Léon GRILLET WETCN/CHAPPEL'jK Naamdagen. Maan. Opgang Ondergang Maanstanden. TREKKINGEN Leening der Verwoeste Gewesten 1923 Lotenleening 1932 19 Meenenstraat 19 Y P E R TITELS KOEPONS BEURSORDERS HET YPERSCHE 28 - 3 -1941 CONSTANTIN MEUNIER. Constantin Meunier werd te Brussel op 12 April 1831 geboren en is met Rodin onze beste beeld houwer, ook was hij een zeer knap schilder. Zijn eerste onderricht kreeg hij van zijn ouderen broe. der Jan Baptist Meunier, den graveur, vervol gens van C. Fraikin en K. de Groux. Zijn schil derwerk valt vooral in de eerste periode van zijn leven en slechts op vijftigjarigen leeftijd greep hij naar den beitel. Als schilder openbaarde hij zich voor het eerst in 1857 met Een Zaal in het Sint-Rochus Gast huis De voetsporen van zijn leermeester, den historieschilder Navez volgend, ontwierp hij aan vankelijk vooral godsdienstige composities, epi soden uit het leven der heiligen of tafereelen uit het kloosterleven, waartoe hij zich aangetrokken gevoelde, ten gevolge van een kort maar hem diep getroffen hebbend verblijf in een Trappis tenklooster in de Kempen. De Begrafenis van een Trappist (Museum van Kortrijk), De Ver zoeking van den H. Franciscus (Kerk van Xhen- delesses). «De Marteldood van den H. Stefanus (Museum van Gent). Ook een paar geschiedkun dige tafereelen o. m. de Episode uit den Boeren krijg (Museum van Brussel) behooren tot dit tijdvak. Onder invloed van K. de Groux begon hij voor het dagelijksch leven belang te stellen. Toe vallig ontdekte hij te Seraing de eigenaardige dramatische schoonheid van de industrie en van 1879 tot 1882 ontstonden verschillende doeken met staalfabrieken, glasblazerijen, kolenmijnen, enz. In 1883 verbleef hij eenigen tijd in Spanje, waar hij zich van de opdracht kweet een copie van de kruisafdoening van den Vlaamschen mees ter Pedor Campana (de kempeneer) te maken. In België teruggekeerd ging hij andermaal in het Zwarte Landwerken. De silhouetten zij ner mijn- en fabriekarbeiders, geschilderd met groote, vaste vlakken, vertoonen iets monumen- taal-grootsch, in allen eenvoud, zonder pathos, zonder tendens. Zijn eerste groot beeldhouwwerk is De Man met de Tang» (1886), een zang van kracht en le ven, van simpele en statige schoonheid. Hij gaf voornamelijk het krachtig gespierde, het lenig- massale aan zijn modellen. Er ligt iets visionnairs in zijn kijk op het industrieele landschap, op het moderne bedrijf, iets episch in zijn uitbeelding van den werkman. Verheven en eenvoudig, stoer en gevoelig, objectief en pakkend is zijn kunst. Aanvankelijk vond Meunier's verrassend werk weinig of geen bijval. In 1886 kreeg hij eindelijk de lang gewenschte betrekking. De jaren welke hij van 1886 tot 1895, te Leuven als leeraar aan de Kunstacademie sleet, behooren tot zijn vrucht baarste. Geleidelijk breidde hij zijn werkveld uit en teekende, schilderde, boetseerde gestalten van boeren, visschers, havenwerkers, ambachtslieden en arbeiders van allerlei slag. In 1895 vestigde hij zich te Brussel. Daar werkte hij rustig voort aan den grooten opzet van zijn leven Het Monu ment van den Arbeid Hij overleed er alvorens het voltooid te hebben op 3 April 1905. In 1930 werd dit laatste werk in Brussel nabij de zee haven opgericht. EIFFEL Alexandre Gustave Eiffel, Fransch ingenieur, werd geboren in 1832, is voornamelijk bekend door de groote ijzerconstructies, onder zijn lei ding uitgevoerd. Bij de groote ijzeren brug te Bordeaux paste hij, als één der eersten, de fun deering met samengeperste lucht toe (1858). ■iffel stichtte een machinefabriek bij Parijs, bouwde verschillende viaducten, de brug over den Duero bij Porto, de Garabitbrug over de Truyère, de groote brug te Szegedin (Hongarije), bet station te Budapest, den hoofdingang der Wereldtentoonstelling van 1878 te Parijs, den be weegbaren koepel der sterrewacht te Nice en eindelijk in 1889 den naar hem genoemden Eiffel- toren. Deze toren van 300 m. hoogte, opgericht op het Champ de Mars te Parijs, was een der merk waardigheden der Wereldtentoonstelling van 1889 De toren rust op vier beenen in ijzeren vakwerk, rechtlijnig tot aan de eerste galerij •57 m. boven den grond van daar af loopen de buitenlijnen boogvormig tot de 3" galerij 276 m. boven den grond. De middengalerij ligt op 115 m. ©p de bovengalerij staat een campaniel met een De werken vingen aan op 28 Januari 1887 en wer den voltooid op 30 Maart 1889. 4" galerij (deze is ontoegankelijk voor het pu bliek) op 300 m. De toren weegt totaal ongeveer 9 millioen kg. Hij dient o. a. voor weerkundige waarnemingen. Eiffel zelf heeft er zeer interes sante proeven genomen over winddruk. Het is een station voor draadlooze telegrafie. Eiffel ontwierp verder voor de Panamakanaal maatschappij de groote kanaalsluizen, maar werd betrokken in de vervolging der directeuren, daar hij 19.000.000 fr. verduisterd bleek te hebben (zg. honorarium voor nooit geleverd werk). Hij werd in 1892 tot 5 jaar gevangenisstraf veroor deeld, maar het vonnis werd in cassatie vernie tigd wegens verjaring der aanklacht. Hij over leed in 1923. 0^* van 30 Maart tot 5 April 1941 Zondag 30 Maart Passiezondag, Quirinus. Maandag 31 Maart Benjamin. Cornelia. Dinsdag 1 April Hugues. Woensdag 2 April Franciscus, Theodosia. Donderdag 3 April Richardus. Vrijdag 4 April Istdorius. Zaterdag 5 April Juliana. Zon. Opgang Ondergang Zondag 30 Maart 7 u. 24 20 u. 11 Maandag 31 Maart 7 u. 22 20 u. 12 Dinsdag 1 April 7 u. 20 20 u. 14 Woensdag 2 April 7 u. 18 20 u. 16 Donderdag 3 April 7 u. 16 20 u. 17 Vrijdag 4 April 7 u. 13 20 u. 19 Zaterdag 5 April 7 u. 11 20 u. 21 Zendag 30 Maart 8 u. 40 22 u. 56 Maandag 31 Maart 9 u. 09 23 u. 55 Dinsdag 1 April 9 u. 42 0 u. 53 Woensdag 2 April 10 u. 19 1 u. 47 Donderdag 3 April 11 u. 02 2 u. Vrijdag 4 April 11 u. 53 2 u. 38 Zaterdag 5 April 12 u. 50 3 u. 24 Eerste kwartier 5 April, te 2 u. 12. Volle maan 11 April, te 23 u. 15. Laatste kwartier. 18 April, te 15 u. 3. Nieuwe maan 26 April, te 15 u. 23. De Iichtverduistering begint met den zonsondergang en eindigt met den zons opgang. De 2141' trekking heeft Donderdag 20 Maart 1941 plaats gehad. Het lot van 500.000 fr. is toegekend aan de serie 265366 nr 5. Het lot van 100.000 fr. is toegekend aan de serie 270943 nr 2. De drie loten van 50.000 fr. zijn toegekend aan 377343 nr 4 236164 nr 4 111884 nr 4. De obligaties begrepen in de aangeduide series en die geen lot winnen, zijn terugbetaalbaar met 575 fr. of 550 fr. volgens dat ze al dan niet werden omgezet krachtens het koninklijk besluit van 11 Mei 1935. De 109" trekking der binnenlandsche lotenleening 1932 heeft Dinsdag 25 Maart plaats gehad. Het lot van 1 miljoen komt toe aan de serie 124268. De 20 loten van 25.000 fr. zijn toegewezen aan de series 176330 219191 262536 233932 114292 116504 146973 165542 212927 215946 233872 254430 162532 113461 170849 256018 142633 132980 172943 289329 Wisselagent - Correspondent bij de Beurs van Brussel. (Wettelijke borgsom nedergelegd bij de Nationale Bank \%n België). Aanbevolen geldplaatsingen Kasbons op EEN JAAR van het Gemeentekrediet van België3,60 netto. Tienjaarlijksche Schatkistobligaties 4 uitgegeven aan 97.50 Kostelooze Financieele Inlichtingen Stipte geheimhouding. Mania Sklodowski (Marie Curie), Polen. Deze ontdek king evenals deze van het radium werden gemaakt in een schuur die dienst deed als laboratorium. Vier jaar lang hebben de Curie's moeten werken in een koude en vochtige plaats waar het binnen regende. Hun ontdek king is er des te grooter om. (3) atoom we herinneren er onze lezers aan dat de stof bestaat uit zeer kleine deeltjes, moleculen, deze zijn samengesteld uit atomen en deze laatste weer uit een centralen kern (electrisch positief) waarrond met groote snelheid electronen (electrisch negatief) wente len. Het aantal electronen aanwezig in het atoom verschilt van element tot element en wordt atoomnummer ge noemd. A. DE ALCHEMIE (Slot). De alchemie verbreidde zich vanuit Alexandrië naar Syrië, Mesopotamië en later naar Arabië. Tot de beroemdste Arabische alchemisten be hoorde Geber (8' eeuw). Deze laatsten brachten hun kennis over naar Europa. Van de bekendste alchemisten in de 12' eeuw zijn te noemen Alber- tus Magnus, Thomas van Aquino, Roger Baco en Arnoldus de Villanova. In de 14'' eeuw begonnen de alchemistische practijken ingang te vinden in alle lagen der maatschappij. Als paddestoelen schoten de be driegers en kwakzalvers uit den grond op en door hun bedrog en onbezeten gouddorst brachten zij de alchemie tot verval. Van de oorspronkelijke ideeële opvattingen was niets meer terug te vin den. Zij verkochten steenen die zoowel zuren wijn konden terug goed maken als rimpels ver wijderen en zomersproeten vernietigen Ziehier een der recepten om den «steen der wijzen te bekomen-, opgesteld door een zoeker der vervalperiode Ik miek een mengsel van snot. spuwsel, urine en drekstoffen, van elk een pond. Ik liet deze sa menstelling fïjnwrijven en in een nieuwen distil leerkolf gieten teneide er de quintessens uit te trekken. Hetwelk eenmaal bekomen, ik liet ver werken tot een zout met hetwelk ik de transmu tatie der metalen probeerde, maar ik weet niet om welke reden, ik gelukte er niet in. Nogmaals, denk nu niet dat al de zoekers van den tijd mannen waren als schrijver van voor gaand recept, doch allen geloofden in den Steen Wereldfiguren als Paracelsus (waarvan men dit jaar de 400° verjaring van zijn dood zal herdenken), Homberg, Van Helmont (Brusselsch geneesheer), Helvetius (Nederlandsch genees heer) en Spinoza (beroemd philosoof) verdedig den de theorie der alchemisten en de eerste drie beweerden zelf den Steen gezien te hebben. Wie meer wil weten over dit onderwerp leze Des alchimistes aux briseurs d'atomesvan Rassenfosse, uitgegeven bij Georges Thoné te Luik. B. RADIOACTIVITEIT. Het begin der 16" eeuw zag de transmutatie theorie te niet gaan en met haar ook de alchemie. 1896 Ongeveer 350 jaar later Henri Becquerel. het echtpaar Curie en de Duitscher Schmidt ont dekken de radioactiviteit. Zekere stoffen vallen uiteen in andere stoffen door het uitzenden van spontane stralingen. De eerste ontdekte stof die deze merkwaardige eigenschap bezat was uranium, kort daarop vond men dat ook thorium dezelfde eigenschap ver toonde. Uit peckbende (1) slaagde Mevr. en Pierre Curie erin, niet zonder langdurige proeven, twee nieuwe radioactieve elementen af te zonderen, polonium (2) en radium. De stralingen van dit laatste zijn 2.500.000 maal sterker dan deze van uranium. In 1900 ontdekte And ré Debierne, een medewerker der Curie's, samen met Giesel een vijfde radioactief element, actinium. We zullen nu de stralen uitgezonden door een radioactieve stof eens van naderbij bekijken. Brengen we bv. een weinig radium in een magne tisch of electrisch veld, dan blijken de uitgezon den stralen in 3 soorten gesplitst te worden, die alpha-, bèta- en gammastralen genoemd worden (de eerste 3 letters van het Grieksch alphabet, zie figuur in den bovenhoek links van het titel plaatje). De alpha-stralen. De bundel alpha-stralen krijgt onder invloed van den magneet een lichte afwij king naar de negatieve pool, deze stralen bestaan dus uit een vloed van buitengewoon kleine posi tief geladen deeltjes, nl. de kernen van helium- atomen (3). Een gram radium zendt er per se conde 37 milliard uitDe alpha-deeltjes bezitten in kleine mate de mogelijkheid om door sommige stoffen te dringen. In gewone lucht leggen deze die ontsnappen aan het radium ongeveer een af stand van 3,5 cm. af met een snelheid van 14.000 a 20.000 km. per seconde! (Vervolgt). (1) oeckbende een mineraal van het St Joachimsthal (Bohemen) afkomstig. Het is een mengsel van ura nium kooer lood, ijzer, phosphoorzuur, aluinaarde en kiezelzuuranhydride. (2) polonium genoemd naar het vaderland van (Zie vervolg onderaan vorire kolom)

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1941 | | pagina 9