De Geschiedenis
van een Oorlog
2
L<|)n M, ui 4- vw ItK- tHMMVi - tWHW.;'' >1<WT4
gewone afwatering ^ler Nethe-yallei nujgelijk ma-
ken, Vat alleszins fen goede zou komen aan de
aanliggende landerijen
4") de mogelijkheid scheppen om het overtollige
wa;er van het Albertkanaal in de Kleine Nethe
af te voeren, hetgeen een zeer gunstigen invloed
zou uitoefenen op het regiem de?er rivier zoowel
uit hygiënisch als uit een waterbouwkundig oog
punt.
44* I 1 Ki
lt Dit uitgebreid werkencomplex omvat
lu) het graven van een nieuw kanaal dat zijn
oorsprong heeft te Viersel, de Kleine Nethe volgt
tot bij de Leüvensche Poort te Lier, zich aldaar
naar het Westen richt om in de Beneden Nethe
te DufFel uit te monden. Dit kanaal krijgt een
lengte van 14 1/2 km., een bodembreedte van
20 m„ een waterdiepte van 4 m.
Het kanaalpeil bevindt zich ter hoogte der ge
middelde hoogzomertij in de Nethe.
2°) Het afleiden van de Kleine Nethe over een
lengte van ongeveer 2600 m. vanaf een punt gele
gen 800 m. boven de brug van Nazareth tot 300 m.
beneden de Leüvensche Poort te Lier, alwaar deze
rivier na den samenvloed met de Groote Nethe
onder het nieuw kanaal doorgaat door middel van
een grooten grondduiker om alsdan het bestaande
bed van de rivier te vervoegen.
3") Het gedeeltelijk rechttrekken van de Groote
Nethe beneden de brug te Kloosterheide.
4") De verbetering van de afleiding der Nethe
binnen Lier.
5°) De verbetering en verdieping der Beneden
Nethe beneden Duffel.
6°) Het ophoogen van den spoorweg van Lier
naar Herenthals ten Oosten van het station Lier
met afschaffing van den spooroverweg bij de Lis-
perpoort, erin begrepen het bouwen van twee
nieuwe spoorbruggen te Nazareth.
7") Het opruimen van de Molstuw te Lier en
het bouwen eener vaste brug aldaar.
8°) Het bouwen van nieuwe vaste bruggen te
Viersel op het benedenhoofd der schutsluis te
Mol-ter-Nethe, te Emblem en te Lier.
9°) Het bouwen eener schutsluis te Viersel.
10°) Het bouwen eener schutsluis-te DufFel.
Men ziet dat dit uitgebreid werkencomplex,
waarvan de uitgaven meer dan 60 millioen zullen
eischen, zeer ingewikkeld en zeer belangrijk is,
vermits vele der kunstwerken moeten uitgevoerd
worden zonder het verkeer te onderbreken hetzij
per spoor, hetzij per as, hetzij per water.
Men heeft tot hiertoe uitgevoerd de schut
sluis te Vierselhet kanaal vanaf deze sluis tot
op ongeveer 1 km. boven de brug van Nazareth
alsmede een voorloopig sluishoofd aldaar ten
einde het nieuw kanaalgedeelte reeds te kunnen
benuttigen zonder dat de rest is voltooid.
Men is thans bezig met het bouwen van een
nieuwe schutsluis te Duffel. De rest der werken
wordt aanbesteed in 1939 en 1940, zoodat men kan
vermoeden dat alles zal voltooid zijn voor het
einde van 1942.
Laat ons nu eenige details geven aangaande
de werken
De schutssluis te Viersel gebouwd bij de mon
ding van het kanaal behoort tot het type Canal
de CharleroiZij is 81 m. lang, J.0.50 iq. breed en
heeft 4 m. water op de drempels. Het verval be
draagt 5 m. Men ziet dat die sluis, in staat is in
eens een trein van vier 300 Ton schepen te schut
ten. Het is ook mogelijk schepen van 1350 Ton,
hetzij het normaal schip van het Albertkanaal,
door te laten.
Het kanaal zelf is opgevat voor het gemakke
lijk verkeer van een dubbele rij 1000 ton schepen.
De schutsluis te Viersel gebouwd bij de mon-
vensche Poort wordt de nieuwe haven van Lier
gegraven. Het Liersche Gemeentebestuur wenscht
het aanleggen van deze haven te combinèeren
met urbanisatiewerken, welke de Stad in staat
zullen stellen in deze richting een nieuwe uit
breiding te nemen.
De nieuwe grondduiker der Nethe beneden
de Leüvensche Poort wordt een zeer ingewikkeld
kunstwerk, omdat men bij den bouw van dit
kunstwerk rekening moet houden met de tij. On-
geveer op dezelfde plaats wordt dan de nieuwe
groote vaste brug gebouwd welke voor het ge-
woon verkeer, dat aldaar zeer druk is, een bij
pass zal scheppen voor het geval dat de hefbrug
bij de Leüvensche Poort zal geopend zijn voor
het doorlaten der schepen.
De sluis te Duffel behoort tot een grooter type
dan deze te Viersel omdat het een tijsluis is, dat
wil zeggen dat de schepen er met groepen geschut
worden, ten einde te kunnen profiteeren van de
meest gunstige waterstanden en aldus moet de
schutkolk groot genoeg zijn om deze schepen in
eens door te laten.
De sluis te DufFel heeft aldus 2 kolken. De
groote kolk meet 136 m. x 16 m. met 4 m. water
op de drempels.
De kleine meet 55 m x 7,50 m. met insgelijks
4 m waterdiepte.
Wij zien alzoo dat die sluis tot hetzelfde type
behoort als de groote sluizen van het Albertka
naal, behoudens dat er slechts één groote kolk is
in plaats van 2. Dpze sluis is in volle uitvoering
en men hoopt ze binnen eenige maanden te vol
tooien.
Op het oogenblik dat de ontwerpen van het
Kanaal naar Lier in bewerking waren en reeds
gedeeltelijk in uitvoering ging het idee op om dit
kanaal te benuttigen voor de watervoeding der
Antwerpsche agglomeratie. h
Wij weten dat de waterleiding onzer metro
pool gevoed wordt door een prise d'eau in de
Nethe te Walem. De samenvloed van het vuile
Zennewater heeft voor gevolg dat de werking
van deze prise d'eau zeer delicaat is.
Het water kan slechts afgetapt worden bij
lage tij wanneer het Zennewater stroomafwaarts
van den watervang wordt weggevoerd.
Het ligt voor de hand dat er een werkelijke
verzoeking bestond om het water van het Albert
kanaal, via het Kanaal van Lier, voor deze water
leiding te benutten. De Antwerpsche Waterwer
ken hadden het voornemen aldus uit het Kanaal
van Lier ongeveer 80.000 m3 per dag te tappen.
Deze oplossing van het watervraagstuk der Ant
werpsche agglomeratie schijnt bij een eerste zicht
zeer aantrekkelijk, doch in de praktijk stoot zij
op enorme moeilijkheden.
Het. is inderdaad heelemaal niet zeker dat men
te allen tijde beneden het Kanaal naar Lier over
een overvloed van 1 m3 per seconde zal kunnen
beschikken. Anderzijds, indien deze afvoer be
staat, wil de Administratie der Waterwegen er
van profiteeren om het regiem der Beneden Nethe
te verbeteren, waarbij die extra-afvoer zeer ten
goede komt om den schaarschen zomerafvoer der
rivier aan te vullen.
Het vraagstuk werd lang onderzócht en men
is per slot van rekening tot een oplossing geko
men die waarschijnlijk de beide partijen voldoe-
VRIJDAG 13 OCTOBER 1939
FRANSCH-DUITSCH FRONT. In de streek van het
Warndtvvoud werden Duitsche patroeljes door.de Fran-
schen teruggedreven. De Franschen zonden eveneens
kleine groepjes verkenners uit, die erin slaagden enkele
Duitsche patroeljes in een hinderlaag te lokken, onder
andere in de boschrijke streek van Haardt. Anders is
het over geheel het front betrekkelijk kalm, wat zelfs
scherp afsteekt bij de bedrijvigheid der voorgaande
dagen. De Franschen hebben drie-bruggen oyer den
Rijn opgeblazen, namelijk,te Wintersdorff, Breisach en
Nuenburg.
FRANKRIJK. De Fransche ministers zijn 's mor
gens bijeengekomen in het Elyseum, onder voorzitter
schap van M. Lebrun. De Heer Daladier gaf een over
zicht over den diplomatischen en politieken toestand.
DUITSCHLAND. Een officieuse nota verklaart dat
de Britsche eerste minister geweigerd heeft gebruik te
maken van de groote kans, welke door den Fuhrer in
zijn laatste Rijksdagrede aangeboden werd om, definitief
vrede in Europa te vestigen. Ook in de Duitsehe pers
wordt nog al heftig tegen den Heer Chamberlain uit
gevallen en beweert men op verbitterden toon dat de
wapens thans zullen beslissen. Uit Berlijn wordt ge- 1
meld dat; als gevolg op de rede van Chamberlain die
als een weigering aanzien wordt, bevel werd gegeven
alle groote steden van het Rijnland te ontruimen. Dit
bewijst dus dat men in de officieele middens alle hoop
op vrede heeft opgegeven en nu maatregelen treft om
den oorlog voort te zetten.
RUSLAND. Aan de regeering van Moskou werd
door Denemarken, Zweden en Noorwegen de volgende
verklaring gezonden: Al de regeeringen der Noordsche
landen volgen aandachtig de onderhandelingen welke
thans plaats hebben tusschen Finland en Rusland. Zij
hopen dat niets Finland zal beletten in Volle onafhan
kelijkheid voort samen te werken met de anderè-Noord-
sche landen, en zij drukken den wensch uit dat^de Rus-
sisch-Finsche onderhandelingen de goede betrekkingen,
welke thans bestaan tusschen Finland en Rusland, zul
len bevestigen». v' -
FINLAND. Het Finsche leger betrekt de strate
gische stellingen aan de Russische grens, waar de So
viets tanks, troepen en artillerie hebben samengetrok
ken de ontruiming der grenssteden wordt voortgezet
en alle maatregelen worden genomen om eventueel de
vrijheid van het land te verdedigen.
ZWEDEN. De minister van Landsverdediging ver
klaarde dat de zorgen der Finnen ook die der Zweden
zijn en dat men ook er op moest voorbereid zijn om de
vrijheid van het land en den Vrede te verdedigen.
LITAUEN. De Litausche minister Sakenis drukte
de hoop uit dat het parlement weer in Wilna zal kunnen
zetelen. De Russische bezetting in Litauen zou 20.000
soldaten bedragen. Uit Riga wordt vernomen dat Li
tauen, met den steun van Rusland, Memel zou opeischen
van Duitschland.
POLEN. Het Bolsjevisme voert een waar schrikbe
wind in Poolsch Galicië. Alle landeigenaars, die nog niet
gevlucht waren, worden vermoord en hun goederen in
beslag genomen, de geestelijken worden terechtgesteld
en de kerken geplunderd, de kasteelen aangeslagen en
in bureelen of kazernes veranderd. Overal worden huis
zoekingen gedaan met het doel alle bezittingen, vooral
levensmiddelen en kleedingstukken. te verdeelen. De
hoofdstad Warschau is zoodanig verwoest dat men in
Duitsehe kringen twijfelt aan de mogelijkheid ze te
herstellen.
ROEMENIË. Rusland schijnt zich weer met Bessa-
rabië bezig te houden en Roemenië zendt dan ook troe
pen naar de grenzen.
VOEGOSLAVIË. 600.000 Duitschers, meestal boeren
en handwerklieden die sedert vele jaren reeds in Yoe-
ning zal geven. De Antwerpsche Waterwerkeq'
mogen in het kanaal naar Lier een prise d'eau
aanbrengen boven de sluis van Duffel.
Het aqueduct waarin deze prise d'eau Uit
mondt wordt dan onder het nieuwe bed der rivier
gebracht beneden gezpgde sluis en vervoegt dan
de zuiveringsinstallaties te Walem. Eventueel Kan
een prise d'eau in het Albertkanaal aange
bracht worden boven de sluis van Wijnegem om
een gedeelte van dézen afvoer op te nemen.
De 80.000, m3, welke aldus uit het Kanaal van
Lier worden genomen, moeten aan het Albert
kanaal teruggegeven worden door een pompsta
tion te bouwen nabij de sluis van Wijnegem. Het
Albertkanaal en het kanaal naar Lier behouden
aldus hunne volle hydraulische kracht,terwijl
de Antwerpenaars het water van het kanaal kun
nen gebruiken, dat natuurlijk oneindig meer zui
ver is dan dat der Nethe waarbij de bevuiling
door het Zennewater altijd een bedreiging vormt.
Wij zien aldus dat het werkencomplex van de
Nethe een belangrijk ensemble vormt. Deze wer
ken zullen niet alleen ten goede komen aan de
Stad Lier en hare onmiddellijke omgeving. Zoo
als de Heer Minister Vanderpoorten het onlangs
op een vergadering der Kamer van Koophandel
te Lier heeft uiteengezet, hebben deze werken
insgelijks een buitengewoon economisch belang
voor het Centrum en het Westen van België. Zij
zullen toelaten deze landstreken te bereiken langs
den waterweg met buitengewone voordeelige
vrachtvoorwaarden voor de Limburgsche kolen
en zelfs voor het geheel verkeer der Luiksche
industriestreek. Overigens, zooals wij het zooeven
komen te zien zal de Antwerpsche agglomeratie
een zeer interessante oplossing erbij vinden voor
het angstwekkend probleem der watervoorzie
ning. Een zeer degelijk en nuttig openbaar werk
op- velerlei gebied verkeer, economie, strategie,
drinkwaterbedeeling, urbanisatie der stad Lier
en gezondmaking der omgeving.
goslavië gevestigd zijn. zouden verplicht worderi tear
het Reich uit te wijken.
VEREENIGDE STATEN. President Roosevelt doet
een oproep ten voordeele van de oorlogsslachtoffers.1
ZATERDAG 14 OCTOBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Na een karnen
nacht, hebben de Duitsche patroeljes zich zeer bedrij
vig getoond ten Westen van de Saar en ten Zuiden van
Zweibrücken. Deze aanvallen werden nochtans doqj ,pen
hevig artillerievuur afgeslagen. De regen en. 8e modder
hinderen de bewegingen der troepen. Volgens de mede-
deeling van den Duitschen legerstaf, werden drie Fran
sche vliegtuigen neergeschoten.
ENGELAND. Een der grootste Britsche Slagsche
pen. de Royal Oakwerd door een Duitsche ddik-
boot getorpedeerd. De bemanning bestond uit 1200 lé
den en volgens de eerste gegevens zouden 370' man
schappen en officieren gered zijn. De Royal Oak was
een oud slagschip dat in 1914 van stapel liep. Het had
een waterverplaatsing van 35.000 ton en werd in 1934-36
gansch gemoderniseerd en sterk bewapend. Het is mét
de Royal Oak dat het stoffelijk overschot van Konin
gin Maud van Noorwegen, die te Londen overleed, nSar
haar vaderland werd teruggebracht. Dit is. na' H'èt'yllëg-
tuigmoederschip «Courageous», het tweede zwadf"ver
lies Voor de Britsche zeemacht. Nog een ander Engelscfi
schip de Heronspoolwerd in den ghond gebödrd'. De
bemanning hiervan werd gered. Drie Poolsche, torpedo
jagers helpen de Britsche vloot.
FRANKRIJK. - Het Fransche stoomschip «Erriile Mi-
quetmet een lading petroleum aan boörd,1 wOrdt ih
den Atlantisèhen Oceaan tot zinken gebracht.
DUITSCHLAND. Drie Duitsche duikbooten. Waar
van twee behooren tot het grbote Oceaantype, werden
door Engelsche oorlogsbodems verriiéld. Hitler heeft
een lange onderhandeling met zijn generaals. Uit" Lu
xemburg wordt gemeld dat de Duitsche dorpen langs
de Suur en de Moezel ontruimd worden. Dè Duitsche
koopvaardijschepen hebben opdracht gekrègén liever
het schip in de lucht te laten vliegen, dan het als buit
in de handen der Engelschen te laten vallen. Er zou
niet overgegaan worden tot een offensief tegen de Ma-
ginotlijn. maar wel tot'een massaal bombardement van
de Britsche schepen en Engelsche kust.
FINLAND. Er worden nog een groot aantal reser
visten opgeroepen en de militaire vóorbèfeidmg aan de
grens wordt ijverig voortgezet. Intusschen zijn de on
derhandelingen met Moskou nog steeds aan den gang.
ZWEDEN. Ook Zweden treft militaire maatregelen
en doet voorbereidingen tot de ontruiming van 20
Zweedsche steden. De regeering zal niet dulden' dat
Moskou aan de Alandseilanden raakt. Op 18 October
zal te Stockholm een conferentie plaats hebben' tusséhen
de staatshoofden van Zweden. Noorwegen, Denemar
ken en Finland.
BELGIË. Z. M. de koning aanvaardt de-tot heringe
richte uitnoodiging om op 26 October a. s. voor de A'me-
rikaansche radio te spreken.
TURKIJE. Eerlang zal Turkije een verdrag^ van
wederzijdschen bijstand sluiten met Rusland, doch dit
verdrag zou niet in strijd zijn met de verplichtirigen
welke Turkije ten overstaan van Frankrijk en Engeland
aanging. In de Russische diplomatieke kringen is rhen
ervan overtuigd dat Turkije zou bereid zijn de Darda-
nellen te sluiten op verzoek van Moskou.
VEREENIGDE STATEN. President Roosevelt ont
ving een verslag volgens hetwelk twee ItaliaansChe
tankschepen ter hoogte van Miami een vreemde duik
boot zouden bevoorraad hebben.
NEDERLAND. Naar verluidt zouden thans 30 Ne-
derlandsche schépen, van een gezamehlijke tonnemaat
van 171.635 ton, Voor onderzoek in de Downsopge
houden worden. Een Hollandsch krijgsvliegtuig valt te
