DE KORTRIJKSCHE
ONDERLINGE
In den Tuin
3
Wat er nu te doen valt.
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
Herdenkingen.
Aleemeene Opziener OMER ROBYN
Mondstraat, 8. YPER Tel. 159.
Om eens na te denken.
1
Grcenlenkweek. Tot nu toe hebben wij van 't win
terweder niet te veel geleden, het overwinteren on
zer groenten is in goede voorwaarden kunnen gebeuren,
en kan verder voorts binst deze maand gedaan worden.
November schijnt een tijdstip van rust te zijn. maar
is integendeel eene maand van drukke bezigheid, ge
durende dewelke wij onze kundigheden zullen moeten
ten profijte stellen. Immers de winterbewerkingen, land
opzetten enz. moeten voorts uitgevoerd worden, het
bergen van onzen wintervoorraad groenten, in groeven,
bakken, kelders, druivenserren enz., deze opbrengsten
die in de vorige maand reeds ter bewaring gelegd wer
den moeten nagezien worden, iedere maal dat het we
der het toelaat verluchtenbij het verlezen zal men
zorgvuldig de rotte bladeren of reeds ontbonden plan
ten verwijderen. Gieten zal men maar doen als het
hoogst noodig is. Verder zal men immer zijne voorzor
gen nemen om. in geval van groote koude, het noodige
materiaal ter beschikking te hebben zooals boonen
persen. oud erwtenrijs, sparremeel, bladeren, enz...,
om de strenge vorst uit de groeven, kelders en bakken
te houden. Indien het weder ons niet toelaat buiten te
werken dan kan men binnen, matten vervaardigen en
vermaken inpakbakjes voor aardbeziën, tomaten, fruit
enz. vervaardigenalaam, ramen en bakken nazien,
gebroken ruiten vervangen, houtwerk schilderen.
De groentengewassen-zaaddragers, overgehouden op
luchtige droge plaatsen, worden gedorschen, met de
handen gewreven, om de zaden uit hunne omhulsels te
verwijderen het zaad wordt dan schoon gemaakt bij
middel van eene ziftwan of windmolen, en na gezuiverd
te zijn laat men het gedurende eenige dagen drogen op
linnen of op papier. Het zaad bergt men in zakjes, die
liefst niet te groot zijn. waaraan men een briefje of
naambordje bindt, vermeldende daarbij het jaar der
oogsting. Die zakjes bewaart men droog en buiten het
bereik der muizen, bij voorbeeld in eene kamer naar
het Noorden gericht, plaats waar de warmtegraad meest
regelmatig is. Maandelijks vergiet men de zakjes zaad
om het beschimmelen te vermijden.
De in de vorige maand ingezette witloofwortelen zul
len door de natuurlijke warmte kroppen voortbrengen
rond Februari-Maart. Niettegenstaande deze wortelen
nog al winterhard zijn zal men toch best doen de bar
men te dekken met eene laag droge bladeren, sparre
meel of zulkdanig strooisel. Men zal trachten opvol-
genlijk een gedeelte witloof in te zetten om zoo eene
opvolging van oogsten te hebben. Om de wortelen voor
het beurtelings inzetten te bewaren, kan men ze buiten
in groeven planten, en bij strenge koude afdekken met
een laagje aarde en droge bladeren. Wij willen hier
ook aanmerken dat, om het even welke vervroegings
methode men in deze teelt aanpast, de wortelen mins
tens een 10 tal dagen reeds moeten ingezet zijn voor
aleer men begint te verwarmende hoofdwortel moet
eerst vezelworteltjes ontwikkeld hebben die het noo
dige water moeten kunnen uit den grond trekken, tot
het vormen van het witloof, dat zooals men weet, meer
dan 90 water bevat. Men zal ook niet uit het oog
verliezen dat de voort te brengen warmte gemiddeld 15°
Celsius moet zijnmet zulke temperatuur kan men na
een 20 tal dagen oogsten. Liefhebbers die over een ver
warmd sertje beschikken, kunnen voor hun gebruik,
wekelijks een deel wortelen inzetten onder de tablet
der serre. Van nu af begint men ook met het witmaken
der molsla (pissenlit), de grootste planten kan men toe
binden, zooals bij de andijvie gedaan wordt, of wel be
dekken met groote potten, bakjes enz. Gewoonlijk be
dekt men de planten met eene laag lichten grond van
ongeveer 5 cm. dikte als de kopjes der blaadjes zich
aan de oppervlakte van den grond vertoonen voegt men
er nog een laagje grond bij komen de blaadjes nog
maals boven dan snijdt men de bladeren boven het
wortelhalsje af om te oogsten. Daar molsla doorlevend
is, zou men drie tot vier jaar van dezelfde plant kunnen
oogsten, maar het is beter jaarlijks eene nieuwe zaaiing
te doen om kloeke planten te bekomen, die grootere op
brengst geven.
Na de laatste snede zal de grond waar deze plantjes
gestaan hebben, van alle overgeblevene worteltjes ge
zuiverd worden, want deze zouden in de Lente her-
groeien en dé opvolgingsteelten schaden.
Onder glasIndien het weder gunstig is zal men de
bakken waar de vroege bloemkooltjes, selder van de
oogstzaaiing onbedekt laten om kloeke plantjes te be
komen. De kropsla in bakken of in serren voorts goed
verluchtenvan nu af zal men de aardbeziestruiken,
in Augustus in bakken of in warenhuizen geplant, met
glasramen beschutten en bij goed weder luchten of
ontdekken.
Struikboontjes in Augustus in koude serre of in bak
ken gezaaid, alsook de tomaten der late teelt zijn aan
dit tijdstip loonende groenten.
Bloementeelt. In de koude kassen houden wij ons
bezig, binst het slechte weder, met de planten ordente
lijk te schikken en voor den wintertooi onzer serren te
zorgen. De stekken van Fuchsias, Lantanas, Anthemis
enz. die wij in September-Oktober maakten, zijn nu
reeds goed aangeworteld en met een weinig warmte
beginnen zij reeds nieuwe blaarkens te maken. Zoo wij
die stekken dicht tegen elkaar in kistjes of teilen
plaatsten, dan moeten wij ze ofwel op eene koudere
plaats droog houden, ofwel met behulp van wat bodem-
warmte, ze in potjes van 5-6 centimeter aan den groei
krijgen. Daarom is het voordeeliger in de maand Au
gustus zulke stekken te maken, daar wij alzoo minder
moeite hebben om die jonge planten te overwinteren.
In de gematigde kassen houdt men eene temperatuur
van 13 tot 18 C°. Zulke warmtegraad kan reeds volstaan
om in de kassen een droge atmospheer te verwekken en
aldus het ontwikkelen van allerlei insecten als thrips,
bladluizen, roode spin enz. in de hand te werken. Wij
zullen dit voorkomen door in de kassen immer een ze
keren graad van vochtigheid te behouden en de planten
nu en dan met klaar water eens duchtig af te spuiten.
Zoo wij ertoe reeds planten in gereedheid hebben,
beginnen wij ook maar met Azaleas -in bloem te bren
gen. Zoolang de botten niet opengaan, worden deze
planten goed vochtig gehouden en met water over-
sproeid.
Helleborus niger (Kerstdagroos) is ook een plantje
dat gemakkelijk onder glas bloeit. Men steekt de plan
ten uit. zorg dragende de wortels zoo weinig mogelijk
te beschadigen, en plaatst ze in een kistje, de wortels
met aarde bedekt. In eene koude kas laat men de plan
ten dan stilaan iri bloei komen.
Bij de groene planten als varens, palmen enz. let
men er op dat hunne bladeren immer zuiver blijven
daarom zal men ze met water besproeien telkens de
weergesteltenis het toelaat
van 19 tot 25 November 1939
Zondag ly NovemberElisabeth van Thuringen, Pon-
tianus.
Maandag 20 NovemberFelix van Valois. Livinus.
Dinsdag 21 November: Opdracht van Maria, Trudo.
Woensdag 22 NovemberCecilia, Alphonsina.
Donderdag 23 November: Clemens. Trüdo, Adela.
Vrijdag 24 November Joannes van het Kruis, Flora.
Zaterdag 25 November: Catharina, Erasmus.
19 November 25'- Zondag na Pinksteren.
Opgang
Ondergang
Zondag 19 November
7
u.
03
15
u.
52
Maandag 20 November
7
u.
05
15
u.
51
Dinsdag 21 November
7
u.
06
15
u.
50
Woensdag 22 November
7
u.
08
15
u.
49
Donderdag 23 November
7
u.
10
15
u.
48
Vrijdag 24 November
7
u.
11
15
u.
47
Zaterdag 25 November
7
u.
13
15
u.
46
Opgang
Ondergang
Zondag 19 November
12
37
23
u.
56
Maandag 20 November
13
u.
00
Dinsdag 21 November
13
u.
23
0
u.
59
Woensdag 22 November
13
u.
46
2
u.
01
Donderdag 23 November
14
u.
11
3
u.
06
Vrijdag 24 November
14
u.
39
4
u.
12
Zaterdag 25 November
15
u.
12
5
u.
17
Eerste kwartier 18 November te 23 u. 21.
Volle maan26 November te 21 u. 54.
Laatste kwartier 3 December te 20 u. 40.
Nieuwe maan 10 December te 21 u. 45.
19 NOVEMBER
Braziliaansche Feestdag. Nationale Vlagviering
(Dia da Bandeira).
1404. Groote overstrooming in Vlaanderen en Zee
land.
1805. Geboorte te Versailles van Ferdinand de Les-
seps, Fransch staatsman. Hij miek het ontwerp voor de
doorgraving van de landengte van Suez. Dit kanaal van
Suez werd gegraven van 1859 tot 1869. Het verbindt de
Middejlandsche Zee met de Roode Zee, en het heeft een
lengte van 160 km., een breedte van 70 tot 110 m. en een
diepte van 10 m. de Lesseps stichtte ook een maatschap
pij voor het graven van het kanaal van Panama en
nam de leiding ervan op zich. De bouw van dit kanaal
werd in 1884 aangevangen, doch de Fransche maat
schappij ging in 1889 in failliet en het daardoor ont
stane proces leidde tot het Panamaschandaal en de ver
oordeeling van de Lesseps, van zijn zoon en anderen,
de Lesseps overleed in 1894.
1806. Mungo Park. schotsch Afrikareiziger, ver
drinkt in de stroomversnellingen van Boussa. Hij volgde
den loop van den Niger stroomopwaarts en bereikte
daarna de Westkust van Afrika. Mungo Park werd
geboren in 1771.
1832. In de Rue Royale te Parijs wordt een revol
verschot gelost op Louis-Philippe. De dader gelukte
erin tusschen de menigte te ontvluchten.
1844. Geboorte te Gent van Jules Devigne, advo-
kaat, vader der taalwetten van 1883 op onderwijs en
van 1888 op gerechtszaken. Hij overleed op 27 Decem
ber 1908.
1931. Alfons XIII. koning van Spanje, wordt vogel
vrij verklaard door de Spaansche Cortes. Tengevolge
der omwenteling verliet hij zijn land, zonder evenwel
afstand te doen van zijn rechten op den troon.
20 NOVEMBER
1789. Sluiting van het Seminarie te Leuven.
1869. Inhuldiging van het kanaal van Suez, waar
van het graven 10 jaar vroeger door de Lesseps aange
vangen werd.
1910. Dood van den grooten Russischen schrijver
graaf Lew Tolstoi". Hij werd in 1828 te Isnaïa Poliana
geboren. Hij schreef diepe en gevoelige schetsen van
het Russische leven, o. a. «Oorlog en Vrede», «Anna
Karenina Iwan de Dwaas», «Opstanding», De Ko
zakken en verder wijsgeerige geschriften.
1931. Slag van de Nonni. Overwinning der Japan
ners op de Chineezen.
Voor uwe verzekeringen van geiijk welken
aard, wendt U bij voorkeur tot de zoo gunstig
gekende en voordeelige Naamlooze Vennootschap
Gesticht in 1919
Maatschappelijk kapitaal 5.000.000 fr.
Reserven 10.000.000 fr.
Gemachtigd hij Koninklijk Besluit van 23 De
cember 1932, in uitvoering der wet van 25 Juni
1930, betrekkelijk de Levensverzekeringonder
nemingen.
De voordeeligste tarieven. Klare en uitgebreide
Polisvoorwaarden.
Thans uitbetaalde rampen
MEER DAN 15.000.000 FRANK.
Reeds uitgekeerd aan de verzekerden onder
vorm van premievermindering
MEER DAN 2.000.000 FRANK.
MAATSCHAPPELIJKE ZETEL KORTRIJK
Bijkantoren
YPER OOSTENDE VEURNE GENT.
De Maatschappij stelt belang in elke ernstige
aanvraag voor agentschap.
1936. De binnenlandsche onafhankelijkheid van
Mongolië wordt door Japan bevestigd.
21 NOVEMBER
1694. Geboorte te Parijs van den Franschen letter
kundige Voltaire, eigenlijk Frangois-Marie Arouet. Hij
schreef in alle genres, onder ander een mislukt episch
gedicht La Henriadetragedies als Mérope
«Zaïre», verder «Le Siècle de Louis XIV». Diction-
naire philosophique». Hij is geen diep, maar een helder
en pittig vernuft, en op godsdienstig gebied de voor-
looper van het modern rationalisme.
1806. Invoering van het Continentaal stelsel, dit is
de afsluiting van Engelands handel van het Euro-
peesch continent, afsluiting die door Napoleon I op 21
November 1806 te Berlijn uitgevaardigd werd.
1830. Het Nationaal Congres vergadert met 183 le
den op de 200, en stemt met 170 voor het grondwette
lijk koningdom. De overige 13 leden spreken zich uit
voor een Belgische republiek.
1864. Afkondiging van het Koninklijk Besluit, waar
door de zoogenaamde spellingsoorlog in België geëin
digd wordt, door de verplichte officieele eenvormige
schrijfwijze der Nederlandsche taal.
22 NOVEMBER
1192. De Heilige Albertus van Leuven wordt door
drie handlangers van keizer Hendrik VI verraderlijk
vermoord. Geboren op den Keizersberg te Leuven, werd
prins-bisschop van Luik benoemd in 1191 op zijn terug
reis van Rome, werd hij te Reims gewijd, waar hij als
martelaar stierf. Zijn feest wordt heden ten dage nog
door de Roomsch Katholieke kerk op 27 November ge
vierd.
1783. Eerste proefneming van Montgolfier betrek
king hebbende op den luchtballon Jacques-Etienne
Montgolfier, geboren in 1745 en overleden in 1799.
Fransch papierfabrikant, vond samen met zijn broeder
Joseph, geboren in 1740 en overleden in 1810. den
eersten luchtballon met verwarmde lucht uit. Deze
eerste luchtballon werd naar hun naam eenMontgolfière
genaamd.
1830. Het Voorloopig Bewind kondigt een besluit
af waarbij het Fransch de officieele taal is in België,
en het Vlaamsch als ongeschikt voor officieele staats
zaken geweerd wordt.
1861. Overlijden te Sorèze (Frankrijk) van Jean-
Baptiste-Henri Lacordaire, Fransch prediker. Geboren
in 1802 te Recey-sur-Ource (Cöte-d'Or). Trad in de
Dominikaner orde. Hij is vooral bekend door zijn
Conférences in Notre-Dame te Parijs.
1912. Overlijden van den Duitschen schilder en
beeldhouwer O Lessing, geboren te Dusseldorf in 1847.
1931. Inhuldiging van het standbeeld van Maar
schalk Joffre te Rivesaltes.
23 NOVEMBER
1407. Jan Zonder Vrees, zoon en opvolger van Filip
den Stoute en Margareta van Male, was niet tevreden
met zijn hertogdom en met het graafschap Vlaanderen.
Hij wilde zooals zijn vader medezeggingschap in het
bestuur van Frankrijk. Doth de hertog van Orleans,
broeder van den Franschen koning, verzette zich daar
tegen. Daardoor ontstond een scherp conflict met nood
lottige gevolgen. Er vormden zich twee kampen, de Or-
leanisten en de Burgondiërs, die elkaar een doodelijken
haat toedroegen. Op den avond van 23 November 1407
werd de Hertog van Orleans door de Burgondiërs aan
gerand en midden de straten van Parijs wreedaardig
om het leven gebracht. Later echter werd Jan Zonder
Vrees op zijn beurt door de Orleanisten vermoord.
1890. Overlijden op Het Loo van Willem III. ko
ning der Nederlanden en ook groothertog van Luxem
burg. Hij werd geboren te Brussel op 19 Februari 1817.
huwde den 18 Juni 1839 met Sophia, prinses van Wur-
temburg, en hertrouwde op 7 Januari 1879 met prinses
Emma van Waldeck. Hij was een minzame en populaire
vorst, die steeds de grondwet eerbiedigde.
1930. Scheuring der dijken van de Schelde te Grem-
bergen.
1936. Groot-Brittannië verklaart, bij monde van
M. Eden, dat het België zou verdedigen indien dit land
het slachtoffer moest worden van een niet geprovokeer-
den aanval.
24 NOVEMBER
1384. Door bemiddeling van den Gentschen edel
man Jan Heyle, komt een wapenstilstand tot stand tus
schen Filip den Stoute, hertog van Burgondië. en de
Gentenaars.
1789. Te Parijs verschijnt het eerste nummer van
het Journal Officieldat door C. Panckoucke gesticht
werd.
1825. Voltooiing van de Beurs te Parijs. Zij werd
begonnen door architect Brongniart en verder opge
bouwd naar de plannen van Labarre.
1895. Dood van Barthelemy Saint-Hilaire, groot
geleerde.
1929. Dood te Parijs van Georges Clemenceau.
Fransch staatsman en schrijver, die om zijn heftigheid
Le Tigre werd bijgenaamd. Geboren te Mouilleron-
en-Pareds (Vendée). Eerste-minister van 1906 tot 1909
en van 1917 tot 1920. De hoofdinhoud van het Vredes
verdrag van Versailles wordt als zijn werk beschouwd.
Hij schreef onder andere La mêlée sociale L'ini-
quité«Vers la séparation». en na den oorlog «Dé-
mosthène».
25 NOVEMBER
1830. Lodewijk van Male, zoon van Nevers en van
Margareta van Vlaanderen, wordt geboren in het graaf
lijk kasteel van Male, bij Brugge. Men noemde hem
naar zijn geboorteplaats: van Male.
1776. Opening te Oostende van het eerste handels
dok.
1820. Het Conservatorium van Kunsten en Am
bachten wordt te Parijs ingericht.
1923. De Vlaamsche Nationalisten brengen te Ant
werpen hulde aan Dokter Antoon Jacob, bij diens in
vrijheidstelling na vijf jaar opsluiting.
1936. Te Berlijn wordt een Germaansch-Japaneesch
verdrag geteekend tegen het internationaal commu
nisme.
1937. De Nationale Veiligheidsdienst en de Préfec-
ture ontdekken te Parijs een komplot tegen het regiem.
Verscheidene personen worden aangehouden. Huiszoe
kingen leiden tot de ontdekking van geheime wapen
depots en militair materiaal. Dit komplot wordt door
het volk geheeten Het komplot der Cagoulards
Beter wijze vijanden dan domme vrienden hebben
Spot niet met het ongeluk, want uw geluk is ook niet
bestendig.
Nuttelooze dingen, al kosten ze maar een kleinigheid,
zijn in den regel veel te duur.
De menschen willen vaak misverstaan zijn. wanneer
ze te goed verstaan worden.
