CINEMA «FLORA»
PIECES (Valstrikken)
CORRUPTION
5
De Rechten en Plichten van de
Gemobiliseerden
CREDIT ANVERSOIS
j VRIJDAG 15, ZATERDAG 16, MAANDAG 18 DEC.
In verband met hun burgerlijke bedrijvigheid.
ALGEMEENE BEPALINGEN
Bij de wet van 24 Juli 1939 wordt bepaald dat de wer
kelijke oproeping onder de wapens het arbeidskontrakt
opschort voor den duur van de aanwezigheid onder de
wapens van den staatsburger, die bij bedoeld kontrakt
verbonden is. Worden eveneens ten gunste van de onder
de wapens opgeroepen staatsburgers geschorst, met in
gang van den dag van oproeping tot, inklusief, den da
tum waarop hij uit den militairen dienst ontslagen en
naar huis gezonden wordt
In burgerlijke-, handels-, belasting- en administra
tieve zaken, al de hem gestelde termijnen en tegen hem
aangewende middelen van tenuitvoerlegging
In strafzaken, al de hem gestelde termijnen en de
uitvoering van alle boete- of subsidiaire gevangenis
straf, betreffende de vóór de oproeping gepleegde over
tredingen.
De opgeroepen staatsburger kan echter van het voor
deel van die verschillende opschortingen afzien.
De protesten ten opzichte van onder de wapens geroe
pen staatsburgers, worden niet beteekend
De vrederechter kan de echtgenoote van den opge
roepen staatsburger toelating verleenen om, voor de
huishoudelijke behoeften, sommen in ontvangst te ne
men, die door derden aan haar man verschuldigd zijn.
zulks tot een door hem vast te stellen bedrag.
WIE KAN GENOT VAN DE WET VERKRIJGEN?
Uitsluitend de staatsburgers, die als dienstplichtigen,
vrijwilligers of reserveofficieren plots aan het burger
leven onttrokken werden door oproepingen, welke zij
niet konden voorzien.
De wet is dus niet toepasselijk op hen, die hun eigen
lijken militieplicht uitdienenop de beroepsmilitairen;
op hen die voor een oefeningstermjn wederopgeroepen
worden, als die termijn ten aanzien van den gewonen
dienstplicht van de milicien, vrijwilligers, of reserve
officieren, als normaal wordt beschouwd en zelfs als
die uitgediend wordt gedurende een andere tijdspanne
dan die, welke oorspronkelijk vastgesteld werd.
Evenwel, ter zake van bedienden-kontrakten, heeft
de eigenlijke militaire dienst en alle wederoproepingen
voor gevolg, dat het kontrakt opgeschort wordt.
De wet is van toepassing op al wie in dienst van een
werkgever arbeidtde werklieden, de bedienden, de
zeelieden, de huisbedienden, enz.
HET GEVOLG VAN DE PPSCHORSING IN ZAKE
ARBEIDSKONTRAKT
Ten gevolge van de schorsing kan de werkgever zijn
aangestelde niet meer ontslaan, zelfs als hij hem aan
biedt de bij de wet, het kontrakt of de gebruiken voor
ziene ontslagvergoeding uit te betalen. Werd het kon
trakt voor een bepaalden termijn aangegaan, dan wordt
het slechts uitgevoerd voor zoover en in de mate waar
in de opgeroepene naar huis terugkeert vóór het ver
strijken van dien termijn. Na de oproeping heeft de
aangestelde het recht, maar ook tot plicht, zijn werk
zaamheden te hervatten.
Anderzijds is de werkgever, uit rechtskundig oog
punt, niet meer verplicht de wedde of het loon tijdens
den vollen duur van de oproeping te betalen. Het
spreekt evenwel vanzelf dat, uit sociaal en vaderlands
lievend oogpunt, hij zich moet verplicht achten een te
gemoetkoming te betalen, rekening gehouden met zijn
eigen middelen en met de lasten, vooral gezinslasten,
die op zijn onder de wapens opgeroepen aangestelde
wegen.
Een onder de wapens opgeroepen aangestelde, kan
worden vervangen. In dergelijk geval wordt het kon
trakt van rechtswege, behoudens andersluidende bepa
ling, nietig op den dag waarop de aangestelde uit den
militairen dienst ontslagen wordt. Hierbij moet men er
evenwel voor zorgen, den plaatsvervanger volgens een
schriftelijke verbintenis in dienst te nemen, met de be
paling dat hij in dienst genomen wordt ter vervanging
van een met name te noemen, onder de wapens geroe
pen staatsburger.
Onder schorsing van termijnen wordt verstaan dat
alle bij de wetten voorziene termijnen worden opge
schort, dat wil zeggen dat zij met den werkelijken duur
van de oproeping verlengd worden. Alles verloopt dan,
alsof dienaangaande de oproeping niet van tel was,
ongeacht of het om hooger beroep, verzet, voorziening
in verbreking, bezwaren, verjaring, inschrijving, enz.,
gaat.
Geenerlei wijze van uitvoering van rechterlijke be
slissingen of van notarieele akten kunnen tegen den
opgeroepene aangewend wordenzijn goederen kunnen
niet in beslag genomen, zijn wedde niet ingehouden
worden, enz.
Het is nog een open vraag of konservatoire maatrege
len al dan niet geoorloofd zijn.
WIE HET VOORDEEL VAN DE WET KAN GENIETEN
Wie heeft voordeel bij de schorsing van de termijnen
en de middelen van uitvoering
Uitsluitend de opgeroepenenprincipieel is de wet
niet van toepassing op den vennoot, op den medeschul
denaar. op den schuldeischer, op den mededader, op den
medeplichtige van den opgeroepene. Zij is eveneens niet
toepasselijk ten gunste van maatschappijen, waarvan
de zaakvoerder of de beheerder opgeroepen is. En. wel
te verstaan, is zij ook niet van toepassing op den schul
denaar van den opgeroepene, tenzij die zelf opgeroe
pene is.
Het berust op den opgeroepene het bewijs van den
duur van zijn oproeping te leverendaartoe moet hij
de door de militaire overheid afgegeven attesten over
leggen. In de praktijk verdient het aanbeveling de in
getreden oproeping, zoo spoedig mogelijk, aan de be
trokken gerechtelijke of administratieve overheid be
kend te maken.
HET PROTEST-STELSEL
De kennisgeving van het protest wordt voor één
maand uitgesteld, op vertoon, bij den ontvanger der re
gistratie, ten laatste op den 2° dag van de maand, vol
gende op die in den loop waarvan het protest geregis
treerd werd, van een bewijsstuk waaruit blijkt, dat de
geprotesteerde staatsburger, op den dag van de ken
nisgeving van het protest, onder de wapens geroepen
was.
De laatste kennisgeving van het protest wordt om de
maand verdaagd, doch onder voorwaarde van overleg
ging van eenzelfde bewijsstuk, waaruit blijkt dat de op
roeping gelijkelijk gehandhaafd of vèrnieuwd werd
vóór den nieuwen datum, die voor toezending van de
lijst der protesten, aan den voorzitter van de rechtbank
van koophandel, vastgesteld werd.
Bedoeld bewijsstuk wordt door de militaire overheid
afgegeven en vermeldt naam en voornamen, de woon
plaats en het beroep of bedrijf van den opgeroepene. den
datum van oproeping onder de wapens en. desvoorko-
mend. den datum van ontslag uit militairen dienst.
In zijn vergadering van 3 December 1939 nam de Be
heerraad van het CREDIT ANVERSOIS kennis van het
verslag overgemaakt door het Bestuurskomiteit nopens
de voorvallen van 1" en 2" December 1939, namelijk het
plotseling ingrijpen van het parket op 2" December en
besloot (met eenparigheid der zes aanwezige leden, de
andere belet zijnde) zich te voegen bij het verzet van het
Bestuurskomiteit tegen het buitengewoon karakter der
maatregelen genomen gedurende het rechterlijk onder
zoek.
De feiten, den ln en 2" December 1939 voorafgaande,
zijn, ten minste gedeeltelijk, bekend en we' moeten ze
hier slechts beknopt aanhalen.
De ontwerpen van het verslag en het Bilan van 1938
werden aan de Bankkommissie voorgelegd.
Kort na de vergadering van Februari 1939, in Maart,
deed de Bankkommissie een boekhouder aanduiden om
den toestand van het CREDIT ANVERSOIS te onder
zoeken. Zijn onderzoek duurde verscheidene maanden.
Algemeen gekend, deed deze handeling rond onze
Bank een ongewettigde atmosfeer van wantrouwen en
verdenking ontstaan, welke, sindsdien, een trage en
voortdurende vermindering onzer depositos tot ge
volg had.
Wij boden er het hoofd aan bij middel van ons kre
diet bij de Nationale Bank en een kredietopening bij
het Herdisconto- en Waarborginstituut.
Het verslag van dezen boekhouder werd ons ter ken
nis gebracht rond half-Augustus 1939. Hij schatte er
persoonlijk onze aktieven, trok er sommen af die, vol
gens hem, moesten geamortisseerd worden bij de ver
scheidene maatschappijen van de Waardentasch en
kwam tot het besluit dat onze aktieven met 161 mil-
lioen te hoog geschat waren. Wij betwistten en blijven
deze besluiten betwisten, maar, over geen middels be
schikkend om een scheidsrechterlijke uitspraak te be
komen nopens deze technische contestatie, werd het
noodzakelijk de basissen te herzien voor het opmaken
van het toekomende Bilan. 't Is hetgeen we de Bank
kommissie voor oogen legden in onzen brief van 31"
Oktober, als antwoord op haar brief van 17 Oktober.
Sinds begin September, wisten we dat er een middel
gezocht werd om de Bank ter hulp te komen en de be
langen der deponenten te vrijwaren.
De eerste voorstellen werden afgewezen, maar, niet
tegenstaande door ons geen enkele aanvraag meer werd
gedaan, noodigde men ons uit tot een vergadering van
het Middenkomiteit der Belgische Bankvereeniging, te
houden op 24 November 1939 en voor doel hebbend een
beschermingsfonds voor de banken te stichten.
De Voorzitter dezer vergadering verklaarde dat zijn
voorstel officieel gesteund werd door de Regeering. Het
verslag der onderhandelingen en beslissingen van deze
vergadering werd overgemaakt aan al de afgevaardig
den der uitgenoodigde Banken. In al de gewestelijke
afdeelingen der vereeniging werden zulke vergaderin
gen gehouden. Door dit initiatief werd de algemeene
oplossing verzekerd maar uit de bijeenkomst volgden
natuurlijk de meest ongunstige geruchten over de Ban
ken.
Tegen alle verwachtingen in, werd op Woensdag 29
November 1939 gemeld dat de Ministerraad het voorstel
verworpen had. Dit werd met een algemeen gevoel van
verbazing vernomen.
Bij het Herdisconto- en Waarborg instituut dienden
we een aanvraag in tot het bekomen van een krediet
opening, gewaarborgd door de titels toebehoorende aan
de Sopafinin en er werd ons geantwoord dat zulke aan
vraag een grondig onderzoek vereischte.
Middelerwijl werd den Ministerraad een nieuw voor
stel overgemaakt. Op Vrijdag 1 December om 20 4 u.
liet het Herdisconto- en Waarborginstituut weten aan
onze afgevaardigden, de heeren Stevens en Plas. Afge
vaardigde-Beheerders van het Crédit Anversois, dat ook
dit voorstel afgewezen was.
Alhoewel verergerd, was onze toestand nog niet ho
peloos. Denzelfden avond, na onderzoek van alle schat
tingselementen, besloot het BestuiirskomitRit de win
ketten open te houden op Zaterdag 2 December. Onze
geldelijke noodwendigheden waren inderdaad nog
breed gedekt, bepaalde herstelmogelijkheden beston
den geen enkel kontakt was verbroken de te vinden
oplossing was nog altijd overwogen zoowel bij het Cré
dit Anversois als daarbuitenin elk geval, was alleen
de Beheerraad bevoegd om de noodige beslissingen te
nemen, en hij werd bijeengeroepen voor Zaterdag 2"
December 's namiddags.
Men moet opmerken dat het Crédit Anversois, bij het
begin van dezen dag beschikte, namelijk te Brussel,
over het saldo, 't zij 20 millioen frank, eener krediet
opening door het Herdisconto- en Waarborginstituut
waarvan de vrije beschikking ons nog schriftelijk op
1" en 2° December door het Instituut bevestigd werd.
Bij die bevestiging werd gemeld dat, moesten de om
standigheden het Crédit Anversois verplichten zijn win
ketten te sluiten, het Instituut den Deponenten de uit
betaling voorstelde, mits rechtafstand en voorrang, van
75 hunner individueele depositos vanaf 10.000 frank
met maximum van 6.000 frank en 25 hunner indivi
dueele depositos vanaf 10.000 frank. In de Provincie
steden, genoot het Crédit Anversois. bij de Nationale
Bank, van afhalingsmogelijkheden tot een bedrag van
ongeveer 20 millioen frank daarbuiten bedroegen de
normale kasvoorraden ongeveer 10 millioen frank.
Het is dus volstrekt zeker dat 's morgens op 2 De
cember 1939 het Crédit Anversois zijn betalingen niet
gestaakt had noch zijn krediet geschorst zag.
De 2° December, vervaldag, verliep normaal, 's Za
terdags op het gewoon sluitingsuur, 's middags, had het
Crédit Anversois overal in België aan zijn verplichtin
gen eer gedaan slechts 2 millioen van het krediet toe
gestaan door het Herdisconto- en Waarborginstituut
werden in den voormiddag verbruikt, en dienvolgens,
bleven 18 millioen beschikbaar om 12 uur.
Doch, om 11,55 u. juist, te Brussel, en om 12,20 u. te
Antwerpen, overrompelde het Parket onze lokalen zoo
wel in den Maatschappelijken Zetel - an Antwerpen, in
den Zetel van Brussel als in het meerendeel der Bij
huizen. Agentschappen of Bureelen, ten getale van na
genoeg 140. toebehoorende aan het CREDIT ANVER
SOIS over gansch het land Al de geschriften en doku-
menten werden er in beslag genomen 'en alle waarden
verzegeld. Te Brussel, werden de Afgevaardigde-Be
heerders en de leden van het Bestuurskomiteit door
de rechterlijke politie ter plaatse ondervraagd en over
al werden de zegels gelegd, zelfs op de publiek ver
huurde brandkasten. De aanwezige Afgevaardigde-Be
heerders en de leden van 't Bestuurskomiteit. alsmede de
vertegenwoordigers van het hooger besturend perso-
neel der Bank werden in 't begin van den namiddag
GROOTE MARKT YPER
ZONDAG 17 DEC., om 2 uur (Permanent)
De terugkeer op het doek
van MAURICE CHEVALIER in
met Erich von STROHEIM
Marie DEA Pierre RENOIR
Twee nieuwe liedjes gezongen door Maurice Chevalier
II Pleuraiten Mon Amour
Een UNIEK succes zonder weerga
DAARBIJ NOG
met Gloria BLONDELL en Donald REAGAN.
Een groote nieuwe fransch gesproken avonturen film.
KINDEREN NIET TOEGELATEN.
De Groote Producties passeeren in de Cinema FLORA.
NWWWPIWWWrtWPIWWyii'WKi'PWOW'IWWWW»
naar het Justitiepaleis geleid voor ondervraging door
den onderzoeksrechter. Om 2 J uur 's morgens van Zon
dag 3 December, werden de twee Afgevaardigde-Be
heerders, de Heeren Max Stevens en Joseph Plas, on
der aanhoudingsmandaat geplaatst wegens beschuldi
ging van valsche bilans en gebruik van valsche bilans.
Deze buitengewone feiten en de ruchtbaarheid die
erop volgde hadden als onvermijdelijk gevolg het voort
zetten der gewone aktiviteit van de Bank, op Maandag
4 December 1939, te beletten-
Ten einde de algemeene belangen die ons toever
trouwd werden te vrijwaren, zagen wij ons verplicht,
als eerste maatregel, het -voorloopig sluiten onzer win
ketten te bevelen en onmiddellijk bij den Griffier der
Handelsrechtbank van Antwerpen en bij het Beroeps
hof van Brussel, een aanvraag in te dienen tot het be
komen van betalingsuitstel met verzoek voor voorloopig
uitstel.
Uit hun natuur zelf, blijkt de ongemeene strengheid
der maatregelen gedurende het rechterlijk onderzoek
genomen tegenover het Crédit Anversoishun buiten
gewoon karakter wordt bewezen door hun klaarblijken-
de onevenredigheid tegenover de beschuldigingen die
eruit volgden.
Door de dagelijksche pers werd het nieuws verspreid
dat de twee Afgevaardigde-Beheerders aangehouden
werden voor de menigvuldige beschuldigingen van val
sche geschriften, gebruik van valsche geschriften, ach
terhoudingen en bedrieglijke bankbreuk. Dat is abso
luut onwaar de Beheerraad heeft de aanhoudingsman
daten gelezen der twee Afgevaardigde-Beheerders van
het Crédit Anversois, geteekend den 3 December rond
1-2 u. 's morgéns beide dragen als eenige beschuldi
ging beschuldigd van valsche bilans en gebruik van
valsche bilans
Wie de terminologie kent, gebruikt in het bankwezen
en bij het Gerecht, weet dat, in een geval als dit van
het Crédit Anversois, waar de opgeworpen moeilijkhe-
heden voortkwamen van het verslag opgemaakt op ver
zoek der Bankkommissie, verslag dat betwist wordt,
de beschuldiging «valsche bilans en gebruik van val
sche bilansalleenlijk moet aanzien worden als een
overzetting, in termen van boetstraffelijke proceduur,
der technische betwisting over de schatting van de ak
tieven der Bank. Met voorbehoud der kwestie van in
zicht. bij dergelijke beschuldiging, en deze vraag
moet niet gesteld worden bij het geval van beide Afge
vaardigde-Beheerders van het Crédit Anversois, voor
alwie ze kent, komt hun persoonlijke rechtschapen
heid niet ih 't gedrang.
Dienvolgens moet men zich afvragen uit welke bron
de dagbladen de inlichtingen hebben geput die hun
toelieten valschelijk te beweren dat er betichting was
van Valschheid in geschriften, gebruik van valsche
geschriften, achterhouding van geld en bedrieglijke
bankbreuk
Is het niet te betreuren dat geen enkele logenstraf
fing werd gedaan door de eene of de andere aangewe
zen overheid, ten einde den laster in deze beschuldigin
gen te doen kennen om dezen te weerleggen, en aldus
het uitbreiden en verergeren te beletten van de paniek
bij de clienteel van de Bank en tevens het vergrooten
tegen te gaan van de schade aangedaan aan de faam der
twee bedoelde Afgevaardigde-Beheerders alsook aan
deze van het Crédit Anversois.
Anderzijds, indien de instructie alleen de beschuldi
ging onthoudt van valsche bilans en gebruik van val
sche bilansdan vragen wij ons af en iedereen met
ons. hoe de genomen maatregelen kunnen verklaard
worden, maatregelen, welke niet alleen een zware kren
king moesten veroorzaken van de rechten van derden
vreemd aan de instructie, maar ook oogenblikkelijk de
werkzaamheden der Bank moesten stilleggen en alle
pogingen om haar redding te verzekeren moesten on
vruchtbaar maken.
Het is Waarblijkend, dat het eerste rèsultaat van het
ophefmakend optreden van het Parket in onze lokalen
geweest is de algemeene waarde van onze actieven te
verminderen, en zelfs er zekere elementen van totaal
te vernietigen. Zoo b. v. hebben vele onzer Agentschap
pen. hun vaststaande overname-waarde, die in geval
van normale likwidatie zou bewaard geworden zijn. ver
loren door het feit dat ze gesloten geworden zijn. zij
het slechts tijdelijk.
Zoo is het ook met kofferzalen, welke 25000 huurders
hebben, die meer dan één millioen jaarlijksch huur
geld betalen.
Hoe kan men verder begrijpen dat het noodig zou ge
weest zijn voor het onderzoek betreffende een zulke in
beschuldigingstelling, zegels te leggen te Brussel op al
de kofferzalen van het publiek en aldus de meest Waar
blijkende rechten van derden te schenden Voorzeker,
er werden, op ons onmiddellijk verzoek, maatregelen
genomen opdat deze zalen zonder uitstel zouden gede
blokkeerd worden, dit is te 8.30 u 's morgens op Maan
dag 4° dezer, gewoon openingsuur in werkelijkheid, en
welke moeite de personen gelast met de instructie ook
gedaan hebben om de zaak te bespoedigen, werd de toe
gang slechts te'11 ure opengesteld voor het publiek;
intusschen stond voor de bureelen van den Zetel van
Brussel een menigte, welke door de politie moest be
waakt worden, hetgeen het ^-handaal nog vermeer
derde.
De Beheerraad heefr vernpmen. dat de kommissies,
I door de instructie naar de provincie gezonden, op ze
kere plaatsen nog dubbel streng optraden. In een ze-
