Ho
Verzorgen der Bloemen
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
Herdenkingen.
Wat er nu te doen valt.
Zondag 12 November Martinus I, paus, Livinus.
Maandag 13 NovemberDidacus, Stanislas.
Dinsdag 14 NovemberJosaphat, Albericus.
Woensdag 15 November: Leopoldus, Albert de Groote.
Donderdag 16 November Gertrudis, Edmondus.
Vrijdag 17 November Gregorius de Wonderdoener.
Zaterdag 18 NovemberRomanus. Odo, Basilica.
12 November 24'' Zondag na Pinksteren.
Opgang Ondergang
Zondag 12 November 6 u. 51 16 u. 01
Maandag 13 November 6 u. 53 16 u. 00
Dinsdag 14 November 6 u. 55 15 u. 59
Woensdag 15 November 6 u. 57 15 u. 58
Donderdag 16 November 6 u. 58 15 u. 56
Vrijdag 17 November 7 u. 00 15 u. 55
Zaterdag 18 November 7 u. 01 15 u. 53
Opgang Ondergang
Zondag 12 November 7 u. 57 17 u. 03
Maandag 13 November 8 u. 59 17 u. 53
Dinsdag 14 November 9 u. 52 18 u. 49
Woensdag 15 November 10 u. 37 19 u. 48
Donderdag 16 November 11 u. 14 20 u. 50
Vrijdag 17 November 11 u. 46 21 u. 51
Zaterdag 18 November 12 u. 13 22 u. 54
Nieuwe Maan 11 November te 7 u. 54.
Eerste kwartier 18 November te 23 u. 21.
Volle maan 26 November te 21 u. 54.
Laatste kwartier3 December te 20 u. 40.
12 NOVEMBER
1377. Tengevolge van een geweldigen storm brak de
zeedijk van Biervliet door, zoodat 17 dorpen van
Zeeuwsch-Vlaanderen overstroomd waren en er veel
menschen en dieren bij die ramp het leven verloren.
1793. Onthoofding te Parijs van Jean-Silvain Bailly,
Fransch sterrenkundige en staatsman, geboren te Pa
rijs in 1736. Hij was voorzitter der constitueerende na
tionale vergadering en na de inname der Bastille werd
hij maire van Parijs benoemd. Hij schreef o. m. His-
toire de l'Astronomie
1810. Geboorte te Parijs van Alfred de Musset,
Fransch schrijver. Zijn lyrische gedichten vloeien over
van waarheid, gevoel en leven. Hij schreef ook pittige
novellen, blijspelen en drama's. Enkele zijner meest
bekende werken zijn Contes d'Espagne et d'Italie
Les Nuits Rolla Confession d'un enfant du
siècleLorenzaccioenz. Hij overleed in zijne ge
boortestad in 1857.
1863. De Antwerpsche afgevaardigde Johan Alfred
De La et legt in de Belgische Kamer den grondwettelijken
eed af in het vlaamsch. Het was de eerste maal dat
zulks in die hooge vergadering gedaan werd.
1935. De Italiaansche regeering protesteert bij den
Volkenbond alsook bij de niet aangesloten staten tegen
de sanctiebesluiten.
De Amerikaansche stratosfeerballon Explorer
II bereikt in 4 u. 25 een hoogte van 22 570 meter en
stelt daarmede een nieuw hoogte-wereldrecord op.
1936. Generaal Franco vaardigt een besluit uit
waardoor al de Spaansche bankbiljetten, die na 18 Juli
1936 uitgegeven werden, zonder waarde zijn in het ge
bied door hem bezet.
De Nobelprijs voor physica wordt verdeeld tus-
schen P. Hess. hoogleeraar te Innsbruck (Oostenrijk)
en Dr Carl Anderson, van Pasadena (Vereenigde Sta
ten). Heer Debye, Hollandsche hoogleeraar te Berlijn,
ontvangt den Nobelprijs voor scheikunde. De Nobelprijs
voor Letterkunde wordt toegekend aan den dramaturg
Luigi Pirandelle.
1937. Te Berlijn wordt een akkoord onderteekend
door Duitschland en Tsjecho-Slowakije, waardoor hunne
gemeenschappelijke grenzen bepaald worden.
13 NOVEMBER
1582. Edict van Hendrik voor de hervorming van
den kalender.
1789. De Patriotten bestormen Gent en dwingen,
in weerwil van de kogels die van uit de vensters afge
schoten worden, de Oostenrijkers zich in hun kazernen
te verschansen. Bij gebrek aan buskruit en mondvoor
raad is de Oostenrijksche bezetting vier dagen later
verplicht zich aan de Patriotten over te geven.
1868. Gambetta spreekt voor den journalist Deles-
cluze zijn pleidooi uit. die zijn roem vestigde.
1886. Jubelfeest in den Alhambra-schouwburg te
Brussel, ter huldiging van den Vlaamschgezinden bur
gemeester Karei Buis.
1862. Overlijden te Tubingen van den Duitschen
dichter Ludwig Uhland. den laatsten der minnesingers.
Hij werd geboren in 1787. Was hoogleeraar te Tubingen
en is gekend als hoofd der Zwabische school. Door zijn
studiën van de Middelhoogduitsche literatuur verwierf
hij naam op wetenschappelijk gebied en is hij ook ver
maard door zijn liederen en balladen, o. a. Des San-
gers Fluch Die Rache Bertran de Born Das
Glück von Edenhall».
1909. Dood te Brussel van baron Francis Dhanis,
belgisch officier, die te Londen geboren werd in 1862
en die tegen de Arabieren streed in Congo.
1936. De Fransche Kamer van Volksvertegenwoor
digers spreekt zich uit over de zaak van den Minister
van Binnenlandsche Zaken Salengro, die door ver
scheidene getuigenissen verschenen in de rechtsche pers
beticht werd een vaandelvluchtige te zijn geweest tij
dens den oorlog 1914-18. Een dagorde, die de onschuld
van Salengro uitspreekt, wordt door de meerderheid
goedgekeurd.
14 NOVEMBER
1406. Antoon van Burgondië doet zijn blijde in
tocht te Leuven als hertog van Brabant.
1691. Heldendood te Oostende van kapitein Van
Maestricht.
1798. Een Republikein deelt in een schrijven mede
dat de Fransche legerbenden de stad Diest bezet hadden
en ze in brand zouden schieten om de Brigands, die er
verbleven, zoo te doen omkomen. Deze laatste echter
slopen buiten in den nacht van 14 op 15 November,
zonder dat de belegeraars er iets van bemerkten.'
1825. Overlijden te Bayreuth van den befaamden
Duitschen humoristischen schrijver Jean-Paul Richter.
Geboren in 1763. Hij schreef o. m. Hesperus i», Sie-
venkas Flegeljahre
1888. Overlijden te Antwerpen van den Vlaamschen
dichter Jan van Beers. Hij werd te Antwerpen geboren
den 22 Februari 1821, was aldaar stedelijk onderbi
bliothecaris en leeraar aan het atheneum. Hij schreef
«De zieke Jongeling» (1846), «Bij het Kerkportaal»
(1851), «Op de Kermis» (1852), Jongelingsdroomen
(1853), «Levensbeelden» (1858), «Gevoel en Leven»
(1868). In zijn eerste gedichten overheerscht een zieke
lijke «geest van droeve mijmering» gelijk hij zelf
zeide. doch later keerde hij meer tot de werkelijkheid
terug en schilderde het dagelijksch leven, de Vlaamsche
natuur en het landleven in eenvoudige zuivere verzen.
Hij was de dichter der meer ontwikkelde Vlamingen
en verwierf ook als declamator in Noord en Zuid
grooten roem
1912. Aanval van de Bulgaren op Tchataldja.
Turkije vraagt een wapenstilstand.
1918. Uitroepmg der republiek van Tsjecho-Slo
wakije.
1935. De Soviëtregeering geeft den roebel een
nieuwe waardebasis. Een Soviët roebel is nu gelijk aan
drie Fransche franks.
15 NOVEMBER
1831. Onderteekening te Londen van het Verdrag
der 24 Artikelen, waardoor de bevolking van België
met 300.000 inwoners verminderd wordt. Te dien tijde
bedroeg onze bevolking ongeveer vier millioen inwoners,
thans is ze verdubbeld.
1863. Viering der 50 jarige onafhankelijkheid van
ons land.
1868. Overlijden te Parijs van den Italiaanschen
musicus Giacchino Rossini, die in 1792 te Pesaro geboren
werd. Hij wordt beschouwd als de grootste operacom
ponist van Italië. Hij componeerde o. a. de opera's
II Barbiere di Seviglia Otello Semiramide
Mosè Guillaume Teil een beroemd Stabat Ma
ter en een Mis die bij zijn uitvaart werd gezongen.
1888. Officieele inhuldiging van het Instituut Pas
teur. dat te Parijs door een nationale inschrijving opge
richt werd.
1918. Volksvertegenwoordiger Leo Augusteyns
wordt, wegens zijn activistisch optreden onder den oor
log, te Antwerpen aangehouden.
1926. Onthulling te Brussel van het standbeeld van
Leopold II.
1936. Overlijden van Primo de Rivera Jr.
16 NOVEMBER
1792. Inneming van Mechelen door de Franschen.
De militaire magazijnen vormden aldaar een grooten
buit voor de veroveraars. De Fransche generaal Dumou-
riez dwong daarna Antwerpen zich over te geven, waar
hij ook in het bezit kwam van een grooten voorraad
wapens.
1912. De cholera richt ontzettende verwoestingen
aan in het Turksche leger van Tchataldja.
1919. De Vlaamsche Frontpartij behaalt voor de
eerste maal 5 Kamerzetels met 61 211 stemmen.
1925. De nieuwe vuurtoren van Oostende treedt
voor de eerste maal in werking.
1937. Koning Leopold III brengt een officieel be
zoek aan Londen, waar grootsche feestelijkheden te
zijner eer plaats hebben.
17 NOVEMBER
1587. Geboorte te Keulen, uit Antwerpsche ouders
die wegens geloofsvervolging uitgeweken waren, van
Joost van den Vondel, Nederland's grootste dichter. Te
Amsterdam teruggekeerd dreef hij er een kousenhandel
en wijdde zich tevens aan de studie en de dichtkunst.
Hij was lid van de Brabantsche rederijkerskamer
't Wit Lavendel en bezocht wel eens den Muider-
kring In 1641 ging hij tot het katholicisme over. In zijn
laatste jaren leed hij smartelijke huiselijke rampen
den dood van zijn zoontje, zijn dochtertje en zijn vrouw,
het verlies van zijn vermogen door een verkwistenden
zoon, wat hem in 1658 noodzaakte een post aan de bank
van leeningen te aanvaarden. In 1668 werd hij uit dit
ambt ontslagen met behoud van zijn jaarwedde. Hij
bleef een bewonderenswaardige werkkracht toonen tot
aan zijn dood. 7 Februari 1679 te Amsterdam, waar
hem in 1867 in het Vondelpark een standbeeld werd
opgericht. Hij schreef 32 drama's o. a. Palamedes
Gijsbrecht van Aemstel». «Maria Stuart «Lucifer»
waarin hij het toppunt van zijn kunst bereikt, Jephta»,
«Adam in Ballingschapde Jozeftrilogie Jozef in
Dothan», Jozef in Egypte en Jozef of Sofom-
paneashekeldichten o. a. op de terechtstelling van
Oldenbarneveld leerdichten als «Altaargeheimenissen»,
Heerlyckheit der Kercke Vondel is een dichter van
Europeesche beteekenis. Al ligt in het classieke treur
spel zijn eigenlijke roeping, toch vertoont hij ook hier
zijn volle kracht niet zoo zeer in karakterteekening en
in beschrijvingskunst, maar vooral in het lyrische, in
de breed hangende pracht van zijn reien, de uiting van
zijn innigst gemoedsleven. Ook de kleine kunst van het
dagelijksch leven heeft hij beoefend als hekeldichter
Vondel met roskam en rommelpoten gelegen
heidsdichter bij bruiloft of huiselijk feest. Als toove-
naar met de taal, gelijk Rembrandt met het penseel,
heeft hij alle literaire genres beoefend.
1747. Overlijden te Boulogne-sur-Mer van den
Franschen schrijver Alain-René Lesage, vooral bekend
door zijn schelmenroman Gil Bias Hij werd gebo
ren in 1668.
1830. Inneming door de Franschen van de stad
Blida in Algerië.
1865. Twee Fransch-onkundige Vlamingen, Jan
Coucke en Pieter Goethals, werden na Fransche proce-
duur als moordenaars te Charleroi onschuldig onthoofd.
De ware plichtige bekende later op zijn sterfbed.
1905. Dood van Z K. H. Prins Philip-Eugène-Fer-
dinand - Maria - Clement - Boudewijn - Leopold-Gregorius,
graaf van Vlaanderen. Hij was de broeder van den
toénmaligen koning Leopold II. Hij werd geboren te
Laeken op 24 Maart 1837, en trad in het huwelijk te
Berlijn den 25 April 1867, met prinses Maria-Louisa
van Hohenzollern Sigmaringen.
1935. De Nobelprijs voor natuurkunde wordt toe
gewezen aan Professor James Chadwick, te Cambridge;
voor scheikunde aan Professor Joliot, te Parijs, en aan
zijne echtgenoote Mevr. Irène Curie-Joliot. De Litera
tuurprijs wordt niet toegekend.
1936. Roger Salengro, Fransch minister van Bin
nenlandsche Zaken, pleegt een ophefmakenden zelf
moord in zijn slaapkamer, door de gaskraan open te
draaien.
18 NOVEMBER
1758. Opening te Oostende van de nieuwe sluizen
van Slijkens.
1831. Toen op 10 November 1831 het Bestand tus-
schen België en Holland aanvaard werd, liet het voor-
loopig bestuur 's lands bewind over aan het Nationaal
Congres. Deze vergadering bestond uit 200 leden, en
Baron Surlet de Chokier werd tot voorzitter aange
steld. Den 18 en 24 November kwam het Congres bijeen
en verklaarde het Huis van Nassau vervallen, en riep de
onafhankelijkheid van België uit
1904. Overlijden te Antwerpen van August Snie-
ders, die na Conscience de meest gelezen Vlaamsche ro
manschrijver is. Hij werd geboren te Bladel, den 8 Mei
1825. Was in 1849 hoofdredacteur van Het Handels
blad te Antwerpen en in 1884 van De Belgische
Illustratie Hij schreef meer dan 100 werken dorps
novellen o. a. «De Dorpspastoor» (1853), «De Orgel
draaier» (1854), Sneeuwvlokske (1861); zedenromans
o. a. «De Speelduivel(1870), «Oud Speelgoed» (1878);
historische romans o. a. «De Wolfjager(1860), «Op
den Toren» (1868).
1912. Inneming van Monastir door de Serviërs.
1935. Generaal de Bono, de opperbevelhebber van
de krijgsverrichtingen in Oost-Afrika, wordt terugge
roepen naar Italië en tot maarschalk benoemd. De chef
van den generalen staf, maarschalk Pietro Badoglio,
volgt hem op.
1936. Rome en Berlijn erkennen officieel de re
geering van Franco.
Bloementeelt. Langer nog dan het iemand vermoe
den dierf, hebben wij nog genoten van de schoonheden
die een groot deel onzer planten sinds maanden reeds
ten kwiste gooiden.
Onze bloemperken worden nu ontdaan van al de
planten die de vorst zou kunnen vernielen en het
is nog tijd nu om in de plaats ervan, na grondige be
mesting, voorjaarsbloemen als Pensées, Myosotis en
Bellis uit te planten. Voor Muurviolieren (Cheiranthus
Cheiri) en Siiene wachten wij liever tot na den Winter,
daar het gemakkelijker is die planten te beschutten op
wachtbed dan wij dit ter plaats kunnen doen. De bloem
perken die niet terug onmiddellijk beplant worden, zet
men degelijk met stalmest op.
De Dahlias, Gladiolus die nog buiten staan, worden
ook zonder verwijl naar binnen gebracht. De Montbre-
tias die weliswaar aan gewone winters weerstaan, wor
den toch best uitgedaan. Een goede doenwijze voor deze
bollen is ze een deel te laten buiten staan en een deel
binnen te brengen. Zelfs voor degenen die gewoon zijn
al de bollen gedurende den Winter, met bedekking,
buiten te laten staan, is het aan te bevelen ten minste
om de drie jaar de bollen eens uit te nemen. De groot
ste bollen worden in Maart op behoorlijken afstand ge
plant, terwijl de kleinere in wel bemesten grond, bijna
het een tegen het andere uitgeplant worden om ons het
volgende jaar reeds bloeibare bollen te geven.
Rond de helft dezer maand, begint men voor goed er
aan te denken de teederste planten tegen de vorst te
beschutten. Wij hebben reeds vroeger gezegd dat de
bedekking niet te zwaar mag wezen en ook gemakke
lijk moet kunnen worden weggenomen
Waar wij het eerst aan denken, is aan de rozen waar
van een groot aantal variëteiten zeer weinig vorst kun
nen verdragen. Zoo zijn de theerozen, de theehybrieden
en de Pernetianas, en ook. een zeker aantal klimrozen.
Middelen tot bedekking liggen genoegzaam voor de
hand. Men gebruikt steenkoolassche of droge bladeren
en dekt ermede den voet der rozelaars. Zoo de planten
op rijen geplaatst zijn. is een goed bedekkingsmiddel
gevonden door de aarde van tusschen de rijen op de
planten te barmen en zoo het vriesweder aanhoudt
strooit men lange stalmest tusschen de rijen. Indien
onze stamrozen plooibaar genoeg zijn, buigen wij ze af
en graven de koppen onder de aardegaat dit niet ge
makkelijk. dan omwindt men de koppen met een kap
van strooi of oliepapier. De rankrozen worden, zoo mo
gelijk, los gemaakt en met een weinig aarde bedekt. Men
bevrijdt ook een weinig den voet van Budleya. Cea-
nothus, Fuchsia gracilis (Ricartonni) terwijl wij de
Gyneriums, Tritomas en andere nog een strooikap ge
ven en ook met een laagje droge bladeren of mest be
dekken.
Zoodra het weder droog wordt, beginnen wij met het
opraken der gevallen bladeren.
Het overwinteren van geraniums. Het is met de
geraniums nu gedaan. De bloemen verwelken en slin
geren aan leelijke, lange en dunne stelen in den herfst
wind, de bladeren worden onooglijk, met weemoed
denken wij terug aan de zomersche dracht, die zij ons
geschonken hebben. Zullen wij ze nu laten uitbloeien
en ze dan, geheel uitgedroogd, wegwerpen? Neen, het is
beter de laatste bloemen dicht bij den stam af te snij
den en er voor het laatst nog de kamers mee te
versieren, waarna de gezonde, niet te oude planten in
potten worden gezet. Deze worden op een donkere, vorst-
vrije plek neergezet, liefst in een kelder, waar zij nog
eenigen tijd worden begoten.
Men houdt geleidelijk met gieten opde geraniums
beginnen dan hun winterslaap tot zij ons het volgend
voorjaar door de vorming van knoppen toonen. dat zij
naar water, licht en versche aarde verlangen
Bij het overwinteren van geraniums ondervindt men
vooral bij de oude planten vaak moeilijkheden. Hebben
zij gedurende den zomer in den vollen grond gestaan,
dan zullen wij dus als regel niet de moeite doen. om ze
in potten te zetten. Slechts een enkele plant of soort,
waarop wij bijzonder gesteld zijn, is dit werk waard
voor het overige worden alleen stekken overwinterd.
Bij het overplanten worden de planten gesnoeid en de
langste wortels met een scherp mes ingesnoeid.
Geraniums, die ook gedurende den zomer in potten
hebben gestaan, worden in dezen tijd van het jaar in
het geheel niet behandeld eerst eind Maart of April
worden zij verplant en tevens gesnoeid. Oude potplan
ten moeten in het najaar zooveel mogelijk droog wor
den gehoudenals het niet te lang achtereen regent,
kan men ze wel op een balcon laten staan. Geeft men ze
een lichte bedekking, dan kunnen ze zelfs eenige gra
den vorst verdragen.
Plaatst men de geraniums in een kelder, dan moet
deze vooral niet vochtig of muf zijn, want dan kunnen
de planten maar al te licht door schimmel en rotting
worden aangetast.
De stekken, die in Juli en Augustus gemaakt werden,
zijn het meest geschikt om te overwinteren, vooral wan
neer ze voor het intreden van de koude hun potten
goed met wortels hebben gevuld. Zij behoeven in den
herfst niet overgeplant te worden, want men heeft hun
natuurlijk voedzamen grond gegeven en deze is voor de
lente niet uitgeput. Stekken hebben ook het voordeel
dat men met kleinere potten kan volstaan, zoodat er op
dezelfde plaatsruimte een groóter aantal kunnen over
winteren. Gaan er dan eenige dood, wat nooit te ver
mijden is, dan behoeft men er geen spijt van te hebben.
In Maart worden de stekken verplant,
