23* Jaar, Nr 12
Prijs 0.75 fr.
Vrijdag 10 Juli 1942
NIEUWS NOTARIEEL - 6. A A N KO N D I G I N G S W E E K B L A D
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER
Uitgever
DUMORTIER, 34, Boterstraat
Tel. 500 YPER
STAD YPER
BEVOORRADINGSDIENST
Markt voor Groenten en Fruit
VERKEER GESCH0RSCHT
BEIAARDCONCERT
MUZIEKAKADEMIE, YPER
Wat is zeker
Wat is waarschijnlijk
AAN ONZE LEZERS
Lichtdempingsdienst
HET YPERSCHE
ABONNEMENTSPRIJS
<M»r België één jaar36.00 fr.
zes maanden18.00 fr.
.Vlen kan inschrijven
in alle Belgische Postkantoren
TARIEF van AANKONDIGINGEN
op aanvraag aan de Drukkerij Dumortier
34, Boterstraat, Yper
Tel. 500 - Postch. 46.173 - H. R. Yper Z'iu
O
MACHTIGINGEN VOOR SCHOENEN
Er wordt ter kennis gebracht van belanghebbenden dat er
voor de maand Juli GEEN machtigingen voor marsch- of
werkschoenen worden afgeleverd aan personen van meer dan
11» jaar. Er worden alleen machtigingen afgeleverd voor kin
deren maat 22 tot en met 39). De aanvragen daarvoor kun
nen Ingebracht worden vanaf Maandag 13 Juli om 9 uur. Er
worden ook GEEN machtigingen voor ZOMERSCHOENEN
afgeleverd. Hel Is dus onnoodig dat men zich aanbiedt op
het bureel van den Bevoorradingsdlenst.
MACHTIGINGEN VOOR RUBBERFIETSBANDEN
Het is onnoodig dat de personen, die reeds een aanvraag
hebben ingediend tot het bekomen van een machtiging tot
bevoorrading voor fietsbanden, zich aanbieden op het bureel
van den Bevoorradingsdienst. Wanneer hun een machtiging
wordt toegestaan, zullen ze er SCHRIFTELIJK van verwit
tigd worden.
De Burgemeester heeft de eer ter kennis te bren
gen dat vanaf 9 Juli aanstaande de aanvoer en de
verkoop van groenten en fruit zullen geschieden op
den koer der gewezen Brouwerij L'Union Brugge-
steenweg, 58.
Op deze markt zullen de groenten en het fruit der
producenten van volgende gemeenten aangevoerd
worden: Bikschote, Boezinge, Brielen, Dikkebusch,
Dranouter, Elverdinge, Geluveld, Hollebeke, Houtem,
leper, Kemmel, Langemark, Loker, Meesen, Neer-
Waasten, Nieuwkerken, Ploegsteert, Poelkapelle, Re-
aiuge, St. Jan, Vlamertinge, Voormezeele, Waasten,
Wrjtschate, Woesten, Wulvergem, Zandvoorde, Zille-
beke, Zonnebeke, Zuidschote.
Zij zullen er verdeeld worden en verkocht aan de
groot- en kleinhandelaars die in het bezit zijn van de
vergunning afgeleverd door de Hoofdgroepeering
Tujnbouwprodukten
Tot deze markt hebben alleen toegang: de produ
centen, de groothandelaars en de kleinhandelaars.
Deze markt zal gehouden worden den Dinsdag en
Vrijdag van iedere week mits in achtneming van
volgende regeling:
Aanvoer der producten van 9 tot 11 1/2 u.
Verdeeling aan de groothandelaars van 14 tot 15 u.
Groothandelsmarkt van 15 tot 17 u
leper, den 4 Juli 1942.
De Burgemeester,
A. Notebaert.
Aangezien belangrijke spoorwerken moeten uitge
voerd worden aan den overweg Nr. 84 ter Statie
leper, Steenweg naar Dikkebusch, zal alle verkeer
met Autos en rijtuigen over voornoemden overweg
geschorst worden op Dinsdag 14 Juli 1942, van 7 u.
tot 17 uur.
Dienvolgens zal het verkeer afgeleid worden langs
den Poperingesteenweg en de Capucienenstraat.
leper, den 7 Juli 1942.
De Burgemeester,
A. Notebaert.
Zaterdag 11 Juli, om 18.30 u.
1. t) Preludium Jef Van Hoof
bt Menuet Jef Van Hoof
2. a.) Groeninghe Jef Van Hoof
W Daar is maar een land Jef Van Hoof
o# Klokke Roeland G. De Stroop
d| De Zwarte Leeuw G. De Laet
3. Thema en variaties Staf Nees
4. Mi Hij die geen liedje zingen kan E. Hullebroeck
b» Ecg Kwezelken Oud vlaamsch lied
c4 't Is stille Jef Van Hoof
i. Sonata G. Van Hoey
aj Vlaanderen dierbaar land Jan Broeckx
bj In Vlaanderen F. Mille
Het lied der Vlamingen P- Benolt
7. Postludlum J- Denyn
ütotDe Vlaamsche Leeuw K. Miry
•e openbare prijskampen zullen plaats hebben in den
•(■tfcsctiouwburg zoo volgt
Maandag IS Juli, te 14. uur Koperen speeltuigen
Morrfbl a asi nstru m en ten
Dinsdag 14 Juli, te 14.30 uur Zang
Donderdag 16 Juli, te 10 uur Cello. Viool
Te 13.30 uur Kamermuziek
Vttfdag 17 Juli, te 10 uur Klavier
Te 4«M uur Klavier
De onmogelijkheid van het tegendeel, die men
noodzakelij kheid heet en de voornaamste grond is
voor het aannemen der waarheid, draagt ook wel
den naam van subjectieve waarheid. Zij is niets
anders als de zekerheid zelve.
Wij kunnen iets zeker te weten komen, door onze
zintuigen of ook wel door ons verstand. De eersten
geven ons duidelijk te kennen, dat een onweder
woedt, dat de zon op en ondergaat; door het laatste
weet ik, dat het geheel grooter is dan de deelen.
Wij kunnen ook de waarheid van iets uit overeen
komstige feiten en gevallen afleiden, namelijk door
analogie. De overeenkomst, die wij zoowel in de
natuur als in de zedelijke wereld zien heerschen,
merken wij terecht als een noodzakelijkheid aan. Wjj
hebben aldus een natuurlijke zekerheid der feiten, die
den gewonen loop der natuur volgen: in de lente
bloeien planten en boomen, in den herfst rijpen appels
en peren, in den winter zullen we lange nachten en
korte dagen tellen. Daarnevens noemen wij zedelijke
zekerheid de overtuiging die ons doet steunen op de
gewone overeenkomst van 's menschen zedelijke
kaïakter. Wij zijn moreel, zedelijk overtuigd, dat
brave menschen onze eer niet zullen ontnemen en
dat de gierigaards geen schatten opstapelen om er
arme menschen mee te helpen.
Willen wij deze tweevoudige zekerheid vaststellen
voor ons eigen zelve, dan hoeven wij onze kennis te
bouwen op ervaring, op ernstig nadenken of op
degelijk onderricht. Vele menschen vormen zich in
derdaad een zekerheid van dingen, die ternauwer
nood waarschijnlijk en verre na niet zeker zijn. Ze
geraken dan verward in vele dwalingen en Ioopen
ten slotte hun eigen ongeluk te gemoet.
Beschouwen we de zaken van naderbij. Is er geen
grond van noodzakelijkheid meer voorhanden, dan
wordt een zaak onzeker. Ze kan zoo, maar ook
eveneens anders zijn. In deze onzekerheid kunnen wij
iets voor waarschijnlijk of voor onwaarschijnlijk hou
den naarmate er meer gronden voor of tegen onze
voorgestelde waarheid bij te brengen zijn.
Iemand kan uit een zak, waarin vijftig ballen zijn,
er één uittrekken. Weet ik dat ze alle vijftig rood
zijn, zal hij er geen groenen uithalen, omdat daartoe
een noodzakelijkheid bestaat, waarvan het tegendeel
onmogelijk is. Weet ik daarentegen, dat er negen
en veertig roode zijn, en één groene, dan houdt deze
noodzakelijkheid op, want er bestaat een mogelijk
heid, dat hij den groenen bovenhaalt. Het is echter
waarschijnlijk, dat het een roode zal zijn, want er
bestaan om zoo te zeggen negen en veertig mogelijk
heden tegen ééne. Bij afdaling: 48 tegen 2, 47 tegen
3, 46 tegen 4 vermindert de waarschijnlijkheid, tot
eindelijk de kansen (25 tegen 25) gelijk staan. De
waarschijnlijkheid laat zich dus berekenen en deze
berekening kan zelf een zekerheid hebben, maar de
uitslag zelf blijft een onzekerheid. De berekening der
waarschijnlijkheid neemt een noodzakelijkheid tot
grondslag, die somtijds wiskundig kan worden bewe
zen, want ze telt en weegt de uitkomsten volgens
eea zuiver rekenkundige bewerking.
Zoo kan men eveneens de waarschijnlijkheid van
twee worpen teerlingen berekenen. Om van 2 tot 12
te werpen, bestaan er 36 verschillende kansen of
worpen. De kam om 2 of 12 te werpen, staat als 1 tegen 35,
3 en 11, als 2 tegen 34,
4 en 10, als »3 tegen 33,
5 en 9, als 4 tegen 32,
6 en 8, als 5 tegen 31,
en 7, als 6 tegen 30, bijgevolg als 1 tegen 5.
Dit laatste getal heeft dus de meeste kans gewor
pen te worden.
Het gebeurt nu, dat men het getal kansen of moge
lijke uitkomsten niet terstond kan overzien. In dat
geval bouwt men zijn berekeningen op een natuur
lijke of zedelijke berekening. Onze verzekeringsmaat
schappijen passen het beginsel toe en stellen hierbij
him vertrouwen in hetgeen er gewoonlijk geschiedt
bij, het afbranden van woningen, het vergaan van
schepen, enz. Door elkander genomen vergingen er
vroeger elk jaar slechts een drietal schepen op hon
derd. Neemt de maatschappij Jat cijfer aan, dan
berekent zij hierna hare premiën. Wat van brand
en ongevalverzekering gezegd wordt, geldt eveneens
van levensverzekeringen, lijfrenten, weduwefondsen,
enz. De berekening is bij hunne besturen slechts een
vooronderstelling op den gewonen loop der gebeur
tenissen, die ilit hoofde der noodzakelijkheid vermoe
delijk dë beste getallen verschaft.
Wij moeten hier aan den anderen kant op het
'oedriegelijke der kansrekeningen wijzen. Het is ge
heel iets anders, de berekening zelf op de bepaalde
utlkomst als zeker te stellen. Het eerste doet de
verzekeraar, het andere gebeurt met alle loterijen
en dobbelspelen, waarin alles op de kans eener be
paalde uitkomst wordt aangelegd. De berekening is
hier van geen nut, want de waarschijnlijkheid Is er
op geen vasten grond van noodzakelijkheid gevestigd
Tengevolge van de toenemende paplerschaarscbte,
gepaard met steeds grootere technische moeilijk»
heden, kan ons blad nog slechts op 8 blz ver
schijnen
Dientengevolge zagen wij ons verplicht een
aantal kronieken te besnoeien en andere volledig
weg te laten. Wij zullen ons echter inspannen om
ons blad voorts zijn plaatselijk karakter te bewa
ren en alle inlichtingen en verordeningen publi-
ceeren die met de rantsoeneering of het dagelijksch
leven verband houden,
Onze lezers zullen begrijpen dat wij slechts
noodgedwongen tot deze beperking overgaan.
Wij durven dan ook verhopen voorts hun ver
trouwen te genieten
maar op een hersenschimmige vermeende of ver
hoopte uitkomst.
Hoe is nu een loterij of een dobbelspel op billijke
wijze ingericht? Dat gebeurt wanneer de som der
voordeelige kansen met de gezamenlijke inlagen der
spelers gelijk staat, bijvoorbeeld wanneer tien spelers
elk tien frank inleggen en zij ook gezamenlijk hon
derd frank terug bekomen. Staan nu de kansen van
winst en verlies gelijk als één tegen één, en zijn er
vijf om hun inleg te verliezen tegen vijf om dien
dubbel te heroveren, zoo zegt ons de kansberekening
dat men er op den duur noch bij wint, noch bij ver
liest. Vandaar beweren de hartstochtelijke liefheb
bers van het dobbelspel, dat het beter is om grof
geld te spelen, doch meer dan één heeft door aan
zienlijke verliezen in zijn beurs geboet voor het onver
standig vertrouwen op deze berekening. Het geheele
spel is niet meer dan een raden, een wedden om even
en oneven, om kwijt of dubbel.
Welken grond van waarschijnlijkheid kan een spe
ler aanvoeren, als hij zegt: Ziedaar de vijfde maal
dat ik verlies, maar den zesden keer zal ik het
winnen. Hij spreekt zoodoende hoop en verwachting
uit, maar door welke berekening worden ze gewet
tigd? Vele menschen laten zich verleiden bij loterij
of spel door de hooge winst, die hun wordt voorge
spiegeld. Ze bedenken echter niet dat het getal kan
sen vermindert naarmate de winst groot is en dat
er geen berekening bestaat, die hen toelaat voor
deelige uitkomsten te gemoet te zien.
Deze beschouwing is niet alleen nuttig voor spel
en loterij, ze is het voor gansch ons dagelijksch leven.
Onze minste ondernemingen vergen een berekening
der waarschijnlijkheid. Van haar hangt vaak een
goed gedeelte van ons geluk af.
Wij kunnen wel is waar door onze ervaring en
door onze gezonde rede de buiten ons bestaande
waarheden leeren kennen, doch wij kunnen de toe
komst niet peilen en de gevolgen van onze handelingen,
maatregelen en bedoelingen niet overzien. Onze rede moei
dus de waarheid nabij komen door zichtbare teekenen of
door de ondervinding voorgelicht. Verkrijgen we in weerwil
daarvan geen goede uitkomst, zoo zijn we toch bevei
ligd van den kant van ons geweten. In alles wat we
doen, moet de waarheid het richtsnoer onzer daden
zijn. Waar wij de waarheid niet kunnen achterhalen,
moeten wij de hoogste waarschijnlijkheid volgen.
Als een kundig geneesheer de kwaal van den zieke
niet vaststellen kan, berekent hij de goede en kwade
teekenen der ziekte. Naar de waarschijnlijkheid hem
aan de hand gegeven door deze beschouwing, schrijft,
hjj dan ook zijn recept voor.
Zullen wij nu een bekwaam dokter ons vertrouwen
weigeren omdat hem een lijder is ontvallen? Zullen
w\j ons daarom aan een onwetenden kwakzalver
overleveren, die eens toevallig een kranke heeft ge
nezen
Een ervaren en verstandig koopman doet geen
aankoopen dan op de gegronde berekening der waar
schijnlijkheid van winsten te zullen verwezenlijken.
Zullen wij ons vertrouwen ontzeggen aan zjjn eerlijke
en verstandige wijze van handeldrijven, omdat hg
eens in onvoorziene omstandigheden een deel van
zijn vermogen verloor, teleurgesteld in zijn bereke
ningen Zullen wjj daarom het voorbeeld volgen van
den winderigen speculant, die eens een grove winst
deed alleen uit winstbejag en die hierbij zijn vermo
gen en dat zijner vrienden In de waagschaal bracht?
Wij hebben ons zelf niets te verwijten wanneer wjj
iets onbeduidends wagen of iets opofferen, dat ons
niet schaden kan, doch wij kunnen geen waagstuk
ken voor ons geweten vrijpleiten, waardoor wij onze
bezittingen of huishoudelijke belangen prijs geven.
In zulke gevallen doen wij iets of laten wij iets na,
wat door een verstandige berekening wordt afge
raden.
Laatste waarschuwing *oor onaoldoende Hrktdempiftg
Debacker, Statiestraat, 48 Dewlldt, EWerdingestraat, 6.