Onvooringenomen Reportage
door
JEF VAN WYNSBERGHE.
TER INLEIDING
f
rcwrwrf.v« r*i
tv ïv aawrc
HITLElL-DUITiCHL AND
Nichts Schlimmeres kann es fiir die Beziehun-
gen z wise hen den Vólkern geben, als das Nicht-
voneinander-Wissen.
CESARE SANTORO.
Telefoongerinkel
Hallo?...
HalloMet meneer Van Wynsberghe
Ja.
Kan u voor ons een paar weken op verkenning naar Duitschland
Wanneer
Zoo gauw mogelijk
Alleen
Alleen
Wat moet er verkend worden
Komt vanavond eens tot hierDan praten we er rustig over.
Hoelaat -
Te acht uur Kan dat
Best
Tot dezen avond dan
In orde
Ik vertel mijn vrouw het telefoongesprek.
Dat doe je toch niet vraagt ze me.
Waarom niet wil ik weten.
Iemand die Hitier niet in het hart draagt blijft best buiten
Duitschlandzegt zij.
Misschien welgeef ik haar toe. Doch het moet zeer interessant
zijn een reis doorheen het mooie Duitschland te maken, en tevens ter
plaatse een hoop dingen te kunnen onderzoeken, en...
...en als spioen beschouwd te worden, er aangehouden en opge
hangen te wordenbesluit ze.
Ik vertel een vriend dat een blad me verzoekt om op reportage naar
Duitschland te gaan.
Word je gek vraagt hij me.
Gek Waarom
Wil je dan in het rotte land der saffraangezichten in een concen
tratiekamp terechtkomen Er gemarteld worden Er honger lijden
Wieweet, er met je hoofd op den kapblok gelegd worden
Zoo'n vaart loopt het er toch niet zeker
Pas op kerel. Nog gisteren las ik in een krant dat er sedert 1933
in Hitler-Duitschland meer dan 14.000 vrouwen en mannen, politieke
tegenstrevers van de nazi's werden vermoord. Socialisten, Katholieken,
Kommunisten... allen moeten er aan gelooven. Reeds 124 vredes- en
vrijheidskampers werden er terechtgesteld, waarvan 33 in het verloopen
jaar alleen, onder wie dan nog 3 vrouwen. Ze gaan er daar een gang mee,
m'n besten. Denk eens aan de barbaarsche jodenprogroms van Novem
ber laatstleden, aan de gruwelijke concentratiekampen, waarin nu nog
meer dan vijftigduizend menschen gevangen gehouden en gemarteld
worden, zonder dat er ooit eenig vonnis over hen werd geveld.
Ben je daar zeker van
Maar hoe kan je dat vragen Het staat toch zwart op wit in de
gazettenWees verstandig kerelBlijf kalmpjes in België
Ik ontmoet een confrater
Nog geen nieuwe groote reportage in het zicht informeert hij.
Misschien welbeken ik.
Over?
Hitler-Duitschland
PrachtigMaar hoe kom je aan een paspoort met visum Hoe
krijg je de toelating om in Duitschland alles af te kijken en te onder-
hoor en
Gewoonzeg ik.
Grappenmakerlacht hij, en meteen groet hij allerbeminnelijkst
een lieve jeugdige verschijning die voorbijwandelt. Zijn groet wordt
met een zachten glimlach van het lieve gelaat beloond. Hij klopt me
tevreden op den schouder, joktDe groeten aan Adolfen met een
paar vlugge sprongen is hij van me weg, bij de voorbijwandelende jonge
dame, die hij joviaal verder vergezelt.
Ik lees in een blad (1) dat in Vlaanderen door Vlamingen voor Vla
mingen uitgegeven wordt
De grondvesten van het N. S. V. A. P. gebouw zijn thans gelegd.
Leestde grondvesten van het Nationaal-Socialistisch Vlaamsch
Arbeiders-Partij gebouw zijn thans gelegd.
En verder
De N. S. V. A. P. heeft een leider
De N. S. V. A. P. heeft een marschweg
De N. S. V. A. P. heeft een vlag
De N. S. V. A. P. heeft een schaar vastberaden voorkampers
Dit is de vrucht van het voorbije jaar 1938 voor het Nationaal-
Socialisme in Vlaanderen, het Nederduitsche Vlaanderen.
DE ZEGEZEKERHEID STRAALT UIT ONS ROOD-WITTE
HANSA-VAANDEL MET HET ZWARTE HAKENKRUIS, DAT OPEN-
WAPPERT OVER DE ZUIDERGOUWEN VAN HET HISTORISCHE
NEDERDUITSCHLAND, DE ALOUDE NEDERLANDEN!
De N. S. V. A. P. MARCHEERT
HEIL V
Onderaan een kolom lezen we in datzelfde Vlaamsche blad, dat in
Vlaanderen voor Vlamingen gedrukt wordt
Gedenkt toch ten allen tijd,
Vlamingen, dat gij Duitschers zijt
Jawel de gedachten en gevoelens onzer menschen staan tegenover
Hitler-Duitschland geweldig verdeeldde eenen spuwen op Hitler-
Duitschland de anderen verheerlijken dat land met zijn nieuwe ideo
logie als het toppunt van het aardsche geluk
Waarom
Omdat er in de huidige zwaar gespannen tijden te veel over Hitler-
Duitschland gesproken en geschreven wordt door personen die nooit
de minste moeite deden om de waarheid over dat nieuwe rijk te ach
terhalen, om het Nazisme te leeren kennen en begrijpen in het hart
van het Duitsche volk zelf. Aldus baseert de kennis onzer menschen
over Hitler-Duitschland zich te uitsluitend op wirwarrende kranten
wijsheid, op eenzijdige gezegden en donkere ervaringen van uitgewe
kenen, op laaghartige drijverijen of ook op te blind enthousiasme voor
parade en uiterlijk vertoon
En toch
Toch gaat het hier om de meest geweldige problemen der samen
leving van volken en staten onzer twintigste eeuw
Toch zouden we moeten indachtig zijn dat het te allen tijde zeer
gevaarlijk is wanneer blinden het over de kleuren hebben, wanneer
menschen over dingen spreken waarover ze geen begrip hebben. Ver
oordeel of bewonder niet zegt de wijze wat u niet kent
's Avonds te acht uur bied ik mij volgens afspraak aan, bij...
Ik moet een paar minuten in een klein doch keurig zijkamertje
wachten. Dan wordt op de deur gekloptheel lichtjes.
Ik sta recht. Mijnheer... staat voor me!
Handdruk
Kom inviteert hij. We gaan in mijn werkkamer praten. Daar
hangt een zakelijker atmosfeer dan in het salon.
Ik ken zijn werkkamer een ruime vierkante plaats, met middenin
een zware eiken bureautafel, met aan drie muren hooge volgestapelde
boekenrekken, en met in den vierden muur twee hooge ramen, die op de
straat uitzicht geven.
Op de bureautafel liggen als inderhaast neergegooid een sta
peltje kranten, een pakje opengevouwen correspondentie, een paar hoop
jes boeken
Neem plaats zegt Mijnheer..., en duidt me een clubzeteltje voor
de werktafel aan. Persoonljik laat hij zich behaaglijk achter de tafel
in eigen breeden leunstoel neerglijden.
Een sigaar
We rooken
Een glas wijn Of een whisky-soda
We drinken een prima Black and White
Meneer steekt van walOnze kranten worden reeds veel te lang
en veel te veel met de meest tegenstrijdige berichten over het huidige
Duitschland vergiftigd. De eene tijding spreekt zus, de andere zooHet
eene artikel hemelt op, wat een paar kolommen verder in een andere
bijdrage afgekamd wordt. Men heeft geen houvast meer het is een for
midabele wirwar geworden, waaruit geen enkele lezer nog wijs geraakt.
Ik duld het niet langer. De menschen die mijn krant lezen hebben recht
op de waarheid, op onpartijdige berichten. Op berichten die gezuiverd
zijn van alle hetze ten bate of ten nadeele van het nazi-stelsel. Ik ben
die wederzijdsche hetze beuik ben alle hetze-taal beuWe mogen de
menschen niet vijandig tegen elkaar opjagen, ze elkaar doen haten, ze
elkaar als onverzoenbare vijanden tegen elkaar opruien, ze tot wapen
geweld ophitsen, uitdagen, ze tot menschenmoord opdrijven We moeten
veeleer liefde in de harten en in de geesten aankweeken liefde tot el
kaar Daarom moeten alle vooroordeelen verdwijnen zoowel uit het
eene als uit het andere kampDe brug tot verzoening moet opgeworpen
worden
Van dat standpunt uit wil ik mijne lezers eens een waarheidstrou
wen kijk geven op het veel-omstredene Hitler-Duitschland Een kijk die
ontdaan is van alle blinde vooringenomenheid, van alle potjes-dekkerij,
van alle leugens en laster, van alle loensche drijverijen
Ik had graag dat u zich daarmede gelaste dat u voor mijn en nog
een paar andere bladen op verkenning doorheen Duitschland ging
Doorreist DuitschlandGaat naar Aaken, Keulen, Berlijn, Leipzig,
Nürnberg, München, Garmisch-Partenkirschen, Stuttgart, Baden-Baden.
Frankfort a/Mainz, Bremen, Hamburg, enzoovoort... Komt er in kon-
takt met de gewone arbeiders, met de burgerij, met de intellectueelen,
met de boeren, met de armen en met de rijken Ziet wat er te zien valt
Hoort wat er te hooren valtVoelt ter plaatse den echten, den werkelij-
ken levensader aan Redeneert en tracht ons een reeks artikels over
Hitler-Duitschland te schrijven, die nieuw en interessant zijn.
Ik wensch van u geen Baedeker over Hitier - Duitschland geen
saaie opsommingen, geen bloedloöze vertellingen, geen scrupuleuze vol
ledigheid. Ik vraag u evenmin gecondenseerde bibliotheek-wijsheid
inlichtingen over administratie, aardrijkskundige dingen, geschiedenis,
en wat weet ik al, die den eersten den besten lezer kan vinden in een
encyclopedie interesseeren me niet Ik verlang integendeel een reeks
brokken leven, welke u in Duitschland persoonlijk hebt geobserveerd,
aangevoeld, bestudeerd. Brokken uit het huidige Hitler-Duitschland-
leven waarin het wel en het wee van het huidige Duitsche volk helder
ten voorschijn treedt, met zijn geestelijke overwegingen en zijn mate-
rieele betrachtingenBrokken leven waarin nog de origineele frisch-
heid, de spontane inspiratie, de ongekunstelde wezenheid van het volk
ligt.
Ik heb Mijnheer... een zeer belangrijke vraag gesteld: «Als ik
u mijn eerewoord geef dat ik dit onderzoek gewetensvol, waarheids-
lievend, met onbaatzuchtige toewijding doe, en mijn reportage in een
bloedwarmen stijl schrijf, geeft u mij dan uw woord dat u bij uw in
genomen standpunt blijft
Ja!
In ordeIk doe die reportageIk hoop volbloed leven mee te
brengenIk hoop met mijn reportage mee te ijveren tot de noodzake
lijke verbroedering der volkeren, de wederzijdsche liefde, de verstevi
ging van den VREDE
Nadruk Verboden.
(1) Vaderland en Arbeid N® 6.
(Vervolgt)
Jef VAN WYNSBERGHE.