MM. Blootacker en Vermeersch, leper de Jan
tje (schipper Jongman) met 90 ton potasch voor M.
Talpe, Kortrijk.
Weggevaren
Vrijdag 20 Januari 1939. de Celestine(schipper
Baert) met 105 ton erwten verz. door M. Igodt, Po'pe-
ringe. -•
Woensdag 25, dn Stad Ieperen(schipper Van
Rumst) met 20 ton beurtgoed voor verscheidenen.
Donderdag 26, de Prosper(schipper Heydrickx)
met 174 ton oud ijzer verz. door de wed. Vandamme,
leper.
Waterhoogtetoestand normaal.
NMMWMMnwnWMNMWMHMHnMWHM
(10651
zijn te verkrijgen ten bureele dezer.
- .1 r - tyf i
f - -
Afin de renouveler continuellement ses articles'--en
magasin, ROYAL TAILOR solde toutes ses miarchan-
disgs d'hiver.
150 pardessus fantaisié de ville oü dé sport.
valeur 450 a-506 fr.,--a--.-r:tr.-345 fr:
- 150 pardessus- fantaisié, ,noigs--ou bleus, v.a.-
leur 600 a 700 fr.. aJ 495 fr.
200 pardessus de grand. luxe. noirs,.-bleus et
fantaisies, pour la ville ou le sport,
valeur 800 a 950- fr., a ^595'fr.
100 gabardines garanties imperméabilisées, ,-xku
covercdats de toutes nuances, yaleur .450Jr. kt295 fr.
100 gabardines extra, doubiées soie, valëïïr
500 a 600 fr., a 395 fr
100 imperméables caootohöutés, valeür.v.;-5:S! ,'r'
195. f£, a :j. - 99 fr.
100 imperméables cach?naire de .lajnq, tous
éolóris, valeur 250 fr., a 159 fr.
150 manteaux de dames, valeur 495 a 1.70Ö 9
fr., soldés a 950. 750, 550,' 395'fr.
Un lot de coupes dg draperies pour homrqes, pouh
dames, pour enfants. soidées a un prix dérisoire.
Et toute une' série d'éutres vêtements pour hommes,
dames et enfants, soldés h des- prix. trës intéressants.
Tous les articles mentionnés sont én stock, mais ties
manquants se produiront au fur et a mesure de la
vente et nous ne pouvons en être tenus pour respon-
sabies. - 2*4
Magasins ouverts le dimanche jusqu'a midi.
ROYAL TAILOR
65 et 67, rue Nationale, LILLE.
- - - -
Te Brussel werd een «Nationale Federatie van in
Holland Geïnterneerde Militairengesticht. Afdeelin-
gen zijn reeds in werking te Luik, Namen, Arlfiri 'en
een Ardeensche groep te Aywaille.
Er wordt beroep gedaan op de Vlaamsche kamera
den, die in Holland geïnterneerd geweest zijn,, om zich
evenëens te groepeeren én aan te sluiten, ten einde sa
men hunne gerechtvaardigde wenschen van zedelijken
en stoffelijken aard te .kunnen verdedigen.
De Federatie zal, in samenwerking met de andere
Ou3-Strijders Vereenigingen, dé belangen verdedigen
buiten den strijd op politiek, godsdienstig en taalgebiéd.
Wie wil meewerken, wordt vriéndelijk verzocht te
schrijven aan het Federaal Bureel van Geïnterneer
den, Hof van TilmontLakenstraat, 172. Brussel.
