Léon GRILLET
WETENSCHAPPELIJK HOEKJE
OVER LENZEN EN KIJKERS
De verplichte inschrijving van de
Handelaars in het Handelsregister
Ontbinding van den Belgisch-
Luxemburgschen Dienst voor Toerisme
19 Meenensfraat 19
Y P E R
TITELS KOEPONS
BEURSORDERS
Naamdagen.
Maan.
Maanstanden.
EIGEN WAAR IN EIGEN STREEK
Hulp- en Inlichtingenbureel voor
gezinnen van militairen
(Vervolg)
IV. UE MICROSCOOP
Bekijkt men met een verrekijker groote voor
werpen die ver afliggen, met een microscoop be
kijkt men kleine zaken die dicht bijliggen. De
ontwikkelingsgeschiedenis van den microscoop
volgt deze van den verrekijker, doch zijn nood
zakelijkheid deed zich niet zoo spoedig gevoelen
daar men geen notie had van kleine en ultra
kleine diertjes, planten en dingen.
De voorlooper of tenminste een der voorloopers
van den microscoop was Roger Bacon, den reeds
vroeger vermelden natuurkundige. Hij gaf in
zijn Opus Magus princiepen op die zeer goed
op den microscoop van toepassing waren.
Een schrijver van 1551 vermeldt dat die ge
leerde te Oxford een glas vervaardigd had waar
mee men zulke wondere dingen te zien kreeg
dat men aan een duivelsche kunst ging gelooven.
Viviani, een leerling van Galileï vertelt dat
deze laatste in 1612 een microscoop ten geschenke
gaf aan Sigismond, koning van Polenhij had
twintig jaar aan dit toestel gewerkt.
Doch de meest vermoedelijke uitvinder is den
reeds vermelden Zacharias Jansen. De grootste
natuurkundige van Nederland Christiaan Huy-
gens (1629-1695) heeft ook het zijne bijgedragen
tot de verbetering van den microscoop. Het ocu
lair (1) van de huidige microscopen wordt naar
zijn naam genoemd.
Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723) was ook
een der eersten welke sterke vergrootingen ge
bruikte. In een koperen plaatje maakte hij een
klein gaatje en liet hierop een glasdruppeltje
vallen (groote kromming en kleine brandpunts
afstand (2), twee voorwaarden om sterke ver
grootingen te bekomen). Met deze uiterst pri
mitieve hulpmiddelen vond de Delftsche onder
zoeker de bloedlichaampjes bij kikkers en de in-
fusoriën (3). Zijn talrijke ontdekkingen hebben
hem den naam van vader der microscopie be
zorgd. Het eenvoudige toestel waarvan hij zich
bediende vergrootte tot zestig maal.
De eerste eigenlijke microscopische onderzoe
ken (wij kunnen bezwaarlijk het toestel van Van
Leeuwenhoek een microscoop heeten) werden ge
daan door Robert Hooke, die ze in 1664 publiceer
de in zijn Micrographia Hij geeft in dat werk
ook de beschrijving van het toestel. Het dingetje
mat 3 duim in doorsnede en 7 in lengte het kon
verlengd worden door vier buizen welke in el
kander geschoven werden.
Eustachio Divini bediende zich in 1668 van een
microscoop samengesteld uit een objectief en een
serie glazen. Het toestel vergrootte van 40 tot 140
maal.
De microscoop heeft in den loop der tijden na
tuurlijk tal van verbeteringen ondergaan. Ver
melden we nog de namen van Grieudelius, Jo-
blot, Adams, Cuff, Sellingue, Nachet, Pistou, Ross
en vooral deze van Schott, Abbe en Zeiss.
Ernst Abbe was de man die de grootste verbe
teringen aan den microscoop heeft gebracht. Hij
berekende o. a. de vorming van het beeld en
toonde aan dat het instrument grenzen had. Ook
beweerde hij dat het juiste soort glas nog niet
vervaardigd was voor de lenzen.
Schott te Jena slaagde er later in om deze spe
ciale glazen te fabriceeren.
Sindsdien heeft de microscoop geen wijzigin
gen van beteekenis meer ondergaan en Helm-
holtz had reeds aangetoond dat de grens van vol
maaktheid was benaderd.
Bekijken we nu eens een microscoop van het
moderne type. De kleinste brandpuntsafstand
van het sterkst vergrootend objectief van de
Zeiss-microscoop is 1,5 mm.; de vergrooting is
120 maal. Het sterkst vergrootend oculair hier
bij heeft een brandpuntsafstand van 9 mm. en
vergroot 28 maal. Een combinatie van deze beide
geeft een ruim 3300 malige vergrooting. Bij deze
vergrooting is het beeld niet scherp. Een scherp
beeld verkrijgt men nog bij een 1000-malige ver
grooting. (Slot volgt).
(1) oculair: Een beschrijving geven van een micros
coop is hier onmogelijk, figuren zijn volstrekt noodza
kelijk. Onthouden we dithet is een stelsel van lenzen
(bolle en holle) waarvan de twee voornaamste zijn
het objectiefdat zich onderaan bevindt, dus dicht
bij het voorwerp (het object) en het oculair van
Huyghenseen busje waarin twee bolle lenzen, dicht
bij het oog geplaatst.
(2) brandpunt: Laten wij een bundel evenwijde stra
len vallen op een lens, deze worden gebroken en komen
samen in een puntdat is het brandpunt. De afstand
van dit punt tot aan de lens noemt men brandpuntsaf
stand. Een lens heeft 2 brandpunten.
(3) infusoriën: infusiediertjes afgietseldiertjes).
Microscopisch kleine diertjes, voor het eerst in afgiet
sels opgemerkt. Leeuwenhoek ontdekte ze in 1676, toen
hij wat peper met water had overgoten en het aftreksel
onderzocht.
HET YPERSCHE 20-12-1940
Het ministerie van Ekonomische Zaken deelt mede
De Algemeene Direktie van den Middenstand bij het
Ministerie van Ekonomische Zaken, vestigt de aandacht
van de handelaren op de bepalingen van het besluit
Nr 27 van 18 Oktober 1940, betrekking hebbende op de
handelspolitie. Dit besluit bepaalt o. a.
1- Alleen de kooplieden, ingeschreven in het han
delsregister voor 10 Mei 1940, mogen levensmiddelen of
koopwaren koopen met de bedoeling deze te verkoopen.
2. Het is aan handelaren verboden, andere koop
waren te koopen. dan die welke behooren tot den tak
van handel, waarvoor de inschrijving in het handels
register werd bekomen.
3. Alle handelaren zijn verplicht het nummer van
hunne inschrijving in het handelsregister, op alle ge
bouwen, vervoermiddelen en drukwerken, die zij bij
de uitoefening van hun beroep aanwenden te vermel
den.
4. De handelaren die hun bedrijf zonder onderbre
king uitoefenen sedert 10 Mei 1940, en nog niet inge
schreven zijn in het handelsregister, kunnen zich in
regel stellen, op voorwaarde dat zij vóór 1 Januari 1941
hunne inschrijving verzoeken op de griffie van de Han
delsrechtbank, en ter staving van deze aanvraag een
verklaring bijvoegen, afgeleverd door de gemeentelijke
administratie, of door een beroepsvereeniging, en voor
gezien geteekend door de Kamer van Bedrijven en
Ambachten, of de Kamer van Koophandel van het
ressort.
5. De handelaren die hun bedrijf hebben aangevan
gen na 10 Mei 1940, mogen slechts voortgaan met de
uitoefening, op voorwaarde toelating te hebben beko
men van het ministerie van Ekonomische Zaken. Zij
die zich voorstellen een handel te beginnen, zijn aan
dezelfde voorwaarden onderworpen. De handelaren
die voldoen aan de voorwaarden genoemd onder Nr 4,
worden verzocht zich onmiddellijk in regel te stellen
in de laatste dagen van de maand December, zijn de
diensten van de griffie bij de Handelsrechtbanken met
werk overladen en het is te vreezen, dat belanghebben
den alsdan niet tijdig hun inschrijving kunnen beko
men.
Makelaars en verzekeringsagenten.
De Federatie der Beroepsvereenigingen van de Make
laars en Verzekeringsagenten deelt mede
Een vorige mededeeling heeft aanleiding gegeven tot
verscheidene kommentaren.
Het besluit van 18 Oktober omtrent de handelspolis
is niet van toepassing op verzekeringsagentendie
door een arbeidskontrakt of een mandaat zijn gebon
den en geen eigenlijke handelszaak verrichten.
De verzekeringsagenten worden dus niet door artikel
2 van het voornoemde besluit getroffen. Maar men kan
evenwel verklaren, dat in België, de verzekerings
agenten in de rechtskundige beteekenis van het
woord, weinig talrijk zijn.
Wat de makelaars betreft, uit een verklaring van het
ministerie van Ekonomische Zaken kon worden opge
maakt, dat het besluit van 18 Oktober slechts de make
laars in eetwaren en goederen zou treffen en dat aldus
artikel 2 evenmin van toepassing zijn zou op de verze
keringsmakelaars.
Dit sluit evenwel niet uit, dat de makelaars als be
middelaars tusschen de verzekerden en de verzekeraars
optreden en hoofdzakelijk handelsverrichtingen doen.
Hoe de tusschenpersoon ook heet of welken titel de
maatschappijen hem ook toekennen, enkel de aard
der verplichtingen, welke hij uitvoert, telt op rechts
kundig gebied.
Dezelfde ministerieele mededeeling legt er den na
druk op, dat de verzekeringsmakelaars onderworpen
zijn aan de wetgeving van 30 Mei 1924, over het Han
delsregister. Hieruit vloeit voort, dat er dient gewezen
te worden op het feit, dat de wetgeving over deze
kwestie eveneens van toepassing is op de verzekerings
makelaars voor zoover deze wetgeving de schikkingen
van algemeenen aard op de handelaars volledigt of
wijzigt.
Certifikaatsaanvragen met het oog op de inschrijving
in het handelsregister, kunnen worden verzonden aan
de Federatie der Beroepsvereenigingen der Makelaars
en Verzekeringsagenten, 3, Kleine Zavel, Brussel, die
de aanvraag aan de bevoegde provinciale beroepsver
eeniging zal laten geworden.
In het Staatsblad verscheen een besluit waarbij de
Belgisch - Luxemburgsche Dienst voor toerisme ont
bonden wordt.
De Secretaris-Generaal van het Ministerie van Ver
keerswezen benoemt den of de liquidatoren en bepaalt
de modaliteiten der liquidatie. Hij spreekt dezer af
sluiting uit.
Het overschot van het actief op het passief komt ten
goede aan den Staat.
Wisselagent - Correspondent
bij de Beurs van Brussel.
(Wettelijke borgsom nedergelegd
bij de Nationale Bank van België).
Aanbevolen geldplaatsingen
Kasbons op EEN JAAR van het Gemeentekrediet
van België3,60 netto.
Obligatiën van 5 tot 10 JAAR, Grondkrediet van
België 4,50 netto.
Kostelooze Financieele Inlichtingen
Stipte geheimhouding.
STEUNT WINTERHULP.
9
van 22 tot 28 December 1940
Zondag 22 December Hungeer, Flavinus. Honoratu-.
Virginia, Florus.
Maandag 23 December Victoria, Servulus.
Dinsdag 24 DecemberDelphinus, Adèle, Irmina.
Woensdag 25 December Kerstdag, Eugenia.
Donderdag 26 December Stephanus.
Vrijdag 27 December Joannes.
Zaterdag 28 December Onnoozele Kinderen.
22 December 4' Zondag van den Advent.
24 December Vigilie van Kerstmis.
Zon.
Opgang
Ondergang
Zondag 22 December
9
u.
43
17
u.
40
Maandag 23 December
9
u.
43
17
u.
40
Dinsdag 24 December
9
u.
44
17
u.
41
Woensdag 25 December
9
u.
44
17
u.
42
Donderdag 26 December
9
u.
44
17
u.
42
Vrijdag 27 December
9
u.
45
17
u.
43
Zaterdag 28 December
9
u.
45
17
u.
44
Opgang
Ondergang
Zondag 22 December
2
u.
00
13
u.
46
Maandag 23 December
2
u.
55
14
u.
15
Dinsdag 24 December
4
u.
11
14
u.
47
Woensdag 25 December
5
u.
27
15
u.
24
Donderdag 26 December
6
u.
40
16
u.
06
Vrijdag 27 December
7
u.
49
16
u.
56
Zaterdag 28 December
8
u.
51
17
u.
53
Nieuwe maan 28 December, te 17 u. 53.
Eerste kwartier 5 Januari, te 15 u. 40.
Volle maan 13 Januari, te 13 u. 04.
Laatste kwartier 20 Januari, te 12 u. 1.
o
Waarom nog langer verzekerd blijven aan
Maatschappijen vreemd aan uw streek
In deze tijdsomstandigheden weet elke verze
kerde der Naamlooze Maatschappij
De Kortrijksche Onderlinge
het best hoe voordeelig het is bij haar verzekerd
te zijn.
In geval van ramp bekomt ieder een spoedige
en billijke regeling zonder eenige moeite.
De volledigste waarborgen aan de voordeeligste
premiën.
Deel in de winsten.
Voor alle inlichtingen wende men zich tot het
Bijkantoor te leper, Paterstraat 8.
Algemeene Opziener Omer ROBIJN.
Alle makelaars in verzekeringen hebben heden
meer dan ooit groot belang en voordeel met onze
instelling te werken. Vraagt ons dus verdere
voorwaarden en tarief. (220t)
Het Staatsblad van 18 December kondigt vol
gend Besluit af
Onder de benaming Hulp- en Inlichtingen-
bureel voor gezinnen van militairen wordt een
zelfstandig lichaam met rechtspersoonlijkheid
opgericht, afhangend van het Ministerie van Fi
nancies.
Het bureel heeft als doelstelling:
1. bij de gezinnen van overleden, krijgsgevan
genen of bijzonder door de huidige gebeurtenis
sen beproefde militairen den natuurlijken steun
en den raadgever, waarvan zij verstoken zijn, te
vervangen door hun gratis alle inlichtingen en
raadgevingen over alle kwesties van militairen,
burgerlijken of rechtskundigen aard te verstrek
ken;
2. gelden in te zamelen, met het oog op de op
richting van een steunfonds, bestemd om aan de
noodlijdende gezinnen den noodig geachten gel-
delijken steun te verleenen.
Het bureau wordt beheerd door een bestuurs-
comité samengesteld uit de drie ordonnansofficie
ren van den Koning.
De geldmiddelen van het bureau bestaan uit
giften van allen aard en uit een subsidie van den
Staat.
De bemoeiing van het fonds kan onder een der
navolgende vormen geschieden
1. geldleening op rente, waarvan de hoegroot
heid 2.500 frank niet te boven gaat. Deze teleen-
gevingen worden toegestaan wanneer vaststaat,
dat de geleende som voor den belanghebbende
produktief moet zijn
2. Rentelooze teleengeving, waarvan het bedrag
niet hooger dan 2,000 frank mag zijn. Deze lee
ningen worden toegestaan, wanneer blijkt dat de
belanghebbende tijdelijk met moeilijkheden te
kampen heeft en later in staat zal zijn de ge
leende som terug te betalen
3. giften of tegemoetkomingen zonder bepaling
van terugbetaling, waarvan het bedrag 1.000 fr.
niet mag te boven gaan.
Deze giften of leeningen kunnen hernieuwd
worden.
