MERRY
H 1
ET YPERSCHE-
LA REGION D'YPRES
Ho
Zooals voorheen
99
21* Jaar, N 20 7 September 1940
21 Année, N 20 7 Septembre 1940
BIJVOEGSEL
SUPPLÉMENT
WETENSCHAPPELIJK HOEKJE
99
35, BOTERSTRAAT (Hoek der Peterstraat)YPER - Tel. 260
LUXE-, NAT-, DROOG- en KILOWASCH PRESSING
Naamdagen.
Maan. Opgang Ondergang
Maanstanden.
De Repatrieering der Vluchtelingen
VRAAGT
CRISTAL-CHAUDFONTAINE
het volmaakt tafelwater
Depot BROUWERIJ J. G. DONCK
ALLERLEI
De Insekten.
Weet gij hoeveel vleugelslagen de insekten per
seconde moeten doen om op te stijgen en zich in
de lucht te houden
Een geleerde, Marey, heeft dat, door middel
van bijzondere toestellen, kunnen berekenen.
De vlinder doet 9 vleugelslagen per seconde.
Dat is al iets (probeer het eens met uwe armen!)
De wesp, 110.
De bij, 190.
De bromvlieg, 240.
En de gewone vlieg doet 330 vleugelslagen per
seconde, dus 19.800 per minuut.
Dat kan nogal tellen
De grootste ster.
Deze werd door Dr Otto Struwe en de waarne
mers van het Yerkes Observatorium, te Williams
Bay in Wisconsin ontdekt. Zij is de onzichtbare
gezellin van de stër Epsilon Aurigoe en moet
volgens Dr Struwe, 27 milliard maal zoo groot
zijn als de zon, zoodat haar straal 3000 maal zoo
groot zou zijn als die van de zon.
De afstand van deze ster tot de aarde bedraagt
3000 lichtjaren. Een lichtjaar is de afstand afge
legd door het licht in een jaar en daar het licht
zoo maar de fantastische snelheid van 300.000 km.
per seconde bezit is een lichtjaar gelijk aan tien
millioen maal een millioen kilometer.
Hoe hoog worden de golven in den Oceaan
Uit tallcoze verhalen van avonturiers en zee-
roovers blijkt dat de huizenhooge golven de be
manning wel eens over boord wierpen.
De hoogste golven op den Atlantischen Oceaan
bereiken 8 tot 12 meter. Op de Normandie, waar
van dg commandobrug 40 m. boven den zeespie
gel ligt, zouden die golven, wanneer de patrijs
poorten niet gesloten waren, in de wijnkelders
loopen.
In het Noordelijk gedeelte van den Atlantischen
Oceaan, waarop het verkeer van Noord-Amerika
zich voornamelijk afspeelt, zijn ook bij storm de
golven over het algemeen niet langer dan 160
meter. Op den Grooten Oceaan echter bereiken
de golven 300 m. lengte. Een schip van de klas
Normandie (313 m.) kan practisch nooit in een
golfdal geraken.
Bloemen en Planten, die vleesch eten.
Hoe gebeurt dit wel Iedere vleeschetende
plantensoort heeft daarvoor haar eigen manier.
Er is een plant, met bladeren die zeer gevoelig
zijn. Zoodra een insect zich op haar blad neerzet,
klapt dit toe en het diertje is dan gevangen. Zoo'n
blad blijft dan een week lang dicht, terwijl in
dien tijd het slachtoffer wordt verteerd.
Zoo zijn er weer waterplanten met lange, holle
stengels, waarin haartjes schuin naar beneden
groeien. De kleine zeediertjes kunnen nu wel in
den stengel kruipen, maar het is niet mogelijk,
om er uit te komen, want de haartjes in den sten
gel houden ze tegen.
Weer een andere plant heeft bloemen waarvan
de kelk gedeeltelijk met vocht gevuld is en waar
in de insecten verdrinken.
Een van de merkwaardigste dezer soort plan
ten groeit op Java. De bloemen van deze plant
hebben groote kelken en trekken met haar geur
niet alleen insekten maar ook kleine dieren en
muizen aan. De binnenkant van den bloemkelk
is zoo harig en kleverig, dat de diertjes, die daar
in geraken, nooit meer weg kunnen komen. Dit
is dus een bloem, die muizen vangt en eet.
De oudst en nieuwst gekende elementen.
Het koper en het goud, alsook het lood waren
reeds 5000 jaar voor Christus in gebruik. Allengs
komt ook het zilver, na 2500 v. Chr. ook het
ijzer bij de oude volkeren voor. Van de metal-
loïden (niet-metalen) zijn de koolstof en de
zwavel sinds overoude tijden in gebruik.
Ook het kwikzilver was voor onze jaartelling
bekend.
Om tot de ontdekking van een nieuw element
te komen moeten we een sprong maken van 3000
jaren. Toen werden het antimonium en het arse
nicum gevonden.
Het eerste gas nl. waterstof wordt door Boyle
in 1672 beschreven.
In 1926 werd het laatste gekende element ont
dekt het illinium. Van twee elementen, het
alabaminium en het virginium kan men zeggen
dat men ze nog niet is meester gekund, enkel
werden sporen ervan gevonden en dit voor het
eerst in de jaren 1930 en 1931.
Cretinisme genezen.
De geneeskunde is er voor een paar jaar in ge
slaagd het groote belang van de zgn. endocrime
klieren voor het menschelijk leven te ontdekken.
Deze klieren storten zekere stoffen, hormonen
genoemd, rechtstreeks in het bloed uit. Een te
veel of een te weinig van deze hormonen ver
wekt zeer eigenaardige en meestal vreeselijke
ziekten.
De schildklier, in den hals gelegen kan te veel
en ook te weinig hormonen in het bloed uitstor
ten. Is de afscheiding onvoldoende, dan blijft de
mensch een dwerg en is dan meestal ook idioot.
De ziekte, welke ontstaat als gevolg van de on
voldoende werking der schildklier, noemt men
cretinisme.
De geneeskunde is reeds zoover gevorderd dat
erge gevallen van cretinisme met goed resultaat
konden behandeld worden door inspuitingen met
schildklierstof. Zulke behandeling is echter zeer
langdurig en moet zelfs gedurende het geheele
leven van den patiënt worden voortgezet.
Dr Voronoff heeft intusschen verbazende resul
taten bereikt door bij aan cretinisme lijdende pa
tiënten schildklieren (of gedeelten) van mensch
apen in te planten. In sommige gevallen begon
de zieke te groeien en kwam hij geleidelijk in
het bezit van geestelijke vermogens.
Wij willen hier onderlijnen, dat deze klierin-
planting niets te maken heeft met de verjon
gingsmethode, waardoor Dr Voronoff bij de
groote massa vermaard is geworden.
Televisie.
De uitvinder van de televisie, Dr Paul Nipkow,
die op 22 Augustus zijn 80" verjaardag vierde, is
tengevolge van een hartaderbreuk gestorven.
De spierkracht van Inktvisschen.
In het akwarium te Rivigno (Italië) bevond
zich een nog al groot exemplaar van den achtar-
migen inktvisch.
Om de kracht van het dier te meten, bond men
een krab (de lievelingskost dezer dieren) aan een
touw.
De inktvisch greep de krab en nu trachtten
twee mannen het slachtoffer te bevrijden. Alle
moeite was echter te vergeefs hoe ze ook trok
ken de inktvisch liet de krab niet los. De proef
nemers hadden er op gerekend, zoowel poliep als
krab uit het water te kunnen trekken, maar de
eerste zoog zich vast aan den wand van het
akwarium en op een gegeven oogenblik hielden
zij niets anders in handen dan het touw waar
aan de losgerukte poot van de krab.
In aanmerking nemende dat er in de zeeën
inktvisschen voorkomen van vele meters lengte
met vangarmen van ruim 10 meter, wordt het na
het voorafgaande duidelijk dat acht armen of
poliepen onder bepaalde omstandigheden ook
voor den mensch gevaarlijk kun|nen worden.
Duikers hebben dat namelijk aan den lijve ge
voeld.
GerantL. KNOCKAERT - JOOS
VERVEN NIEUWWASSCHEN DROOGKUISCHEN
ROUW IN 24 UREN
STOPPAGE KUISCHEN EN HERVORMEN VAN HEERENHOEDEN
HERMAZEN VAN DAMESKOUSEN
ALLE SOORTEN STOFFEN KNOOPEN PLISSAGE PICOTAGE
van 8 tot 14 September 1940
Zondag 8 SeptemberAdrianus.
Maandag 9 September: Petrus Claver, Omer, Gorgo-
nius, Audomarus.
Dinsdag 10 SeptemberNicolaas van Tolentino, Theo-
dardus.
Woensdag 11 September: P-otus, Hyacinthus, Emi-
lianus. Otgerus, Vinciana.
Donderdag 12 September: Allerheiligste Naam van
Maria.
Vrijdag 13 September: Guido van Anderlecht, Ama-
tus, Maurille.
Zaterdag 14 SeptemberVerheffing van het H. Kruis,
Maternus van Tongeren.
8 SeptemberIT* Zondag na Pinksteren. Feest van
O. L. Vrouw geboorte.
Zon. Opgang Ondergang
Zondag 8 September 7 u. 07 20 u. 14
Maandag 9 September 7 u. 08 20 u. 12
Dinsdag 10 September 7 u. 10 20 u. 09
Woensdag 11 September 7 u. 11 20 u. 07
Donderdag 12 September j u. 13 20 u. 05
Vrijdag 13 September 7 u. 14 20 u. 03
Zaterdag 14 September 7 u. 16 20 u. 00
Zondag 8 September 14 u. 54 0 u. 01
Maandag 9 September 15 u. 52 0 u. 54
Dinsdag 10 September 16 u. 41 1 u. 51
Woensdag 11 September 17 u. 23
Donderdag 12 September 17 u. 59 2 u. 52
Vrijdag 13 September 18 u. 30 3 u. 54
Zaterdag 14 September 18 u. 57 4 u. 57
Eerste kwartier 8 September, te 21 u. 32.
Volle maan: 16 September, te 16 u. 41.
Laatste kwartier24 September, te 19 u. 17.
Nieuwe maan1 October, te 14 u. 41.
Aangaande deze kwestie verstrekt Belga-
press nog volgende mededeeling
De repatrieering van de in Frankrijk verblij
vende vluchtelingen wordt door de betrokken
overheden ijverig doorgezet.
Uit de verslagen, die bij het Ministerie van
Volksgezondheid zijn ingediend, blijkt, dat op 25
Augustus 1940, 897.000 vluchtelingen gerepa
trieerd waren, waarvan 607:200 per trein en
280.000 met andere middelen van vervoer..
Van deze vluchtelingen, werden er van 28 Juli
tot 25 Augustus, 353.000 gerepatrieerd, komende
uit de departementen ten Noorden en ten Zui
den van de Loire. Zij werden vervoerd met 272
treinen, hetgeen neerkomt op ongeveer 1.300 rei
zigers per trein.
Het bemiddelingscentrum te Parijs repatrieer
de alleen, sedert begin Juli, 118.000 vluchtelingen
per spoor.
Daarenboven zijn 200.000 Belgen met eigen mid
delen uit Frankrijk teruggekeerd, hetzij per fiets,
per auto of per autobus.
De bemiddelingscentra van de Parijsche om
geving brachten er 20.000 terug langs den weg,
hieraan dienen nog 60.000 vluchtelingen toege
voegd te worden, die op eigen middelen vertrok
ken.
Uit de departementen van het Westen, aan den
Atlantischen Oceaan benoorden de Loire, werden
113.000 vluchtelingen gerepatrieerd (10 treinen
per dag). De trein, die eiken dag te Moulins werd
ingelegd, heeft er sedert 31 Juli 32.500 vervoerd.
Op 31 Augustus zullen uit het onbezette gebied,
nog ongeveer 100.000 vluchtelingen moeten gere
patrieerd worden. De grootste contingenten be
vinden zich in de volgende departementen
Haute-Garonne (28.000) Herault (24.000)
Ariege (6.800) Aude (6.200) Ardeche (5.500)
Lot et Garonne (3.600) Gers (3.600) Loire
(2.750) Hautes-Pyrenées (2.250) Tarn et Ga
ronne (2.000) en de Pyrenées-Orientales (1.800)
Voor het bezette gebied zijn de schattingen
moeilijker, alles wijst er echter op, dat, indien
men de treinen kan behouden, die thans loopen,
zoowel de vluchtelingen uit het bezette als uit
het onbezette gebied, tegen half September weer
thuis zullen zijn.
8. Lombaardstraat, YPER. Tel. 255