CINEMA «FLORA»
Terreur a l'Ouest
Les Cadets de Virginie
HET VRAAGSTUK DER
BEVOORRADINGEN BELGIË
5
JAMES CAGNEY
(Vervolg)
.'■"Vil V''-
We brengen er 64.000 ton voort, alswannéer
•nze. behoeften van ongeveer 65.500 ton zijn.
jUaSWe ontvangen er van het buitenland 23.500 ton
We voeren 3.4Q0 ton reuzel in,
We moeten de noodige oliehoudende vruchten koopen
in hét Buitenland voor het vervaardigen van olie, mar
garine en zeep. De invoer van oliehoudende vruchten is
van 25&609 ton
Voor-de suiker zijn-onze totale behoeften van 230.000
ton. Dit jaar zullen ze ruim voldaan zijn, des te meer,
daar er regelmatig voor 8 a 10.000 ton kongoleesche
suiker in België binnenkomt.
Het is onnoodig te doen opmerken dat we in het bui
tenland de rijst, de koffie, de cacao, het zout en al de
uitheemsche vruchten moeten koopen.
We hangen dus, voor hoofdzakelijke produkten, groo-
telijks af van het buitenland.
DE STOCKS
In den loop van den zomer van 1939, had de Regee
ring schikkingen genomen, om in België zekere stocks
van onmisbare produkten aan te leggen. Gewoonlijk
heeft de handel slechts reserven voor de onmiddellijne
behoeften van de klienteel. Hét geld wordt niet nutte
loos roerloos gemaakt. Het was dus noodig reserven sa
men te stellen om de schaarschte te vermijden in geval
van moeilijkheden bij hèt zeèvervoer, of bij het ont
breken van produkten op de buitenlandsche markten.
De bevoorrading is op het hoogste peil gebracht ge
worden dat de handel dragen kon. Ziehier enkele voor
beelden.
Bij het begin van den oorlog bestond er in uitheem
sche tarwe
60 000 ton graan bij de invoerders.
801X10 ton. bij de molenaars.
29 000 ton bloem, 't is te zeggen 30.000 ton graan bij
de bakkers voor 10 15 dagen verbruik.
Totaal in verbruikdagénzestig tot vijf en zestig
dage*.
Daarbij de inlandsche oogst450 a 500.000 ton.
Vetstof: een stock voor drie maanden werd samenge
steld bij de fabrikanten van margarine.
In de brouwerijen werd een stock van grondstoffen
voorzien voor 6 maanden
Meelspijzen6 weken.
Tafeloliën3 maanden.
Kakaoboter6 weken.
Harde zeep3 maanden.
Tabak6 maanden.
WAT GEWERD ER VAN DIE STOCKS SEDERT
1» SEPTEMBER r
De abnormale inkoopen van de verbruikers en de
soms aanzienlijke vertragingen die onze scheepsladin
gen te lijden hadden ten gevolge der Britsche controle,
hebben zware gevolgen gehad voor onze stocks in de eer
ste dagen van den oorlog. De voorzorg, welke men ge
nomen had in den loop van den zomer, heeft dan zijn
gelukkige uitwerking doen gelden. De stocks hebben
hun rol van regeling kunnen volbrengenzonder ooit
gansch uitgeput te zijn, zijn ze heden terug op hun pri
mitief peil gebracht, en hebben zelfs dit peil over
schreden.
Tot voorbeeld zal ik eenige cijfers der telling voor
leggen tot dewelke overgegaan werd op 1 December.
S*ekjes50 dagen.
Koffie100 dagen.
Bitterpeeën165 dagen.
Tafelolie85 dagen.
Gekondenseerde melk 135 dagen.
Peuer300 dagen.
Zeep'in poeder187 dagen.
Deze cijfers hebben a'leenlijk betrekking op de hoe
veelheden in het bezit der groothandelaars men moet
er dus de hoe vee'heden bijvoegen die bij de partikulieren
en de kleinhandelaars aanwezig zijn.
Gebrek werd slechts vastgesteld op de volgende pro
dukten zout, bruine zeep garen en stek'es. Deze twee
laatste hebben nooit ontbroken in het land, maar de
vervoermoeilijkheden door de opeisch'ng der voertui
gen veroorzaakt, en de uitzinnige inkoopen gedaan
door sommige huishoudsters, d'e dachten dat de t:jd
van 1914 teruggekeerd was. hadden de kleinhandelaars
uitgeplunderd.
In werkelijkheid s'eehts het zout en de brume zeep
ziin de waren die waarlijk ontbroken hebben Heden is
de toestand geheel geregeld. Sindsdien hebben we ons
lerug kunnen voorzien van lijnzaad, noodig tot het ver
vaardigen van zwarte zeep. en we hebben belangrijke
boeveelheden zou' ontvangen, ingevoerd van Duitsoh-
tand, Holland Frankrijk en Soanie. Zekere wa-en zoo
als kakaoboter hebben tijdelijk ontbroken aan de fabri
kanten. die in sommige p'aatsen hun chocolade fabri-
kat:e hebben moeten stopzetten, maar chocolade zelf
beeft er noo't ontbroken.
Om on regelmatige en stiote wi'ze de belangrijkheid
der stocks in het land te kennen, hebben we op be-
paa'de tijden tellingen geboden bij de gross'ster en de
grootwarenhuizen. Zoo kunnen we met juistheid de be
langrijkheid van onze reserven volgen Om deze te ver-
hoogen. voor zooveel de zeehandel n:et moeilijker
wordt, denken wij er aan de groothandelaars het aan
leggen van meer belangrijke stocks op te dringen.
Onlangs hebben we de stoekaee-overeenkomst. die
we hadden met de tarwe invoerders, met dr:e maanden
verlengd Het ware moeilijk op d't gebied ve-der te
gaan. zonder ernstige hindernissen tegen te komen, daar
we gebrek zouden lijden aan de noodige plaats om de
waar -te stockeeren.
MAATVgORi CV OM A AN DE BEHOEFTEN
VAN HET LAND TE VOLDOEN.
Nu dat we de behoeften en de stocks kernen wat
<Fent er gedaan om deze laatste oo het hoogtereil van
de eerste te brengen Deze die den oorlog 1914-1918
medegemaakt hebben in bezet geb'ed hebben gedaeht
dat het Ministerie van Bevoorrading een pol:t:ek van
aankoop door den Staat zou gevolgd hebben. Dit was de
formule in den beeinne bedacht, 't Is deze d:e somrrr'ge
landen, zooals Holland, in een zekere mate doorgevoerd
bebben. Ik heb verkozen vertrouwen te schenken aan
den onde-remmgsgeest van onze invoerders en van onze
groothandelaars. Door regelmatige kontaktneming met
de lnvoerhuizen. door zooveel mogelijk de hinderpalen
uit den weg te ru:men. welke de oorlog aan hun werk
zaamheid bracht door samenwerk'ng met de D'ensten
van Zeewezen en Buitenlandsche Zaken, zijn we er in
ges'aaed zonder één ton waar te koopen. meer belang
rijke stocks in het land te handhaven, flan we oo:t te
voren gekend hebben. Natuurlijk moest men enkele
maatregelen nemen, eerst om hetgeen in het land was
te behouden, en vervolgens om het op zijn maximum te
gebruiken.
Wij, hebben den uitvoer van alle voedingswaren aan
"vergunning onderworpen. Practi&ch wordt geen enkele
vergunning op de voedingsprodukten toegestaan, uitge
nomen op eiers en chicoreien, waarvan onze produxtie
meer dan voldoende is
Wij hebben maatregelen genomen om onze landbouw-
produktie op haar maximum te gebruiken. Daarom
hebben we sliet verbruik van tarwe door de dieren ver
boden wlifeftebban rittsgeiijks op het builen der bloem
een ekonorfttsefr percent vastgesteld. De molenaar moet
alles van de bloem behouden wat de mensch kan ver
bruiken, maar niets meer. Dit geeft geen zwart brood,
doch nauwelijks heel licht bruin brood, zoodanig dat
deze maatregel U wellicht niet opgevallen is. Daarbij,
het is redelijker hët afval van het graan, dat de mensch
niet nuttig kan verbruiken, voor het veevoeder te be
stemmen.
Laten we eventjes over de gebruikte methode, en de
bekomen uitslagen uitwijden
Het fon'damenteel princiep was: eerst en vooral de
indringing van den Staat te beletten op een bijzonder
ingewikkeld ekonomisch gebied, en zooveel mogelijk
vrijen en normalen teugel te laten aan het privaat ini
tiatief.
De reden waarom deze methode werd verkozen bo
ven deze van het tot stand brengen van StaaFs orga
nismen, is dat de politiek van veiligheidsstocks in
voedingsprodukten begonnen was op het einde van de
Lente van 1939. 't is te zeggen op een oogenblik waarop
niet alleen de vrede nog heerschte, maar waarop men
nog voorzag dat ze zou gevrijwaard blijven.
Van dan af, terwijl we voldoende veiligheidsstocks
verzekerden (voor een minimum van drie maanden) voor
de meeste voedingsprodukten, waarvoor we grootelijks
van het buitenland afhangen, moesten we betrachten dat
deze politiek niet tegenstrijdig werd met het behoud van
een commercieele werkzaamheid en normale uitwisselin
gen. Zoo behielden we aan het werk al dezen die in nor
male tijden leven met deze verschillende werkzaamhe
den, zoowel bij den invoer als bij de verdeeling, en we
verzekerden voorwaarden om mede te dingen, die zich
in de praktijk gunstig voor den verbruiker hebben ver
openbaard, en die ontegensprekelijk ook van een be
tere opbrengst waren voor de algemeene ekonomie.
Een andere reden, en waarlijk ook van overwegend
belang, heeft de oplossing der bewaakte vrijheid doen
verkiezen: de Staat kon den last, noch het gevaar
van stocks te financieren niet dragen.
Ons land mag met recht er over roemen, het eenige te
ziin waar de Staat in geen enkel spoor van financiering,
noch waarborg tegen handelsgevaar, en zelfs tegen oor
logsgevaar medegesleept werd,
Hoe heeft België zich stocks van aanlassching kun
nen verzekeren, in het algemeen belangrijker dan deze
van zekere van onze naburen, die nochtans rijker zijn
dan wij
Er is geen ekonomische vereeniging die niet om de
een of andere reden, in den loop van deze laatste jaren,
heeft moeten beroep doen op den bijstand der Open
bare Machten, 't zij het ging om bescherming tegen de
buitenlandsche mededinging, 't zij om de verdeeling van
de blnnenlandsche produktie zelf.
Daar de Regeering ter zake een kostbaren steun
gegeven heeft aan de nijverheden, was het billijk dat
ze, in ruil. hen zekere lasten oplegde voor de stocks.
Het was haar des te meer toegelaten zulks te doen, daar
de lasten die uit het aanleggen der stocks voortvloeiden,
in zekere mate konden ingelijfd worden bij de prijzen,
om ten laatste door den verbruiker te worden gedragen,
voor wie deze kleine verhooging slechts een geringe
verzekeringspremie uitmaakte voor een grootere voe
dingsveiligheid.
't Is bij toepassing van dit princiep dat stocks opge
legd werden aan de molenaars, aan de fabrikanten van
margarine, aan de invoerders van bevroren vleesch aan
de gistvervaardigers. aan de fabrikanten en invoerders
van chemische meststoffen, enz.
In andere gevallen was het in ruiling van het behou
den van de handelsvrijheid, dat groepeeringen aan
vaard hadden stocks samen te stellen, zoo bijvoorbeeld,
de graan: nvoerders van de Antwerpsche markt. Voor
andere (brouwers) heeft men de reden doen gelden
van een mogelijke hulp in geval van herbevoorrading.
Hier moet ik een bijzondere hulde brengen aan M.
Lambilliotte, Algemeen Bestuurder der Bevoorrad'ng,
die de vooruitziende ontwerper is geweest van deze
stookpolitiek, en die ze tot een goed einde heeft weten
te brengen.
VERDEELING
Het is niet genoeg voldoende hoeveelheden waren te
hebben voor de bevolking men moet er nog zeker van
zi'n dat de verdeeling dezer waren, zoodanig zal ge
schieden, dat iedereen krijge hetgeen hij van noode
heeft.
Zé'fs in tijd van schaarschheid, kunnen de vermogen
de men=ehen zich de noodige produkten aanschaffen,
terwijl de minder bedeelden gevaar loopen deze te moe
ten ontberen.
Een rantsoeneering kan dus noodig worden al ware
het maar om de abnormale stijging der voedingswaren
te beletten.
Het ran*soeneeringsste'sel is een uiterst kiesch vraag
stuk. omdat het een controle en een zeer ingewikkelde
administratieve inricht'ng vergt.
METHODE
Ik heb geen voedinesmagazi'nen willen inrichten, die
produkten. door den Staat gekocht, zouden verkoonen.
Ik heb miin toevlucht genomen tot den vrijen kleinhan
del. Drievoudig voordeel
1° Het bestaan van den middenstand verzekeren.
2° Een aanzienlijke belegging van 't Staats financiën
vermijden.
3" Een vrije keus der produkten aan de bevolking
laten.
Het gebruikte stelsel is dit der rantsoeneeringskaar-
ten met aanklevende zegels. Ieder Belg. en ieder in
wonende vreemdeling, regelmatig ingeschreven heeft
recht op een rantsoeneeringskaart. Deze worden uitge
deeld door het gemeen'ebestuur, hetgeen heden reeds
gedaan is. Zij zullen recht geven, wanneer da rantsoe
neering in werking zal treden, op een maandelijksch
zegelblad. Bij iederen aankoop, gedaan bij een k'ein-
handelaar, van gerantsoeneerde produk'en, zal de k'ient
een zegel overhand'gen aan den handelaar die het zegel
op de daartoe bestemde bladen zal plakken hetgeen de
verjcorhte hoeveelheden zal bewijzen en de herbevoor
rading zal toelaten.
De zegelb'aden zijn thans in het bezit der gemeen'en;
I ze bevatten 30 zegels van dagelijksche rantsoenen Gij
zult vermoeden dat dezè rantsoenen betrek hebben op
het brood.
Twee reeksen van 6 zegels voor de bederfelijke wa
ren die men alle vijf dagen moet koopen.
GROOTE MARKT YPER
o
Deze week een Programma dat Sensatie zal verwekkea
TWEE GROOTE NIEUWE PRODUCTIES
OP EEN PROGRAM
Avonturier, Vrijbuiter, Buiten-de-Wet. beter dan ooit
in zijn groote nieuwe film
(DE SCHRIK VAN HET WESTEN)
Fransch sprekend met Vlaamsche onderschriftem.
met Rosemary Lane, Humphrey Bogart, Donald Criap.
EN DAARBIJ ALS TWEEDE GROOTE FILM
met Wayne Morris, Pricilla Lane, Ronald Reagan, enz
Een geweld g lach-succes van begin tot einde.
Fransch sprekend, Vlaamsche teksten.
KINDEREN NIET TOEGELATEN.
«w»* «we-avwvto,
Zes reeksen van 3 zegels voor produkten die men alle
10 dagen mag koopen
U zult me wellicht vragen welke waren het zijn die
gebeurlijk aan het rantsoeneeringssteisel zullen onder
worpen worden. Ik moet u antwoorden dat ik er nog
niets van weet. De te rantsoeneeren produkten zijn
thans nog niet bepaald. Hun keus zal van de noodwen
digheden van het oogenblik afhangen. Het zal volstaan
door de dagbladen of door de rad.o kenbaar te maken,
dat bijvoorbeeld voor zegel n° 8, men zulke hoeveelheid
margarine zal geven.
Dit stelsel heeft een groote lenigheid, daar het iedere
maand toelaat de lijst der gerantsoeneerde produkten.
alsmede de hoeveelheid der rantsoenen te veranderen.
Wij hebben totnogtoe het rantsoeneeringssteisel nog
niet vastgesteld Andere landen hebben het gedaan
Holland voor de suikerEngeland voor het spek en de
boter, Frankrijk voor het vleesch2 dagen. Zwitserland
voor de suiker, de rijst, de boonen, de vetstoffen, enz...
In den loop der Septembermaand, wanneer sommige
waren begonnen te ontbreken, en een ongehoorde rush
zich in de winkels voordeed, hadden sommigen gewild
dat we de rantsoeneering in voege brachten. Wij heb
ben weerstand geboden, omdat we overtuigd waren dat
de onrust bij de bevolking gauw een einde zou nemen,
dat onze bevoorrading den schok zou doorstaan, en bij
zonderlijk, omdat eens dat de rantsoeneeringsmachine
in gang gezet is, er geen middel meer bestaat om er een
einde aan te stellen.
De ondervinding heeft aangetoond dat we geen onge
lijk hadden. Welke onaangenaamheden hebben we aan
de huishoudsters en handelaars niet vermeden, welke
onnood'ge uitgaven hebben we aan de schatkist niet
gespaard
PRIJZEN
Mijn Departement is niet alleen verantwoordelijk
voor den omloop der koopwaren van eerste noodwen
digheid, maar ook voor de kleinhandelsprijzen.
Het is een kwes'tie van hoofdzakelijk belang voor de
nationale ekonomie. De verhooging van het leven, sleept
de verhooging van de wedden met zich meê. De verhoo
ging der wedden brengt een nieuwe stijging der pro
dukten. Het is een helschen kring, en op het einde er
van zien we den ondergang van Staat's financiën op
duiken de inflatie, met het fataal gevolgde deva
luatie.
Kan men op de prijzen werken Ja. op twee manie
ren eerst op de produktie. Dit betreft meer de Ekono
mische Zaken en den Landbouwde verlaging der in
koopprijzen is het doel der voortdurende bezorgdheden
van de Regeering. Vervolgens op de verdee'.ing. Dit be
treft bijzonderlijk het Departement van Bevoorrading.
Het moet door overreding en desnoods door dwang, de
kleinhandelaars ertoe brengen geen overdreven winsten
te nemen, en de prijzen der stocks, die zij in gunstee
voorwaarden aangelegd hebben, niet op abnormale wijze
te verhoogen. Wij hebben wettelijke maatregelen voor
zien om de overdreven winsten te remmen. De hande
laar die aan een abnormalen prir's verkoopt, moet ver
volgd worden. Wij kunnen maxima prijzen vaststellen,
wij mogen ook wegens alle opkooplng en storkage ge
daan met het doel stijging te verwekken, laten ver
volgen.
Wij hebben nog geen gebruik gemaakt van de moge-
lijkhe'd om maxima prijzen te stellen. Wij hebben een
leniger methode verkozen. Met de medewerking van een
Commissie uit specialisten samengesteld, stellen we
iedere week prijzen vast, die als normaal kunnen be
schouwd worden. Deze marktprijzen bevat'en een mi
nimum en een maximum prijs. De winkelier mag zi'n
prijs maken tusschen deze twee grenzen vo'gens zijn
onkosten. Dit stelsel werkt de vrije mededinging in de
hard in het algemeen heeft het goede uitslagen opgele-
ve-d de ori'zen der voedingswaren in den kleinhandel
zijn in België oo geen overdreven wijze gestegen. De
pri'zen der landbcuwDrodukten order mee- z:jn heel
laag gebleven.Het zijn de verhooging der scheeps vracht,
de moeilijkheden bi' het vervoer, en de stijgm? van
sommige were'dorodukten. d'e de heden vastgestelde
verhoogingen veroorzaak* hebben.
BESLUIT
Tot op heden is alles goed afgeloopen voor de bevoor
rading. De mach'ne is gereed voor de ran*soeneer'ng.
W:j strijden met wilskracht, om een algemeene stiiging
der pri'zen te remmen zoo luidt ons eerste vers^g.
De toestand van België is n et slerh* ve-ge!ek°n bij
d'en van andere landen. Tot heden hebben we de ge-
vaarl jke k'io van het Etatisme kunnen vermijden,
waaraan Hólland Zwitser'and en zelfs het liberale
En»e'and zekere van hun princ'epen hebben moeten
prijsgeven.
Wit hebben op een beperkt terrein de ondervinding
opgedaan, niet van een bestuurde ekonomie. ook niet
van een georiënteerde ekononve. maar eenvoudig van
een met raad geleide ekonom'e oodat ze zou overeen
stemmen met de hoogste be'angen van het land ter-
wi'l aan de burgers de meeste vrijheid en onderne
mingszin gelaten werd.
Deze oolitiev is niet zooals men he* zou kunnen ge-
looven een liidzame of 'u:e oo,:t'ek. I-te^endeel. deze
po'itiek vergt een bestendige opïeFendheid.
Ik druk den wenseh u;t, dat de buitenlandsche om
standigheden ons toelaten voort te gaan met de 'oepas-
s'ng van een methode die getoetst is aan onzen nationa-
len geest zoo zee- bekommerd om de orde, als stevig
gehecht aan de vrijheid
