DE KORTRIJKSCHE
ONDERLINGE
STAD IEPER
NIJVERHEIDSSCHOOL
5
TEEKENEN- BOUW- EN BEELDHOUWKUNDE
SCHILDERKUNST MEKANIEK TEEKENEN
ELECTROTECHNIEK
Toegepast op de Nijverheid
PLECHTIGE UITDEELING DER PRIJZEN
aan de bekroonden van het schooljaar 1938-39.
Onder overgroote belangstelling had Maandag 7 Oogst,
in den Stadsschouwburg, de plechtige prijsuitdeeling
plaats aan de 150 leerlingen der Nijverheidsschool
van leper. Deze plechtigheid was vereerd met de aan-
vvezigheid van den Heer Berghman, Schepen van On
derwijs en Voorzitter van den Beheerraad der school;
den Heer Delahaye, Schepen van den Burgerlijken
Standden Heer De France, Provinciaal Ingenieur,
lid van den Beheerraad der schoolden Heer Bollin-
gier, Provincieraadslid den Heer Vermeulen, Voorzit
ter der Handels- en Nijverheidskamer den Heer Gru-
wez, Voorzitter der Harmonie Ypriana den Heer Gits,
Stadsbouwkundigeden Heer Antony. Stadsbibliothe
caris den Heer Vandevoorde, Zaakwaarnemerden
Heer Lernould, Bouwmeester, rustend leeraar der
school. Ook nog overtalrijke vrienden, belangstellende
ouders en oud-leerlingen woonden de prijsuitdeeling bij.
Lieten zich verontschuldigende Heer J. Vander-
ghote, BurgemeesterZeer Eerwaarde Heer Socquet,
Bestuurder der St Jozefs Vrije Beroepsschoolde Heer
Bouquet, Voorzitter der Commissie van Openbaren On
derstand Jufvrouw Cornillie, Gemeenteraadslidde
Heer Denaegel, Bestuurder der Stadsjongensschool
de Heer H. Vanderghote, Ingenieur, Lid van den Be
heerraad der School.
Het nationaal lied begroette de inkomst der over
heden, die op het verhoog plaats qamen, en opende op
dezen tweeden Tuindag dit plechtig feest.
Het stijlvol,, aangenaam en comfortabel interieur van
onzen stadsschouwburg en vooral een selectie uit La
Veuve Joyeuse van Fr. Lehar, meesterlijk op het kla-
cier uitgevoerd door Mevr. Versavel-Scrive, brachten
de toeschouwers in de beste stemming. Na het uitster
ven der laatste tonen van Arlequine meêsleepend
ballet van A. Laudry, kwam de Heer G. Delahaye, de
sympathieke en volksgeliefde schepen van den Burger
lijken stand, aan het woord en handelde gloedvol en
diep over
«ALGEMEEN BELANG VAN HET TECHNISCH
ONDERWIJS ONDER ECONOMISCH OOGPUNT.
In de huidige periode van internationale economie,
gekarakteriseerd door de toenemende ontwikkeling der
betrekkingen tusschen de volkeren, treden de econo
mische vraagstukken gaandeweg op den voorgrond.
Overal wedijver voor de handhaving van bestaande en
voor de verovering van nieuwe afzetgebieden of voor
het scheppen van nieuwe afzetmogelijkheden. Men trekt
te velde met producten en toltarieven men bezet lan
den met makelaars en handelsvertegenwoordigers men
vestigt eigen industrieën op vreemden bodem, ofwel
men tracht zich los te maken van vreemde producten.
De strijd om meer welvaart ontaardt weieens in har
den strijd om het leven, ja strijd om de heerschappij,
waarin de volkeren, die zich niet hebben voorbereid,
verkwijnen of hun zelfstandigheid verliezen.
Dat tal van factoren de economische welvaartvraag
stukken beheerschen, is duidelijk. Dat een degelijk
Technisch Onderwijs daartoe een niet uit te schakelen
factor is en steeds zijn zal, is even waar. De vorderin
gen der techniek zullen het des te noodzakelijker ma
ken. Zoolang de bedrijven op het slenterstelsel teerden,
speelden knepen en ondervindingen de voornaamste rol
in een bedrijf. De werkprocédés waren min of meer be
stendig, evenzoo het gebruikte materiaal. Bij practische
vaardigheid volstond een bondige theoretische kennis.
De verbeteringen waren veelal het resultaat van de
praktijk of het toeval.
Heden is dat alles fel veranderd. Welvaart en bloei
der nijverheid hangen af van de wetenschappelijke or
ganisatie en de gepaste aanwending van machines en
instrumenten. De werkmethoden veranderen gedurig.
Vroeger ongekende grondstoffen doen hun intrede en ver
dringen andere productien. Zie b. v. de talrijke isoleer-
stoffen in de electriciteitsnijverheid. De werkman is
nu vooral leider van machines en de fabricatie vraagt
meer de medewerking van intellectueelen dan van han
denarbeid. Weerstand aan vermoeienis en physische
krachtinspanning, vroeger van zoo groot belang, zijn
heden over het algemeen van minder tel. De vooruit
gang berust ten huidigen dage op de vaste wetten der
wetenschap, en de aanpassing aan de moderne pro
ductie vereischt uitvoerige methodische kennis, die, in
de meeste omstandigheden, maar kan worden gegeven
door speciaal technisch onderricht.
De behoefte aan het schoone, aan relatieve weelde,
ontwikkelt zich heden over alle standen en landen met
een reëele drift. Hoe grooter de welstand, des te meer
zijn de producten, die door smaak en kunst gekenmerkt
zijn. ook al zijn ze kostbaar, door het publiek gewild
Wij zouden nalatig zijn, indien wij. in het Technisch
Onderwijs, met deze strooming geen rekening hielden.
Als wij even de kunst- en de luxebedrijven beschouwen,
die gekenmerkt zijn door de hoedanigheden die men
noemt smaak, oorspronkelijkheid, kunstzin, schoon
heidsgevoel, dan blijkt ook hier en vooral, dat de be
roepsman van vandaag en morgen niet voortkan zon
der methodisch en aangepast onderricht. Fotografen,
drukkers, steendrukkers, en andere arbeiders van het
boek. boekbinders, graveerders, porseleinschilders, stof-
fenteekenaars, rijtuigmakers, schrijnwerkers, drijvers,
horlogemakers, sieraadmakers, juweliers, beeldhouwers,
sieraadschilders, behangers, kunstsmeden, enz... kunnen
met hun beroep slechts vertrouwd zijn. indien zij daar
van de geschiedenis hebben bestudeerd en al de gehei
men doordrongen. Het onderwijs is hier ook een weer-
galooze hefboom.
DE ECONOMISCHE EVOLUTIE EN HET TECHNISCH
ONDERWIJS IN BELGIË.
Het is merkwaardig hoe. sedert honderd jaar, de
vooruitgang vah het Technisch Onderwijs eng in ver
band staat met den vooruitgang van den handel en de
nijverheid. Telkens er spraak was van de verbetering
der uitrusting, van het invoeren van nieuwe fabricatie-
methoden of van het streven naar een meer zelfstan
dige productie met nationale arbeidskrachten, werd de
school ter hulp geroepen voor de vorming van het noo-
dige personeel. Het ontstaan der school te Luik valt
samen met het oprichten der eerste hoogovens door
Cockerill. De scholen te Hoei en Charleroi werden in
gericht terzelfdertijde als de groote metaalfabrieken
vah de valleien van Samber en Maas. De school te Gent
vond haar oorsprong in het tekort aan teekenaars in de
toenmalige Gentsche Nijverheid. De felle aangroei van
de technische scholen in het Limburgsche dagteekent
van de ontginning der kolenmijnen aldaar, waardoor
ook meerdere bedrijven hier werden overgeplaatst Wij
mogen haast zeggen dat de phasen van den vooruitgang
van onze technische scholen ook de phasen zijn van den
vooruitgang van onze nijverheid en onzen handel. An
derzijds was de school een uitmuntend redmiddel in
tijden van economische en sociale crisis. Zie de leer
werkhuizen en kantscholen ten tijde van de groote cri
sis der vorige eeuw in Vlaanderen. In tijden van on
rust was de school het verweermiddel, in tijden van
voorspoed het kostbare hulpmiddel tot vooruitgang en
bloei.
De school alleen kan het werk meer vruchtbaar ma
ken, door het in werking stellen van de kennis en de
kunst, die als de grondslag zijn van nijverheid en am
bacht.
Wij zijn verre van voort te brengen wat we kunnen.
In de werkersbevolking is er zooveel verborgen kracht,
welke een goed onderwijs kan doen gelden tot grooter
voordeel van den werkman en van de samenleving.
Overal kan dit onderwijs de voortbrengsels van onze
werklieden verkwikken.
Doch opdat de scholen een weldadigen invloed zou
den uitoefenen, moeten ze ware, oprechte ambachtslie
den vormen. Daarom is het noodzakelijk het einddoel
van elk onderwijs aan te wijzen en dan de leerstelsels
en de middelen vast te stellen, welke bestaan in het
uitbreiden van de bevoegdheid van den werkman.
In een woord, men moet trachten bedrijvige en ge
leerde werklieden te vormen.
Het daverend handgeklap, dat in de zaal weergalmde,
was voor onzen Heer Schepen het beste en duidelijkste
bewijs dat zijn woorden bij leerlingen en publiek in
gang hadden gevonden.
Deze diepzinnige rede werd dan taktvol afgewisseld
door Ketelbey's Au jardin d'une Pagode Chinoise
waarna J. Ivanovici's Selectie uit De Blauwe Donau
het publiek weer voorbereidde op iets realistischer.
De Heer H. Landtsheere, Bestuurder der Nijverheids
school, na zijn jaarverslag, handelde pittig, bondig, en
bevattelijk over het interessant en zoolang bestreden
wettelijk vaststellen van den titel van bouwmeester. Hij
weerlegde heel duidelijk de opwerping alsof teeken
en bouwtechniek nog enkel door architecten moest aan
geleerd gezien voortaan zij alleen nog plannen mogen
opmaken. Hij bewees en bevestigde integendeel dat
alwie aan bouwwerken doet, door het feit dat thans uit
sluitend naar plannen zal moeten gewerkt, deze goed
zal moeten begrijpen en kunnen bevatten. Daartoe dient
ons onderwijs in de Nijverheidsschool, betoog de ge
achte spreker, en zal het van nu af meer dan ooit niet
alleen nuttig maar noodzakelijk worden. Wanneer de
heer Bestuurder dan als volgt eindigde Uit dit alles
blijkt dat, door het in toepassing komen der vermelde
wet, onze jonge ambachtslieden zich met meer moed en
wilskracht aan de studie zouden moeten zetten, om zich
te kunnen opwerken tot aannemer, meestergast, toe-
zichter, werkleider of teekenaardan bleek dit niet
alleen zijn eigen overtuiging te zijn maar, na het aan-
hooren dezer uiteenzetting, ook deze van gansch de ver
gadering.
Mocht zijn bewijsvoering dan ook goed in het geheu
gen der toehoorders geprent blijven, zij het dan ook
maar tot October, zoodat talrijker dan ooit nieuwe leer
lingen zich komen aanmelden om van het voorrecht dat
leper en omstreken bezit, namelijk kosteloos technisch
onderwijs, te kunnen genieten tot voordeel hunner
eigen toekomst.
Gloedvol en met klinkend applaus werd deze uiteen
zetting onthaald, waarop de uitslagen van onze ieverige
leerlingen werden afgelezen.
UITSLAGEN
VOORBEREIDENDE AFDEELING
le Leerjaar 37 ingeschreven leerlingen
MEETKUNDIG TEEKENEN
LeeraarM. Salomé Honoré.
1. Bastil Jules, leper, Eeremetaal2. Duhamel Daniel,
Ingelmunster 3. Prince Robert, leper 4. Pauwels Leon,
Zantvoorde5. Meirlaen Roger, leper 6. Veracx Mau-
rits. Langemarck7. Hof Jacques, leper; 8. Bailleul
André, Voormezeele 9. Coffyn Hector. leper 9. Sercu
Camille, id.; 11. Verly Roger, Vlamertinge12. Vander-
stichelen Norbert. Houtem 13. Vandepitte Michel. Brie-
len14. Salomé Willy. leper 15. Verfaillie Laurent, id;.
16. Pyck Lucien. id.17. Dassonville René, id 18. Heyte
Maurits, id..
Hebben een naprijs bekomenCooren Henri. leper
Lesage André, leper Poissonnier Robert. leper Leroy
Albert, VoormezeeleBurggraeve Gerard, leperVan-
noote Gerard, Langemark; Delcroix Roger, Hollebeke.
Zomerlessen
18 ingeschreven leerlingen
1. Bastil Jules, leper2. Meirlaen Roger, id.3. Ver
acx Maurits, Langemark4 Sercu Camille, leper
5. Verly Roger. Vlamertinge; 6. Coffyn Hector, leper
7. Verfaillie Laurent, id.8. Heyte Maurits, id.9. Rey-
naert André, id.; 10. Delhem Henri, id.; 11. Dasson
ville René, id.12. Delhem Ivan. id.13. Vandepitte
Michel. Brielen; 14. Depover Raphael, leper 15. Verly
André, id. 16. Vannoote Gerard, Langemark.
2e Leerjaar 23 ingeschreven leerlingen
PROJECTIE
Leeraars: MM. Haentjens Edm. en De Vuyst A.
1. Maes Gaston. leper. Eeremetaal2. Riquière Roger,
leper3. Velghe Gerard, id.4. Moerman Camille,
id. 5. Breunin André, id. 6. Domingo Paul. Komen
(Fr.) 7. Dekaezemaeker Jean, leper; 8. Deruyter Flo-
rent, id.; 9. Ossieur Roger, id.10. Verstraete Cyriel. id.:
11. Pauwels Jeröme, Zantvoorde; 12 Cherchye Frans,
leper; 12. Vanderstichele André, Houthem 14. Vande
pitte Daniel, Brielen15. Victoor Leopold. leper16.
Heyte Robert, Vlamertinge.
Hebben een naprijs bekomenGeorge Camille en
Wildermeersch Jozef, leper.
Zomerlessen.
II ingeschreven leerlingen.
1. Maes Gaston, leper: 2. Dekaezemaeker Jean, id.:
3. Velghe Gerard, id.; 3. Domingo Paul. Komen (Fr.)
5. Riquière Roger. leper6. Denie Jean. id. 7. Ver
straete. Cyriel, id.8 Cherchye Frans. id.9. Vander
stichele André, Houtem.
Theoretische Leergangen.
Leeraars: MM. Gisquière Robert en Gheerardyn Charles.
WERKTUIGKUNDIGE AFDEELING
28 ingeschreven leerlingen
Leeraar M. Van Hee Alfons
3° Leerjaar le Bijzonder jaar
1. Bollingier Frans. leper. Eeremetaal2. Fiers Al-
bert. leper3. Van Beselaere Jules. St Jan; 4. Degrauwe
Emeric, Kemmel5. Boudry Albert, leper.
4' Leerjaar 2' bijzonder jaar
1. Bamelis Joel, leper. Eeremetaal; 2. Cardinael Ray
mond, leper 3. Carreyn Robert, id.4. Reynaert Os
car. St Jan.
Hebben een naprijs bekomen: Pollée Emiel, leper
Vandevelde Gabriel, id.Pannecouque Gaston. Voor
mezeele Dael Edgard, leper
5' Leerjaar 3' Bijzonder jaar
1. Bolle Roger leper. Eeremetaal1. Vandenbussche
Albert. leper, Eeremetaal.
Hebben een naprijs bekomen Anseeuw Georges en
Debergh Willy, leper.
6' Leerjaar 4' Bijzonder jaar.
1. Rubben Frans, leper. Groote Prijs, Verg. Eereme
taal
BOUWKUNDIGE AFDEELING
28 ingeschreven leerlingen.
LeeraarM. Landtsheere Hubert.
Derde Leerjaar 1' Bijzonder jaar
1. Mylle Marcel, leper. Eeremetaal2. Beele Albert,
leper 3. Becquaert Roger, id.
Heeft een naprijs bekomen: Decorte Jozef. leper.
4' Leerjaar 2' Bijzonder jaar.
1 Mouret Jozef, Houtem. Eeremetaal2. Ternier Wil
ly, leper3. Wybaillie Jéröme, Wervik 4. Duprez Fer-
nand. leper5. Maes Jozef. id.
5" Leerjaar 3' Bijzonder jaar
1. Durnez Gerard. Zonnebeke, Eeremetaal; 2. Baelen
Robert, leper3. Verstraete Sylvère. id.
Hebben een naprijs bekomenHullak Jeno. Dikke-
busch Claeys Jozef. Vlamertinge.
6' Leerjaar 4' Bijzonder jaar
I. Persyn Albert, Langemark, Eeremetaal2. Verly
Henri. Vlamertinge 3. Vanbokstael Albert, Beselaere;
4. Knockaert Albert, Wulvergem.
Hoogste Afdeeling
1. Ingels Henri, leper. Eeremetaal; 2 Van'Huffel
Michel. leper3. Deruddere Lucien. id.
Prijs van het Lootensfonds
1. Ingels Henri, leper 2. Persyn Albert. Langemark;
3. Durnez Gerard, Zonnebeke
HOUT- EN MARMER SCHILDERKLAS
25 ingeschreven leerlingen.
LeeraarM. Degroote Prosper.
Eerste Leerjaar.
1. Holvoet Jean. leper; 2. Quisthoudt Stanislas. leper.
Tweede Leerjaar
1. Vandenbussche Maurits, Brielen. Eeremetaal2.
Janseghers Emiel, leper.
Naprijs Deroubaix Julien, Dikkebusch.
Derde Leerjaar.
1. Doolaeghe Michel. Houtem, Eeremetaal1. Vande-
wynckel Albert. Komen, Eeremetaal3. Wydhooge Ge
rard, leper4. Beirnaert Gaston, leper.
Vierde Leerjaar
1. Soetaert Albert, leper, Bijz Prijs, Verg. Eeremetaal;
2. Samoy Oscar, leper3 Devos Albert, Langemark
4. Norman Leon, Langemark.
PRAKTISCHE LEERGANG VAN HOUT- en
STEENBEWERKERS.
9 ingeschreven leerlingen
Leeraar M. Cornillie Camiel.
MODELEERING
Eerste Afdeeling
1. Vincart Paul. leper. Eeremetaal2. Leclercq Jean,
leper.
Tweede Afdeeling
1. Gadeyne Roger, leper.
Dprde Afdeeling
1. Buseyne Daniel, leper. Eeremetaal.
Hoogere Afdeeling
1. Depikker Daniel. Groote Prijs, verg. Eeremetaal,
leper.
Schooljaar 1939 - 1940
De inschrijving van nieuwe leerlingen geschiedt in
de lokalen der Nijverheidsschool. 8, O. L. Vrouwstraat,
op Zendag 1 October, van 10 tot 12 uur.
Aanvang der lessen Maandag 2 October 1939.
Deze plechtige prijsuitdeeling werd besloten met een
rede door den Heer advokaat Germ. Berghman. Sche
pen van Onderwijs en Voorzitter van den Beheerraad.
Hij stuurde een dankwoord aan de talrijke aanwezige
overheidspersonen, beste blijk van het belang dat ze
stellen in onze Nijverheidsschoolhij sprak zijn waar
deering uit voor het bestuur, het leeraarskorps en het
onderwijs van onze inrichting, en eindigde met geluk te
wenschen aan de bekroonde leerlingen, die zoo ijver
vol het jaar hadden doorgebracht, en aan de ouders,
die zoo gewetensvol de goede richting in de opvoeding
hunner kinders hadden gevolgd.
Ons eeuwenoud en immer nieuw Tuindaglied
weergalmde nog lang in de ooren der huiswaartskee-
rende toehoorders.
HWi UWMW riffl TiVl i»i tPiliare
Voor uwe verzekeringen van gelijk welken
aard, wendt U bij voorkeur tot de zoo gunstig
gekende en voordeelige Naamlooze Vennootschap
Gesticht in 1919
Maatschappelijk kapitaal 5.000.000 fr.
Reserven 10.000.000 fr.
Gemachtigd bij Koninklijk Besluit van 23 De
cember 1932, in uitvoering der wet van 25 Juni
1930, betrekkelijk de Levensverzekeringonder
nemingen.
De voordeeligste tarieven. Klare en uitgebreide
Polisvoorwaarden.
Thans uitbetaalde rampen
MEER DAN 15.000.000 FRANK.
Reeds uitgekeerd aan de verzekerden onder
vorm van premievermindering
MEER DAN 2.000.000 FRANK.
MAATSCHAPPELIJKE ZETEL KORTRIJK
Bijkantoren
YPER OOSTENDE VEÏTRNE GENT
De Maatschappij stelt belang in elke ernstige
aanvraag voor agentschap
Al«etie?r» O^Tien^r OMER ROBYN
MortiSsfraai-. 8. YPER Tel. 159.
