Pacha
De Geschiedenis van een Oorlog
2
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1939
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Beide legerberich-
ten. zoowel het Fransch als het Duitsch. zeggen dat er
niets belangrijks voorviel op het front, en maken alleen
gewag van de gewone bedrijvigheid der patroeljes en
der artillerie. Volgens Fransche bron hebben er be
paalde troepenverschuivingen plaats in de streek van
Aken in de richting van het Moezelgebied. De troepen
die langs geheel den loop van den Rijn samengetrokken
zijn. zouden weldra het offensief steunen op het Weste
lijk front. In weerwil van de herhaalde schermutselin
gen tusschen Franschen en Duitschers in het niemands
land. tusschen de Siegfried- en Maginotlijn. hebben de
Franschen tot dusver nog geen grooten aanval gedaan.
Het commentaar dat bij het Duitsch bericht gevoegd
is meldt het volgendede bedrijvigheid der artillerie
nabij Merschweiler. ten Zuid-Oosten van Perl (Moezel
gebied) was vrij hevig Donderdag om Vrijdag af te
nemen. De Franschen brengen hindernissen aan voor
hun front. De streek van Schneeberg werd gebombar
deerd door de zware artillerie Over het algemeen
heerscht er kalmte tusschen de Moezel en den Rijn.
Ten Oosten van de Moezel werd lichte bedrijvigheid van
patroeljes waargenomen. Aan den Opper-Rijn knetteren
de mitrailleuzen. Langs weerskanten is de luchtvaart
zeer bedrijvig. Zelden waagden zich vijandelijke vlie
gers boven Duitsch grondgebied.
BELGIË. De Belgische regeering heeft langs diplo-
matieken weg een nota overhandigd aan Engeland en
Frankrijk in verband met de nieuwe toezichtsmaatre-
gelen op zee die door deze landen zullen getroffen wor
den.
NEDERLAND. Ook de Nederlandsche regeering
overhandigde een dergelijke nota die. evenals de Bel
gische. alleen een informatief karakter heeft De ver-
eeniging van Nederlandsche reeders deelt mede dat
geen enkel Nederlandsch schip zal deel uitmaken van
gewapende konvooien. Het Nederlandsch schip Slie-
drechtmetende 5.133 ton. werd in den Atlantischen
Oceaan door een Duitsche duikboot in den grond ge
boord. Inzake het grensincident te Venlo. waarbij een
Nederlandsche en twee Britsche officieren op Neder
landsch grondgebied werden overvallen nadat hun
chauffeur werd neergeschoten, en daarna naar Duitsch-
land meegevoerd, is nog geen opheldering gekomen.
FRANKRIJK. Volgens de berichten heden afgekon
digd over de bedrijvigheid der luchtmacht, die echter
zeer uiteenloopend zijn, werden er Donderdag acht
Duitsche verkenningsvliegtuigen boven Fransch grond
gebied neergeschoten, namelijk vier door de Fransche
en vier door de Britsche luchtmacht. Een Fransch jacht
vliegtuig is naar zijn basis niet teruggekeerd. Het En-
gelsch ministerie van Luchtmacht deelt mede dat Don
derdag zeven Duitsche vliegtuigen door Britsche vlie
gers werden neergeschoten, waaronder vier boven de
Fransche linies, twee boven de Britsche en één boven
de Duitsche linies. Twee Britsche toestellen, die bescha
digd werden, moesten dalen. En volgens Berlijn zijn
deze gegevens onjuist en werden er vijf Fransche jacht
vliegtuigen neergeschoten. De Heer Daladier beraad
slaagt met de aanvoerders van leger, vloot en lucht
macht. Te Parijs en ook in het Noord-Westen van
Frankrijk werd er te middernacht alarm gegeven.
ENGELAND. Het Engelsch vrachtschip Darino
metende 1.351 ton. werd ter hoogte van de Fransche
kust door een onderzeeboot in den grond geboord. In
bevoegde middens te Londen verklaart men dat reeds
meer dan 200 Duitsche mijnen op de kust van Yorks
hire aanspoelden. Naar men meent zouden talrijke
Duitsche mijnen, die in de Noordzee drijven, niet door
mijnleggers of duikbooten aangebracht zijn geweest,
doch wel door Duitsche vliegtuigen die de mijnen van
op geringe hoogte in het water laten vallen ofwel ze van
op grootere hoogten met valschermen laten neerdalen.
Ook vindt men onder de mijnen door de Duitschers ge
legd. een nieuwe soort magnetische mijn, van Ameri-
kaansche uitvinding, die niet alleen ontploft door aan
varing maar zelfs wanneer een schip er maar in de on
middellijke nabijheid van komt Het bevel van den Brit-
schen Raad waarbij, als tegenmaatregel tegen den
Duitschen mijnoorlog, zal geboden worden beslag te
leggen op den Duitschen uitvoer, zal Dinsdag aanstaan
de gegeven worden. In den loop van den namiddag
werd er luchtalarm gegeven boven de Shetland-eilan-
den. Tusschen de 50.000 Duitsche en Oostenrijksche
vluchtelingen, die bij het uitbreken van den oorlog in
Engeland werden opgehouden, heeft men ruim 100 spi
onnen van de Gestapo ontdekt.
DUITSCHLAND. Als gevolg op de ontvangst der
bevelhebbers van leger, vloot en luchtmacht door den
Führer, verklaart men dat Hitier, op grond van de er
varingen in Polen opgedaan, onderrichtingen heeft ge
geven betreffende de komende krijgsvoering. Er wor
den dan ook allerlei geruchten verspreid over een aan
staand Duitsch offensief. In bevoegde Duitsche kringen
wordt eveneens verklaard dat Duitschland maatregelen
van economisch en militair karakter zal nemen tegen
het besluit van Groot-Brittannië om den uitvoer van
Duitsche producten aan boord van neutrale schepen te
verhinderen, en dat het aandachtig de houding zal vol
gen die de neutralen ten opzichte van Engeland zullen
aannemen. Naar uit Roemeensche bron vernomen wordt,
zou Georges Eiser, de zoogezegde dader van den aan
slag te Munchen, sedert 1937 in een concentratiekamp
opgesloten en slechts over enkele dagen door zijn be
wakers. samen met ander gevangene, naar de Zwitser-
sche grens gebracht zijn geweest.
POLEN. Naar aanleiding van troebels te Warschau,
waarbij tien personen werden terechtgesteld en hon
derden aangehouden, werd de Heer Starzynski. burge
meester van Warschau, naar het concentratiekamp van
Dachau gezonden.
ZWEDEN. De Zweedsche regeering heeft een pro
test ingediend te Berlijn tegen het leggen van nieuwe
Duitsche mijnen. De Duitsche regeering zou een verte
genwoordiger zenden naar Stockholm om de kwestie te
bespreken.
FINLAND. Eerste minister Cajander hield een
openbare rede waarin hij bevestigde dat zijn land in
vrede wenscht te leven met al zijn buurstaten, en dan
verder verklaarde dat de Russische voorstellen niet kon
den aangenomen worden omdat zij de verdediging van
Zuid-Finland zouden onmogelijk maken door de be
langrijkste vestingen aan een vreemde mogendheid over
te leveren.
ZATERDAG 25 NOVEMBER
FR A vsrH-DUITSCH FRONT. Volgens het Duitsch
a (bericht heerschte er plaatselijke bedrijvigheid van
verkenners op het Westelijk front, alsmede zwakke ar
tilleriebedrijvigheid op sommige plaatsen. Uit Parijs
wordt gemeld dat er zeer slecht weder heerscht over de
geheele frontstreek en dat het bijna overal is beginnen
te sneeuwen. De krijgsverrichtingen bleven beperkt
tot verkenningen en patroeljes.
NEDERLAND. De belangrijkste kunstschatten en
archiefstukken, welke zich in de Nederlandsche musea
bevonden, zullen in veiligheid gebracht worden in berg
plaatsen welke in de duinen gebouwd worden De Ne
derlandsche regeering bevestigt eens te meer haar on-
wrikbarenwil de onschendbaarheid van het grondgebied
en de onafhankelijkheid van het volksbestaan te hand
haven. Vier groote Nederlandsche schepen zijn thans
begeleid door de groote sleepboot «Zwarte Zee» die
voorzien is van «mijnen-schermen
ENGELAND. Een groot Britsch vrachtschip, de
Mangalore van 8.886 ton, is nabij de Oostkust van
Engeland op een mijn gevaren en gezonken. De beman
ning werd gered. De Britsche kruiser Belfast!» werd
eveeens door een mijn getroffen en erg beschadigd. Se
dert den ondergang van de «Simon Bolivaris de
Mangalorehet 28*' schip dat door mijnen, onder
zeeërs of andere oorlogsschepen vernield werd. Uit
Londen wordt bevestigd dat de nieuwe bepalingen,
aangaande de verscherpte blokkade, gereed zijn en
Dinsdag aanstaande zullen uitvoerbaar gemaakt wor
den. De Britsche consuls in de onzijdige landen zullen
getuigschriften afleveren waarborgende dat de vrachten
bestaan uit waren, voortkomende uit onzijdige landen.
Bij gebrek aan zulk getuigschrift, zullen de schepen
naar een haven geleid worden voor onderzoek. De
voortbrengselen, welke uit Duitschland ingevoerd wer
den of in Duitschland bewerkt en daarna uitgevoerd,
zullen aanzien worden als voortbrengselen van vijan
delijke afkomst en zonder vergoeding worden aange
slagen.
DUITSCHLAND. In de Deutsche Allgemeine
Zeitung wordt er gewezen op de gevaren der scheep
vaart bij de Britsche kusten en worden de neutrale
schepen, evenals de Amerikaansche, den raad gegeven
buiten de Britsche en Fransche wateren te blijven, waar
steeds meer gevaar zal dreigen. Een Duitsche mijnen-
legger van 700 ton is nabij het Deensch eiland Lange-
land, in de Baltische zee, op een mijn geloopen en ge
zonken. De Duitsche stoomboot Adolf Woermann
werd. om niet gepraaid te worden, door de bemanning
tot zinken gebracht. De bemanning werd gered.
FRANKRIJK. De volgende departementenAin.
Opper-Savooie. Savooie, Isère. Boven- en Beneden-
Alpen, Zee-Alpen. Var en Corsica werden uit de leger-
zone geschakeld. Niettemin blijven in de grensarrondis-
sementen van deze departementen bijzondere bepalin
gen bestaan voor het verkeer en de telefonische en tele
grafische verbindingen. Een Fransche sloep, van La
Rochelle, werd door een Duitsche duikboot getorpe
deerd. De bemanning werd door Spaansche visschers
gered.
ROEMENIË. In Italiaansche kringen wordt be
weerd dat de nieuwe regeering Tataresco haar politiek
zal richten ten voordeele van Frankrijk en Engeland,
wat voor gevolg zou kunnen hebben de Balkan in twee
groepen te verdeelen. namelijk de Hongaarsch-Joego-
slavisch-Bulgaarsch-Italiaansche groep tegen de Roe-
meensch-Grieksch-Turksche groep. Te Boekarest wordt
echter verklaard dat de regeeringsomvorming in niets de
economische betrekkingen met Duitschland zal wijzi
gen en dat ook de toestand van Roemenië ten opzichte
van het buitenland onveranderd blijft. Uit private bron
wordt nochtans vernomen dat de Duitsche economische
zending plots Boekarest verlaten heeft.
ITALIË. Graaf Ciano heeft den Franschen ambas
sadeur en den zaakgelastigde van Engeland ontvangen
en hem gewezen op de nadeelige gevolgen die de toe
passing van de Britsch-Fransche blokkademaatregelen
voor den Italiaanschen handel kunnen hebben. Ook de
Duitsche gezant te Rome werd in verband met dezelfde
kwestie door graaf Ciano ontvangen.
JAPAN. De gezant van Japan te Londen heeft be
vel gekregen krachtdadig verzet aan te teekenen bij de
Britsche regeering tegen de voorgenomen maatregelen
van verscherping der blokkade.
ZONDAG 26 NOVEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Volgens een Duit
sche mededeeling werkten de Franschen aan hun ver
schansingen bij Apach, Kitzing en Mandern. De Duit
sche artillerie vuurde op de Fransche infanteriestellin-
gen in het Merl-bosch en ten Zuiden van Mandern. Aan
het front tusschen Moezel en Rijn was de activiteit der
artillerie wat levendiger dan tijdens de voorgaande da
gen. Hier en daar openden Fransche batterijen van mid
delmatig en zwaar kaliber storend vuur, dat blijkbaar
voor doel had Duitsche verkenningstochten te verhin
deren. Aan den Boven-Rijn verliep de dag rustig. Naar
uit private Fransche bron vernomen wordt, werd er
een nieuwe Duitsche aanval ten Oosten van de Moezel
en in de streek van Bitche afgeslagen. Twee Duitsche
afdeel ingen namen aan den aanval deel en lieten dit
maal geen krijgsgevangenen. In de omgeving van Thion-
ville is de Fransche zware artillerie in werking geko
men en heeft Launsdorf beschoten. Tijdens de jongste
krijgsverrichtingen zouden de Duitschers talrijke krijgs
gevangenen gemaakt hebben.
DUITSCHLAND. Britsche vliegtuigen hebben een
raid ondernomen boven Noord-West-Duitschland en
onder meer Wilhelmshaven en het eiland Helgoland
werden overvlogen. Op verscheidene plaatsen werden
de vliegtuigen door de luchtafweerbatterijen beschoten.
De Duitsche kustwachter 301 is bij het verlaten van den
Zuidelijken uitgang van de Groote Belt gezonken nadat
een ontploffing werd gehoord. Een binnenlandsche lee
ning van 1 milliard mark zal voor het begin der maand
December uitgegeven worden. Groote samentrekkingen
van troepen hebben plaats in Midden-Duitschland en
onder meer aan de grens van Slowakije, in Bohemen en
Moravië, in Oostenrijk en ook in de bezette gebieden
van Polen. Men meent dat deze bezetting voor doel
heeft gebeurlijke onlusten of oproer te beletten.
FRANKRIJK. Boven de Fransche gemeente Douzy.
nabij de Belgische grens, leverden twee Fransche vlieg
tuigen strijd met een Duitsch bombardementsvliegtuig
1 dat op de vlucht gedreven werd.
ENGELAND. Een Duitsch luchteskader heeft Brit-
sche oorlogsbodems in de Noordzee aangevallen. Vol
gens Duitsche bron hebben vier bommen doel getroffen.
De Britsche stoomboot «Sussex» van 11.066 ton is in het
kanaal op een mijn gevaren en werd ernstig beschadigd.
Een ander Britsch schip, de Hoodwood van 926 ton
is ook op een mijn geloopen. De monding van de Theems
werd gezuiverd van de mijnen, die vliegtuigen daar
hadden laten vallen, zoodat de haven van Londen weer
geheel voor het verkeer opengesteld kon worden. De
Britsche pers meldt dat Engeland reeds het middel zou
gevonden hebben om de zoo gevaarlijke magnetische
mijnen die men denkt het nieuwe wapen te zijn
waarmede Hitier vroeger dreigde te vernietigen. Dit
middel is een sterk magnetisch veld dat de mijnvegers
een paar honderd meters voor hun boeg zouden schep
pen om zoo de mijnen aan te trekken en ze op veiligen
afstand te doen ontploffen. Als verrechtvaardiging der
verscherpte blokkademaatregelen schrijft de Sunday
Times dat men in internationaal recht algemeen toe
laat dat een land vrij is de tegenmaatregelen te nemen
in evenredigheid met de verliezen en de schade die het
leed door toedoen van een vijandig land. Men laat zelfs
verstaan dat Engeland op de protesten van de neutrale
landen zou kunnen antwoorden dat deze zich moeten
wenden tot Duitschland waarvan de mijnen de tegen
maatregelen uitgelokt hebben.
NEDERLAND. De Nederlandsche regeering heeft
te Berlijn krachtdadig protest aangeteekend tegen de
oplichting te Venlo, tijdens dewelke, naar thans gemeld
wordt, de Nederlandsche luitenant Klop gedood werd.
Van het tankschip Sliedrechtdat door een Duitsche
duikboot getorpedeerd werd, werden tot nu toe nog
maar 6 leden van de bemanning gered. Van de andere
26 opvarenden heeft men geen nieuws.
ROEMENIË. De nieuwe ministers hebben voor den
koning hun eed afgelegd en daarna verklaarde eerste-
minister Tataresco in een toespraak dat Roemenië in
alle omstandigheden zijn neutraliteit zal handhaven.
TURKIJE. De vroegere Turksche gezant te War
schau heeft thans bevel gekregen om zijn post opnieuw
te gaan betrekken te Angers (Frankrijk), waar de
Poolsche regeering haar nieuw hoofdkwartier heeft op
geslagen.
ZWEDEN. Het Zweedsche schip Gustaf Reuter
is ten Noorden van Engeland op een mijn gevaren en
werd erg beschadigd.
POLEN. De Poolsche transatlantieker Pilsudski»,
metende 14.294 ton, een der belangrijkste en modernste
schepen van de Poolsche koopvaardij, werd ten Noord-
Westen der kust van Engeland getorpedeerd. Gansch
de bemanning kon gered worden.
NOORWEGEN. Engelsche kabelballons zijn tot in
Noorwegen afgedreven. Een dezer kon te Mandal tegen
gehouden worden, doch ontplofte door de schuld van
een onvoorzichtigen toeschouwer. Hierbij werden een
persoon gedood en twee gekwetst.
JAPAN. De Japansche regeering beschouwt den
invoer van Duitsche producten als een levensbelang en
in geval Engeland en Frankrijk met het protest tegen
de blokkademaatregelen geen genoegzame rekening
moesten houden, zou Japan dan gebeurlijke tegenmaat
regelen in overweging kunnen nemen. De Japansche re
geering heeft ook besloten schadevergoeding te eischen
voor het torpedeeren van de «Teroekoeni Maroe» zoo
dra de verantwoordelijkheid vastgesteld is, en moest
die schadevergoeding geweigerd worden dan zou Japan
zich het recht voorbehouden beslag te leggen op de
schepen van de betrokken mogendheid.
MAANDAG 27 NOVEMBER
FRANSCH-DUITSCH FRONT. Uit Parijs wordt
medegedeeld dat het aanhoudend slecht weder alle be
langrijke bedrijvigheid in de lucht belemmert en dat
zelfs te lande de bedrijvigheid der patroeljes vermin
derde. Men stipt maar enkele verkenningen aan in den
sector ten Oosten van de Moezel, waar de Duitschers
twee pogingen waagden, en in de streek ten Oosten van
Bitche, tusschen die stad en de eerste hellingen der
Vogezen. Die twee sectors worden dikwijls vernoemd
naar aanleiding van kleine Duitsche ondernemingen en
schijnen twee uiterst gevoelige wrijvingspunten'te zijn.
't Duitsch bericht meldt enkele schermutselingen en zegt
dat Duitsche verkenners er in gelukten zich een door
tocht te banen tot bij den vijand. Op een zekere plaats
waren zij gedwongen te schuilen om een slecht gericht
geweervuur der Fransche voorposten te ontgaan. Zij
bereikten echter hun doel en konden zonder moeite het
gedeelte der Fransche stellingen nagaan dat voor hen
stond en er schetsen van maken. De Moezel is opnieuw
gestegen.
ENGELAND. De koning onterteekende het dekreet
waarbij, als tegenmaatregel tegen den Duitschen mijn-
oorlog. de Duitsche uitvoerproducten zullen verbeurd
verklaard worden. Dit dekreet zal morgen Dinsdag
afgekondigd worden. Te Londen verzekert men dat er
gezorgd werd om de maatregelen zooveel mogelijk voor
de onzijdige landen te verzachten. Eerste - minister
Chamberlain hield Zondag avond een radiorede, waar
in hij zegde dat het de wensch is van Engeland, wan
neer het zijn oorlogsdoeleinden zal bereikt hebben, een
Europa op te richten met een nieuwen geest, waar de
volken die het bewonen met een wederzijdsch begrijpen
en met goeden wil hun moeilijkheden zullen onderzoe
ken. Morgen wordt de parlementaire zittijd heropend.
De Britsche vloot verloor nog de stoomboot Rawal
pindi van 16.700 ton, waarbij er 280 slachtoffers zouden
zijn, en de Royston Grange» van 5.144 ton. Sedert het
begin van den oorlog zou de Britsche oorlogsvloot reeds
1.526 dooden tellen.
NEDERLAND. Door het stormweder van Zaterdag
nacht werden talrijke vlottende mijnen naar de Wester-
schelde in de richting van Vlissirigen afgedreven. Door
het ontploffen eener mijn is de dijk van Wadden op het
eiland Texel, doorgebroken. Het Nederlandsch schip
Spaarndam is in de monding van de Theems op
een mijn geloopen en gezonken. De bemanning kon ge
red worden.
DUITSCHLAND. Britsche vliegtuigen hebben op
nieuw Helgoland en andere belangrijke vlootbases in
het Noord-Westen van Duitschland overvlogen. Het
Duitsch handelsschip Borkumdat door een En
gelsch oorlogsschip gepraaid was geworden, werd door
een Duitsche duikboot tot zinken gebracht. De Engel
sche buitbemanning werd gered, doch vier Duitschers
werden gedood. Een ander Duitsch schip, de «Konsul
Hendrik Fisser werd door een Engelsch oorlogsschip
naar een Engelsche haven opgeleid. Naar uit Fransche
bron vernomen wordt, beteekent de Duitsche troepen
beweging aan de Belgische en Nederlandsche grenzen
geen terugtrekking der effectieven, doch alleen maar
een deconcentratie en het inrichten der kantonnementen
tot op een diepte van 20 km. vanaf de grens.
FINLAND. De Russen beweren dat de Finsche ar
tillerie plots het vuur opende op Soviët-Russische troe
pen waarvan 4 leden gedood en 9 gekwetst. Om de
