WETENSCHAPPELIJK HOEKJE
WIST CE
Naamdagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
TREKKINGEN
Binnenlandsclie Lotenleening 1932
Onafhankelijkheidsleening
GROOTE FIGUREN DER WEEK
VRAAGT
CRISTAL-CHAUDFONTAINE
het volmaakt tafelwater
Depot BROUWERIJ J. C. DONCK
Dat de gemiddelde levensduur van den
mensen tijdens de laatste eeuw fel geklommen
is Dat hij in 1800 29 jaar was, in 1880 38 jaar,
in 1900 44 jaar, in 1934 58 jaar.
Dat een spinneweb eens 6396 meter draad
gaf en 0,0646 g. woog. Wat denkt ge dat wel de
dikte van zoo een draad kan zijn
Dat in normalen tijd een bijenkorf 1 konin
gin, 200 tot 400 mannetjes en van 20.000 tot 100.000
werkbijen bevat?
Dat het menschelijk geraamte 222 beenderen
telt?
Dat het hoogste weerkundig observatorium,
op 3225 m. boven den zeespiegel staat? Dat het
zich bevindt op den berg Alaguez, op Spitsber
gen Dat Russische geleerden daar werken se
dert 1929?
Dat in één kilo bijen 10.000 exemplaren aan
wezig zijn Dat wanneer ze zwermen gaan, ze
hun eigen gewicht aan honig mee nemen
Dat goud tot bladen van 0,0001 mm. kan ge
splet worden
Dat een kubieke millimeter bloed ongeveer
5.00C.000 roode bloedcellen bevat? Dat dit vijf
tigmaal zooveel is als haren op ons hoofd
Dat een normaal mensch meer dan 2 liter
bloed kan verliezen zonder in levensgevaar te
verkeeren, doch geen emmers zooals men soms
wel eens hoort zeggen, daar zijn lichaam slechts
1/13 van zijn gewicht bevat aan bloed
Dat bij elke reis een bij 10 tot 15 mgr. honig
mee brengt en dat een gezegelde cel bediend
werd door 800 a 1200 van deze ijverige diertjes
Dat er in de Vereenigde Staten een foto-ap
paraat bestaat dat zoo maar 14 ton weegt Dat
dit wel het biggist in the world is en dat het
dient voor het vermenigvuldigen van kaarten
voor lucht- en zeevaart
Dat het radium tegenwoordig ongeveer fr.
2,000,000 per gram kost
Dat er in de wetenschap meer onopgeloste
problemen bestaan dan wel opgeloste en dat de
verhouding van onopgeloste tot opgeloste met
den dag toeneemt
Dat indien men al onze haarvaatjes laat
ste vertakkingen van onze aders en slagaders,
met een holte waarvan de doorsnede nauwelijks
het vijfde van den diameter van een haar be
reikt.het eene achter het andere kon plaatsen,
dat men dan een microscopische rij van 2550 km.
zou kunnen vormen, en dat dit den afstand is
van Brussel tot Moskou
Dat het hart van een pasgeboren kind 135
maal per minuut klopt? Dat dit aantal samen
trekkingen met het ouder worden regelmatig ver.
mindert en bij een levend kind van 2 jaar nog
98 is, bij een knaap van 10 jaar 87, bij een jongen
van 16 jaar 80 en bij een volwassen mensch 72 is
Dat er thans zoowat 120.000 soorten van
planten bekend, beschreven en gedoopt zijn en
dat dit getal nog voortdurend stijgt
Dat water niets anders is dan het verbran
dingsproduct van waterstof en dat roesten ook een
zeer trage verbranding is
Dat licht, warmte, geluid en alle andere vor
men van energie gewicht hebben en dat de zon
alzoo 250.000.000 ton per minuut aan gewicht ver
liest, doch dat ze dit nog billioenen jaren kan uit
houden
Dat een schip, geheel geladen, van 50,000 ton
en varende met een snelheid van 25 knoopen,
door deze beweging toeneemt in gewicht en wel
het drie honderdduizendste van een gram
Dat in 1 1. goede melk nog 500.000 bacteriën
aanwezig zijn, in gewone melk tot 4 millioen en
m slechte tot meer dan 20 millioen
Dat de snelheid van den zenuwstroom 200
km. per uur is Dat alzoo een prikkel van de
fceenen naar de hersenen wordt overgebracht in
1/30 seconde
Dat ons oog 's avonds, nadat het een kwar
tier aan de duisternis gewend is 50 maal meer
ziet en na een half uur wel 500 maal meer
Dat we dagelijks twee tot twee en een half
kg. speeksel vormen, en groote graseters als de
koe tot 55 kg.
Dat proefballons tot op 45.000 m. hoogte zijn
gestegen Dat de temperatuur daar 43° is en
de luchtdruk 550 maal kleiner dan aan de opper
vlakte der aarde
Dat een duivenjong in gewicht verdubbelt
48 uur na het uit het ei is gekropen
Dat in de wiskunde geen enkele vrouw naam
maakte Dat in de natuur- en scheikunde er
slechts twee zijn, maar dan ook twee die mogen
tellen Mevrouw Curie en haar dochter Mevrouw
Joliot-Curie Dat Mevrouw Curie de eenige was
die tweemaal een nobelprijs won en dat Mevr.
Joliot-Curie eveneens met dezen prijs bekroond
werd
Dat in de scheikunde de Duitschers 16 No
belprijzen wegkaapten van 39 uitgereikte
Dat ons oor alleen geluidstrillingen kan op-
HET YPERSCHE 31-1-1941
vangen begrepen tusschen 20 en 20.000 per secon
de, doch dat een kind bv. veel scherper hoort
Dat het meeste voedsel van den aardappel
onder de schil zit
Dat een kachel een uitstekende luchtver-
verscher is en in den loop van den dag verschei
dene keeren de lucht ververscht in onze woon
plaatsen
van 2 tot 8 Februari 1941
Zondag 2 Februari O. L. Vrouw Lichtmis.
Maandag 3 Februari Blasius, Veronica.
Dinsdag 4 FebruariAndreas Corsini, Gilbertus.
Woensdag 5 Februari Agatha, Alix.
Donderdag 6 Februari Amandus.
Vrijdag 7 Februari Romualdus.
Zaterdag 8 Februari Joannes.
Opgang
Ondergang
Zondag 2 Februari
9 u.
18
18
u.
35
Maandag 3 Februari
9 u.
17
18
u.
37
Dinsdag 4 Februari
9 u.
15
18
u.
39
Woensdag 5 Februari
9 u.
14
18
u.
40
Donderdag 6 Februari
9 u.
12
18
u.
42
Vrijdag 7 Februari
9 u.
10
18
u.
44
Zaterdag 8 Februari
9 u.
09
18
u.
46
Opgang
Ondergang
-Zondag 2 Februari
11 u.
42
1
u.
16
Maandag 3 Februari
12 u.
08
2
u.
T—
Dinsdag 4 Februari
12 u.
36
2
u.
18
Woensdag 5 Februari
13 u.
08
3
u.
17
Donderdag 6 Februari
13 u.
45
4
u.
17
Vrijdag 7 Februari
14 u.
29
5
u.
13
Zaterdag 8 Februari
15 u.
21
6
u.
07
Eerste kwartier 4 Februari, te 13 u. 42.
Volle maan12 Februari, te 2 u. 26.
Laatste kwartier 18 Februari, te 20 u. 7.
Nieuwe maan 26 Februari, te 5 u. 2.
Zaterdag 25 Januari had de 107" trekking plaats
van de Binnenlandsche Lotenleening 1932.
Een lot van 500,000 frank valt ten deel aan reeks
255.324.
20 loten van 25,000 fr. worden toegekend aan reeksen:
164262 180168 222010 297123 295208
281553 267572 149580 184769 188256
190784 191411 109745 136691 160476
140629 162413 166764 179459 229637
De obligaties die bij deze trekking zijn uitgeloot, zijn
terugbetaalbaar van af 15 Maart 1941.
De uitbetaling heeft plaats in de Nationale Bank.
Aflossing of hernieuwing, naar willekeur,
van de Schatkistcertificaten.
Het Ministerie van Financiën deelt mede
Men weet dat, ten gevolge van de gebeurtenissen,
de Schatkist niet heeft kunnen overgaan tot de terug
betaling op hun primitieven vervaldag, van de Schat
kistcertificaten op 4 maand en op 8 maand van de On
afhankelijkheidsleening en dat deze certificaten van
ambtswege werden verlengd, de eerste voor twee pe
rioden van vier maand en de tweede voor een periode
van acht maand.
Dat deze noodgedwongen verlenging zekere houders
tijdelijk in verlegenheid kan hebben gebracht, zulks
staat buiten twijfel, al heeft de Nationale Bank zich
ook zeer breed getoond in het verleenen van voorschot
ten aan de belanghebbenden.
Wat er ook van zij, deze tijdelijke toestand gaat een
einde nemen. Een jongste besluit van het Ministerie
van Financiën bepaalt inderdaad dat tot geen ver
plichte verlenging meer zal worden overgegaan.
De houders van certificaten op vier maand, op acht
maand of op een jaar hebben, op den aanstaanden ver
valdag, de keus tusschen
de hernieuwing van hun effecten voor een termijn
gelijk aan dezen van de primitieve uitgifte
of de terugbetaling in specie van him certificaten.
Alleen de certificaten van honderd frank kunnen niet
worden hernieuwd en worden eenvoudig terugbetaald.
Het besluit, waarover het gaat, houdt verband met
een onlangs genomen beslissing en reeds van toepas
sing op de renten in 't algemeen, de rente- en aflos-
singsdienst van de binnenlandsche rijksschuld integraal
te hernemen.
De rentevoeten toepasselijk op de te hernieuwen cer
tificaten, zijn vastgesteld als volgt
2.10 voor de certificaten op 4 maand,
2.40 voor de certificaten op 8 maand,
2.85 voor de certificaten op één jaar.
Al de vroeger aan deze belegging verbonden voor-
deelen blijven behouden, d.w.z. dat de rente bij voor
baat betaalbaar blijft en van alle belastingen ontheven
is, en de certificaten voort in betaling van directe be
lastingen en van daarmede gelijkgestelde taxes wordén
aanvaard. Verder blijft de Nationale Bank voorschot
ten op de nieuwe certificaten verleenen.
De voorwaarden, tegen dewelke de hernieuwing van
de Schatkistcertificaten kan geschieden, zijn bijzonder
voordeelig voor een belegging op kort termijn en er
wordt voorzien dat het grootste deel van de certificaten
in omloop zal worden hernieuwd.
Voor de houders, die zich meer om de opbrengst
hunner kapitalen dan om den korten duur der beleg
ging bekommeren, kan worden aangestipt dat zij de
gelden, welke zij uit een eventueele terugbetaling van
hun certificaten zouden halen, kunnen aanwenden tot
de inschrijving op tienjaarlijksche Schatkistobligatiën.
Deze obligation renten 4 pc. vrij van belastingen en
kunnen in al de agentschappen van de Nationale Bank
worden bekomen tegen den prijs van 97.50 van de
nominale waarde. Zij worden ter Beurs genoteerd en
geven blijk van een groote prijsvastheld.
9
COLUMBUS.
Christophorus Columbus (in het Spaansch
Christobal Colon) werd waarschijnlijk op 7 Fe
bruari 1451 te Genua geboren. Hij behoorde tot
een geslacht van zeevaarders. Hij ondernam rei
zen aan boord van een Portugeesch schip en
kwam in aanraking met personen, die hem spra
ken van het land Antilha in het westelijk deel
van den Atlantischen Oceaan zoo kwam stilaan
bij hem de gedachte om westwaarts Indië te be
reiken. Columbus deed het voorstel aan den Por-
tugeeschen koning, maar deze ging hierop niet in.
Ook Genua en Venetië wilden van zijn plannen
niet weten. Terwijl zijn broer naar Engeland
trok dm met Hendrik VII te onderhandelen, ging
hijzelf naar Spanje. (1484). Hij werd in aanra
king met het hof van Koningin Isabella gebracht,
doch zijne voorstellen werden door een eerste
commissie onuitvoerbaar geacht. Columbus kreeg
het echter gedaan zijn plannen aan een tweede
commissie, waarin vrienden van hem zetelden,
voor te leggen. Isabella wilde echter eerst de ver
overing van Granada voltooien (1486). Een tijd
later heropende de koningin de onderhandelin
gen, maar Columbus stelde echter zulke zware
eischen (o. a. benoemd te worden tot gouver
neur-generaal voor het leven) dat Isabella hier
niet wilde op ingaan. In een klooster ontmoette
hij een zeeman Vazquez, die verklaarde zeker te
weten, dat er in het Westen land was. Nieuwe
besprekingen werden aangegaan en eindelijk be-"
willigde Isabella in Columbus voorwaarden (17
April 1492). Den 12" Mei vertrok hij naar Palos
om alles gereed te maken. Nadat nog moeilijk
heden met de bemanning overwonnen waren,
ging Columbus den 3 Augustus 1492 den tocht
ondernemen met 3 schepen. Na een vaart van 69
dagen, waarop Columbus te kampen had met on
tevredenheid der schepelingen over den langen
tocht, klonk den welbekenden roep Terra,
terraHet eiland Guanahani, werd het eers'
bereikt, enkele dagen later Cuba. Vandaar be
reikten zij Haïti waarvan de kust werd onder
zocht en waarbij de Santa Maria (zijn schip)
verloren ging (25 Dec.). Den 16 Jan. 1493 werd
de terugtocht ondernomen. Door storm werden
beide schepen gescheiden. De Nina kwam zoo op
de Azoren. De Portugeesche regeering liet Co
lumbus, die op dit schip was, vrij uitgaan en den
13 Maart kwam hij na 7 maanden afwezigheid
in Palos terug. Columbus had enkele inboorlin
gen meegenomen, waarvan 4 in leven waren ge
bleven. Hij werd met eerbewijzen overladen en
benoemd tot onderkoning van Indië, want men
was in de meening, dat Columbus Indië bezocht
had.
Een tweede expeditie werd uitgerust. Op dezen
tocht ontdekte hij o a. Jamaica, Porto Rico,
Guadeloupe. Een derde tocht vond plaats in 1498.
Onderwijl waren er over Columbus klachten ge
uit bij den koning, die daarop Bobadilla zond, op
wiens last Columbus als gevangene naar Spanje
werd vervoerd. Vrijgesproken, ondernam hij een
vierde reis (1502). Op de kust van Jamaïca leed
hij schipbreuk. Met moeite kon hij in Spanje
weerkeeren, waar de koning onwillig bleef, de
belofte, hem gouverneur-generaal voor het leven
te benoemen, na te komen. Een proces werd daar
op door hem begonnen. Hij overleed in 1506.
steeds in de meening, dat hij eilanden, gelegen
aan de Oostkust van Azië, ontdekt had.
LOPE FELIX DE VEGA CARPIO.
Geboren in 1562, was reeds als kind een wonder
en als kunstenaar zoo productief en veelzijdig,
dat Cervantes hem een «monster der natuur»
noemde. Volgens eigen getuigenis schreef hij
reeds op twaalfjarigen leeftijd zijn eerste come-
die El verdadero amantedie ook opgevoerd
werd. Ondanks zijn woelig leven produceerde hij
buitengewoon veel zijn leerling Montalvan
spreekt alleen van 1800 comedies en meer dan
400 autos (soort bijbelsch of allegorisch spel). Dit
stelt een stuk om de tien dagen voor.Hiervan
hebben wij ongeveer 470 comedies terug gevon
den
Hij schiep het nationale spaansche drama. Hij
is voor alles een schepper, niet erg zorgvuldigen
uitwerker van zijn tallooze vondsten zijn versifi
catie is buitengewoon rijk, maar in zijn tooneel-
werk is alles erop berekend het gehoor te boeien,
te verrassen en te ontroerenschoonheid en
diepte zijn dus voor hem bijzaak. Hij overleed
op 4 Februari 1635.
8. Lombaardstraat. YPER. Tel. 254
