Allerheiligen
CHRYSANTHEMEN
P. Boudein-Deltom be
2
Bericht aan de Kolenkleinhandelaars
Commissariaat van Wederopbouw
Bericht voor de Veehouders
en Landbouwers
LICHTDEMPINC
STAD YPER
Waarde Medeburgers,
Een jaar Winterhulpwerk voorbij
Capucienenstraat, 10 - YPER
Benoeming van Schepenen
IEPERSCH KRONIEKSKE
HET YPERSCHE 17 -10 -1941
Shakespeare en Larochefoucauld waren men-
schenkenners in dien zin.
Toch is het mogelijk, dat menschen van dat
slag, in de praktijk optredende dikwijls mistasten
en door den eerste den beste bedrogen worden.
Zoo waren er schrijvers, die hunne lezers ver
baasden door hun diepen blik in de menschelijke
ziel en die geregeld de personen in hunne onmid
dellijke nabijheid totaal verkeerd beoordeelden.
Verwarren wij om die reden geen mensch-
kunde met menschenkennis
Menschkundige is hij, die het menschelijk hart
met al zijn verzuchtingen en wetten kent,
menschenkenner is hij, die den levenden mensch
snel kan doorgronden.
Menschkunde is theorie, menschenkennis is
praktijk.
Hoe verwerven wij menschkunde
In het algemeen komt men slechts aan eenige
kunde door voorlichting en ervaring. Beide moe
ten ons ook helpen aan menschkunde.
Natuurlijk alleen de groote menschkundigen
zullen ons kunnen voorlichten. Lees dus Shake
speare. Onnoodig andere namen te noemen. Ieder
heeft de zijne. Doch lees om Godsnaam niet om
de intrigue, gelijk de meeste menschen, die een
boek lezen cn hiervan de bijzonderste bladzijden
overslaan om maar gauw den afloop te kennen.
Zoo lezen meestal de jongeren, maar ouder ge
worden. zijn het juist die overgeslagen bladzij
den, die de aandacht trekken omdat zij de in
wendige levensgeschiedenis van den mensch
blootleggen.
De ervaring blijft bij dit alles de voornaamste
bron van menschkunde.
Het gaat echter niet zonder moeilijkheden den
levenden mensch te kennen, want zijn gemoed is
een gesloten boek. Wij zouden reeds veel kennis
opdoen, was het ons gegeven slechts in het hart
van één enkelen mensch binnen te dringen. Wie
een enkele plant goed bestudeert, dringt daardoor
reeds in het leven der planten in. Welnu één
mensch is er altijd, wiens gemoed voor u open
ligtgijzelf.
De motieven van onze eigene woorden en da
den kennen wij, kunnen wij althans kennen
zelfkennis is dus de weg naar menschkunde.
Zij leert ons welk groot aandeel de omstandig
heden hebben aan de menschelijke deugd dat
drift en oploopendheid door zachtheid en groot
moedigheid worden neergelegd dat vertrouwen
het goede naar boven drijft en dat wantrouwen
den mensch slecht maaktdat het goede in den
mensch op te zoeken voorwaarde is om hem te
behoudendat wij den mensch voor ons eerst
moeten gewonnen hebben, willen wij iets kun
nen doen voor zijn bekeering.
De Kolenkleinhandelaars worden vriendelijk
verzocht nota te willen nemen, dat de formulie
ren bijlage II, voorzien bij het Besluit van 27
September 1941, en dienende tot de bevoorrading
der bureelen, werkhuizen, magazijnen en spijs
huizen, te hunner beschikking zijn, ten bureele
der Bedrijfsgroepeering Kolenkleinhandel, El-
verdinghestraat, 7, te IEPER, en voor de streek
van Poperinghe, bij den Heer Lionel BOLLEN-
GIER, Casselstraat, 73, POPERINGHE.
De verbruikers, die onder bovengemelde cate
gorieën vallen, worden dus verzocht zich bij hun
nen gewonen leverancier te wenden, tot het be
komen der noodige formulieren.
Het Provinciaal Commissariaat van Wederop
bouw laat weten dat Ir. Dehem voortaan slechts
den 1° en 3" Dinsdag der maand zitdagen zal hou
den te leper, stadhuis, bureel Nr 9, in plaats van
alle Dinsdagen zooals voorheen.
Ingevolge artikel III der verordening over het ge
bruik van de broodgranen van den oogst 1941, (Bel
gisch Staatsblad Bldz. 1017) is het verboden broodgra
nen voor het voederen van vee te gebruiken.
Granen die niet meer tot het vervaardigen van brood-
meel kunnen gebezigd worden, mogen dan eerst tot voe
der gebruikt worden, wanneer eene toelating van de
Hoofdgroe pee ring Granen en Veevoeders verstrekt is
geweest.
De aanvragen, om vrij over zekere graanhoeveelhe-
den voor het voederen van vee te beschikken moeten
naar de Hoofdgroe peering voor Granen en Veevoeders,
Warandeberg, 4, te Brussel gericht worden. Bij ieder
aanvraag moet een monster (staal) van 500 gr. graan,
uit de partij, gevoegd worden. Te gelijker tijd moet de
aangifte gedaan worden van de hoeveelheden waarvoor
de vrijgave bewerkstelligd wordt
De Burgemeester. J. Vanderghote.
L. B. {AFDEELING IEPEBi
He
n laatste waarschuwing ontvangen voor onvol-
'nde lichtdemping
Ved. Bergh man. Minneplein.
4. Barbez. Nijverheidstraat.
4 Debreyer L.. St Niklaas straat.
HET KADER.
Ik heb het genoegen U te laten weten dat het
BIJZONDER POLITIEUUR ingevoerd voor onze
stadsgenooten van min den 21 jaar, bij bevel van
de Kreiskommandantur van Yper d.d. 11 Sep
tember 1941, \anaf heden niet meer in voege is.
Te dezer gelegenheid dring ik andermaal aan
opdat gij U steeds met de grootste omzichtigheid
zoudt onthouden van alle daden en gebaren die
voor de Bezettende Overheid een beleedigend of
vijandig karakter zouden hebben. Herinnert U
dat de herhaling van dergelijke daden gansch de
bevolking blootstelt aan strafmaatregelen die
zonder eenig nut den zeer zwaren last van den
oorlogstoestand verergeren.
Yper, den 14 October 1941.
De Burgemeester,
J. Vanderghote.
EEN PRACHTIG BILAN
Nu er ruim een jaar voorbij is sedert de Winterhulp
werking in onze stad aanving, past het dat we een
oogenblik stilstaan bij de resultaten sedertdien geboekt.
En deze zijn schitterend als men het werk overschouwt,
maar en dit moet ons uit de pen niet steeds ver
heugend als men overdenkt dat nog altijd velen niets
gedaan hebben om deze werking te steunen. Uit de
tabellen die hier volgen zal men zioh het best een
gedachte kunnen vormen van al het werk dat reeds
werd geleverd. Vooral moet onze aandacht gaan naar
een paar punten, .die de moeite waard zijn. nl. de soep-
bedeeling en de melkbedeeling, Voor meer dan een
totale som van 228 duizend Fr. werd er voor deze twee
posten in den loop van het jaar uitgegeven Is dit niet
een verheugend resultaat Toch zijn er ook schaduw-
punten Is het niet spijtig dat gedurende een gansch
jaar de inzamelingen en giften slechts een som van
34 duizend Fr. hebben opgebracht, en dat daar tegen
over de provinciale commissie een toelage heeft moeten
verleenen van meer dan 130 duizend Fr.!
Velen hebben zich in den loop van het werkjaar voor
Winterhulp verdienstelijk gemaakt. Al wie iets deed
weze hiervoor hartelijk bedankt, namens al de nood
lijdenden in de eerste plaats en namens het Winter
hulpcomité in de tweede plaats. Iemand moeten we
hier toch vernoemenDat zijn namelijk de zoo ge
dienstige en ijverige kloosterzusters van het Nazareth,
die dag in dag uit hebben gewerkt om steeds op tijd te
komen met hunne soep. Dat zij vooral veler dank ver
dienen hoeft geen betoog.
En nu we het tweede jaar begonnen zijn, drukken we
den wensch uit in de hoop dat het niet bij deze
wenschen zal blijven dat dit jaar, en vooral in dezen
winter die zich zoo onbarmhartig aanmeldt, veel zal
gegeven worden, meer nog dan verleden jaar, opdat de
goede faam van onze stad moge gehandhaafd blijven,
opdat men later moge zeggen dat de Ieperlingen in
deze benarde tijden hun plicht hebben gedaan, hun vol
len plicht tegenover hun eigen volk. Dat zijn de innige
wenschen waarmede wij vandaag deze korte beschou
wingen besluiten
Verslag over den Geldelijken toestand van Winterhulp
op 30 September 1941.
UITGAVEN INKOMSTEN
Soepbedeeling 98.577.95 Verkoop soep 40584.50
Melkbedeeling 129.800.60 Verkoop melk 41.266.00
Aankoop kolen 27.200.30 Verkoop kolen 11.824.50
Materiaal 35.993 15 Omhalingen 14-284.34
Algem, onkosten 8.000.00 Alg. onkosten 944.00
Kleederen 11.436.50 Kenteekens 1.705.00
Geneesmiddelen 135.00 Toelagen Prov.
Bloempjes 532.00 Commissie 133.000.00
Terugbet. aange- Giften 20.214.55
slagen waren 29.352.90 Verkoop aangesla-
Schoenen 300.00 gen waren 83.256.09
Landbouwalaam 8.902.50 Feesten 17.200.68
Pacht lokaal 2.500.00 Verkoop eieren 710.50
Aankoop plant- Magazijn 647.35
aardappelen 10.094.50 Verkoop plant-
le Communiebe- aardappelen 11.624.50
deeling 3.693.00 Vitaminen 3.002.00
Citroenen 205.45
366.518.40 Zeep 654.75
Leverpastei 2.458.75
Chocolade 1.277,00
384 859.96
Op 30 September was er dus een overschot van 18.341.56
frank; deze som is echter reeds voor een groot ge
deelte in de nieuwe werking opgeslorpt, zoodat het in
cassa zich tot een zeer geringe som herleidt.
Uitgedeelde hoeveelheden sedert het begin der werking
tot op 1 September 1941.
Kolen 205 Ton Chocolade 10.256 Stuks
Melk 66.472 Liter Mandarijntjes 2.400 Stuks
Schoolsoep 170.000 Liter Toffees 1.200 Stuks
Volkssoep 20.410 Liter Vleeschdoozen 340 Pond
Alg. Volkssoep 360 Liter Pudding-powder 750 Pakj
Vitaminen 17.000 Caps. Eieren 1.584 Stuks
Levertraan 39 Liter Kaas 17 Kilos
Sojabeschuit. 35.000 Stuks
GROOTE EN PRACHTIGE KEUS
VAN WITTE EN GEKLEURDE
TER BLOEMISTERIJ
Bij besluit verschenen in het Staatsblad van 10 Octo
ber werden tot schepen benoemd te
Merkem, de Heer Geldof A. Hooglede, de Heer
Amery L. Staden. de Heer Van Eeckhoutte M. Hou-
tem, de Heer Dendooven P.
't WORDT KOUD.
't Weer is dus eindelijk eens ernstig geworden we
zijn in October en het is koud. Dat is normaal en zoo
moet het zijn. De menschen hadden al dikwijls eens
naar het vroolijke gezicht van moeder zon gekeken om
te zien of ze die zottigheid zou volhouden. Maar een
ik weet niet welke mandataris van Ons Heer mis
schien was het Sinte Pieter zelf heeft haar eens goed
op de vingers getikt en nu is ze weer in de rechte baan
gekomen. Die kleine menschjes daar beneden zouden
wat te veel plezier gehad hebben, ware het maar zo
mer gebleven gansch den herfst en den winter door.
Daar moest toch eens een eind aan gemaakt worden.
En zoo is de koude gekomen, als een onzichtbare
fluide die mollig op de aarde valt, zich uitspreidt en
spoedig de gansche bol omvat en blijft aankleven. De
aarde zal haar niet meer kunnen afschudden, want
haar eigen koude vriest er haar des te harder aan. Al
leen de zon zal redding brengen wanneer ze in het
voorjaar de aarde ter hulp zal snellen om dit ijzige
juk, dat op haar schouders kleeft, los te dooien. Maar
nu slaapt ze, en geen middel om haar wakker te schud
den. Ze is te moe.
INKEER.
We zijn aan ons lot overgelaten en we zullen er ons
in moeten schikken. Nu zullen we terug naar huis gaan.
We hebben een ganschen zomer in de natuur gedarteld.
We hebben aan de schoonheid van de bloemen gezo
gen, en de vleezige gratie van de bladeren gestreeld.
We hebben de fiere harde boomstammen betast en hun
rijzige koppen bewonderd. We hebben het lispellied van
koren en riet beluisterd en er woorden van dankbaar
heid op gedicht. De vogeltjes hebben we zien spelen en
vluchten en we hebben hun vluggen vlederslag langs
ons voelen gaan. We hebben de frissche groente van
het gras geroken en er ons in neergevleid. Forsch en
kantig hebben we de lage boerderijen langs den weg
zien staan. We hebben de jonge veulens vrij en zwie
rig in de wei zien draven en de domme koeien met hun
ruige tongen het gras zien wegscheren. Langs de einde-
looze, strakke blanke banen zijn we in lichte kleedij
springend en dansend hand in hand gegaan.
Het was het terug naar de natuur Maar de koude
doet ons rillen. Ieder van ons denkt eraan dat we een
thuis hebben, waar het warm en gezellig kan zijn. Het
is de weg terug de thuiskomst en de inkeer.
SIMPEL WEZEN.
De mensch is een simpel wezen Vier muren en een
dak zijn voldoende om hem gelukkig te maken. Hij zal
«ïit thuis gezelligheid geven: er een vuurtje aanste
ken, een boekenrek plaatsen, en zich in een zetel koes
teren. Hij vraagt niet veel. Hij hecht zijn hart aan een
voudige dingen. Daarin zal hij zijn winterslaap door
brengen. Over hem mag de wereld' waaien. Als zijn dak
maar op de vier muren blijft staan. Met wat te New-
York of .te Tokio gebeurt, bekommert hij zich maar wei
nig. Ternauwernood zal hij eens vluchtig de bladzijden
van zijn dagblad overschouwen om te peilen of de
vrede nog niet in aantocht is. Want dat belangt hem aan
in zijn persoon. De vrede, dat beteekent de rust. de
welvaart en... zijn maag. Dat beteekent dat de drei
gende storm boven zijn dak wegdrijft. Naar den vrede
snakt hij met al de vezels van zijn gemoed. Maar bij
gebrek aan dat zal hij met den betrekkelijken vrede,
waarin hij vertoeft, genoegen nemen en het niet aan zijn
hart laten komen.
In de gezelligheid van den huiskrfng geniet hij van
den winterslaap. De mensch is een simpel wezen...
INDIEN ALLE MENSCHEN ELKAAR DE HANDEN
REIKTEN
...zou de wereld veel mooier zijn. En het ware toch
zoo eenvoudig dat te doen. Indien Katrien niet kwaad
ware op Margriet omdat ze met Charel vrijt. En indien
meneer Peperhol niet leelijk keek naar meneer Zoete-
koek, omdat hij honderd frank meer opstrijkt dan hem.
En indien madame Jannekat de deur niet toedeed als
madame Notekraker van over de straat de hare open
doet, omdat zij een schooner huis heeft. En indien
Mamezel Kletskous niet vertelde van de jonge dochter
Hertefretter dat ze aan geen lief geraakt omdat ze te
leelijk is... Indien alle menschen elkaar de handen
reikten, zou er vrede zijn in de harten, zou er weldra
vrede zijn in de wereld, Die vrede ligt in ons. Die vrede
hangt van ons af. En er zijn menschen die mopperen
tegen God omdat er geen vrede is, terwijl God ons
alles in de handen gaf om in vrede te kunnen leven.
Maar dan zouden we alle egoïsme en gezeur over
kleine dingen en verbittering moeten buiten werpen.
We zouden misschien minder van dit en minder van
dat hebben, maar in ruil zouden we vrede in ons
hartje hebben en gelukkig zijn.
Indien alle menschen elkaar de handen reikten, zou
het een blijde rondedans worden.
DAG BROER
Maar de menschen zijn nog niet eens vriendelijk te
gen wie ze niet kennen. Het is bekend dat op den bui
ten de menschen elkaar goeden dag zeggen, zelfs
als ze mekaar nooit ontmoet hebben. Op zichzelf is dat
alvast reeds sympathiek. Maar wanneer men dan ziet
hoe droogjes dien goeden dag is geworden en hoe
hij afgesleten is tot een formaliteit als een andere, tot
een gebruik waaraan ze nog met een heel dun draadje,
dat gereed staat om te springen, vastgehecht zijn. dan
is men ontgoocheld. Er zit geen hartelijkheid meer in.
Niet meer dat gedacht Gij zijt een mensch en ik ben
er ook een dag broer
In stad is dat heelemaal vervallen. Het is waar dat
men eigenlijk niet anders meer zou moeten doen. Maar
er zijn toch zooveel gelegenheden om een evenmensch
eens een vriendelijk woordje toe te zwaaien, eens te
zeggen Dag brofer of dag zuster En we houden
allemaal eens van een vriendelijk woordje. We kennen
winkels die een goed part van hun klanten te danken
hebben aan de vriendelijkheid van hun bestellers of be-
sfcelsters.
Hoe aangenaam is het niet bij vrienden of kennissen
ontvangen te worden met een glimlach en voorkomend
heid, waar de vreugde uit de oogen straalt en waar
ge op elk gezicht leest Dag broer Het is een
kleinigheid en... 't doet plezier.
JONGENS.
Wanneer het u gebeurt in vollen speeltijd eens over
de speelplaats van een school te gaan. dan wordt ge
melancholisch of... ge zijt nooit klein geweest. De hon
derden kinderoogen staren u verwonderd aan als een
indringer als iemand dat daar. niet thuis hoort. En
nochtans. God weet hoe ge er thuis gehoord hebt. Nu
zijt ge een groote heer met een hoed en een jas
en ge haast u instinctmatig om er weg te komen, door
dat ge voelt dat ge er eigenlijk niet meer op uw plaats
zijt.
Maar eens joeldet en stoeidet ge daar ook, met uw
schort open, dikwijls gescheurd en met knoopen af en
zeker en vast als het geen Maandagmorgen was
vuil. Want alle jongens zijn gelijk. Ge liept u in 't zweet,
juist maar voor het spel, om te winnen. Ge kondt u
druk maken voor een nietsnul en ge meendet 't waar
achtig zeer ernstig. Wanneer er gebeld werd en ge in
rang stondt, waart ge rood als een vuurbol en de dis
cussies konden nog aanslepen tot zelfs ln de klas. In
dien tijd konden we vooral lachen. Wanneer er een
groote heer over de speelplaats kwam. vroegen we
ons af wat die daar wel te maken had
Nu zijn we die groote heer... Fernand De Bruyn.
