HET YPERSCHE-
LA REGION D'YPRES
DE NIEUWE HUISHUURWET
2r |aar, N 24 5 October 1940
21' Année, N 24 5 Octobre 1940
B I j VO E GS E L
SUPPLÉMENT
WETENSCHAPPELIJK HOEKJE
THOMAS ALVA EDISON
WEETLUST
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
VRAAGT
CRISTAL-CHAUDFONTAINE
het volmaakt tafelwate.'
Depot BROUWERIJ J. Cr G. DONCK
iinnmnwnnnw
Geboren den 11 Februari 1847, overleden den
18 October 1931, bijgevolg op 84 jarigen ouder
dom, stierf Edison, hoe raar dit ook moge klin
ken, in vergelijking met zijn. voorouders, jong
zijn vader bereikte 90 jaar, zijn grootvader 102
en zijn overgrootvader 104Voorwaar een kloe
ke familie.
Mogen we zeggen dat met Edison een groot
geleerde verdween t Neer^ dat precies wel niet,
maar Edison is een der grootste uitvinders ge
weest aller tijden. Hij was het verpersoonlijkte
type van den Amerikaan een door en door prac-
tisch mensch, meer vernuftig dan origineel, ge
niaal in het ontdekken van dingen die tot vóór
hem verwaarloosd werden.
Beter dan woorden geven een paar getallen
ons de verbazingwekkende activiteit weer die
Edison ontwikkeld heeft. Hij nam 900 brevetten
in de Vereenigde Staten en 1239 in den vreemde,
dit maakt een brevet om de elf dagen. In 1882
bereikte hij het record met 107 brevetten,' zijnde
een om de drie dagen.
Was deze man een toovenaar Toch niet, want
zooals hij het zelf placht te zeggen het genie
bestaat voor 1 deel uit inspiratie en voor 99 dee-
len uit scherpzinnigheidSommigen beweren
dat Edison zou verklaard hebben Het genie be
staat Voor 1 deel uit inspiratie en voor 99 deelen
uit transpiratie
Bedaard nadenken, onverpoosd zoeken, hard
en volhardend werken zonder zich te laten af
schrikken, noch door de mislukkingen, noch door
den slechten wil van zijn gelijken, noch door
het sarcasme, schijnen de levensgidsen van Edi
son te zijn geweest.
Hij bezat geen theoretisch abstract verstand,
doch een werkerslogica, een practischen geest,
en geplaatst voor een redelijk practisch pro
bleem (hij vatte er ook onredelijke aan) heeft
Edi.sen nooit gefaald het op te lossen.
HET BEGIN.
Thomas Alva stamt van een Hollandsche fa
milie af. Hij wordt geboren te Milaan (1) in den
Ohiostaat. Zijn debuten in de intellectueele we
reld zijn weinig aanmoedigend. Steeds is hij de
laatste van zijn klas en de dokter beweert dat
het te. wijten is aan zijn dik hoofd.
Wat echter op school nog niet geleerd wordt,
interesseert hem vooral en zoo zien we hem op
10 jarigen leeftijd in den kelder van de ouder
lijke woning zijn eerste scheikundige proeven
nemen. Zijn moeder verbiedt hem dit gevaar
lijk spelletje zooals men aan de kinderen de lu
cifers verbiedt. Thomas speeltechter koppig
voort. Een andere hinderpaal verschijnt echter
de dure prijs van de scheikundige producten,
want de plaatselijke apotheker wil geen crediet
verleenen. Zoo gebeurt het, dat om wat centen
te verdienen Edison op zijn twaalfde jaar kran-
tenverkooper wordt aan boord van een trein.
Op dit oogenblik heeft hij slechts drie maand
regelmatig school gegaan en verder is het zijn
verstandige moeder geweest die hem wat van
haar kennis heeft meegegeven.
Op zekeren dag, hij is nu 15 jaar oud, komt
hem een idee te binnen. Daar de reizen lang du
ren en de reizigers zich meestal vervelen, durft
hij het aan een dagblad uit te geven aan boord
van den trein. Een klein hokje wordt alzoo te
vens zijn woonst, zijn laboratorium en zijn druk
kerij.
Op dit oogenblik is men in vollen Secessie-
oorlog (2). In de stations, bekomt Thomas van
de telegraphisten de Taatste nieuwsberichten en
zoo kan de kleine uitgever in zijn blad vertel
len wie van Lee (leider der Secessionisten) of
van Grant (leider der Unionisten) de laatste
overwinning heeft behaald. Een maand lang
verkoopt hij zijn Weekly Heraldper opbod
en sommige dagen bereikt de oplage 800 num
mers. Geen enkel groot blad kan de berichten
vlugger aan den lezer brengen.
Had hij het bij zijn dagbladschrijven gelaten,
Edison zou misschien een persmagnaat geworden
zijn, maar de scheikunde laat hem niet los en
zoe gebeurt op zekeren dag een catastroof. Een
(1) Milaan. In Amerika zijn 17 steden te vinden die
Parijs, 17 die Berlijn, 15 die Moskou, 11 die Rome.
8 die Londen heeten. Het moet ons dus niet verwon
deren ook een Milaan te vinden.-
(2) Seeessie-, Burger- of Slavenoorlog (1861-18651,
tusschen de Geconfedereerde Zuidelijke Staten van
Noord-Amerika (Secessionisten), die de slavernij wil
den behouden pn de Noordelijke (Unionisten), die ze
wilden afschaffen. Deze laatsten behaalden de eind
overwinning.
stuk brandende phosphor brengt den wagen aan
het branden en met veel moeite kan het vuur ge-
bluscht worden. Thomas heeft als krantenüitge-'
ver uitgediend, want hij vliegt met pers en labo
ratorium de straat op, daarbij bekomt hij van
den treinwachter een zoo duchtig pak slaag dat
hij gansch zijn leven half doof zal blijven.
('t Vervolgt).
Het Maandblad voor Vulgarisatie van Weten
schap en Natuurliefhebberij WEETLUST is op
nieuw verschenen. Dit zeer interessant blad, dat
onder de leiding staat van den welbekenden dag
bladschrijver en voordrachthouder Jos. Van Lim-
bergen verdient onze belangstelling. Een jaar
gang telt ongeveer 400 bladzijden en meer dan
250 illustraties. De tekst is goed verzorgd en de
onderwerpen zijn uiteenloopend. Een schaar uit
gelezen wetenschapsmenschen verleenen aan het
opstellen hun medewerking.
Dit blad verdient uwe aandacht. Zooals het
stuifmeel van den hazelaar door den wind in alle
richtingen wordt gevoerd, zoo moet Weetlust
in elk plaatsje van het Vlaamsche land doordrin
gen om er de natuur te leeren liefhebben en be
wonderen.
Ziehier bv. de inhoud van een nummer. Prof.
Frolov levert een artikel over Fabre, de groot
meester van het insectenonderzoek. Koen Cupe
rus vertelt zijn eigen bevindingen op het gebied
van de geheimzinnige handelingen der insecten.
Enckels, een specialist in de studie van de be
stuiving der planten, behandelt het groote hoef
blad, de zandbijen en de pest. De bekende taal
kundige Const. H. Peeters, geeft iets ten beste
aan de liefhebbers van wiskunde. Dr Stehli be
handelt de microscopie en Barthelmes verhaalt
hoe hij microscofieler werd. Jos. Van Limber-
gen spreekt over zonsverduisteringen. Daarbij
nog een artikel over de mannetjesvaren en boek
bespreking.
En nochtans is Weetlust het goedkoopste we
tenschappelijk tijdschrift ter wereld. Een jaar
abonnement kost slechts 26 fr., een 6-maandabon-
nement 14 fr. Uitgever is Gust Janssens, Kerk
straat, 9, Antwerpen. Postcheck 305.54.
van 6 tot 12 October 1940.
Zondag 6 October Bruno.
Maandag 7 October Feest van den Allerheiligsten
Rozenkrans, Sergius, Marcus, Marcellus.
Dinsdag 8 October Brigitta, Amor.
Woensdag 9 October: Dionysius, Rusticus.Eleutherius,
Ghislenus.
Donderdag 10 October Franciscus Borgias, Géréon.
Vrijdag 11 October Gummarus.
Zaterdag 12 October Wilfried.
6 October 21' Zondag na Pinksteren.
Opgang
Ondergang
Zondag 6 October
6 u. 51
18 u. 11
j Maandag 7 October
6 u. 52
18 u. 09
Dinsdag 8 October
6 u. 54
18 u. 07
Woensdag 9 October
6 u. 56
18 u. 04
Donderdag 10 October
6 u. 57
18 u. 02
Vrijdag 11 October
6 u. 59
18 u. 00
Zaterdag 12 October
7 u. 00
17 u. 58
Opgang
Ondergang
Zondag 6 October
11 u. 43
21 u. 47
Maandag 7 October
13 u. 37
22 u. 44
Dinsdag 8 October
14 u. 23
23 u. 45
Woensdag 9 October
15 u. 00
0 u. 48
Donderdag 10 October
15 u. 33
Vrijdag 11 October
16 u. 81
1 u. 59
Zaterdag 12 October
16 u. 27
2 u. 53
Eerste kwartier 8 October, te 7 u. 18.
j Volle maan 16 October, te 9 u. 15.
Laatste kwartier 24 October, te 7 u. 04.
Nieuwe maan 30 October, te 9 u. 03.
8. Lombaardstraat, YPER. Tel. 255
Ter vervanging der vroegere huishuurwet van 22
Maart 1940, verscheer, in het Staatsblad van 25 Sep
tember 11. een besluit houdende uitzonderingsbepalin
gen van tijdelijken aard in zake huurovereenkomsten,
dat van kracht wordt den dag zijner bekendmaking en
waarvan de bijzonderste bepalingen luiden als volgt
Artikel 1. Te rekenen van den dag waarop dit be
sluit van kracht wordt, kunnen de vóór 10 Mei 1940 ge
sloten huurovereenkomsten, welk ook het gebruik of
de bestemmeling van de in huur gegeven perceelen
zij, en niettegenstaande elk strijdig beding of elke
strijdige overeenkomst van vóór 10 Mei 1940, het voor
werp uitmaken van aanvragen tot vermindering van
den huurprijs of tot verbreking van de huurovereen
komst in de voorwaarden en volgens de modaliteiten
die hierna worden bepaald.
Dit besluit blijft van kracht tot 30 Juni 1941. Zoo
het niet vóór 1 Juli 1941 is opgeheven wordt het met
zes maanden verlengd. Daarna wordt het Iedermaal
met zes maanden verlengd indien het niet vóór den
eersten dag van de zesde maand is opgeheven.
Aanvragen tot vermindering van den huurprijs.
Art. 3. Kan vermindering van huurprijs vragen,
hetzij vanaf den eersten September 1939, hetzij vanaf
een lateren datum, de huurder die, tengevolge van de
ekonomische omstandigheden of van de uit den oorlog
ontstane omstandigheden, niet in staat is de algeheel
heid van den overeengekomen huurprijs te betalen.
Art. 4. De rechter bij wien de aanvraag is inge
diend, bepaalt den datum waarop dg vermindering in
treedt en stelt den duur er van vast, zonder dat deze
den duur van den toepassingstermijn van dit besluit
kan overschrijden.
Hij bepaalt de modaliteiten en voorwaarden van de
vermindering en kan uitstel verleenen voor de beta
ling van de achterstallige huren.
Hij kan den verhuurder, geheel of gedeeltelijk, ont-
slaan van die zijner verplichtingen die buiten ver
houding zijn tot den verminderden huurprijs.
Aanvragen tot verbreking van de huurovereenkomst
Art. 6. Zoo de huurder bewijst dat hij, uit hoofde
van de in artikel 3 bedoelde omstandigheden, niet meer
in staat is, zelfs na een vermindering van den huur
prijs, den last te dragen dien de voortzetting van de be
woning zou medebrengen, kan de rechter, op het ver
zoek van den huurder, de verbreking van de huurover
eenkomst uitspreken.
Art. 7. Wanneer de huurprijs, voor een langeren
termijn dan zes maanden, met meer^ dan vijftig ten
honderd is verminderd, kan de verhuurder de verbre
king van de huurovereenkomst eischen op den datum
waarop de zes eerste maanden voor welke de vermin
dering werd toegekend, verstrijken de verbreking kan
evenwel geen uitwerking hebben vóór het verstrijken
van de derde maand die volgt op de beschikking van
den rechter.
Art. 8. Het bedrag van de vermindering bedoeld
bij artikel 7 moet meer dan zestig ten honderd bedra
gen
a) voor de onroerende goederen waarvan de jaar-
lijksche huurprijs niet meer dan 1,200 frank bedraagt,
en voor de gedeelten van onroerende goederen waar
van de jaarlijksche huurprijs niet meer dan 800 frank
bedraagt te Brussel. Etterbeek, Elsene. Sint-Jans-Mo-
lenbeek, Sint-Gillis, Sint-Joost-ten-Noode, Schaarbeek,
Anderlecht, Koekelberg en in de gemeenten met meer
dan 100,000 inwoners, volgens de laatste in het Staats
blad verschenen tlenjaarlijksche volkstelling
b) voor de onroerende goederen waarvan de jaar
lijksche huurprijs niet meer dan 900 frank bedraagt ea
voor de gedeelten van onroerende goederen waarvan
de huurprijs niet meer dan 600 fr. bedraagt in de ge
meenten met 60,000 tot 160,000 inwoners.
Art. 9. In geval de huurder ten gevolge van oor
logsgebeurtenissen overleden is, kan de verbreking
van de huurovereenkomst worden uitgesproken, indien
zijn erfgenamen cf zijn echtgenoote, die bij hem in
woonde, het bewijs leveren dat zij niet meer bij machte
zijn den huurprijs te betalen, of het door den huurder
bedoelde gebruik van het gehuurde goed niet meer
hebben.
De verbreking kan worden uitgesproken op het ver
zoek van den huurder, indien deze het bewijs levert
dat hij, wegens verwondingen of ziekten tengevolge
van de oorlogsgebeurtenissen opgeloopen, een merke
lijke en bestendige vermindering zijner arbeidsbe-
kwaamheid heeft ondergaan zoodat hij verhinderd is
het beroep uit te iefenen met het oog waarop hij de
huurovereenkomst had gesloten.
Art. 10. De rechter bepaalt, indien daartoe gron
den zijn, de modaliteiten en voorwaarden van de huur-
verbreking. Hij stelt onder meer het bedrag vast van
de vergoeding welke door de eene of de andere partij
dient betaald uit hoofde van de in het onroerend goed
uitgevoerde werken.
Art. 11. Het vonnis waarbij de huurverbreking
wordt toegestaan, heeft enkel uitwerking ten aanzien
van de onderhuurders indien deze in de zaak werden
opgeroepen. De .rechter verleent hun, indien daartoe
gronden zijn, ofwel uitstel ofwel een vergoeding, of
zelfs uitstel en tevens een vergoeding.
Algemeene bepalingen.
Art. 12. De uit dit besluit ontstane vorderingen
behooren tot de bevoegdheid van den vrederechter van
de plaats waar het onroerend goed gelegen is.
Art. 15. De minnelijke akkoorden en de rechter
lijke beschikkingen van na 1 September 1939 tusschen
verhuurder en huurder kunnen enkel worden herzien
bijaldien de toestand van partijen merkelijke wijzigin
gen mocht hebben ondergaan
Art. 17. De rechter tracht partijen te verzoenen.
Slaagt hij daar niet In. dan doet hij uitspraak naar
billijkheidhierbij laat hij zich leiden zoowel door
