Een en ander
6
VOOR DE BURGERLIJKE OORLOGSINVALI
DEN.
Er wordt herinnerd aan de burgerlijke oorlogsinva
liden, die een rente genieten uit hoofde van ten minste
25 t. h. invaliditeit, dat de witte kaart, waarvan zij hou
der zijn en waarbij hun 50 vermindering wordt ver
leend op de normale prijzen van de spoorwegbiljetten,
slechts geldig is tot 31 December 1939. Willen zij tijdig
de nieuwe kaart voor het vijftigjarig tijdperk 1940-1944
ontvangen, dan moeten zij zonder uitstel een nieuwe
foto opsturen aan het Ministerie van Financiën, Diens
ten van Burgerlijke Oorlogsslachtoffers, 14, Wetstraat,
Brussel.
SPAART DE BENZINE DOOR MATIG TE RIJ
DEN.
In Nederland wordt thans propaganda gevoerd om
de automobilisten aan te zetten langzaam te rijden, ten
einde het benzineverbruik te verminderen Dat besparin
gen kunnen gedaan worden, werd bewezen door gedane
proefnemingen waaruit is gebleken dat 12 liter benzine
verbruikt werden voor een tocht van 100 kilometer aan
een snelheid van 40 km. per uur, terwijl er 15.2 liter
daarvoor noodig waren aan de snelheid van 75 km. per
uur en 17.1 liter aan de uursnelheid van 110 km. Doch
niet alleen het benzineverbruik vermindert naarmate
men trager rijdt, doch ook het olie verbruik, de sleet van
de banden en de andere organen nemen op merkbare
wijze af, zoodat het in het belang van alle autovoerders
is niet te snel te rijden. Zoo zullen besparingen gedaan
worden en tevens ook nog veel ongelukken vermeden
worden.
EEN BLOEMENPARK VOOR BLINDEN.
Het stadsbestuur van Chicago heeft, dank zij de mild
heid van een blinden bloemenvriend die zijn vermogen
met dat doel aan de stad overmaakte, een bloemenpark
voor blinden geopend. Dit park is gansch met welrie
kende bloemen beplant die een sterken geur versprei-"
den en de planten zijn er zoo gekozen dat gansch het
jaar door de eene ruikende plant de andere aflost.
MAARSCHALK SMIGLY-RYDZ.
De opperbevelhebber van het Poolsche leger, maar
schalk Smigly-Rydz, bevindt zich thans te Craiova, in
Bohemen. waar hij in het huis van prins Bibesco woont
samen met kolonel Wenda, een geneesheer en vier
chauffeurs. Met uitzondering van den goeverneur, den
burgemeester van de stad en het hoofd der plaatselijke
politie, mag niemand met den maarschalk in verbinding
treden. Eerst mocht hij vrij in de stad rondwandelen,
doch thans werd hem deze toelating ontzegd en hij mag
niet meer per auto uitrijden zonder vergezeld te zijn
van een officier en een politiebeambte. Voor het vol
gen der Europeesche gebeurtenissen heeft hij zich een
radiotoestel mogen aanschaffen en hij ontvangt ook en
kele plaatselijke en buitenlandsche bladen.
RADIO LUXEMBURG IS THANS GEHEEL GE
SLOTEN.
Sedert het uitbreken van den oorlog heeft Radio-
Luxemburg alle uitzendingen onderbroken. Er waren
echter nog eenige leden van het personeel in dienst
gehouden om technische en administratieve werken te
voleindigen. Dit personeel heeft echter ook zijn opzeg
gekregen en met einde October werd de Luxemburg-
sche zendpost heelemaal gesloten. Het personeel, dat
door het sluiten van dezen zendpost zijne betrekking
verloor, bestond uit 86 leden.
EEN FRANSCHE ONDERSCHEIDING AAN EEN
BELGISCH GELEERDE.
De prijs Montyon, ten bedrage van 2.500 fr., werd toe
gekend aan den Heer Lucien Dautrebande, lid van de
Koninklijke Academie van geneeskunde, voor zijn op
zoekingen betreffende de vergiftenleer der oplosbare
dampen in de industrie en die van de oorlogsgassen.
ELECTRISCHE AUTO'S IN ENGELAND.
Nu de benzine dient gespaard te worden heeft men
weerom gedacht aan de electrische auto's en in Enge
land onder meer zijn er thans reeds eenige in gebruik.
Reeds vroeger heeft men gepoogd electrische auto's op
de markt te brengen, doch men heeft ervan moeten af
zien om reden dat de gebruikte batterijen niet overal
konden verkregen worden en dat de auto's zelf na ze
keren tijd steeds naar de garage moesten terugkeeren.
Om dit bezwaar te voorkomen denkt men er thans aan
te Londen een vijftiental stations op te richten waar de
batterijen kunnen verwisseld worden, en ook langs de
voornaamste wegen zouden er om de 8 of 15 km. der
gelijke stations opgericht worden. Misschien zal daar
door het gebruik dezer electromobielen wat meer uit
breiding kunnen nemen.
WAT MEN IN DE TREINEN ACHTERLAAT.
Door den ontvanger der Domeinen te Brussel werd
overgegaan tot den verkoop van de voorwerpen die
tijdens het tweede halfjaar 1938 in de treinen en sta
tions gevonden werden. Daaronder had men o. m.
1938 regenschermen, 1782 paar handschoenen, 1129 hals
doeken. 634 handtasschen, 435 regenmantels, 311 wan
delstokken, 223 geldbeugels, 135 pijpen, 115 broeken, 58
paternosters, 55 fototoestellen, 48 pennemessen, 11 kis
ten sigaren. 3 revolvers, 2 trompetten, enz.
Op een dergelijke verkooping te Londen bevonden
zich eens onder de te koop gestelde voorwerpen2 auto
cars, 4 brandweerauto's en 2 geraamten van olifanten
die hoe is het mogelijk de eigenaars vergeten had
den af te halen.
DE LUCHTDIENST BRUSSEL-AMSTERDAM.
Er werd tusschen de Belgische en Nederlandsche
luchtvaartmaatschappijen besloten de lijn Brussel -
Amsterdam ook in den winter gezamenlijk te onderhou
den. Thans is er, sedert 1 November, nog een dienst per
dag.
BELGISCHE SOLDATENHELMEN VOOR LU
XEMBURG.
België heeft een groote hoeveelheid helmen geleverd
aan Luxemburg waar ze dienen moeten voor de uit
rusting van gendarmen en vrijwilligers-soldaten die de
grenzen van het land bewaken. Deze helmen zijn om
trent van hetzelfde model als de Belgische doch iets
bleeker van kleur.
DE WERKING VAN HET ROODE KRUIS.
Dezer dagen ontving het Internationaal Comiteit van
het Roode Kruis te Geneve het achtereenvolgend be
zoek van Graaf Clouzei, ondervoorzitter van het Fran-
sche Roode Kruis, en van den Heer Hartmann. afdee-
lingshoofd van het Duitsche Roode Kruis Allerlei vraag
stukken. die betrekking hebben met de werking van
het Roode Kruis in oorlogstijd, werden onderzocht en
onder meerde toestand der krijgsgevangenen en der
burgerlijke bevolking in vijandelijk gebied, het over
brengen van nieuws aan familieleden, enz. Ook Ame-
rikaansche en Hongaarsche afgevaardigden hielden zich
met het vraagstuk der Poolsche uitgewekenen bezig.
BETEEKENIS EN OORSPRONG DER FAMI
LIENAMEN VAN ENKELE VOORAANSTAAN
DE PERSONALITEITEN.
Door Duitsche en Italiaansche geleerden werd een
onderzoek ingesteld naar den oorsprong en beteekenis
van de familienamen van enkele vooraanstaande per
sonaliteiten uit deze tijden.
De naam van Chamberlain zou voortkomen van
Chambellan en men meent dat zoowat 500 jaar ge
leden een der voorquders van den Britschen eerste mi
nister Chambellan of kamerknecht is geweest bij den
hertog van Devonshire.
Hitler zou voortkomen van hüttler waarmede vroe
ger in Tyrol een herder bedoeld werd die gedurende
het weiseizoen een hut in het gebergte bewoonde. De
grootvader van den kanselier zou een hüttlerge
weest zijn.
De familie Roosevelt is afkomstig uit de Nederlan
den en waarschijnlijk zullen er bloemisten of rozen-
kweekers onder de voorouders van den president der
Vereenigde Staten geweêst zijn.
Volgens de meening van een Italiaansch professor
zou de naam van Mussolini voortkomen van Mossoel
en vroeger gegeven ziin geweest aan kooplieden die in
voornoemde stad tapijten, mousseline en andere stoffen
gingen koopen.
De naam van Stalin wil zeggen man van staal
doch dit is echter maar een bijnaam die hem door Le
nin gegeven werd. Zijn eigenlijke naam is Vassriano-
vitch Djugashvili, wat in een dialect van Oeral be-
teekent iemand die op alles jaagtof zooals wij het
hier zeggen de man die van alle hout pijlen maakt
Voor wat Daladier betreft, werd bevonden dat zijn
voorouders hun naam op Italiaansche wijze schreven,
namelijk Dalla die wat beteekent van den dag
Zoodus zou Daladier de man van den dag zijn, wat wer
kelijk in de huidige omstandigheden nog niet heelemaal
mis is.
DE VERTOONINGEN GEGEVEN TEN VOOR-
DEELE VAN HET PAKKET VOOR DEN SOL
DAAT ZIJN VAN DE SPEKTAKELBELASTING
ONTHEVEN.
Het Ministerie van Financiën heeft besloten de toe
gangsprijzen van de cinemavertooningen of andere ver
makelijkheden, die gegeven worden ten voordeele van
het Pakket voor den Soldaat, tijdelijk van de spektakel
belasting te ontslaan. Bovendien zullen er geen kaartjes
moeten afgeleverd worden indien de heffingen 10 cen
tiemen per toeschouwer bedragen, welke ook de prijs
van de plaats weze.
De inrichters van bedoelde vertooningen moeten door
middel van een kwijtschrift afgeleverd door het werk
van het Pakket voor den Soldaat, bewijzen dat de bruto
opbrengst der heffingen wel de aangegeven bestemming
heeft gekregen. Dit kwijtschrift moet aan déifc belas
tingscontroleur overgemaakt worden binneri de drie
maanden die volgen op de voorstelling of op de slui
ting van het seizoen.
DROOMEN IS BEDROG.
Dat zulks niet altijd waar is, blijkt uit een merkwaar
dig geval dat onlangs te Belgrado plaats had. De ge
naamde Darinka Rakitsz vertelde 's morgens, tijdens
het ontbijt, aan haar moeder, dat zij een verschrikke-
lijken droom had gehad. Het meisje had gedroomd dat,
terwijl zij op het land aan 't werk was, een zwaar on-
weder was opgekomen en dat zij door een bliksemslag
getroffen en gedood was geweest. De moeder lachte nog
daarmee, doch 's avonds kwam de dochter van de vel
den niet meer terug en arbeiders brachten de moeder
het droevig nieuws dat haar dochter midden op het veld
door den bliksem gedood was. Het ongelukkig meisje
had dus in haar droom werkelijk haar dood voorzien.
DE ORIFLAMME UITGEHANGEN.
In de basiliek van Saint-Denis heeft Z. H. Em. kardi
naal Verdier, aartsbisschop van Parijs, de historische
bannier uitgehangen, die bekend is onder den naam van
Oriflamme en die voor het katholieke Frankrijk het
symbool is van het stellen der verdediging van het land
onder de bescherming van God en van alle Fransche
heiligen.
DE OOGST VAN OUD IJZER IN ITALIË.
In gansch Italië werd het bevel gegeven al het oud
ijzer te verzamelen en in aansluiting daarmede heeft
de regeering laten weten dat zij zal trachten de duik-
booten op te zoeken welke de Duitschers in 1918 in de
Italiaansche territoriale wateren deden zinken om niet
verplicht te zijn ze aan de bondgenooten over te leve
ren. Een der kleinste Duitsche duikbooten werd reeds
opgehaald nabij de haven van Pola en leverde 300 ton
ijzer. Ook de andere duikbooten zullen zoo mogelijk
aan de oppervlakte gebracht worden om er het ijzer van
te bemachtigen.
EEN GIFT VAN MUSSOLINI AAN DEN KAR
DINAAL VAN TOLEDO.
Tijdens een bezoek aan Spanje heeft graaf Ciano,
namens den Duce, een kostbaar kruisbeeld, werk van
Fra Angelico. aan den Kardinaal Primaat van Toledo
overhandigd. Dit kruisbeeld werd geplaatst op het hoog
altaar van de vermaarde kathedraal van Toledo, nevens
het zwaard dat er door den Caudillo, na de bevrijding
van Spanje, werd neergelegd.
VOOR HULPVERLEENING AAN DE POOL
SCHE VLUCHTELINGEN.
De vereeniging van Amerikaansche burgers van Pool-
schen oorsprong heeft een som van 150.000 dollar ge
schonken aan het Amerikaansche Roode Kruis als bij
drage in de hulpverleening aan de Poolsche vluchtelin
gen.
HET ALTAARBLAD VAN LUBECK.
Het beroemde altaarblad van Lubeck, dat in de Mem-
lingtentoonstelling te Brugge prijkte, \t-erd na de slui
ting dezer tentoonstelling door een Duitsche vracht
auto, onder leiding van Dr Lepsius, te Brugge afge
haald.
IN HET WEST-VLAAMSCH TOONEELVER-
BOND.
Het Bestuur der Provinciale afdeeling West-Vlaande
ren heeft, in aansluiting met het Hoofdbestuur van het
Nationaal Tooneelverbond, besloten de tooneelmaat-
schappijen aan te sporen de ontworpen vertooningen
voor het seizoen 1939-40 te laten doorgaan, niettegen
staande de moeilijkheden die zich zouden voordoen.
Aangesloten maatschappijen, waarvan sommige werken
de leden opgeroepen zijn, kunnen spelers bekomen van
andere vereenigingen die kosteloos hun medewerking
zullen verleenen. Hiervoor wende men zich tot het se
cretariaat van het Verbond, Ooststraat. 66. Roeselare.
DE RUBENSHERDENKING.
Z. M. de Koning heeft de feesten, welke in 1940 te
Antwerpen zullen plaats hebben ter gelegenheid der
Rubensherdenking, onder zijne hooge bescherming ge
nomen.
PRIJS PROFESSOR J. PERSYN.
De prijs J. Persyn. bedragende een som van 1000 fr.,
zal in 1940 .nogmaals uitgeloofd worden. Kunnen hier
voor in aanmerking komen alle onuitgegeven in het
Nederlandsch opgestelde studies van letterkundigen,
historischen, kunsthistorischen, taalkundigen of folklo-
rlstischen aard. Het geschreven of getypt handschrift
moet uiterlijk op 31 December 1939 gezonden worden
aan Dr J. Uytterhoeven. Helmstraat, 142, Borgerhout.
De jury zal uit 3 leden bestaan welke door het bestuur
der Katholieke Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding zul
len gekozen worden.
DE VISSCHERS EN DE MIJNVELDEN.
Het Bestuur van het Zeewezen heeft thans op door
schijnende vellen, die overeenstemmen met de zeekaar
ten welke de visschers gewoonlijk bezitten, de ligging
geteekend van de mijnvelden in de Noordzee, het Ka
naal en de gebieden welke door de Belgische visschers
het meest worden bezocht. De Waterschoutdiensten der
kust houden deze vellen ter beschikking van de schip
pers der visschersvaartuigen.
KRIJGSRADEN.
Bij het 1*\ 2*" en3° Legerkorps alsook bij het Ruiterij
korps werd thans een krijgsraad te velde aangesteld.
DE ENGELSCHE FILMSPELER LAUGHTON
ERNSTIG ZIEK.
Naar men uit Los Angeles bericht, lijdt de bekende
Engelsche tooneel- en filmspeler Charles Laughton aan
een ontsteking van het rotsbeen. Hij werd ter verple
ging naar een hospitaal overgebracht.
DE ACTUALITEITEN IN DE NEDERLAND
SCHE CINEMA'S.
De Nederlandsche commissie voor filmkeuring is
thans teruggekomen op haar besluit, waarbij het ver
boden was oorlogsjournals in de cinema voor te stellen.
De Nederlandsche Bioscoopbond heeft waarborgen ver
strekt voor de objectieve samenstelling der buitenland
sche oorlogsjournals, waarvan de beeldcompositie en
gesproken commentaar uitsluitend door Nederlanders
zullen verzorgd worden. Daarenboven zullen die actua
liteiten nog aan een keuring onderworpen worden.
POOLSCHE VLUCHTELINGEN
In verschillende landen, en zoo onder meer in Roe
menië. Hongarije. Litauen en Letland, houden de Roode
Kruis afdeelingen zich bezig met de aldaar uitgewe
ken Poolsche vluchtelingen, die meest allen zonder mid
delen van bestaan zijn. Naar schatting bedraagt het
aantal Poolsche vluchtelingen 45.000 in Hongarije.
24.000 in Roemenië 16.000 in Litauen en 2000 in Letland.
De meesten onder hen zijn geïnterneerde militairen,
terwijl van de burgerbevolking vooral vrouwen en kin
deren zijn uitgeweken.
VOOR DE GROOTE GEZINNEN IN FRANK
RIJK.
De Heer- Paul Reynaud, fransche minister van Fi
nanciën, heeft medegedeeld dat vaders van zes of meer
kinders ontheven zijn niet alleen van dienstplicht, maar
daarbij nog van de speciale belasting van 15 procent op
loonen en beroepsinkomsten.
OVERLIJDEN VAN DEN VROEGEREN LEIDER
DER ZUIDERZEE-WERKEN.
De ingenieur Wortman, gewezen directeur-generaal
van de Zuiderzee-werken. is te 's Gravenhage overleden
in den ouderdom van 80 jaar. In 1907 werd zijn hulp in
geroepen bij de voorbereiding van de plannen tot droog
making der Zuiderzee en in 1919, op 60 jarigen leeftijd,
werd hij met de leiding van de uitvoering dezer wer
ken belast. Tien jaar lang heeft hij aan het hoofd ge
staan van dit groot werk, waarvan het welslagen groo-
tendeels aan hem te danken is.
TELEFOONDIENST TUSSCHEN BELGIË EN
PORTUGAL.
Bij toepassing van een Koninklijk Besluit is de prijs
van een telefoongesprek van 3 minuten tusschen België
en Portugal op 174 frank vastgesteld. Voor de tele
foongesprekken die tusschen 21 uur en 8 uur plaats
hebben, wordt een vermindering van 40 toegestaan.
DE DUURSTE HUIZEN DER WERELD.
Daar de eigenaars van de wolkenkrabbers zich er
over beklagen dat zij te hooge belastingen moesten
betalen, is het belastingskantoor van New-York over
gegaan tot de herschatting der gronden en gebouwen.
Hieruit is gebleken dat het duurste huis van New-York
en ook wel van geheel de wereld, de wolkenkrabber
van de Metropilitan Life is, die op ongeveer 25 mil-
lioen dollar geschat wordt. Het Equitable-Palais
werd op 24 millioen geraamd het Empire States Buil
ding het modernste van de New-Yorksche gebouwen,
op 20 millioen, en de oudste wolkenkrabber, waarin het
warenhuis Woolworth gevestigd is, slechts op 5 mil
lioen dollar. Tevens werd door deze schatting uitge
maakt dat de Amerikaansche gebouwen doorgaans veel
duurder kosten dan de Europeesche Zoo heeft de Me
tropolitan-Opera driemaal de waarde van de Londen-
sche Covent garden-Opera. De beurs van Wallstreet
wordt op 15 millioen geschat, terwijl de beurs van Lon
den ten hoogste op 5 millioen dollar kan geschat wor
den.
HOE SNEL GAAT HET.
De gemiddelde mensch iegt per seconde slechts een
meter afhet paard bij de wedrennen 4,5 meterde
sneltrein 20 tot 30 meterde zwaluw 54 meterhet
vliegtuig en de auto 135 meterde moderne geweer
kogel 860 meterde -aarde legt 30.800 meter af per se
conde op haar baan om de zon het licht en de elec
trische golven gaan door het heelal met een snelheid
van 300 millioen meter per seconde, terwijl de slak
slechts met een 15 duizendste meter per seconde voor
uitgaat
DE FEESTDAGEN IN 1940.
Paschen valt den 24 Maart, wat tamelijk vroeg is, en
O. H. Hemelvaart komt op 2 Mei. De Nationale feestdag
valt op een Zondag O. L. Vrouw Hemelvaart op een
Donderdag; Allerheiligen op een Vrijdag; 11 Novem
ber op een Maandag, en Kerstdag op een Dinsdag.
