Bij ons eerste Nummer
Gemis aan beschaving:
de grote nood van ons Volk
WERELDGEBEURE
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
Ie JAARGANG Nr 1
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAG 13 DECEMBER 1947
Een Sociaal probleem
HOE KUNT U ELKE WEEK ONS
BLAD BEKOMEN
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE 34, BOTERSTRAAT, YPER
Tel. 500 Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORTIER)
ABONNEMENTSPRIJS
TOT EINDE 1948: 10# FR.
Met ons eerste nummer zijn wij vandaag tot U gekomen. Wij
hopen U iedere week, zoals heden, alle gebeurtenissen te bren
gen uit het Ypers leven, een binnen- en buitenlands overzicht,
een volledig sporthoekje, een leerrijke vrouwenrubriek en aller
hande prachtige kronieken zoals U zelf zult kunnen oordelen.
Onze voornaamste taak zal zijnU inlichten over alle ge
beurtenissen, en daarbij hopen wij ieders opvatting te zullen eer
biedigen, zowel politieke als godsdienstige.
Onze actie zal er zich vooral op richten onze geliefde streek
wat leven bij te brengen. En zo zijn wij bereid alle initiatief, tot
bevordering van handel en nering, te steunen.
Toen na de wereldoorlog 14-18 onze stad uit haar puin her
rees, dacht iedereen reeds met vreugde dat voor onze streek een
nieuwe periode van welvaart zou aanbreken. Iets ontbrak echter
om die wens te zien vervullen en dat was de industrie, het nieu
we bloed dat nodig was om het lichaam te laten groeien en bloei
en. Wij kregen een mooie stad, maar ze was dood
Daarom willen wij helpen om dat leven in onze stad, in onze
streek te verkrijgen. Veel dient er gedaan, maar vele handen
maken het werk licht.
In dit eerste nummer hebben wij getracht aan iedereen een
eigen hoekje te bezorgen, waar ieder wekelijks zijn geliefkoosde
onderwerpen zal kunnen lezen.
Niemand is echter volmaakt en daarom zullen wij altijd graag
de voorstellen nagaan, die onze geachte lezers tot ons zullen rich
ten. DE REDAKTIE.
Het is treurig om vaststellen hoe
onze opkomende jeugd zich vooral
wil laten opmerken door een groot
gemis aan beschaving. En ajs wij
':.g. bedt 'e v,
het ganse complet: gedraging, hou
ding, manieren en wijze van uit
drukken.
Wij hoeven slechts eens 's avonds
de stad in te trekken om ons te over
tuigen welk treurig beeld ons het
opkomend geslacht biedt. Het slen
teren met de handen diep in de zak
ken. scheefgezakte schouders, en het
daarenboven zo verveeld mogelijk
kijken, schijnt aan de orde van de
dag te zijn. En als er dan één zijn
mond open doet. dan is het slechts
om ons te overtuigen dat het met het
innerlijke al even droevig gesteld is
als met het uiterlijke.
Wij vernoemden de opkomende
jeugd, maar wij hadden bijna even
goed kunnen schrijvengans onze
generatie, want het schijnt nu even
een feit te zijn dat ons volk, en ik
bedoel hier vooral ons Vlaamse volk,
zich overal wil laten opmerken, zij
het dan ook in ongunstige zin. Wij
hoeven slechts een weinig over on
ze grenzen te trekken, om te kunnen
vaststellen hoe onze naam bijna sy
noniem geworden is van vloeken,
drinken en tieren.
Waar is de tijd dat ons gewest uit
blonk door zijn verfijnde geest, dat
het de bakermat was van schilders
en dichters die onze naam en faam
hoog hielden, zodat zelfs een Franse
koningin moest bekennen toen zij
ons volk meende te overbluffen bij
haar bezoek Ik meende alleen ko
ningin te zijn en hier zie ik er wel
honderd
Helaas, die tijd is ver voorbij en
nu trachten wij ons gebrek aan be
schaving en onze onbenulligheid te
verbergen door schreeuwen en ge
weld. En wij schrijven wel wij,
want wij, evenals iedereen zijn een
deel van het volk en zo delen wij
in zijn roem, maar ook in zijn droe
vige vermaardheid.
Toen wij na de bevrijding onze
dappere geallieerde soldaten voor
hun cantines zagen aanschuiven,
waren wij getroffen door hun correc-
te houding, die getuigde van een ver
regaand selfgovernment t. t. z.
het zich zelf opleggen van een wel
bepaalde gedragslijn. Van mensen
die gedurende meer dan vijf jaar al
het wee en de verschrikkingen van
een wreedaardige oorlog hadden
meegemaakt, die de bitterste men
selijke ellende hadden aanschouwd,
hadden wij een verregaande losheid
hunnen normaal vinden en hoe
smartelijk werden wij dan getroffen,
toen onze vrijwilligers, die nochtans
een elite waren, tot diezelfde canti
nes toegelaten weiden. Hoe menig
maal moesten -ij tot dc orde geroe
pen worden, toen zij stotend en du
w'end. waarbij het vloeken niet van
de lucht was, op de kortst mogelijke
tijd wilden binnen geraken, om daar
door een misplaatste luidruchtigheid
de haast vrome gezelligheid te ver
storen.
Want voor onze geallieerde vrien
den was dit een stukje huiselijk ge
luk, een hoekje van de verre huis
kamer, die zij reeds zoveel jaren
hadden moeten ontberen om ons te
bevrijden, en dit kwamen wij door
ons onbegrip en ons gebrek aan be
schaving schenden.
Toen hebben wij ons schuldig ge
voeld. en misschien meer dan onze
lawaaimakers, want.die beseften het
niet eens dat ze misdeden.
Daarom ook moeten wij de groot
ste schuld op ons nemen, daar wij
de nood van ons volk zo pijnlijk aan
voelen, en slechts misprijzen over
hebben voor hun gebreken, terwijl
wij niets doen om hen daarin te hel
pen. Fouten aantonen is heel mooi,
maar de middelen aangeven om de
ze te verbeteren is oneindig beter.
Is het dan zo moeilijk daaraan te
verhelpen, ons zelf wat meer mens
te maken Kan de oorzaak van dit
zedelijk verval, want wij mogen het
wel verval heten, dan niet gevon
den worden
Alhoewel het kwaad reeds diep
ingeworteld zit en wij haast van een
chronische ziekte mogen gewagen,
zijn wij toch van obrdeel dat met
een weinig samenwerking, er om
niet te zeggen genezing, dan toch
verbetering kan komen.
Laten wij eerst en vooral aan on
ze mensen het vertrouwen terug
schenken, het vertrouwen in zich
zelf, dat de sterke steunpilaar moet
worden, waarop wij de maatschap
pij moeten uitbouwen.
Al is ons landje nog zo klein, toch
moeten wij immer fier gaan op de
grote mannen die het voortbracht,
fier op zijn roemrijk verleden, fier
op alles waartoe het heden nog in
staat is. Wij moeten fier zijn een le
vend deel uit te maken van een land
je dat niettegenstaande zijn beperk
te mogelijkheden, toch de bewonde
ring wil afdwingen.
Daarom moet deze nationale fier
heid bij iedere gelegenheid tot uiting
komen, wij moeten ons bewust to
nen van onze waarde, wij moeten
waardering verwerven door onze
omgang en onze houding. Het zin
gen van ons nationaal lied mag niet
beschouwd worden als een opper
vlakkige formaliteit, als een lastpost
waarmee wij zo vlug mogelijk wil
len gedaan maken, maar het moet
daarentegen een uitstralen zijn van
cns innerlijk gevoelen, een uitjube
len van onze liefde voor het vader
land.
Hoe pijnlijk hebben wij het con
trast aangevoeld, toen bij interna
tionale voetbalontmoetingen op eigen
bodem, onze tegenstrevers uit volle
borst hun nationaal lied meezongen,
en wij, de grote massa op het veld,
stom en onhandig deden bij onze na
tionale tonen.
Dit moet voor ons een spoorslag
zijn en hier heeft de onderwijzer
een belangrijke taak te vervullen.
Aan hem het nationaal bewustzijn
bij de jeugd op te wekken, daar
waar de ouders in gfebreke bleven.
Hij moet niet enkel onderwijzen,
maar hij moet daarenboven en voor
al opvoeden. Laat hem mensen vór
men, mannen uit één stuk en dan
komt de wijsheid wel vanzelf. En
ten slotte, welk nut heeft een per
fecte kennis, als men daardoor
maatschappelijk ongenietbaar wordt
Het zou niet mogen gebeuren dat
men jonge kerels ontmoet die 2ich
te zeer verheven achten om een oud
mens te helpen, om een arbeider een
behulpzame hand te bieden, en die
quasi onverschillig hun weg gaan.
Zij verdienen een grotere blaam dan
een ongeletterde sjouwer, die slechts
uit onwetendheid dezelfde fout be
gaat. Hoffelijkheid kan niet aange
leerd worden, maar toch kan de on
derwijzer hier terug de gevoelens
opwekken die ertoe moeten 'eiden,
want jong geleerd is oud gedaan.
Bij de jeugd hoeft dus de basis ge
legd voor een meer gezonde en be
tere samenleving. Hier vooral kan
er goed werk verricht worden, en
indien men deze zaak met liefde en
toewijding aanvat, dan moet ze ze
ker en vast vruchten afwerpen, die
onze ganse gemeenschap ten goede
zullen komen.
U kunt Hét Ypersch Nieuwselke week de ZATERDAG
MORGEN met de post ontvangen. Daarom volstaat het ofwel
1) 100 fr. te storten op postcheckrekening 461.73 (L. Dumor-
tier. Yper) of ten onzen burele, Boterstraat 34, Yper
2) de bij dit blad gevoegde inschrijvingskaart ONGEFRAN-
KEERD terug te sturen na ze behoorlijk ingevuld te heb
ben. Wij zullen U dan door de post een kwijtschrift laten
aanbieden.
Een abonnement tot einde 1948 kost 100 fr.
Wie NU inschrijft bekomt ons blad gratis tot einde 1947.
Stel niet uit, stuur ons dadelijk de inliggende kaart terug en
U ontvangt ons blad VANAF A. S. ZATERDAG.
De lezers van Yper en Dikkebusch kunnen ons blad ook elke
week verkrijgen bij de dagbladverkopers Trésy, die de ganse stad
en ook Dikkebusch bedienen.
WE STAAN VOOR HET OGENBLIK OP EEN KEERPUNT VAN DE GESCHIEDE
NIS HET VATIKAAN EN CHURCHILL PESSIMISTISCH GESTEMD WERK
STAKINGEN IN FRANKRIJK EN ITALIË MISLUKKEN NOG STEEDS GE
VAARLIJKE WOELINGEN IN INDONESIË, PALESTINA EN AZERBAIDJAN.
Woensdag 10 December 1947
De heer P. H. Spaak, onze eerste-mi
nister, heeft Zaterdagavond te Genval het
woord gevoerd op een meeting van de
Socialistische partij, en verklaarde er o
m., handelend over de internationale toe
stand Persoonlijk geloof ik in het ge
heel niet aan een spoedige oorlog. Toch is
het een feit dat in de komende weken de
communisten de ontwikkeling van de in
ternationale toestand in gevaar zullen
brengen. In Italië en in Frankrijk trach
ten de kommunisten een minderheidsre
gering op te dringen met de doeleinden
die men zich kan indenken. Voor alles
willen zij het plan Marshall doen schip
breuk lijden, namelijk de onmisbare steun
aan het ontredderde Europa, want zij
zoeken hun kans op sukses in de maat
schappelijke troebelen en de algemene
ellende. Wij staan voor het ogenblik op
een keerpunt van de geschiedenis. Moch
ten de kommunisten in Frankrijk en Italië
slagen, dan zou de betrekkelijke rust, die
wij voor het ogenblik genieten, spoedig
tot het verleden behoren.
Naar verluidt zou thans het Vatikaan
pessimistischer het huidige wereldgebeu
ren bekijken dan gelijk welk-ander land
Gezaghebbende bronnen uit het Vatikaan
De gewone-lezer heeft goed te zeggen: elk houd me niet met
politiek bezig In deze tijd gebeurt het wel meer, dat de poli
tiek zich met hem gaat bezighouden.
Aldus is het wenselijk regelmatig een beknopt, onvooringeno
men. duidelijk overzicht der politieke gebeurtenissen te hebben,
dat als geheel beschouwd, telkens de politieke toestand weergeeft.
In dit wekelijks artikel, wars van elke enggeestigheid, wordt
afstand gedaan van wat wij de klein-politiek zouden willen noe
men. De redacteur heeft alleen een open oog voor hetgeen de men
sen %an ons land verenigen moet en vermijdt wat hen scheidt of
verdeelt.
VEEL WIND VEEL GEPRAAT EN GESCHRIJF ONS LAND NOG STEEDS
EEN PARADIJS MAAR... HET KAN VERKEREN! KALMTE NODIG!
Woensdag 10 December 1947.
Terwijl we thans ons Politiek Over
zicht schrijven, gaat in de Kamer de in
terpellatie van de heer Buset, namens de
socialistische partij, over de jongste evo
lutie van de Koningskwestie, doör. Alles
laat voorzien dat het er zal stuiven, dat
er opnieuw harde woorden zullen gespro
ken worden én door de Socialisten, én
door de Katholieken, én door de Libera
len én door de Communisten. Jawel, er
zal opnieuw een stormwind losbonken op
onze regering. De indruk zal andermaal
gewekt worden dat geen enkel der vier
partijen het met de huidige regering eens
is... en we pronostikeren. dat de regering
deze dreigende klip zal omzeilen en ver
der zal regeren
Inderdaad, geen enkel der twee grote
partijen kan er thans iets voor voelen om
een regeringskrisis in te luiden
Persoonlijk zijn we aldus de mening
toegedaan dat er veel lawaai zal gemaakt
worden, om toch nog verder samen te re
geren Dat lawaai is aldus verkeerd, wer
kelijk spijtig. Immers... de mogelijkheid
moet toch onder de ogen durven gezien
w-orden dat de interpellatie van de heer
Buset aanleiding wordt dat een paar min
der nadenkende politiekers zich zodanig
laten opzwepen, de kop werkelijk kwijt
geraken en... toch oorzaak worden van
een regeringskrisis. hoe ongewenst ze ook
weze in het belang van het land
Het mag echter geenszins uit het oog
verloren worden, dat de Koningskwestie
niet de énige moeilijkheid is in de schoot
van de huidige regering. Daar zijn nog
onder meer andere problemende school-
vrede. de Waalse kwestie, de ontreddering
van de handels- en betalingsbalans, het
Communistisch gevaar, de grendelwet op
de grote magazijnen, de nieuwe huishuur
wet, enz... enz...
Hoe de toestand zich nu in de eerste
uren ook ontwikkelt één zaak is abso
luut zeker een nieuwe golf van hatelijk
gepraat en geschrijf zal zich ontplooien.
Ieder der twee grote partijen zal eigen
standpunt aan de goede massa-gemeente
willen doen slikken, door een vloed van
artikels, doorweefd met oude en nieuwe
argumenten, gezouten met kwinkslagen
en gepeperd met misplaatste beledigin
gen. En... het land zal er geenszins op
vooruitgaan.
Toch moet het ons van het hart, dat
spijts heel deze serie moeilijkheden, met
het koningsprobleem als primus, en spijts
het blijvend dreigend geharrewar, ons
land nog steeds vergeleken met welk
ander land van de ganse wereld een
paradijs is. waar wie niet te lui is tot
werken zijn brood kan verdienen, een
pintje kan pakken, zijn pijp, sigaret en
ook al eens een sigaartje kan roken, en
wat op de boterham te knabbelen krijgt.
Ellende Jawel, deze is er nog, doch in
heel wat minder mate dan de vorige ja
ren We hoorden het nog voor een paar
dagen door een gewone Waalse arbeider
uiteen zettenOp de fabriek vertel
de hij mij klagen mijn makkers, en
beweren niet genoeg te verdienen. Maar
ik vertel hen dat ik thans met mijn loon
heel wat beter toekom, dan onder de oor
logToen moest ik 45 fr. betalen voor
een brood in de zwarte handel en tot 550
fr. voor een kilootje boter. Nü nog 12 fr.
en 165 fr.Weet U meneer waaraan ik
vooral denk. en wat ik vooral aan mijn
werkmakkers zeg: we moesten strijden
voor een groter pensioen, voor een betere
verzekering tegen werkonbekwaamheid
En dat is juist
Intussen kunnen we alleen wensen dat
de donkere politieke onweerswolken niet
te lang boven ons hoofd blijven drijven,
geenszins losbarsten, want hoe lekker ons
landje momenteel ook is. we mogen geen
moment vergeten dat het kan keren!
TIJL.
waarschuwden eergisteren nog dat de be
trekkingen tussen Sovjet-Rusland en de
Verenigde Staten zo verslecht zijn. dat
geschillen tussen de twee kolossen tot
een nieuw konflikt zouden kunnen lei
den zo de huidige gang van zaken niet
gewijzigd -wordt. Indien men weet dat het
Vatikaan de wereld door bekend staat
als de degelijkste en meest gevoelige di
plomatieke luisterpost, dan mag deze
waarschuwing geenszins als een waarde
loze sensatie beschouwd worden.
Inderdaadde algemene vooruitzichten
voor de vrede zijn weinig schitterend.
Eiaar blijft vooreerst het groot gevaar
voor onherroepelijke verdeling van Euro
pa in twee delen, ingevolge de Duitse
kwestie Daar is nog steed: de dreigende-
burgeroorlog. verbonden aan de huid
uitgebreide agitatie in Frankrijk en Ita
lië. Daar blijft nog de Indonesische kwes
tie met het rampspoedig misverstand, dat
nog steeds niet werd opgelost, alhoewel
er nu weer besprekingen geopend wer
den tussen beide partijen aan boord van
het Amerikaanse troepentransportsehip
Renvillein de haven van Tandjong-
priok, op 15 km. ten Oosten van Batavia
Daar ontbrandde nu weer plots de Hei
lige Oorlog der Arabieren, die hun eer
ste grootscheepse aanval, voorafgegaan
door een spervuur van bommen, hebben
ingezet tussen Jaffa en Tel Aviv. Luidens
berichten uit Teheran roert er nu ook
weer wat in Azerbaidjande toegang is
aan vreemdelingen verboden, en in een
stad van Azerbaidjan is de krijgswet af
gekondigd en -het uitgaan verboden.
Nee het vlot helemaal nietAldus heb
ben de huidige regeringen, in de diverse
landen het geenszins gerrtakkelijk. De
heer W. Churchill aarzelde om slecht?
één voorbeeld op te geven niet te ver
klaren Tijdens mijn gehele loopbaan
heb ik Engeland nooit in zo'n ernstige
toestand gezien. De regering en opposi
tie. die van mening verschillen op andere
punten, zijn het hier over eens. Ik ben
zeer bezorgd voor onze middelen om als
een welvarend vrij en beschaafd volk te
blijven bestaan.»
Een andere bron van pessimisme zijn
de ontmoedigende resultaten der huidige
beraadslagingen der VIER GROTEN
alles wijst er op dat uiteindelijk er geen
bevredigende overeenkomsten zullen be
reikt worden, zodat de strijd tussen de
Yankee's en de Sovjets verder zal gestre
den worden, tot spijt van alle vredelie
vende mensen.
Nog andere grote wereldproblemen
blijven onrustwekkend onopgelostdit der
verplaatste personen en het ekonomisch
wereldherstel.
Mgr. Paulo Bertoli, aan het Vatikaan
geattacheerd diplomaat, werd op 10 Au
gustus naar Zuid-Amerika gestuurd als
vertegenwoordiger van de Paus om er
zijn medewerking te verlenen aan de in
ternationale organisatie voor vluchtelin
gen. Nu is hij terug in Rome, na zich in
betrekking te hebben gesteld met de mi
nisters van buitenlandse zaken en met de
katholieke bisschoppen van Brazilië, Ar
gentinië, Paraguay. Uruguay, Peru, Chi
li, Venezuela en Colombië. Resultaten
negatiefDe katholieke diplomaat moet
bekennen dat het aantal emigranten uit
Europa, dat door deze landen kan wor
den opgeslorpt vrijwel onbeduidend is
wegens beperktheid van transport, huls
vesting en de algemene nodige hulpmid
delen.
En de voedselvoorziening over de ganse
wereld Ook deze is nog steeds niet ge
ruststellend. Wij Belgen, die momenteel
in het Aardse Paradijs wonen, kunnen ons
moeilijk indenken welke ellende en hon
ger er thans nog steeds in verscheidene
Europese en overzese landen heerst. Het
is een feit dat de levensvoorwaarden in
Oost- en West-Europa in vergelijking
met vorig jaar licht verbeterd zijn, doch
het blijft even waar dat over het alge
meen de produktie nog steeds niet vol
doet aan de minimumnoden. Om zich van