De Kortrijksehe
Onderlinge»
Bekertornooi IEPER MOORSLEDE
WHITE STAR IEPER - SP. ZILLEBEKE
Bij het Brandweerkorps
Benoeming en Ontslag van
Burgemeesters
Bij het Bestuur der Registratie
en Domeinen
De Wederopbouw in West-Vlaanderen
Gediplomeerde Vroedvrouwen
De zusters Anna en Marie-José LATON,
te IEPER, Deken Delaerestraat, Nr 3.
Samenstelling van de gemeentelijke
Comité's voor Winterhulp
«u clt; Uitgave
van Itrnesi Clues* I> E WITTE
NOTARIEELE VERKÖOPWGEN
HET YPERSCHE 17 - i -1941
ZONDAG 19 JANUARI 1941, te 2,30 uur
Beslissende kamp tusschen
TerreinKemmelsteenweg.
SUPPORTERS OP POST
Benoemingen en Ontslagneming.
In den loop van het jaar 1940 werden volgende wijzi
gingen gebracht aan de samenstelling van het officie
renkader der gemeentelijke vrijwillige brandweerkorp
sen van het ar:ondlssement Yper
Heer Dr Hendrik werd benoemd tot onderluitenant-
geneesheer van het brandweerkorps van Langemarck.
Heer Arsène Souiet werd benoemd tot onderluite
nant-bevelhebber van het brandweerkorps van Nieuw-
kerke.
Eervol ontslag werd verleend aan Heer Dr A. Dochy,
luitenant-geneesheer te Yper. die gemachtigd werd den
eeretitel van zijn graad te dragen.
De Heer Boncquet D. werd benoemd tot burgemees
ter der gemeente Zonnebeke, en aan den Heer Brei H.,
burgemeester der gemeente Zandvoorde, werd op zijn
verzoek ontslag uit zijn ambt verleend.
De Heer Kok W. - P. - L.. reserveofficier, ontvanger
der gerechtelijke akten en domeinen te Turnhout,
wordt benoemd tot ontvanger der registratie en do
meinen te Wervick.
Op UI December 1940 waren er in West-Viaanderen
bij de kredietinstellingen, welke voorschotten verlee-
nen aan geteisterden, 700 aanvragen ingediend, ver
deeld als volgt Bij het Centraal Bureau voor Hypo
thecair-Krediet 617 aanvragen voor een bedrag van
13,000.000 fr.; Bij de Nationale Maatschappij voor Kre
diet aan de Nijverheid 41 aanvragen voor een bedrag
van 50.000.000 fr.; Bij de hoofdkas voor het klein Be
roepskrediet 17 aanvragen voor een bedrag van 2
miljoen fr.; Bij het Nationaal Instituut voor Land
bouwkrediet 25 aanvragen voor een bedrag van fr.
900.000.
gediplomeerde vroedvrouwen, maken
bekend aan het geacht publiek van
leper en omliggende gemeenten, dat
zich zich komen te vestigen
Telefoon 518. (2380)
GEMEENTE NIEUWKERKE
VOORZITTERBarbry. O., handelaar.
LEDEN Bafcop, J.; Decock, E., notaris; Heughe-
baert, V., landbouwer; Lemalre, L„ bankbediende; E.
H. Sobry, J., pastoor; Storme, M., landbouwer; Sys, A„
geneesheer.
GEMEENTE ZANDVOORDE
VOORZITTER Grymonprez, J„ voorzitter van de
commissie van openbaren onderstand.
LEDEN Brei, J., burgemeester; Dehem, R., lid van
de commissie van openbaren onderstand Delbecque,
O., lid van de commissie van openbaren onderstand
Durnez, R., geneesheer
Lafhooghe, E., zoon, lid van de commissie van open
baren onderstand; Verbeke, H., gemeenteraadslid.
De Zusters van 't klooster.
GEMEENTE ZUIDSCHOTE
VOORZITTER Baiduck, Jos.
LEDEN Decorte. E.; Dezeure, D.; E. H. Gruwier, A.;
Huyghe, M.; Leuridan, G.; Leurdan, M,-J.; Notredame,
Anna; Pecceu, R.; Smagghe, Irma; Soenen, Julia; Ta-
hon, J.; Tanghe, L.; Van Eecke. I.
STAD MEENEN
VOORZITTER Casler, Paul, verzekeraar.
.ONDERVOORZITTER Lorfevie. Gaston, geneesheer.
LEDEN Benoot, Maurice Delputte, Gerard, bank-
bestuurder De Taevernler, Rob., bediende Lecoutre,
Htiaire, "bediende Maenhout, A., apotheker Seys,
Justiri, regènt Vermeulen, Mare, doctor ln de schei
kunde.
Weet gij
dat de Naamlooze Verzekeringsmaatschappij
reeds aan hare verzekerden eene teruggave ge
daan heeft van meer dan 2.500.000 frs onder vorm
van vrijwillige korting op de premiën.
Dat zij U desniettegenstaande de voordeeligste
tarieven en klare uitgebreide polisvoorwaarden
verleent, en U eene spoedige en zeer billijke op
lossing bij ieder rampgeval verzekert.
Waarom dus nog langer verzekeringen afslui
ten aan allerlei vreemde Maatschappijen
Kapitaal en Reserven Meer dan 16.000.000 frs.
Maatschappelijke Zetel
KORTRIJK, Lekkerbeetstraat H. R. K. 952.
Bijkantoren
IEPER OOSTENDE BRUGGE.
De Maatschappij stelt belang in elke ernstige
aanvraag voor agentschap.
HOE HET BOEK ONTSTOND.
Millioenen menschen worden vijftig jaar.
Maar wel weinige boeken beleven een 50' uitgave.
Zeldzaam Is een dergelijke gebeurtenis in onze
Vlaamsche letteren.
Zulks dient hier dan ock ongetwijfeld op een bijzou-
dere wijze vermeld... Dat Vlaamsche boek, dat nu
zijn 50-J1 druk beleeft, Is de reeds zoo overbekende en
Immer graag gelezen DE WITTE, van den hooggewaar
deerde? Vlaamschen rasverteller Ernest Claes.
Deze rekord-uitgave, onderscheidt zich op twee pun
ten van al de vorige. Ze is een Vlaamsche editie ver
kocht aan een Vlaamschen prijs zegge, acht frank.
Welk een bijna onnavolgbare krachttoer ln het rijk
van onge Vlaamsche uitgeverij.
Het Óverwegendste gedeelte van ons volk heeft De
Witteverslonden en herlezen. Maar hoe dat boek
geboren werd en ontstond, is wel een andere zaak, die
trouwens dient gekend. Hier wensch ik dus eventjes uit
te welden.
Niemand minder dan de Heer Ernest Claes, altijd
even vriendelijk, welwillend en heel nederig, heeft me
over dat onderwerp ingelicht, tijdens een interview,
dat hij mij in Augustus'38 toestond. Het vraagge
sprek. verliep ln Claes' grooten hof, waar een echte
Zichemsche atmosfeer heerschte. De minzame Me
vrouw Claes schonk mij Rijnschen wijn. in, terwijl de
beroemde heer des huizes enkel een glas tafelbier
dronk.
Zijn stijlvollen, verzorgden baard liefelijk streelend.
begon de schrijver mij over «De Witte» te spreken. Ge
durende een half uur luisterde ik., met een onverzwakt
genoegen naar zijn belangrijk verhaal.
De eerste maal dat er letterkundig over De Witte»
werd gesproken, studeerde Claes de .Germaansche phi-
lologie te Leuven. Een heerlijke herinneringsri ke pe
riode Hij literatureerde toen reeds in stilte, Ziehen},
het gezegende ^ichem, zijn geboortedorp, had een, bij
zondere bekoring voor hem. Een oase vap poëzie
Op zekeren dag keerde hij van dp. ouderlijke woning
terug. Men had er hem de uilenspiegelsche ravótters-
streken verteld van een knaap, bekend order den bij
naam van «De Witte Dezes guitige avonturen had
•hij reeds meer dan eens overdacht, zoodat hij besloot,
het gehoorde aan zijn vrienden te vertegen.
In het koffiehuis Salvator in gezelschap van ztin
collega's, de gebroeders Lindemans en August Van
Cauwelaert, vertelde Claes de bliksemsche boeven
streken van den zoogenaamden De Witte Hij
oogstte zooveel bijval, dat hij trouwens gedurende
eenige avonden dezelfde geschiedenis aan andere stu
denten moest verhalen. Nu liet hij zijn verbeelding wat
vrijeren loop en boeide zijn gezelschap opnieuw on
weerstaanbaar als de vorige avonden.
Aueust Van Cauwe'aert, de fiinbesnaarde dichter
en talentvol romanschrijver, spoorde Claes aan van de
kwajongensstreken van De Witte te boek te stellen.
Deze vineer\vÜ7,v'werkte weldra stuwend in op den
letteTlievendén Claes. ;J'.
De Witte was geboren Een Broos, arm wichtje
omzwachteld rnet vage gedadhten. Nu moest het-groeien
en opgevoed worden. Dht werd Ernest Claes' werk.
Na een periode van meditatie, van het innig beleven
van zijn onderwerp, zette de auteur zich geestdriftig
aan zijn schrijftafel. Zijn stof was flink overwogen en
flink ingedeeld. Als een levende figuur stond De Witte
voor Claes' oogen.
Hij .schreef onvermoeibaar, met volle overgave
Zijn vrienden en bekenden hagkten naar het boek. Hij
voltooide eenige hoofdstukken, waarvan hij weldra
lezing gaf in een retorica-kamer. Tóen brak de wereld
oorlog uit.
Vier jaren van rouw en ellende; van denken en ho
pen gleden over het geliefd maar onafgewerkt manus
cript heen. Gedurende de oorlogsmaanden. "die traag
voorbijgingen, vervaagden Claes herinneringen gedeel
telijk over zijn aangevangen werk.
In 1918. eindelijk terug te huis. nam de schrijver het j
handschrift uit de lade. Claes herleefde de'vooroor-
logsche studentikoze periode. Honderden, herinnerin
gen doemden in zijn geest op.
.Langzaam begon hij den aanvang yan de onvoltooide
De Witte te lezen. Maar paarmate hij yorderdè.
begon hij zelf beurtelings opgewekt, of diep. ontroerd
sneller door te lezen. -.
Na die vier jarenlange afwezigheid sCheeen het Claes
toe waarachtig, dat het, geschrevene niet uit zijn pen
gevloeid was. Maar daar was het manuscript. met zi'n
eigen, welbekend geschrift, dat hem onmiddellijk het
tegenovergeste'de Bewees...
De oorlog, zijn gevangenschap in Holland, zijn lijden,
zijn lezingen en meditaties hadden zijn gedachten-
loop en ve. bee'dlng verruimd zijn léttërkuridig talent
had zich eveneens gaandeweg ontw:kkeld.
Hij kende de zoetheid maar nu ook de hardheid van
het leven. Met een nieuw enthousiasme bes'oot de au
teur het werk te hervatten en te voltooien. Levendiger,
hechter en mensChelliker zou de gestalte van De
Witte gesculpteerd worden
De geschreven hoofdstukken ondergingen, wijzigingen
en vele passages werden passend hertoetst, pndèrtus-
schen schreef Claes er nipuwe bij. Het werk groeide
Gedurende maarden be'eefde de sohri ver naast uren
van inspanning ook heerlijke aan zijn oeuvre.
Toen kwam dien zaligen avond, dien avond van
kalmte, van onuitsprekelijk geluk, dat Claés tiet veel
zeggend woordje Einde op zijn handschrift' neer
pende.
In de stilte van ziin atmosferische werkkamer, on
der het gouden, gezellig lamplicht iag De Witte
persklaar..
Claes' blik bleef op zijn' werk gevestigd; Hij droomde,
zoet. wonderzoet van een onzeggelijk geluk waren die
triomfstorden voor hem.
Doch de auteur vermoedde niet welke verrassingen
«De Witte» hem zou brengen, Voor hem was de toe-'
komst eveneens een ondóorgrondbaar mysterie, een
reeks v: aagteekens.
Met zi'n letterkundig werk had hij enkel zijn plicht
willen vervullen. Meer had hij niet beoogd. Ligt er
trouwens ln het nauwkeurig en stipt vervullen van elke
schrijversroeping niet evenveel vreugde en leed? De
auteur staat enkel en uitsluitend ten d'erste van de
volksgemeenschap. De schrijver, d'e met minachting
of me* hoogmoed Op ztjn volk neerbl'kt of het schrij
ven niet ernstig opneemt, verdient eveneens niet ge
waardeerd door de massa. 9 i
De plicht van eiken schrijverkunstenaar is te Spnèp-
pen. Geestdriftige bijval of smartvolle ontgoochelingen,
dat lief en leed van eiken auteur, moet ln hem steeds
die edele beroepsliefde-«n fierheid hoog hcuden en -zijn
lust tot scheppen onderhouden, aanvuren.
De letterkundige moet zijn als een priester ln den
dienst des Heeren. Een gehoorzame, liefdevolle en ge
trouwe plichtsbewuste dienaar ,van zijn volk en zulks
ondanks alle mogelijke beproevingen 'of suksessen.
a De Witte werd gezet, gedrukt. De eerste uitgave
verscheen. Dagen van emotie en spanning volgden voor
den jongen Claes. Een verrassing bleef niet uit. De uit
gave was spoedig uitverkocht... Een tweede en derde
editie volgden. Het werk groeide sitlaan tot een sukses
zonder weerga. Een triomf, die bewondering en ver
wondering wekte, verbaasde en verstomde...
Als a telende, oorverdoovende donderslagen vólgden
de vijfde, de tiende, de twintigste, de dertigste,1 de
veertigste en de huidige uitgave elkander op ln een
wondersnel, rekord-tempo...
Elke nieuwe editie was telkens een levendige gebeur
tenis van letterkundige belangstelling. De vijftigste was
het niet minder en onderging daarenboven een vertra
ging van 14 dagen. Wat hebben de boekhandelaars
hierom niet gesakkerd en de ongeduldige lezers niet
gemord
Ik geloof niet, dat ooit een Vlaamsch boek' zoo'n
vertellenden bijval heeft behaald als «De Witte». Het
blijft een uitstekend Vlaamsch volksboek. De Witte
Is deze eerenaam ten volle waard.De 50° uitgave be
wijst zulks genoegzaam. Het tegenspreken ware moei
lijk en ook wat al te kras.
WAT DE WITTE VOOR ONS IS EN MOET ZIJN.
Als onderwerp heeft het werk wel niets bijzónders.
Het alledaagsch levensverloop van een duiyelsghen
kwaiop.Gén, haantje vooruit, ievehslustig en onbezorgd.
Hij haalt allerlei frdtsën en poetsen uit, welken de
eenen vermaken en de anderen-ontstemmen.
Maar de kunst waarmede Claes het leveri van dien ra-
votters-kapoen conterfelt, de wijze, waarop de auteur
het midden teekertt en het zoo levendig bezielt, is om
zoo te zeggen- eenlg in onze Vlaamsche letteren.
Niet alleen de frissebe, jeugdige en alles onderschra
gende humor van den auteur en de Vlaamsche boersche
zoetsappigheid geven een kleur van gemoede'l'kheld
aan het boek. maar ook die sterke levenswil dat ge
voel van echte Vlaamsche werkelijkheidszin, waar
mede De Witte Is doortrokken, doorademd. door
desemd openbaren met een buitengewone kracht de
onvervalschte en zoo natuurlijke levensuiting van ons
Vlaamsche volk, metde weerkaatsing et> afbeelding
van het leven in Vlaanderen.
ln zekeren zin. zijn De Witte en Pallieter de
twee; meesterwerken póf beter en juiste;; uitgedrukt,
de twee hoofdwerken - van onze Vlaamsche humoris
tische letteren.
Meer dan gelijk welk ander werk, getuigtDe Witte»
van dpn meest aanvaardbaarsten volkschen humor, die
we ten onzent zoo zelden aantreffen.
_,Zqek in dat boek van Claes noch verbijsterende
iosoöhie hoch veiróSséndé 'psychologie. Maar ifa De
Wittevindt hetaene, wat we soms .te vergeefs
In andere boeken zoeken levensvreugde, levenslust,
het volle leven van ons volk. Voorname vorm- noch
verfijnde taalschoonheid dienen er evenmin ln opge
spoord. Maar welke huppelende, spring-leggnde' .vef-
haalfcracht en levèrdig evocatievefmogen, dlè ops
boelen en ons zelf beklemmen en het 'ons laten uitgie
ten van pret.
«De Witte» is de hefoproeping van Onzen doorzon-
niaen kindertiid. dien we werkelijk éénmaal, dag na
dag hebben beleefd, en waarvan de hérihneringén óns
hèf'e zijn.
Claes' zoo vertroeteld geesteskind heeft op'een diep-
treffend en geslaaade wijze ons eigen ik ontleed
en weergegeven. Met de eenvoudige, magf direct naar
't hart stevende magie van zijn kleurige éh; gtiltige'ver-
tellerskurist. verwekte de auteur hét 'wónder', 'dat wij
dus opnieuw, voor eenige Uren, onzè métgoud-'Over
straalde kinderjaren herleefden. Hij deed ons" glim
lachen. ons hart tril'en. stemde óns tót nadenken en
menigeen onder ons heeft bij de lezirig ongetwijfeld een
traan gestoft. il rd'uv.-
ln De Witte» vonden wij ons beeld terua. onze her
inneringen. onze gedachten, onze kinderlijke verlan
gens én grillen, zoodat zonder het minste geweld heel
feeder'en zacht. De Witte ons aller onafscheidbaar
lievelingsboek werd.
- ,.iV V j'
Is en b'.iift «De Leeuw var» Vlaanderen» het ge-
soh'e'tk'iodig he'derboek van ons V"aamsche ras, van
ons verleden, waarover kerken, gebouwen en oude'ge
schriften een verstaanbare taal stsreken, «Be Witte»
heeft ook wel eèn bijzondere beteekenlê. r n
Dat eenlg en echt-hum-or!stisch boek, de' getrouwe
afstraling van onze jeuadiaren 100 Vlaamsch ge
dacht. we: d met al de He'de en al de bewondering neer
geschreven. d'e een auteur voelen kan voor zl;n hart-
gror""a bemind V'aamsch volk. a .ov
Daaróm is en blijft De Witte zondeT over-
'schatf'na. or> z'Gn beurt' het boek van ons hedendaagsch
Vlaanderen'ard, waarin onze droefgeestige of do!-
jutchende ziel. onze gewoonten, ons onverwoestbaar
ontimlsme. zoo sterk als het leven en de dood. zelf,tot
uiting komen.
De Witte» is een gespierd en krachtig werk. ont
daan van alle li'erafuurmooidóenerij,''waardoor het
ons dubbel sterk heeft veroverd en oiizen geest on
weerstaanbaar heeft bekoord.
Daa; stel'en zal het nog lang aan eenige van onze
nageslachten het beste en het overtuigendste bewijs
van ons huidig inschoon en teerbemind. V'aoctet-err.
Albert BLONTROCK.
De openbare verkooping:, door fiet ambt van
den Notaris Wyffels, te Roeselare, van een
HOFSTEDE TE IZEGÈM, aangekondigd op bl?.
8 en waarvan de instel moest plaats hebben- «p
Dinsdag 21 Januari. GAAT NIET POOK.
1 •jlomjdao'! laJfi
