3
Naamdagen.
2©n.
Maan.
Maanstanden.
Herdenkingen.
Voor de Keuken
Enkele recepten.
Enkele nagerechten.
Enkele bereidingen bij het verplegen
van zieken.
Enkele raadgevingen bij het verplegen
van zieken.
Nog goed om weten.
vail 14 lo4 20 Januari 1940
Zondag 14 JanuariHilarius, Felix-Nolascus.
Maandag 15 JanuariPaulus, Maurus.
■insdag 10 JanuariMarcellus.
Woensdag 17 JanuariAntonius
■onderdag 18 Januari Prisca.
▼rijdag 19 JaduariGudula, Sulpicius, Ursmarus.
Zaterdag 20 JanuariFabianus, Sebastianus.
Zondag 14 Januari
Maandag 15 Januari
•itfsdag 16 Januari
Woensdag 17 Januari
■onderdag 18 Januar
Vrijdag 19 Januari
Zaterdag 20 Januari
Zondag 14 Januari
Maandag 15 Januari
■insdag 16 Januari
Woensdag 17 Januari
•onderdag 18 Januari
Vrijdag 19 Januari
Zaterdag 20 Januari
■erste kwartier17 Januari, te 18 u. 21 m
Volle maan 24 Januari, te 23 u. 22 m.
Laatste kwartier31 Januari, te 14 u. 47 m.
Nieuwe maan 8 Februari, te 7 u 45 m.
14 JANUARI
1416. Inhuldiging te Leuven van den 14 jarigen
hertog Jan IV van Brabant.
1858. Aanslag op Napoleon III door Orsini.
1898. Begrafenis te Namen van Alexander Henne,
Belgisch geschiedschrijver.
1935. De koning van Irak opent plechtig de pe-
woleum-buisleiding vanMoessoel naar Tripolis en Haïfa.
15 JANUARI
1822. Geboorte te Parijs van den Franschen blij
speldichter Molière, wiens eigenlijke naam was Jean-
Baptiste Poquelin. Molière was, zooals Shakespeare,
tevens tooneelschrijver en tooneelspeier. Hij schreef een
aamal meesterwerken die, in alle talen overgezet,'clas-
siek gebleven zijn o. a. Les Précieuses ridicules «Don
Juan Le Misanthrope L'Avare», Tartufe «Les
fommes savantes», «Le malade imaginaire». Het is ter
wijl hij dit laatstgenoemde stuk te Parijs speelde, dat
Molière in 1673 stierf.
1800. Tijdens de Fransche overheersching werd de
katholieke eeredienst in Vlaanderen vervolgd (Juli 1794
lot FeDruari 1795). Op 15 Januari 1800 werden de ker
ken heropend, en het volk mocht er bidden, doch de
priesters moesten zich nog schuil houden. Eerst in 1801
kwam door een concordaat van Paus Pius VII alles te
rug in orde.
1809. Geboorte te Besangon van den Franschen so-
eialist Pierre-Joseph Proudhon, een der grondleggers
van de theorie van het anarchisme. Hij overleed in 1865.
1812. Een dekreet van Napoleon regelt de fabricatie
in Frankrijk van suiker uit beeten.
1868. Eerste vertooning te Parijs van Médeein
malgré luivan Molière, op muziek van Gounod.
1866. Geboorte van den Franschen schrijver Louis
Bertrand. Hij schreef romans in den trant van Flaubert
en biografieën o. a. Saint Augustin
1904. Prins Hendrik der Nederlanden wordt te Ber
lijn door den keizer tot Ridder van den Zwarten Ade
laar gewijd.
1919. Liebknecht en Rosa Luxemburg vermoord.
1935. Het Aloïsi-comiteit van den Volkenbond wijst
iMt Saargebied aan Duitschland toe.
1937. De lijkplechtigheden hebben plaats van Baron
dc Borchgrave, zoon van den Belgischen diplomaat, ver
moord in Spanje.
16 JANUARI
1305. Er wordt een overeenkomst gesloten tusschen
Filips de Schoone en de Vlamingen. Deze overeenkomst
wordt door het Vlaamsche volk het «Verdrag van on
gerechtigheid genoemd.
1556. Troonafstand van Keizer Karei, waarna hij te
VEssingen inscheepte om zich naar Spanje te begeven,
waar hij in 1558 in het klooster Sint-Joest overleed.
1599. Overlijden te Londen van den dichter Edm.
Spenser. Geboren in 1552.
1774. Geboorte van Thérèse Figueur te Talmay
•Goudkust), genoemd Sans Géne».
1869. Strijd van Corogne (Spanje) waarin de veld
heer Soult de Engelschen in zee terugdrijft.
1944. Paul Singer geboren.
1891. Overlijden te Pari;s van den toondichter Léo
■elibes, geboren in 1836 te Saint-Germain-du-Val.
1903. Overlijden te Gent van Julius-Pieter Vuyl-
steke, aldaar geboren den 10 November 1836. Hij was
advokaat en later boekhandelaar. Hij is van groote be-
leekenis als liberaal en vurig Vlaamsch strijder, die het
•erst op Vlaanderen's ekonomischen nood den nadruk
legde, Ook als schrijver was hij verdienstelijk. Zijn
gedichten «Zwijgende Liefde» (1860), «Uit het Stu
dentenleven (1868) werden onder Heine's invloed ge
schreven. Wij hebben daarenboven van hem enkele ge
schiedkundige werken, die in stevig gebouwd proza ge
schreven werden en waaronder het bijzonderste is
Oorkondenboek der stad Gent (1900).
1906. Eerste bijeenkomst van de Conferencie van
Algeciras, ter bespreking van de Marokkaanschè kwestie.
1920. Alkoholverbod in Noord-Amerika.
1935. Mussolini neemt de portefeuille van koloniën
ia eigen handen. De koloniale minister, Generaal de
Bono, wordt tot hooge Commissaris van de beide Ita-
liaansche bezittingen Eritrea en Somaliland benoemd.
17 JANUARI
1169. Dood van Diederik van den Elzas, graaf van
▼Iaanderen.
1706. Geboorte te Boston van den Noord-Ameri-
kaanschen staatsman en natuurkundige Benjamin Fran-
khn. Als staatsman streed hij voor de zelfstandigheid
der Amerikaansche kolonies, nam in 1776 deel aan de
Opgang
7 u 41
7 u 40
7 u. 39
7 u. 38
7 u. 37
7 u. 36
7 u. 35
Opgang
9 u. 31
9 u. 54
10 u. 17
10 u. 41
11 u. 08
11 U. 40
12 u. 18
Ondergang
16 u. 02
16 u. 04
16 u. 05
16 u. 07
16 u. 08
16 u. 10
16 u. 12
Ondergang
21 u. 33
22 u. 35
23 u. 38
0 u. 41
1 u. 45
2 u. 50
onafhankelijkheidsverklaring der Vereenigde Staten,
en bracht als gezant te Parijs een verbond met Fran-
r.jk tot stand. Als natuurkundige was hij de uitvinder
van den bliksemafleider. Zelfs schreef hij Spreekwoor
den van den ouden Hendrik Hij overleed te Philadel
phia in 1790. Onder zijn buste beitelde men 'het latijn-
sche spreekwoord Eripuit coelo fulmen, sceptrumque
tyrannis('t Hemelsche roofde hij het vuur, den ti
rannen ontwrong hij den geesel).
1793. Lodewijk XVI wordt ter dood veroordeeld.
1801. Bonaparte beveelt Generaal Turreau de Sim-
plon baan te maken.
1891. De historicus Georges Bancroft overlijdt te
Washington. Was geboren in 1800. Hij schreef de Ge
schiedenis der Vereenigde Staten.
1906. Armand Fallières word tot president van de
Fransche Republiek verkozen.
1913. Edmond Poincaré wordt verkozen tot Presi
dent van de Fransche Republiek.
1929. Vrijlating van den ter dood veroordeelde Dr
August Borms.
18 JANUARI
1100. Dood van Godfried van Bouillon, hertog van
Neder-Lotharingen. Omstreeks 1060 ontving hij het her
togdom ten geschenke, behaalde grooten roem in den
oorlog voor keizer Hendrik IV van Duitschland tegen
Rudolf van Zwaben. In 1096 trok hij met den eersten
kruistocht naar het Heilig Land, werd na de verovering
van Jerusalem in 1099 tot koning van het nieuwe rijk
Jerusalem gekozen, weigerde echter de koningskroon te
dragen ter plaatse waar Christus de doornenkroon ge
dragen had en vergenoegde zich met den titel van be
schermer van het Heilig Graf. Hij overwon ook den
sultan van Egypte in de vlakte van Askalon en werd al
dus meester van geheel Palestina. Hij deed wetten ont
werpen en regelde de aangelegenheden van het nieuwe
rijk
1547. Kardinaal Pierre Bembo overlijdt te Venetië.
Geboren in 1470.
1689. Geboorte, bij Bordeaux, van den Franschen
schrijver en wijsgeer Montesquieu (Charles de Secon-
dat, baron de), die in 1755 te Parijs overleed. Hij maak
te vooral naam met zijn werken Lettres Persanes
L'Esprit des Lois De la grandeur et de la déca-
dence des Romains
1803. Overlijden van Mejuffer Clairon, befaamde
tooneelspeelster, die ten tijde van Voltaire in het treur
spel uitmuntte.
1871. Willem van Pruisen wordt uitgeroepen tot
keizer van Duitschland.
Overlijden van de eerste prinses Josephine, doch
ter van den Graaf van Vlaanderen.
1909. Dokter Sven Hedin, belast met het onderzoek
van de onbekende streken van Tibet, komt te Stockholm
aan.
1921. Aardbeving in Albanië.
1937. In Spanje wordt door het kabinet Largo Ca-
ballero een dekreet uitgevaardigd waardoor al de bui-
tenlandsche vrijwilligers, die in regeeringsrangen strij
den, automatisch tot de Spaansche nationaliteit genatu
raliseerd worden.
19 JANUARI
1526. Isabella van Oostenrijk sterft te Gent.
1798. Geboorte te Montpellier van den mathema
ticus en wijsgeer Aug. Comte. Gestorven in 1853.
1857. Te Parijs wordt voor het eerst Rigoletto
vertoond, opera van Verdi en Piavé, naar Hugo's Le
Roi s'amuse
1880. Overlijden van Jules Frfvre. Geboren te Lyoa
in 1809. Was staatsman en minister in 1870.
1909. Aardbevingen te Smyrna en te Phocea.
1937. In België komt men tot een akkoord in de»
arbeidsduur der Belgische mijnen, die per week op 46
uur gebracht wordt
1940. Nationale Feestdag te Honduras.
20 JANUARI
1256. Het Engelsche Lagerhuis komt voor het eerst
bijeen.
1654. Geboorte te Duinkerke van Michel de Swaen.
een der bijzonderste Vlaamsche dichters uit Fransch-
Vlaanderen. Hij was arts en overleed te Duinkerke den
3 Mei 1707. Hij schreef o. a. De Menschwordingh een
drama en De gecroonde Leersse een klucht. Hij staat
onder den invloed van Vondel, zonder hem echter slaafs
na te volgen.
1775. A. M. Ampère, Fransche natuur- en wiskun
dige, wordt te Lyon geboren. Gestorven te Marseille
in 1836
1783. De onafhankelijkheid van de Vereenigde Sta
ten wordt erkend.
1793. Overlijden van Lepelletier, die te Parijs ge
boren werd in 1750.
1813. C. M. Wieland overlijdt te Weimar. Was dich
ter en wijsgeer van beteekenis. Geboren in 1733. Schreef
o. m. De Duitsche Vrijwilliger
1872. Thiers biedt zijn ontslag aan als president
van Frankrijk. Dit ontslag wordt echter niet aangeno
men.
1936. Dood van den Engelschen koning George V,
die reeds sedert 1910 over het Britsche Keizerrijk re
geerde. Hij werd geboren in 1865 te Londen en liet zich
in 1911 te Delhi tot keizer van Indië kronen.
1938. Huwelijk van Farouk. koning van Egypte.
OPGEVULDE EIEREN MET LEVERPASTEI.
6 eiers, 1 doosje leverpastei, 1 lepel boter, peper, zout,
citroensap.
BereidingDe hardgekookte eieren pellen. Daarna
doorsnijden in de lengte. De dooiers uitnemen en men
gen met leverpastei, boter, peper, zout en een weinig
citroensap. Vult hiermede de eiers op en schikt op een
schotel met salade en mayonnaise.
HARINGFILET. - 6 pekelharingen, boontjes, 1 tomaat,
salade, ajuin, mayonnaise.
BereidingDe rug van de haringen uitnemen, laten
ontzouten en wit trekken in melk. Op een schotel schik
ken, garnieren met wit gekookte boontjes, tomaten-
schijven en saladeblaadjes. Overigens met mayonnaise
overgieten, waarin gehakte ajuin werd bestrooid.
OPGEVULDE AJUINEN. 6 schoone ajuinen, 250 gr.
gehakt vleesch, 1 ei, peper, zout, kruidnoot, 50 gr. boter.
Bereiding Pelt de ajuinen. Haalt het binnenste uit
en vult met het gehakt vleesch, dat gemengd is met het
ei, peper, zout en kruidnoot. In een braadpan schikken
en met boter of. vet braden in den oven. Van tijd tot
tijd overgieten met de saus. Breekt een weinig bloem in
azijn en roert het bij de saus. Laat eventjes doorkoken.
RIJSTTAART. 2 1. melk, 250 gr. rijst, 100 gr. suiker,
3 eieren, gedroogde citroenschil, zout.
BereidingDe rijst wasschen eji gaar koken in melk
met de citroenschil, die fijn gesneden is. De suiker, een
snuifje zout en de eierdooiers goed mengen. Voegt daar
bij het stijfgeslagen eiwit. Een taartenplaat goed be
strijken met boter, bestrooien met paneermeel, vullen
met de rijstpan en in een warmen oven een uur laten
bakken. a
MOKKAGEBAK. 125 gr. suiker, 5 eieren, 80 gr.
bloem, 20 gr. aardappelbloem, geraspte citroenschil.
Voor de room 125 gr. boter, 125 gr. poedersuiker, kof-
fieextract van 25 gr. koffie, 1 ei.
BereidingEerst het gebak. Roert de eierdooiers, de
citroen en de suiker goed dooreen totdat de dooiers
schuimig zijn. Klopt nu het eiwit stijf. Vermengt de
dooiers, afwisselend met wat meel en een gedeelte eiwit.
Doet nu de massa in een beboterden schotel, waarin
bloem gestrooid is en bakt gedurende 3/4 uur in een
warmen oven.
Nu de room. Roert de suiker in het ei en laat smel
ten. Werkt er de boter onder met een houten lepel. Ver
mengt daarna met koffie extract dat eerst afgekoeld is.
Snijdt nu het gebak middendoor en belegt met een
laag mokkaroom. Garniert nu den bovenkant met een
boterspuit
CITROENWATER. Kookt een glas water, voegt er
4 klontjes suiker bij. Laat afkoelen. Voegt daarbij het
citroensap. Giet door een fijnen doek. Voor oranjeap
pelwater wordt zooals voor citroenwater te werk ge
gaan.
WARME WIJN. 1/4 liter wijn met kaneel verwar
men tot hij bijna kookt. In een glas gieten. Een schijfje
citroen en 60 gr. suiker bijvoegen.
EEN GROG. Een schijfje citroen en 25 gr. kandij
suiker in een glas plaatsen, 3/4 van een glas water zoo
warm mogelijk erover gieten. Het glas dan vullen met
rhum.
LINDETHEE. - Een glas water laten koken. Giet het
warm op een vingergreep lindebladeren en een weinig
kalisiehout. Laat 6 minuten trekken. Giet dan door ee»
teems. Voegt daarbij een weinig suiker naar beliefte.
Een tweede bereiding is dezeHet water met linde
bladeren en kalisiehout samen laten koken en suiker
bijvoegen. Daarbij kan men een koffielepel lijnzaad
voegen. Dat maakt de thee verfrisschend en afvoerend.
EIERMELK. Eierdooier kloppen, langzaam de ge
kookte, warme en gesuikerde melk bijvoegen. Voort
durend de melk roeren.
CHOCOLADEMELK. 35 gr. chocolade in een wei
nig water smelten. Een tas kokende melk met suiker
bijvoegen,
ROOM VOOR ZIEKE MENSCHEN. (flan).
1/8 liter melk, 1 ei, 5 stukjes suiker, 10 gr. boter. De
melk laten koken, suiker bijvoegen en al roerende de
kokende melk in het geklopt ei gieten. In een geboter-
den vorm laten bakken tot het vast zij (omtrent 16
minuten).
1) De dranken of spijzen die moeten genomen wor
den, moeten de juiste warmte hebben als men ze de»
zieke geeft, zoodat deze niet moet wachten.
2) De spijzen en dranken worden niet in de kame»
gereed gemaakt waar de zieke zich bevindt.
3) Men zorge de raadgevingen van den dokter stipt
na te gaan.
4) De geneesmiddelen worden stipt op den aange-
duiden tijd gegeven. Men stelle niet uit, met de veront
schuldiging. dat men iets anders bezig is.
5) Men vermoeie den zieke niet te veel door nutte
loos gepraat.
ENKELE KLEINE BESPARINGEN. Lucifers moe
ten tegenwoordig gespaard worden. Denkt ge aan het
volgende Legt de gebruikte houtjes op een bakje e»
steken we de volgende gaspitten aan met het vuur va»
de eerste. Daarvoor gebruiken we die houtjes.
CITROENEN worden vóór het uitpersen zeer dun ge
schild, zoodat zich geen wit aan de schil bevindt, daar
na in kleine stukjes gesneden en laag om laag in ee»
goed afgesloten fleschje, b. v. een stopfleschje. bewaard.
Men heeft dan steeds een smaakje bij de hand voo»
pudding, vla of gebak.
Aanschaffing van Glas- of aardewerk kost geld.
Daarom denkt eraan voorzorgen te nemen voor het
gebruik.
Bij het bereiden van pudding of vla, gebeurt het wel
eens dat ze warm in een schotel gegoten wordt met het
gevolg dat de schotel springt. Dan gaat niet alleen de in
houd, maar ook de schotel verloren. Daarom denkt er
aan eerst een natten doek op het aanrecht te leggen e»
de schaal vóór het gebruik hierop te plaatsen. Het
zelfde dient gedaan bij het vullen van jampotten en io-
maakglazen
