POLITIEKE UITZICHTEN
BINNENLAND
De Regeering Spaak in vogelvlucht.
?De Regeeringskrisis.
Zeven vooraanstaande Vlaamsche
Rex -leiders uit hun ambt ontheven.
De Zaak Martens
BUITENLAND
Duitschland.
Engeland.
j Frankrijk.
Italië.
Nederland.
Polen.
Roemenië.
Rusland.
Spanje.
T sjecho-Slowakye.
Zwitserland.
VERLANGT GIJ IETS
TE HUREN
TE KOOPEN
OVER TE LATEN
HEBT GIJ IETS
TE KOOP
TE HUUR
TE RUILEN
Plaatst dan een kleine aankondiging in
ons veelgelezen weekblad en de goede
uitslag is U verzekerd.
door SPECTATOR
De regeering Spaak die Donderdagnamiddag 9 Fe
bruari 1939 ten einde liep door de weigering van de
liberale ministers om te blijven medewerken zoo Dr
Martens lid van de Vlaamsche Akademie voor genees
kunde bleef, was bijna negen maanden oud. Inderdaad,
et Was van wal gestoken op 17 Mei 1938 met elf mi
nisters Dit kabinet kenmerkte zich aldus van in den
beginne door het feit dat er vier ministers minder wa
ren dan bij het afgetreden kabinet Janson. Dit kabi
net kenmerkte zich nog door het feit dat het een socia
list als eerste-minister haddit was in de Belgische
parlementaire geschiedenis nog nooit het geval ge
weest.
Wat beloofde de Regeering Spaak? 1. Het door
drijven van ingrijpende hervormingen2. Het be-
gróotingstekort dekken3. De kwestie van de ver
tegenwoordiging in Nationalistisch Spanje oplossen
4. In de Alkoholkwestie een vergelijk treffen 5.
Het Vlaamsche Vraagstuk met durf bekijken enz. enz.
Wat is er daarvan terecht gekomen 1. De her
vormingen zijn nog niet doorgevoerd, en blijven een
struikelsteende politiek van fils-a-papa kon nog
niet uitgeroeid worden, zoodat de vriendendienstjes
nog steeds in onze ministeries blijven woekeren2.
Inzake finanties was men het in de regeering niet eens
de heer Max Leo Gerard werd aan de financie ver
vangen door den heer Janssen. Dat gebeurde in de
maand December3 De kwestie van de vertegen
woordiging in Nationalistisch Spanje werd opgelost,
en dit spijts die zaak lange maanden een struikelsteen
bleef waarover de regeering meer dan eenmaal dreig
de te vallen 4. De Alkoholkwestie blijft nog han
gend 5. Eerste-Minister Spaak won als Waal het
Jiart van vele Vlamingen, maar zijn kordaat optreden
ten gunste van het Vlaamsche Vraagstuk was zijn
struikelsteen waarover hij vallen moest, door leden
van de regeering die niet langer in die richting wensch-
ten mee te marcheeren.
We mogen evenmin vergeten dat de Regeering Spaak
de zeer moeilijke periode der Internationale gespannen
Septemberdagen heeft meegemaakt, toen Europa op den
Tand van een dreigenden oorlog stond. Dan heeft de
Regeering Spaak eveneens schitterend werk verricht.
Voegen we daar nog bij dat de Katholieken even
eens zorgden voor wat animo in de regeering Spaak,
door nieuwe ministerszetels op te eischeneisch die
moest ingewilligd worden, door de vier bezuinigde
ministeries opnieuw te openen, en aldus opnieuw vijf
tien ministers in de regeering werkzaam te hebben.
Algemeen BesluitSpaak leverde gedeeltelijk goed
werk voor ons land, was echter verplicht tot de oude
formule van 15 ministeries terug te komen, en kon
spijts allen goeden wil evenmin al zijn plannen uit-
T werken.
Wat zal de nieuwe regeering ons brengen
i
f Zaterdagavond heeft de heer Spaak, die zoowel in
[politieke als in wetenschappelijke kringen talrijke be-
sprekingen voerde, voor de oplossing van de zaak Mar
tens, aan de journalisten de volgende mededeeling ver
strekt Uit de raadplegingen, waartoe ik sinds Vrijdag
ben overgegaan, blijkt dat de oplossing van de huidige
moeilijkheden zal kunnen gevonden worden door de
personaliteit, die door den Koning gelast zal worden
het nieuwe kabinet te vormen. In die voorwaarden heeft
de Koning mij wel willen ontheffen van de opdracht,
die hij mij had toevertrouwd.»
Daarmede was de opdracht van den heer Spaak afge-
ioopen.
Zondagmorgen, om 11 uur, werd door de journalisten
vernamen dat de Heer Jaspar, katholiek, in het Ko
ninklijk Paleis was ontboden. Bij het buitenkomen ver
klaarde hij aan de journalisten De Koning heeft mij
verzocht de nieuwe regeering samen te stellen. Ik heb
den Vorst 24 uur bedenktijd gevraagd. Vandaag Zondag
zal ik mijn werkplan voorbereiden, om pas Maandag
links en rechts zekere besprekingen te beginnen.
Maandagmorgen wordt vernomen dat heer Jaspar
weinig kans tot slagen had, daar de meeste Socialisten
hun medewerking weigerden.
Maandagavond, om 19 uur 50, legde de heer Henri
Jaspar aan de pers de volgende verklaring afIk heb
den Koning verzocht mij te ontheffen van de opdracht,
die hij mij wel had willen toevertrouwen. De Koning
heeft daarin toegestemd. De redenen van de beslissing,
die ik genomen heb zijn de volgende Ik was van mee
ning, dat er drie voorafgaandelijke en onontwijkbare
voorwaarden waren in de huidige omstandigheden voor
de samenstelling van een regeering, die stabiel zou kun
nen zijn en zou kunnen regeeren.
1. Beperking van het aantal ministers.
2. Eerbied voor de grondwet, die verklaart, dat de
Koning zijn ministers benoemt
3. Verdeeling van de portefeuilles in voornamelijk po
litieke portefeuilles, voorbehouden aan parlementairen,
en in voornamelijk technische portefeuilles, hetzij voor
de verdediging van het grondgebied, hetzij voor "de eko-
nomische en finantieele behoeften van het Land.»...
De twee socialistische parlementairen, op wier mede
werking ik beroep gedaan had, hebben die formuul niet
kunnen aanvaarden. Zij eischen dat het aantal minis
ters vooreerst en in ieder geval de verhouding van de
portefeuilles, toevertrouwd aan parlementairen, zou
verhoogd worden.
Dinsdagmiddag werd aan de pers het volgende
communiqué medegedeeld De Koning heeft
den Heer Pierlot, senator, opdracht gegeven de Re
geering te vormen. Ingaande op den wensch van den
Koning zal de heer Pierlot de mogelijkheid onderzoe
ken om deze opdracht te vervullen.
Heer Hubert Pierlot is katholiek senator voor de
provincie Luxemburg.
Woensdag namiddag is men veelal van oordeel dat
«Heer Pierlot, de gewezen minister van Landbouw een
goede kans heeft om de regeeringskrisis op te lossen.
Woensdagavond te 19 uur 30 m., wordt door het
N. I. R medegedeeld dat eerst te 22 uur zou bekend ge
maakt worden in hoever het heer Pierlot gelukt was
de regeeringskrisis op te lossen. Tevens wordt verno
men dat de heer Jaspar, die er niet in slaagde de'Re
geeringskrisis op te lossen, plots overleden is. na een
heelkundige bewerking.
Nadat de Rexist Convent in de Kamers met de Vla
mingen meestemde, ontving hij van den Rex-Leider De-
grelle den volgenden publieken blaam Ik werp een
openbaren blaam op den rexistischen volksvertegen
woordiger Convent, die de tucht der beweging in mijn
afwezigheid niet heeft nageleefd tijdens de stemming
over de zaak Martens. Hierop werd door de Rexis-
tische heeren Pol de Mont, rexistische senator Odiel
Daem, leider van Rex-VlaanderenDe Waele Achille.
gouwleider van Oost-VlaanderenCox André, gouw
leider van Limburg De Bruyn, gouwleider van Ant
werpen en-Benn Antoine, arrondissementsleider van
Brugge, gereageerd door het volgend schrijven aan hun
partijleider te sturen Met verbazing hebben wij ken
nis genomen van den publieken blaam, tegen kamerlid
Convent uitgesproken. Noch de heer Convent, noch het
bureau van Rex-Vlaanderen werden geraadpleegd. Wij
verklaren dat wij solidair zijn met den heer Convent
die in overeenstemming met ons gehandeld heeft. Daar
om spijt het ons, den uitgesproken blaam niet te kun
nen aanvaarden. Wij stellen er prijs op. er op te wij
zen dat onze houding noch met een goedkeuring van het
aktivisme, noch van de benoeming van Dr. Martens ge
lijk te stellen is. Maar in zulke aangelegenheden neemt
ieder Vlaming het voor zijn volk op. Wij leggen er den
nadruk op, dat onze houding uitsluitend ingegeven
wordt door vaderlandsche overwegingen en onze zorg
omtrent het behoud van den Belgischen Staat. De hee
ren de Mont en Convent stellen hun mandaat ter be
schikking van de rexistische beweging.
Op dit schrijven reageerde Degreüe door het ontslag
van de twee Vlaamsch-rexistische parlementsleden te
aanvaarden en de mede-onderteekenaars van de nota
hun partij ambt te ontnemen.
De gansche zaak omheen de benoeming van Dr Mar
tens tot lid van de Koninklijke Akademie voor Ge
neeskunde wordt hoe langer hoe duidelijker een kwes
tie over de draagwijdte van het woord Amnestie
Aldus laat alles voorzien dat de gansche toedracht
eerstdaags zal herleid worden tot nieuwe besprekin-
'gen over de «AMNESTIE.»
Duitschland zal geen inflatie invoeren, en de uit
voer van Duitsche deviezen zal vergemakkelijkt wor
den. De taksen werden reeds afgeschaft, en de belas
ting op den interest verlaagd.
Te Weenen worden de Joden stelselmatig uit het
bedrijfsleven verdrongen. In Juli zullen al de bedrij
ven door Ariërs uitgeoefend worden.
De onderhandelingen tusschen Frankrijk en
Duitschland over de ruiling van Duitsche steenkool en
Cokes tegen Fransche mineralen en landbouwprodukten
zullen eerlang hervat worden
Dr Schacht zal eerlang een wereldreis ondernemen
om nieuwe afzetmarkten voor de Duitsche uitvoernij-
verheid te vinden.
In de Westerlijke Duitsche lijn, die zich uitstrekt
van de Zwitsersche tot de Nederlandsche grens, bestaat
een luchtsverdediging o. m. van kabelballons, die met
giftgas gevuld zijn, en die op een gestelden tijd geopend
kunnen worden teneinde als een soort luchtmijnen de
atmosfeer te vergiftigen. Deze verdedigingslijn is van
groot belang voor de nijverheidsstreek van het Roer
gebied.
De Duitsche pers uit zich opnieuw verontwaardigd
over enkele maatregelen die Tsjecho-Slowakije heeft
genomen om een einde te maken aan de Duitsche pro
paganda.
In 1937 waren er in Duitschland 482.000 geboorten
meer dan sterfgevallen.
Er wordt gemeld dat Duitschland weldra opnieuw
zijn campagne voor het bekomen van koloniën zal in
zetten. Er wordt op gewezen dat Duitschland zich niet
tevreden zal stellen met het terugbekomen van zijn oude
koloniën. De nieuwe campagne zou geconcentreerd wor
den op meer verstaanbare eischenten voordeele
van koloniën van een gelijke waarde aan deze die aan
andere Europeesche staten behooren of er door beheerd
worden
Minister-president Goering heeft order gegeven tot
de instelling van een Centraal Bureel voor kwesties,
welke betrekking hebben op de emigratie van Joden uit
Duitschland,
De president der Fransche Republiek en Mevrouw
Lebrun zullen op Donderdag 2 Maart aanstaande, in de
middaguren aan de Victoriastatie te Londen aankomen,
om een tegenbezoek te brengen aan den Koning en de
Koningin van Engelad, door wie zij zullen verwelkomd
worden.
De Engelsche regeering, ijverend voor den Vrede,
zal alle pogingen in het werk stellen om den Spaan-
schen broedermoord te doen eindigen. Verder zal zij
Franco voor den heropbouw van Spanje de noodige
technische en financieele hulp bieden.
De Times verklaart dat het Engelsch-Fransch
blok onwrikbaar is als graniet, wijl het op een spontane
toenadering tusschen beide landen gegrondvest is.
In verband met de hulpverleening aan Frankrijk
in geval van oorlogsconflict, is de «Times» van oor
deel dat deze hulp zich vooral zou uitstrekken in de
lucht en ter zee, behalve wanneer Frankrijk verschei
dene grenzen te gelijker tijd zou moeten verdedigen.
Als gevolg van de opstootjes die te Cawpore, in
Britsch-Indië, tusschen Hindoes en Mohamedanen heb-'
ben plaats gehad, werden een zeshonderdtal aanhou
dingen verricht. Sedert het begin der incidenten zouden
er ongeveer 40 dooden en 400 gewonden zijn gevallen.
De Daily Express meldt, dat de Imperial Air
ways besloten hebben, hun piloten het blind vliegen te
laten bestudeeren in Troyes, waar een Fransch systeem
in gebruik is, waardoor het mogelijk is een vliegtuig
op 3 meter boven den grond veilig te geleiden.
De Palestijnsche vraagstukken zijn nog steeds niet
opgelost Alles laat voorzien dat er hieromheen nog
meerdere moeilijkheden zullen oprijzen.
In een geheime vergadering van de Senatoriale
kommissies, verklaarde Daladier dat eerlang ee« alge-
meene Staf zou opgericht worden van de Nationale
I verdediging. Een nieuwe post van opperbevelhebber
van den Algemeenen Staf van het landleger zou wor
den toevertrouwd aan generaal George. Tijdens de
eerste zitting van de Senaatskommissie der Nationale
Verdediging heeft Daladier belangrijke uiteenzettingen
gegeven aangaande de voortbrengst van oorlogsmate
riaal. en de gebeurlijke hulpverleening die in geval van
oorlog aan Frankrijk door andere landen zou worden
gebracht.
In de Fransche wapenfabrieken wordt de 40-uren-
week niet meer onderhoudener wordt 50 uren ge
werkt.
In verband met den toestand in Spanje heeft de
Fransche ministerraad Dinsdagmorgen besloten Heer
Léon Bérard opnieuw naar Burgos te zenden, ditmaal
met een officieele missie.
Te Parijs wordt verzekerd dat men in sommige
kringen ongerust is over de zwijgende houding van
Mussolini.
De eerstkomende zitting van den Italiaanschen De
fensieraad zal pas in Februari 1940 plaats hebben.
Officieel wordt uit Rome medegedeeld dat Musso
lini Zondag aanstaande te Turijn een belangrijke poli
tieke rede zal houden.
In het Italiaansche Staatsblad is een dekreet gepu
bliceerd, waarin aan de Italiaansche Joden wordt opge
dragen, de regeering de juiste waarde hunner bezittin
gen mede te deelen, en haar bijzonderheden te ver
strekken omtrent hun werkzaamheid op industrieel
en commercieel gebied
De Italiaansche pers verwijt eensgezind aan Frank
rijk en Engeland de goede verstandhouding tusschen
Franco en de as te willen ontwrichten.
Het te Rome verschijnende weekblad Relazione
International!drukt opnieuw een heftig artikel tegen
Frankrijk af, waarin andermaal gezegd wordt dat er
aan de eischen van de jonge volken moet voldaan wor
den. Het blad zegt dat de hardnekkige weigering van
Frankrijk op de Italiaansche eischen in te gaan nood
lottig zal zijn voor dit land zelf en voor Europa. Indien
deze eischen niet ingewilligd worden door onderhan
delingen. zal het geschieden door de wapens.
Vóór het einde van Februari zal Graaf Ciano zich
naar Berlijn begeven, teneinde de eischen der Italiaan
sche regeering inzake afstand van Fransch grondge
bied. over te maken aan de Duitsche regeering.
Alhoewel de datum van het Conclaaf te Rome nog
niet is vastgesteld, neemt men veelal aan, dat het col
lege van de kardinalen zich uitspreken zal voor 1 Maart.
De onkosten van dit Conclaaf zouden 2 miljoen lire be-
loopen.
De stemming voor de verkiezing van leden van
Provinciale Staten zal plaats hebben op 19 April 1939.
Er wordt gemeld dat Graaf Ciano rond 25 Februari
te Warschau op officieel bezoek wordt verwacht.
Men maakt zich in Polen ongerust aangaande het
lot der Poolsche minderheid in Duitschland en de be
drijvigheid der Duitsche minderheden in Polen. Vol
gens Duitschland zouden er zich 1.263.000 Duitschers in
Polen bevinden.
De Roemeensche regeering streeft naar handha
ving van de bestaande betrekkingen met de Sovjet-Unie.
Na de aanslagen te Cluj werden twee leden van de
IJzeren Gardein Roemenië ter dood veroordeeld.
Het anti-semietisme is er op den achtergrond geraakt.
Het hoofdbestuur van de kommunistische partij
der Sovjet-Unie heeft besloten dat het Partij-Kongres
op 10 Maart zal aanvangen. Er staat o. a. een referaat
van Stalin op het programma. Zjdanof zal op dit kon
gres voorstellen indienen tot wijzigingen der partij
statuten.
De Federale Raad van Zwitserland heeft de re
geering van Franco erkend.
-De Iersche regeering heeft eveneens besloten de
regeering van Franco te erkennen.
Men verwacht dat de regeeringen van Frankrijk en
Engeland weldra zullen- overgaan tot de erkenning van
de regeering van Franco.
Amerika zal de regeering van Franco niet eerder
erkennen alsdat Franco den oorlog volledig heeft ge
wonnen. Intusschentijd blijft Amerika Franco als een
opstandeling beschouwen.
Havas logenstraft uit zeer goede bron, dat Azana,
de president der Spaansche Republiek, zijn ontslag zou
gegeven hebben.
Men' is,over het algemeen van oordeel dat Franco
nu spoedig als algeheel overwinnaar den Spaanschen
Burgeroorlog zal eindigen.
De verkiezingen in Karpatisch Oekraïne verliepen
kalm. Men voorziet een verpletterende meerderheid der
autonome regeering.
Ingevolge een artikel verschenen in de Duitsche
pers heeft de regeering te Bern aan de regeering van
Berlijn een nadere verklaring verzocht omtrent de
Duitsche houding tegenover de neutraliteit van Zwit
serland. Berlijn verklaarde de Zwitsersche neutraliteit
in al zijn gevolgen te erkennen. Spectator.
