8
Onze Aardrijkskundige Rubriek
VUURKRUISENBOND
Gevonden en Verloren Voorwerpen
Het Verlof onzer Soldaten
Burgerlijke Stand van Yper
Bal Parfumé der Coiffeurs
SOIRÉE DE GALA
ALLERHANDE NIEUWS
HANDBOOGSCHIETINGEN
(Vervolg)
XIV De groote Zeewegen in Nederland.
In de laatste maanden hebben de bladen dik
wijls de aandacht gevestigd op den benarden toe
stand waarin de haven van Antwerpen zich be
vond ten gevolge van de blokkade door Engeland,
blokkade welke vooral de neutralen treft. Ook
Nederland krijgt geducht zijn part van deze be
lemmering in den overzeeschen handel.
Nederland bezit zooals men weet een zeer be
langrijke koopvaardijvlootmeer dan 800 zee
schepen met een bruto-inhoud van 5.518.000 m3.
Ongeveer 105 geregelde diensten gaan van Ne
derland naar bijna alle deelen der wereld, ter
wijl de schepen van 140 buitenlandsche lijnen
geregeld de Nederlandsche havens aandoen. Van
de 739 schepen voorzien van stoom of motor zijn
er 115 jonger dan 5 jaar en 251 jonger dan 10 jaar.
De groote scheepvaart bedient zich hoofdzake
lijk van twee groote zeewegen de Nieuwe Wa
terweg en het Noordzeekanaal. Daarbij zijn dan
nog van minder belang, het Zeegat van Vlissin-
gen dit laatste althans voor Nederland en
de Eemsmonden.
De Nieuwe Waterweg, waardoor het Maaswa
ter afvloeit naar de Noordzee, is de zeeweg van
Rotterdam, Vlaardingen en Dordrecht. Het is een
open verbinding met de zee die bij vloed 11 m.
diep is, waardoor de grootste zeeschepen Rotter
dam kunnen bereiken. Deze haven had lang een
gebrekkige verbinding met de zeehet kanaal
van Voorne, gegraven tijdens de regeering van
Koning Willem I. bracht reeds een heele verbete
ring Rotterdam begon op te leven als handels
stad na 1830. Doch in 1866 werd aangevangen met
den aanleg van den Nieuwen Waterweg naar het
ontwerp van Ingenieur P. CalJand. Het was in
1872 geëindigd. Toen begon een tijd van grooten
bloei, vooral door de betrekkingen met Duitsch-
land. die na 1870 een der Europeesche mogend
heden werd. Sindsdien is Rotterdam de groote
woelige haven van Nederland geworden (meer
dan 600 000 inwoners) die sneller in bevolking
toeneemt dan Amsterdam (sedert 1900 met 80
De plaatsen langs den waterweg vormen één
groot nijverheidsgebied, van nog meer beteeke-
nis dan dat langs het Noordzeekanaal. Nergens
vindt men zooveel werven en machinefabrieken
als tusschen Schiedam en Dordrecht. Aan de mon
ding van den Nieuwen Waterweg ligt Hoek van
Holland, een gemeente die door Rotterdam werd
ingelijfd en die vooral personenverkeer op En
geland heeft. (Harwichlijn).
Het Noordzeekanaal verbindt Amsterdam met
de Noordzee. Reeds in de 17' eeuw beheerschte
Amsterdam den wereldhandel. Toen had echter
de scheepvaart plaats over de Zuiderzee en het
Marsdiep. Dat werd in de 19* eeuw beslist on
voldoende. In de 18' eeuw kwam een periode van
verval voor Amsterdam en het was slechts onder
de regeering van Willem I dat een deel van den
ouden glans van Amsterdam terug kwam, of
schoon sterke concurrenten optradenAntwer
pen en Rotterdam. In dien tijd ontstond het
Noordhollandsche kanaal en daardoor verbeterde
de toestand merkelijk. Maar slechts onder de re
geering van Minister Thorbecke bracht de aan
leg van het Noordzeekanaal de gewenschte op
lossing. Dit kanaal heeft een lengte van 29.6 km.,
en is 15 m. diep. (De Nieuwe Waterweg is 32 km.
lang en 11 m. diep). Het is een kanaal met één
groote sluis die van IJmuiden deze is 400 m.
lang, 50 m. breed en 15 m. diep, de grootste van
de wereld, zoodat zelfs een schip van 100.000 ton
tonder gevaar kan binnenvaren. Het is electrisch
verlicht en heeft slechts twee draaibruggen, die
steeds open zijn. (Dit is hier juist andersom als
alle andere bruggen, welke open gaan als.er een
trein over moet.) Te IJmuiden zelf omsluiten
groote pieren of havenhoofden de buitenhaven.
Zij staan steeds onder militaire bewaking, wat
begrijpelijk is daar zij een der voornaamste toe
gangswegen zijn van uit de Noordzee. Dit is even
eens het geval met den Nieuwen Waterweg. Se
dert 1930 is de groote zeesluis van IJmuiden door
de scheepvaart in gebruik genomenzij is groo-
ter dan de Kruisschanssluis te Antwerpen, groo-
t er dan de sluizen van het Suezkanaal en van het
Panamakanaal. Dat langsheen dezen modernen
waterweg de industrie ging bloeien lag voor de
hand. IJmuiden bv. heeft een zeer groot hoog-
ovenbedrijf met staalfabriek, terwijl andere
plaatsen scheepsbouwwerven hebben en machine
fabrieken. Vooral in de 19* en de 20* eeuw is
Amsterdam opgebloeid (bijna 800.000 inwoners),
vooral onder invloed van de betrekkingen met
Indië nochtans is er de scheepvaart geringer dan
te Rotterdam, doordat er zoo weinig doorvoer is.
Maar de Amsterdamsche handel overtreft den
Rotterdamschen. Voor den doorvoer naar
Du'tschland heeft Amsterdam het moeten afleg
gen tegen Rotterdam.
Deze twee zwaartepunten in de bedrijvigheid
van Nederland lijden thans geweldig onder de
or ^stige omstandigheden. In een volgende bij-
IEPER en OMLIGGENDE
Het Comiteit van de afdeeling leper en Omlig
gende, aanziet het als een aangenamen plicht, aan
de bevolking van leper, zijn rechtzinnigen dank
uit te drukken om de talrijke aanwezigheid op
de plechtige Jaarmis voor onze afgestorvene le
den, die plaats greep op Zondag 10 December 11..
om 9 u., in de kerk der Paters Carmelieten.
We maken van de gelegenheid gebruik om onze
leden aan te wakkeren, voor hun Oudstrijders-
belangen, zich steeds te wenden bij makker Theo,
6. Meenenstraat, Yper, die, in zake oudstrijders-
aangelegenheden, het beste ervan afweet, en al
tijd bereid is om onze leden met raad en daad bij
te staan. Namens het Bestuur:
De Schrijver, De Voorzitter,
A. Garain. L. Cambier.
Werden ten politiebureele aangegeven
Gevonden. Vrijdag 8 December, door M' De wulf
Léa, Tegelstraat, een paternoster en een sajetten zakje.
Door M. Molein Willy, Boterstraat, een caoutchouc
galoche
Door M. Debel Cyrille. politieagent, een sjerp.
Zaterdag 9, door M. Derave Albert, Janseniusstraat.
een ring in gechromeerd metaal.
Zondag 10, door M. Vandermeulen Elie. Dickebusch-
steenweg. een paar sajetten kinderhandschoenen.
Maandag 11, door Me Welvaert Rachel, Capucienen-
straat, een stoffen handschoen.
Door Mej. Lenoir Jacqueline. Kalfvaart. een paar
sajetten handschoenen.
Door M. Van Batenburg A van Elverdinghe, een
trouwring.
Dinsdag 12. door M' Degryse Martha, Meenenstraat.
een sajetten kinderhandschoen.
Woensdag 13, door Me Bracke Séraphine, Meenen-
steenweg. een wieltje van een remorque.
Door M. Vion Pierre, Boterstraat, een paternoster.
Door M. Wydock Gerard. Arsenaalstraat, een sjerp.
Donderdag 14. door M° Delbecque Rachel. Statie
straat, een boekentasch.
Verloren. Vrijdag 8 December, door M« Bostyn
Denise. Rijselstraat, een bruine kinderhandschoen.
Vrijdag avond. 8 December 11. een paar bruin lede
ren manshandschoenen, gewatteerd, Haiglaan, Elver-
dinghestraat. Leet of Korte Meersch. Terugbrengen
tegen belooning, Korte Meersch, 15.
Zaterdag 9. door Mevr. Bataille, van Poperinghe, een
donker blauwe sjerp en een paar zwarte lederen hand
schoenen.
Maandag 11. door M. Feys Henri, van Vlamertinghe,
vijf briefjes van honderd frank.
Dinsdag 12, door M. Mailliard Florent, Maloulaan, een
huisdeurslèutel.
Woensdag 13. door M® Baratto Simonne. van Waasten,
een pakje inhoudende 1 paar staffers. 1 paar kinder
schoenen, een handtasch. breiwerk en ondergoed.
Donderdag 14, door M. Decadt René, Dickebusch-
steenweg, een bril. Belooning voor den vinder.
Ten gevolge van het algemeen verzet dat te allen
kante opging tegen het besluit, waarbij het verlof van
5 dagen per maand in éénmaal moest genomen wor
den, heeft de Minister van Landsverdediging de kwes
tie herzien en een nieuwe regeling getroffen.
Voortaan mogen de soldaten kiezen tusschen een der
hiernavolgende regelingen, volgens ze hen best be
valt ofwel een verlof van vijf achtereenvolgende dagen
per maandofwel een verlof van twee dagen en een
van drie dagenofwel ook nog een verlof van één
dag per week.
De uren van terugkeer in het kantonnement worden
door den bevelhebber van het kantonnement vastge
steld.
Zoo sommige militairen den wensch moesten uitdruk
ken hun verloven van twee of drie maanden samen te
voegen om dan in eens van een verlof van tien of vijf
tien dagen te kunnen genieten, dan kan hen voldoening
gegeven worden.
van den 9 tot den 15 December 1939
GeboortenMasschelein Hubert, Recollettenpoort, 5.
van Dranouter. Fournier Noël, Recollettenpoort, 5,
van Wytschaete. Souvage Jacqueline, Recolletten
poort. 5, Kaaistraat. 7. Dewitte Andrea, Recolletten
poort, 5, Basculestraat, 46. - Lozie Gilbert, Zonnebeke-
steenweg, 328. Degraeve Maurice, Recollettenpoort,
5, van Sint Jan. Delanote Lucas. Recollettenpoort, 5,
van Vlamertinghe. Lemahieu Astrid. Recolletten
poort, 5, van Voormezeele. Meyfroodt Liliane. Recol
lettenpoort, 5, Meenensteenweg, 31.
Overlijden®Cornette Augusta. 66 j.. huishoudster,
echtg. Verfaillie Oscar, van Loo. Knockaert Maria-
Theresia. 81 j., z. b wed. Lesage Emile, Lindendreef,
22. Hullaert Albert, 6 m., Lindendreef 75. Pau
wels Renilda, 74 j., huishoudster, wed. Odent Polydo-
rus, Dickebuschsteenweg, 163. Bulcke Celesta, 54 j.,
landbouwster, echtg. Sticker Edouard, van Hoogstade.
HuwelijksbeloftenHector Loosvelt, telefonist, en
Sylvie Vierstraete, huishoudster, beiden te Yper.
René Vervaeke, vlaskoopman, te Kuurne, en Martha
Porrey. z. b„ te Yper. Edmond Vanhuffel, meubel
maker. te Yper, en Anna Decadt, dienstmeid, te Voor
mezeele. Cyriel Grimonprez beenhouwer, te Zille-
beke, en Laura Compernolle, fabriekwerkster, te Yper.
Tombola van 10 December 1939
Niet afgehaalde prijzen en Nummers.
880 532 136 452 999 299 341 992 44
720 353 309' 85 192 713
Deze prijzen kunnen bekomen worden tot 10"
Januari 1940 bij O. Pauwels, Meenenstraat, 5,
Yper. r
drage komen wij misschien nog wel eens terug op
het verdedigingsstelsel van Nederland dat vooral
de bescherming van deze "zwaartepunten beoogt.
Mercator
II nous revient que le 3 janvier prochain. aura lieu au
théatre communal une brillante soiree, organisée par
le 2° groupe du 2«' Régiment Léger, sous les auspices de
M. le Bourgmestre, au profit des soldats mobilisés de
la ville d'Ypres et de leurs families.
Cette soirée comportera un programme varié dé
théStre. musique et chant.
YPER. Auto door tram aangereden. Zaterdag
morgen, rond 10 u. 30, kwam de Heer Bruno Staessens,
koffiehandelaar te Roeselare, met zijn auto van de
Kalfvaart. waar hij een zijner klanten had bezocht,
naar de stad gereden. Gekomen nabij de buitenwande
ling. was zijn auto reeds op het tramspoor geëngageerd
toen hij plots bemerkte dat de buurttram Meenen-Yper,
komende van uit de richting van de Bascule, daar van
achter de huizenreeks uitgereden kwam. Het was ech
ter reeds te laat om een aanrijding te vermijden en,
spijts de pogingen zoowel van den trambestuurder als
van den autovoerder, werd de auto juist aan het linker
achterwiel door den buffer van de tram aangebeukt en
wel zoo geweldig, dat de auto op zich zelf droei en met
het achterste tegen de brugleuning van de buitenwan
deling geslingerd werd. Ge'.ukkigüjk werd dc auto
voerder. alsmede een dame die hem vergezelde, niet
gekwetst. Zijn 'rijtuig echter, een onlangs nieuwe luxe
wagen van het merk Dodge, had het linker achterwiel
geheel beschadigd, den slijkweerder platgedrukt als
mede den achtersten schokbreker gansch verwrongen.
Het is dank aan de sterke brugleuning, waarvan door
den geweldigen schok een betonnen paal gebarsten is,
dat de auto niet in de diepe gracht der buitenwande
ling terecht kwam. In de tram, die bestuurd- was door
Emile Vandamme. kwamen de enkele reizigers er met
den schrik van af. De rijkswacht kwam ter plaats het
noodige onderzoek doen en de tram kon vervolgens, met
ruim een half uur vertraging, de reis voortzetten.
Un Solo-Slem. fut joué le 2 Décembre 1939 a l'hötel
«Au Soleil», par le Gendarme Daelem Jean, avec
7 coeurs, as, roi, 10-9-7-5-3. 6 piques, as, roi. dame.
10-9-8.
PartenairesMaréchaux des logis Maréchal Charles.
Martin Omer. et Molein Oscar.
TémoinsLieutenant Hallaux, Van Neste Modeste.
Wielrijder door auto omvergeworpen. —- Dinsdag,
korts vóór den middag, kwam de 17 jarige Robert
Valcke. wonende te Boesinghe. per velo van de Mee
nenstraat naar de Groote Markt gereden, waar hij de
daar aansluitende staatsbaan indroei om zoo langs de
Dixmudestraat huiswaarts te keeren. Van uit de rich
ting der Rijselstraat kwam op hetzelfde oogenblik een
autocamion, met bierflesschen geladen en bestuurd door
Henri Vanpeteghem. in dienst zijnde van Gerard Clae-
rebout, handelaar te Wytschaete, die op de Groote
Markt eveneens de baan naar de Dixmudestraat in
droei, doch opeens zijn koers veranderde naar de
Korte Thouroutstraat toe en alzoo den wielrijder aan
reed. De jongen werd ten gronde geworpen en aan den
rechterkant van het hoofd gekwetst. Zijn rijwiel werd
zwaar beschadigd. De politie deed de noodige vaststel
lingen.
Schuilplaatsen. Vroeger werd er door het stads
bestuur aangekondigd dat er verscheidene schuilplaat
sen zouden ingericht worden waar de bevolking zich
bij gebeurlijk luchtalarm zou kunnen schuilen. Thans
is men bezig een deel van den heropgebouwden Wes
tervleugel der Halle met dat doel in te richten, door er
namelijk tot op een zekere hoogte zakjes zand vóör
de deuropeningen op te stapelen. Er was ook nog be
sloten geworden in verscheidene wijken van stad loop
graven te delven, werk dat door de werkloozen zou
uitgevoerd worden doch hiermede werd tot hiertoe
nog geen aanvang genomen.
WÓESTEN. Tuinbouw. - Op Dinsdag tweede Kerst
dag. wordt de verjaring onzer stichting gevierd op een
buitengewone vergadering, die met een noenmaal in de
Tramstatie haar aanvang zal nemen. De leden spaar
ders worden dus verzocht op Zondag 17 December tus-
schenin de missen hun vereffening bij den voorzitter te
doen. De leden die gemobiliseerd zijn laten hun vrouw
bij den voorzitter komen. Rond 2 ure begint de alge-
meene vergadering met den heer Delfosse als voor
drachtgever. Een mooie tombola met fruitboomen wordt
er verloot. Het verslag van het verloopen jaar komt aan
de beurt en eindelijk de vernieuwing der lidkaarten.
Gezien het groot belang dezer vergadering, zal geen
enkel lid willen afwezig zijnzelfs zullen nog veel
nieuwe leden zich laten inschrijven, daar onze lande
lijke bevolking haar moestuin naar waarde weet te
schatten en streeft naar meer en beter, 't Is in aller
belang.
POELCAPELLE. Te Gent verongelukt. De 43
jarige aannemer Jules Masschelein was verleden week
voor zaken naar Gent gereisd, waar hij plaats nam op>
de tram om zich naar Lovendegem te begeven. Onder
weg echter is het portier, waartegen hij leunde, open
gegleden, zoodat hij van de tram stuikte en zwaar ten
gronde viel. Daar hij zich slechts licht bezeerd scheen
te hebben aan het hoofd, vervolgde hij zijn weg. doch
later verergerde zijn toestand zoodanig dat hij naar
een kliniek moest overgebracht worden, waar hij en
kele uren na zijn aankomst aan de gevolgen der opge-
loopen schedelbreuk overleed.
Ongelukkige val Bij het afstappen van zijn vracht
auto deed de biervoerder P. Verfaillie, in dienst bij
brouwer Nevejan. tijdens zijne bestelronde zoo een
ongelukkigen val dat hij zich den enkel brak en naar
een heelkundig gesticht moest overgebracht worden.
MOORSLEDE. Ongeval. De genaamde Desmedt
Gabriel, die per rijwiel huiswaarts gereden kwam,
is op een wagen gebotst en werd in zijn val over ge
heel het lichaam gekwetst.
ZONDAG 17 DECEMBER 1939
Om 2 i uur YPER, herberg De Stad Veurne bij
Paul GoetgheluckOppervogel 80 fr. 2"' oppervogel
schoonen haasTwee zijdvogels, elk 40 fr.Twee kal
len. elk 20 fr.Kleine vogels 15 fr. Inleg 18 fr.
Om 2 uurKEMMEL, bij Gaspard Vandevoorde,
ten voordeele der behoeftige gezinnen en der gemobili-
seerden Oppervogel 70 fr. en een konijn Twee zijd
vogels, elk 30 fr. en een konijn Twee kallen, elk 15 fr.
en een konijn Zes hoekvogels. elk 5 fr. en een konijn
Kleine vc.els 10 fr.Alle 10 schutters een bijkomende
vogel van 15 fr. Inleg 15 fr.
ZONDAG 31 DECEMBER
Om 2 j surYPERViaamseh Huis.
