Een ongenadige strijd op leven of dood
MACINOT- en de SIECFRIEDLIJN
Uitgifte van Schatkistcertificaten
LEON GRILLET
Onze Aardrijkskundige Rubriek
GELEIBRIEVEN (PASSAVANTS)
2
EENIGF KANTTEEKENINGEN OVER DE
Gansch de wereld houdt thans onafwendbaar
den blik gevestigd op twee betonnen, ijzeren en
versterkte ondergrondsche gangen. De Franschen
noemden de hunne in een opwelling van gewet
tigde trots en nationale fierheid de Maginot-
lijn de Duitschers gaven aan de hunne een
svmbolischen en hardklinkenden naamde
Siegfriedlijn
Het zijn deze twee reusachtige, ja, bijna onin-
neembare bolwerken, die zullen beslissen over de
eindoverwinning of over de vernederende ne
derlaag
De Maginot- en de Siegfriedlijn hebben thans
ook heelemaal de oorlogstaktiek gewijzigd. Het
huidige, betreurenswaardig konflikt geeft hier
van wel het beste bewijs.
Van uit die ondergrondsche, honderden kilo
meter lange wal, slaan de vijanden elkander
nauwlettend gade. Weinig ontgaat aan hun scher
pe en aanhoudende waakzaamheid en alles wordt
zorgvuldig neergeschreven.
Met spanning, met ongeduld zelfs wordt het
groote en het vreeselijke oogenblik verbeid. Wie
zal de aanval wagen En hoe En wanneer
Een moordend, ongenadig en helsch vuur zal
dan uit een van die versterkte verdedigings
muren opgaan. Kanonnen zullen donderen ma
chinegeweren knetteren en geweerschoten knal
len. Een stormloop zal dan plaats hebben een
aanval zonder weerga in de wereldgeschiedenis.
Gehinderd door den rook verdwaasd door het
oorverdoovend gerucht, tegengewerkt door het
geschut en allerlei andere hindernissen zullen
tienduizenden aanvallers neergeveld worden. En
snikkend of kermend en gemarteld door hun
wonden zullen zij sterven. En nochtans, deze be-
klagenswaardigen hadden het leven eveneens
zoo onuitsprekelijk lief.
De man, die het reuzenplan bedacht tot het
bouwen van die Fransche grensversterking, was
de Franschman André Maginot. In gouden let
ters zal dezes naam prijken in de Fransche ge
schiedenis. Het is dan ook maar billijk dat het
Fransch bolwerk den naam draagt van den ont
werper.
De Maginotlinie, het meesterwerk van het
immer-zoekende menschelijke genie, werd dan
ook tot stand gebracht om Frankrijk bijzonder
lijk tegen een mogelijken Duitschen inval te
vrijwaren.
Het verwekt verbazing en verwondering dat
de thans beroemde Maginot( den wereldoorlog als
een eenvoudigen en onbekenden sergeant door
maakte. Een andere politieke grootheid bevond
zich in hetzelfde geval. Zijn naam is nu over
bekend en verwekt bij het uitspreken ervan
de gedachte aan vuur en bloed... Hitier
En wat zijn beide mannen thans geworden De
iactueele gebeurtenissen geven dagelijks ant
woord op deze vraag.
Toen de wereldoorlog uitgeraasd, eindelijk uit
gewoed was, ontpopte de vroegere sergeant Ma
ginot zich tot een doorinvloedrijke personali
teit. Zoo bracht hij het tot minister van oorlog.
In November van 1929 was hij nogmaals werk
zaam in deze verheven functie.
Reeds was hij heelemaal in beslag genomen
met een ongewoon verdedigingsplan, dat hij van
's morgens tot 's avonds overwoog. Het was zijn
intens verlangen, zijn levendigste hartewensch
om zijn eigen vaderland op een doeltreffende
ONAFHANKELIJKHEIDSLEENING
VAN BELGIË.
o
Deze certificaten zijn uitgegeven in BONS aan
drager van 1000 fr. of 10.000 fr. voor een termijn
▼an 4 maand, 8 maand of 1 jaar
Interest:
2.40 netto voor de certificaten op 4 maand
2,70 netto voor de certificaten op 8 maand
3,00 netto voor de certificaten op 1 jaar.
De interesten, vrij van alle werkelijke belas
tingen of taxen, zijn betaalbaar op voorhand.
Gewaarborgde terugbetaling na 4 maand, 8
maand of 1 jaar na den dag van uitgifte.
De inschrijvingen kunnen kosteloos en naam
loos gedaan worden bij
Wisselagent
Correspondent bij de Beurs van Brussel
31, MEENENSTRAAT, 31, YPER Tel. 144
BEURS WISSEL COUPONS
wijze te beschermen. De gruwelen van 1914-18
mochten zich hoegenaamd niet meer herhalen.
Alzoo kwam deze vaderlandslievende en vin
dingrijke Fransche staatsman op het geniaal
denkbeeld om een reusachtige, ondergrondsche
gang uit staal en beton te bouwen.
Hij zelf werkte onvermoeibaar en vol begeeste
ring gedeeltelijk het grootsch opgevat plan uit,
dat daarna door een keurbende van technische
ingenieurs werd uitgevoerd. Dat was de eerste
en de moeizaamste stap, op den weg naar een
doeltreffenden en aangepasten verdedigingsgor
del voor het Fransche volk.
In 1935 werd de versterkte Maginotlijn vol
tooid. Gansch Frankrijk jubelde. Daarna werd
er natuurlijk nog in die reusachtige vesting
voortgewerkt. Deze moest ten andere verrijkt
worden met het passende en allermodernste
strijdmateriaal.
Eentonig is het uitzicht op den begaanbaren
bovengrond van de Maginot-lijn. Tusschen tal
rijke struiken en boomen zijn de uiteinden van
de kanons. de periskopen en andere waarne
mingsinstrumenten heel goed verborgen.
Het is vanzelfsprekend, dat er in deze merk
waardige vesting zich gangen en gaanderijen be
vinden. Overal werd voor de grootste gerieflijk
heid gezorgd. Vermelding verdient het feit dat in
de verschillende verdiepingen slaapvertrekken,
machinekamers, kantines en hospitaalzalen wer
dén ingericht. Deze liggen eveneens niet in het
bereik van het vijandelijk vuur. Men behoeft er
de luchtaanvallen niet te vreezen.
Het begaanbare terrein, dat zich voor de Magi
notlijn uitstrekt, leent zich niet tot aangename
uitstapjes. De dood loeroogt er overalOnom-
werpbare tankvallen, netwerken met prikkel
draad en mijnvelden maken het naderen van de
infanterie-troepen uiterst moeilijk. De aanvallers
stellen zich in een groot levensgevaar. De tanks
en andere, gemotoriseerde eenheden hebben
eveneens met dezelfde bijna onoverkombare hin
derpalen te kampen.
De Duitschers op hun beurt namen eveneens
hun voorzorgen. Zulks gebeurde echter wat te
laattijdig. Zij legden hun beruchte Siegfried-
verschansing aan.
Een echt leger van werklieden heeft in een
overversneld tempo en met alle menschelijke
krachten aan het tot standbrengen van deze ge
arbeid.
De Siegfriedlijn gelijkt wel aan de Fransche
ondergrondsche versterking. Van een merkelijk
verschil tusschen de verbindingsgangen, bewaar-,
verblijf- en andere toevoerplaatsen kan hier trou
wens geen sprake zijn,
Uit betrouwbare bron werd vernomen dat de
Duitsche verdedigingslinie, die aan de Wester-
grens gelegen is, tusschen de 17.000-18.000 pant
ser- en betonwerken bevat. Deze verdedigings
muur strekt zich uit èn van de Hollandsche tot
èn met de Zwitsersche grens. Dit gebied, gelijk
het eveneens bij de Franschen het geval is, wordt
ook nog beschut door drie of vier andere ver
sterkte lijnen, die soms veertig of vijftig kilo
meter in het land binnendringen.
In Juni 1938 had Dr. Todt, die met het bouwen
van de Siegfriedlijn belast was, 35.000 man on
der zijn gebied. Reeds vanaf September steeg
het getal arbeiders tot 342.000. Hierbij moeten
nog de 100.000 arbeiders van den Duitschen werk-
dienst bijgevoegd. En ten slotte werden bij die
ongewone, reusachtige, echte, twintig-eeuwsche
werken nog infanterie-troepen bijgevoerd. We
eerbiedigen dan ook de waarheid, wanneer we
hier neerschrijven dat er dus dagelijks 500.000-
525.000 arbeiders aan deze Duitsche ondergrond
sche versterking werkten.
Velen zijn de meening toegedaan dat de waar
de van de Siegfriedlijn dient onderschat. De uit
voering van dezelfde moest immers veel te snel
geschieden. In deze woorden ligt veel waarheid
besloten. Te laat werd met het optrekken van
deze lijn begonnen, zoodat met vereenigde krach
ten in een minimum tijds, Duitschland eveneens
zijn versterkte verdedigingsmuur moest bezitten.
Duizende malen werd dan ook reeds de vol
gende vraag gesteld
Welke is de sterkste lijn de Maginot- of
de Siegfried-versterking
Een antwoord op deze vraag schijnt moeilijk
en ingewikkeld. De uitspraak dient aan bevoegde
veldheeren overgelaten. Wegens de hierboven-
aangehaalde redenen, denken wij echter dat de
Fransche lijn het wel op de Duitsche zou be
halen. Doch wij verzekeren zulks niet met klem.
Het geldt hier enkel een eenvoudige vooropzet
ting.
De komende dagen of weken zullen op boven
staande actueele vraag het antwoord geven. Wat
ons nu een ondoorpeilbaar mysterie toeschijnt,
zal opgehelderd worden.
Dan zal de waarde van de Maginot- of Sieg
friedlijn gekend zijn. Maar ten koste van hoe-
vele honderdduizenden kostbare menschen-
offers O- O.
o
XXX.
DE GROOTE ZEEROUTES
Nu de oorlog op zee reeds in een zeer acuut
stadium is getreden, zal het wel de moeite loo-
nen een overzicht te geven van de voornaamste
zeewegen over de oceanen van de wereld. Voor
af geven wij nochtans enkele algemeene beschou
wingen desaangaande.
Het stoomschip tracht over 't algemeen den
kortsten afstand af te leggen en kiest hiervoor,
enkele uitzonderingen van plaatselijken aard uit
gesloten, de rechte lijn het zeilschip, voor zoo
ver nog zeilschepen op de oceanen varen, is na
tuurlijk afhankelijk van de luchtstroomingen en
kiest de wegen met voordeelige windrichtingen.
Zoo wordt bv. verklaard hoe de Grieken alle
moeite hadden om in de Zwarte Zee te gera
ken door de Bosporus en de Dardanellen, en hoe
de Pheniciërs bijna den Atlantischen Oceaan niet
konden bereiken, daar zij werden tegengehouden
door de strcoming in de straat van Gibraltar. De
Spanjaarden integendeel konden gebruik maken
van de passaatwinden die hen naar Mexico
brachten en van Mexico naar de Filippijnsche
eilanden. Zoo ook begunstigden de moessons de
zeevaart op den Indischen Oceaan tusschen In-
dië en de kust van Afrika, en tusschen China en
Insulinde.
Met den vooruitgang der scheepvaart zijn de
zeevaartroutes steeds dichter en dichter bij el
kaar gekomen en tusschen deze route-bundels be
vinden zich uitgestrekte zeewoestijnen als
wij het zoo mogen uitdrukken. Van deze uiterst
eenzame gebieden maakten de Duitsche schepen
bv. de Bremen in het begin van den oorlog
gebruik om aan de vijandelijke schepen te ont
snappen.
De scheepvaartroutes zijn getraceerd naar het
principe der orthodromie, d. i. de kleinste boog
van den grooten aardcirkel, die door de twee
punten van vertrek en van aankomst loopt.
Er bestaan in theorie twee gansch onderschei
dene systemen voor de zeewegen de maxima-
route en de minima-route. Deze worden bepaald
door den aard en de waarde van de vervoerde
waren. Zware en goedkoope waren gebruiken de
maxima-route. Dit is de route der zeestraten en
der doorboorde landengtendeze weg verkort
het vervoer per spoorweg, dat veel duurder is.
Maar voor de haastige reizigers en de dure koop
waar gebruikt men de minima-route, d. i. de
route der kapen. De eigenlijke zeeweg gaat dan
tusschen kaap en kaap en de rest van het traject
wordt gedaan per spoor om tijd te winnen.
Sommige zeewegen zijn veel drukker bevaren
dan andere bv. den noorderlijken Atlantischen
Oceaan, de route der Middellandsche zee en het
kanaal van Suez, en de route door de straat van
Gibraltar' in de richting van Noord- en Zuid-
Amerika. Een overdruk en gevaarlijk punt is de
bocht om het schiereiland van Bretagne, met
zijn vooruitstekende punt en zijn twee eilanden
Oessant en Sein. Meer dan de helft van al de
schepen van de wereld komen er jaarlijks voor
bij en alle kapiteins trachten zoo dicht mogelijk
bij de kust te varen, niettegenstaande de mist en
de onregelmatige en geweldige stroomingen. Hier
ook zou het noodig zijn twee verschillende rou
tes vast te stellen, zooals dit reeds geschiedt voor
de route van den noordelijken Atlantischen Oce
aan, van de Antillen en van Gibraltar naar Ame
rika. Op de eerste zijn de heen- en terugwegen
gescheiden door een strook van 40 mijlen en op
elk dezer wegen nemen de vaartuigen hun recht-
schen kant, net zooals voor het automobielver-
keer. Om verder nog de ijsbergen te vermijden,
veranderen de routes van breedte, naar gelang
van de seizoenen. Van 15 Januari tot 24 Augus
tus varen de schepen 60 mijlen meer zuidwaarts.
Indien de zeewegen voor de paketbooten on
veranderlijk zijn, dan is dit niet het geval met
de cargo's, wier routes veranderen volgens de
seizoenen, het belang der oogsten in de verschil
lende landen, de economische ontwikkeling van
de landen, de nieuwe producties. Deze schepen
berekenen hun beste kansen naar de schoonste
en beste ladigen, zoodat zij het minst mogelijk
op ballast varen. Ledige schepen zoeken naar een
lading zoo dicht mogelijk bij het punt waar ze
gelost- hebben. Maar als de afstand te groot is,
dan kan het voordeeliger zijn naar het vertrek
punt terug te keeren, liever dan naar een proble
matieke lading te wachten, want een boot die
wachtverliest zijn algemeene onkosten en de
intrest van zijn kapitaal.
De voornaamste scheepvaartroutes zullen nu
in de volgende kronieken worden besproken. Ge
deeltelijk is dit reeds geschied bij de behande
ling van de groote zeekanalen, waarover wij dus
niet meer zullen spreken. «Mercator».
zijn te verkrijgen ten bureele dezer.
