GRAND BAZAR
Arthur Saert
KWALITEIT
STE V ENS Cebroeders
RADIO-TOESTELLEN
OPEN BRIEF AAN DE HEER BEHOCNE
Minister van Openbare Werken
VOOR UW NIEUWJAARGESCHENKEN
wendt U tot
14 Boterstraat IEPER Tel. 463
BRUSSEL
E. DE PONTHIERE
vindt U steeds bij de firma
Vandenpeereboompiaats 7
IEPER - Tel. 249
Enkel toestellen van eerste
hoedanigheid met volledige
waarborg.
Gemak van betaling
ELECTRISCHE CUISINIEREN...
IJSKASTEN FRIGIDAIRE
MOTOREN... STOFZUIGERS... ENZ:.
HET YPEKSCH N'lEl'H - Blz. 4
WEEK VAX 21 TOT 27 DEC. 1M7
NAAMDAGEN.
Zondag 21 December Thomas. Thomis,
Domis Doom. Canisius.
Maandag 22 December: Virginia Flo
ras Zeno Demetrius Honoratus. Floras
Dinsdag 23 DecemberVictoria, Servu-
lus Schyrion. Ischyrion.
Woensdag 24 DecemberIrmina Del-
phina. Adam Eva. Yef.
Donderdag 25 DecemberEugenia.
Vrijdag 26 December: Stefaan. Steven.
Stevin Stees Stefke Zosimus.
Zaterdag' 27 DecemberJan. Johan.
Hannes Hans Fabiola.
BIZONDERE DAGEN.
22 DecemberDe Winter begint te
17 43 u. De dagen langen, maar strangen.
24 DecemberDe jongetjes, die vandaag
geboren worden heet men Adam. en de
meisjes Eva
25 December Kerstdag Eerste dag
van 't jaar. van 1313 tot 1575. De eerste
van de twaalf heilige nachten Eerste van
de twaalf nieuw-teldagen. van de 12 lot-
dagen. van de 12 merkeldagen. waaraan
het lot het luk van de 12 toekomende
maanden te merken was. naar het oud
wangeloof.
26 DecemberTweede Kerstdag. Kerst-
broodkoningdag
VOLKSE WEERKUNDE.
21 Dec. St. Thomas. In sommige stre
ken van Vlaanderen wordt beweerd, dat
er op een goed appeljaar mag gerekend
worden als het op die dag waait.
24 Dec Van 24 December tot 22 Janu
ari vriest het gewoonlijk het meest.
25 Dec Een zeer verspreid geloof in
ons land is. dat het weder slecht zal zijn
met Pasen als het mooi weer is met Kerst
mis. en omgekeerd
Geeft Kerstmis warme zonneschijn,
Dan zal er te Pasen nog houtvuur zijn.
Vliegen op Kerstdag de muggen rond.
Dan dekt op Pasen het ijs de grond
Als Kerstmis'groen is.
Kan men met Pasen zijn pels aandoen.
26 Dec. Gewoonlijk de koudste dag
van December.
Op Sint Stefaan. sneeuw op de baan
Vuil om te gaan. koud om te staan.
HERDENKDAGEN.
21 December
1375Overlijden te Certaldo, in Italië,
van de Italiaanse dichter Giovanni
Boccacio. Hij werd in 1313 te Pa
rijs geboren, alwaar hij hoogleraar
was. voor de verklaring van Dante.
Hij is de vader van het klassiek
Italiaans proza. Zijn beroemdste
werk. zowat in alle Europese talen,
vertaald. is: «II Decamarone
(Tiendagenwerk)een reeks van 100
meestal grof-zinnelijke verhalen,
die hij in tien dagen door een vro
lijk gezelschap van 7 jonge mannen
en 3 jonge vrouwen, tijdens de pest
van 1348. op een villa bij Florence,
laat vertellen.
22 December
1579De gewapende ambachten vallen
het stadhuis te Leuven aan. Hun
dekens dringen er binnen, grijpen
de wethouders aan en werpen ze
door de vensters De slachtoffers
worden door de woedende menigte
op pijken opgevangen. Zestien pa
triciërs ondergingen deze vreselijke
dood
23 December
1907 In Frankrijk worden voor het eerst
de stem van de bizonderste lyrische
artisten op fonoplaten vastgelegd
24 December
1524 Dood van Vasco da Gama. Portugees
ontdekkingsreiziger, in 1469, te Si-
nés geboren. Hij ontdekte in 1498
de zeeweg naar Oost-Indië om de
Zuidpunt van Afrika, stichtte de
kolonies Mozambique. Sofala en Co
chin. Hij werd in 1524 stafhouder
van Portugees Indië.
25 December
800Karei de Grote wordt op Kerstdag
ten jare 800 als Keizer van het Wes
ten gekroond. Zijn toenmalig rijk
omvattede Nederlanden. Duits
land tot aan de Rijn. het Noorder-
'deel van Italië. Frankrijk en het
Noorden van Spanje. Karei de Gro
te wordt niet alleen geroemd als
dapper oorlogsheld, maar ook als
kundig wetgever en regeerder. Ten
einde gemakkelijk en wel te bestu
ren. verdeelde hij zijn rijk in gou
wen, aan wier hoofd hij graven en
hertogen plaatste Meivelden wer
den gehouden, dit zijn vergaderin
gen waar edelen, priesters en vrij
en door de Keizer bijeen geroepen
werden om over nieuwe en oude
wetten te handelen. -
26 December
1898Heer en Mevrouw Curie zetten voor
de Franse Akademie van Weten
schappen de uitvinding uiteen der
eigenschappen van radium Het ra
dium is een zilverwit, glanzend, in
de lucht snel zwart wordend, radio-
aktief element. Het meeste radium
wordt geleverd door België (fa
briek van Ooien), de Verenigde Sta
ten en Tsjecho-Slowakije
27 December
1828Willem I. Koning der Nederlanden,
doet het College van Tielt sluiten.
Dit gesticht telde toen 300 studen
ten. die aldus gedwongen waren hun
studies in de vreemde voort te zet
ten. Deze maatregel en een reeks
andere onderdrukkingswetten van
de Hollandse vorst, hadden als ge
volg dat het Belgische volk zich te
gen hem verzette, en dat in 1830 de
opstand der Belgen met sukses te
gen de Hollanders losbrak.
De Handel- en Xijverheidskamer van Yper. heeft aan de Heer Minister van
Openbare Werken, volgend schrijven gericht
MSMMOIK
Waarde Heer Minister
In het lepers weekblad c VRIJ van
25 Oktober 1947. werd een brief afgedrukt
gericht tot de Heer Secretaris - Gene
raal van Uw departement, in betrek met
de vaart leper - Komen
In dit schrijven stellen we vast
1) Dat er bij U. Heer Minister, van
verschillende zijden aangedrongen werd
eên betere verbinding tot stand te bren
gen. van het Leie- met het Yzerbekken.
door het graven van een kanaal van leper
naar Komen.
2) In geval het graven van dergelijk
kb naai een te grote geldelijke last zou
meebrengen voor de Staat zou de wens
uitgedrukt geweest ïfjn het bestaande
kanaal van den Yzer te verlengen tot
aan het station van de Stad leper, met als
verlenging een betere wegverbinding van
leper naar de Leie.
3) U erkent in dit schrijven. Heer Mi
nister. dat het absoluut noodzakelijk is.
willen er zich nieuwe nijverheden vesti
gen te leper en omstreken, dat de ver
binding van Het Leie- met het Yzerbek
ken tot stand komede thans bestaande
rijksweg leper - Komen onvoldoende is
U weet dat industriële groepen ter plaats
gekomen zijn. maar terugdeinzen hier
nijverheden te vestigen gezien het ontoe-
reikénd verkeer
4) In zelfde schrijven stelt U vast. dat
12.000 grensarbeiders uit de streek, dage
lijks met autobussen naar Frankrijk heen
en terug reizen. U drukt de wens uit dat
hef wenselijk ware deze arbeidskrachten
in eigen land te werk te stellen.
Het slot van Uw schrijven. Heer Mi
nister. is een aansporing tot de Heer Se
cretaris Generaal dit probleem grondig
te onderzoeken, zodat hij ten gepaste tij
de concrete voorstellen kan doen.
Het verheugt ons. Heer Minister, vast
te stellen dat het Ministerie van Open
bare Werken terug belangstelling toont
voor het probleem van de verbinding van
het Leie- met het Yzerbekken. die van
zo vitaal belang is voor gans het weste
lijk gedeelte van de provincie Westvlaan-
deren.
Het weze ons nochtans toegelaten. Heer
Minister. U te doen opmerken, dat U in
Uw schrijven van een gans verkeerd
standpunt vertrekt. Het kanaal van leper
naar Komen moet niet meer gegraven
worden Het bestaat. Dit kanaal moet
enkel en alleen bevaarbaar gemaakt wor
den Kort samenvattend willen we de his
toriek geven van het ontstaan van de
vaart Ieper-Komen.
In 1860 werd door de toenmalige Re-
gering besloten over te gaan tot het gra-
ven van drie vaarten in de provincie
West-Vlaanderen. teneinde de toen
heersende werkloosheid te bestrijden.
De eerste van die drie vaarten werd
gegraven van Kortrijk naar Bossuyt. al-
dus de Leie met de Schelde verbindend
de tweede had tot doel Roeselare in ver-
binding te stellen met het waternet van
de Leieen de derde, de vaart Ieper-
Komen zou de doorgang van de Leie
naar de Yzer bewerkstelligen.
De twee eerste vaarten werden in
dienst genomen, met als gevolg dat de
steden Kortrijk en Roeselare evenals
beide arrondissementen hun bevolking
zagen aangroeien, en voorspoed, rijk-
dom en welstand hun deel werden. De
vaart Ieper-Komen kon nooit voor de
scheepvaart geopend worden, wat een
ramp betekende voor het Ieperse. daar
de ganse streek aldus onttrokken bleef
van de materiële vooruitgang die de
andere Belgische gouwen deed bloeien.
Cijfers en getallen zouden we kunnen
aanhalen om dit te bewijzen maar in
het kader van dit schrijven zou dit ons
te ver brengen.
<i Heer Minister, het bevaarbaar maken
van de vaart Ieper-Komen. is een le-
venskwestie, die een ganse streek met
een werklustige en nijverige bevolking
ten goede moet komen, we bedoelen hier
de streek gaande van Nieuwpoort over
Diksmuide naar leper tot Komen
We komen daar verder op terug.
De opwerping die doorgaans gemaakt
wordt in Ministeriële kringen in be
trek met het bevaarbaar maken van de
vaart, en waarop U ook zinspeelt in Uw
schrijven. Heer Minister isDe grote
geldelijke uitgaven die het bevaarbaar
maken van de vaart met zich zou mee
brengen Iedereen weet dat koken geld
kost. 't spreekt dus vanzelfs dat het be
vaarbaar maken van de vaart Ieper-Ko
men. uitgaven zou vergen maar het is
wel het aanstippen waard dat toevoegde
en bekwame technici nogal van mening
verschillen nopens het bedrag, nodig om
de bevaarbaarheid van de vaart werke
lijkheid te maken terwijl de enen spre
ken van 250 tot 300 millioen frank zet
ten anderen de som. misschien wel in op
dracht van het Ministerie, van 600 milli
oen frank vooruit
In een studie over de vaart Ieper-Ko
men in 1938 uitgegeven, werd er een ra
ming gemaakt van de voorziene kosten
voor het bevaarbaar maken van de vaart,
deze raming bedroeg de som van 72.860 400
fr vermenigvuldigen we die som door het
coefficient 4. dan verkrijgen we het be
drag van 291.441 600 fr laten we breed
zi n. en er een 50 tal millioenen"bijvoe
gen voor onvoorziene gevallen, dan zou
het bevaarbaar maken van de vaart Iepzr-
Komen. een uitgave vergen van ongeveer
350 millioen fr. O
We moeten U doen opmerken. Heer Mi
nister. dat .op gans de lengte van de vaart
die 15.540 meter bedraagt, de grond reeds
eigendom is van de staat de bedding er
bestaat, nog veel van het bestaande met
selwerk briiikbaar is en de oevers op vele
plaatsen in goede staat zijn
Nu we aangetoond hebben dat om de
verbinding van het Leie- met het Yzer
bekken te verwezenlijken, het niet meer
nodig is een kanaal te graven van leper
naar Komen, daar dit kanaal reeds be
staat. zijn we overtuigd. Heer Minister,
dat U onze mening zuit delenhet ka
naal Ieper-Komen bevaarbaar maken
te meer dat de technische moeilijkheden
waarmee vroeger te kampen viel volle
dig uit de weg kunnen geruimd worden
het graven van het Albertkanaal en van
de tunnels onder de' Schelde bewezen dit
voldoendehet is ook een enige moge
lijke verbinding die ons voldoening kan
schenken en aan het doel beantwoorden,
het. vestigen van nijverheden in het wes
telijk gedeelte van West-Vlaanderen
Met verwondering hebben we kennis
genomen. Heer Minister, dat het voorstel
gedaan werd. het bestaande kanaal van
de Yzef te verlengen tot aan het station
van leper, om dan verder een betere weg
verbinding tussen leper en Komen tot
stand te brengendie betere wegverbe-
tering zou dan met zich meebrengen het
dempen van de bestaande vaart Ieper-
Komen.
Die zulk voorstel doet heeft niet het
minste benul van de toestanden en no
den van de streek, tenware eigen belan
gen verdedigd worden en er naar ge
streefd wordt voor immer de mogelijk
heid te ontnemen van het vestigen van
nieuwe nijverheden in ons gewest.
Het verwezenlijken van dit project zou
grote geldelijke uitgaven vergen die we
terecht als geldverspillingen zouden mo
gen bestempelen Millioenen heeft de
staat uitgegeven (huidige waarde) om de
vaart Ieper-Komen te graven, nu zouden
er millioenen besteed worden om diezelfde
vaart te dempen
Heer Minister, we zijn ervan overtuigd
dat U zo met het geld van de belastings
betalers niet zult laten omspringen, te
meer daar dit de oplossing van het pro
bleem niet zou meebrengen. Sedert ja
ren is leper verbonden met de Leie door
een goede rijksweg, namelijk de baan
Ieper-Waasten-Komen. de nijverheids
instellingen langs deze baan opgericht
zijn nog te zoeken.
De enige goede verbinding van het
Leie- met het Yzerbekken is de bestaan
de vaart Ieper-Komen bevaarbaar maken,
alleen die verbinding kan resultaat ople
veren Iedere andere oplossing is veroor
deeld tot onvruchtbaarheid
Ganse generaties hebben op de bres
gestaan om de verbinding Leie-Yzer door
het bevaarbaar maken van de vaart Ieper-
Komen werkelijkheid te maken, de hui
dige generatie zal aan haar plicht niet te
kort komen, ijveren en kloppen, totdat
doven zullen horen en voldoening schen
ken. omdat we overtuigd zijn Heer Mi
nister. dat alleen die oplossing welstand,
rijkdom en voorspoed aan het gewest kan
schenken.
U zijt ervan overtuigd Heer Minister,
dat het absoluut noodzakelijk is. de ver
binding van het Leie- met het Yzerbek
ken te bewerkstelligen, willen er zich
nieuwe nijverheden komen vestigen in
het Ieperse
Waterwegen zijn een rijkdom voor het
land en de streek waar die gelegen zijn
zie naar Kortrijk en Roeselare. zie naar
het lang vergeten Limburg, waar dank
zij het Albertkanaal talrijke nieuwe nij
verheidsinstellingen als paddestoelen uit
de grond rijzen, werk en brood aan de
bevolking verschaffen. Zoals U het te
recht doet opmerken, zijn reeds meerdere
industriëlen ter plaats geweest, om de
mogelijkheid te onderzoeken in het Ieper
se fabrieken op te richten, maar het
niet aandurven bij gebrek aan een goe
de waterweg. Dat men niet kome bewe
ren dat we reeds het kanaal van de Yzer
hebben, dan stellen we seffens de vraag
hoeveel dagen in het jaar is dit kanaal
bevaarbaar Zonder te gewagen van de
grote omweg die de schepen moeten ver
richten om b v. aiover Diksmuide. Nieuw
poort. Plasschendale Brugge. Gent. Kor
trijk de Leie te bevaren en het Hene
gouwse te bereiken waarmede onze
streek drukke handelsbetrekkingen on
derhoudt. (V ervolgt
Plaatsgebrek belet ons deze brief deze
week in zijn geheel over te drukken.
Registers voor de verkoop van ALCO
HOL GELEIBRIEVEN (passavants)
zijn steeds te verkrijgen ter
DRUKKERIJ DUMORTIER
34, Boterstraat YPER
zult er ook een overgrote keus vinden in
KINDERWAGENS. PLOOIW AGENS, PARKEN. KINDERSTOELEN.
aan de voordeligste prijzen.
(41)
Ons Brabants land. ons land dat op
dat nedergaat. het heuvelt zacht als boe
zems doen van Rubens" vrouwen en ma
tronen het heuvelt geestig en geestdrif
tig. onverdroten heuvelt Brabant op en
neer en op en neer en altoos, altoos, al
toos weer waar dorpen staan, waar wa
ters gaan. met bomenlaan en vijvers aan
Zo schrijft vol geestdrift Johan De
Maeght. in een klinkende ode aan zijn ge
boortestreek Brabant.
En in het hart van dat schone Brabant
ligt Brussel, de hoofdstad van ons land.
Zouden we een beter onderwerp voor een
eerste kroniek kunnen vinden dan deze
welke spreekt over de ziel. het hart. de
slagader van ons mooie land Ik geloof
het niet
Brussel, dat ijverige en bedrijvige mie
rennest. is zo veelzijdig bevat zovele
schoonheden en eigenaardigheden dat het
onmogelijk is alles er over te vertellen,
nog in geen vijftig kronieken. Maar wat
zeker isBrussel lokt altijd, Brussel lokt
iedereen, ook natuurlijk de toerist. En
welk aspect van deze agglomeratie van
meer dan één millioen inwoners is dan
wel het interessantste Dat hangt natuur
lijk af van de smaak en van de belang
stelling van de bezoeker.
Brussel is een kunststad, misschien
meer van burgerlijke gebouwen dan van
religieuse. Toch zijn deze laatste niet te
versmaden, maar de burgerlijke architec
tuur wint het door haar indrukwekken
de schoonheid en grootsheid. Brussel telt
stellig de meeste musea van het land en
ook daardoor verdient zij de naam van
hoofdstad Brussel is een historische stad.
maar naast de oude geschiedenis, die in
haar talrijke gebouwen te lezen is, is er
ook de moderne geschiedenishet aan
schijn van een stad wijzigt ziclj. voortdu
rend en is aldus levende geschiedenis.
Zijn de werken van de Noord-Zuid-ver -
bindingdaar geen typisch voorbeeld
van
Om dat alles te genieten moet men meer
tijd hebben dan wat overblijft, nadat men
op een Woensdag aan de Beurs zijn za
ken heeft gedaan, moet men meer dan de
tijd hebben die ons rest tussen twee trei
nen die ons naar Luik of Antwerpen
brengt. Om werkelijk van Brussel te ge
nieten moet men speciaal naar Brussel
gaan en de korte afstanden tussen de tal
rijke bezienswaardigheden te voet aflo
pen de grotere met de snelle, conforta-
bele Brusselse trams...
Richt uw schreden dan naar het rijkste
schrijn van bouwkunst en beeldhouwkunst
van ons landde enig-schone Brusselse
Markt, met haar gothisch Stadhuis, haar
kanten toren, haar Broodhuis en de tien-
31, De Stuersstr., IEPER
Leder- en Rokersartikelen.
Aankomst der wereldberoemde
N'aaimarhienen SINGER.
Herstellingen. Toebehoorten.
(21)
"tallen gildenuizeneen schouwspel cat
misschien nergens ter wereld wordt 'ge
ëvenaard. staat u daar te wachten Ge
trekt dan verder de lage stad uit en doo-
drukke. óude straten bereikt ge de impo
sante Sinter Goedele-kerk. die ge bezoekt
al was het maar om de pracht harer glas
ramen te bewonderen- En dan staat ge
dicht bij het park. het Parlementsgebouw,
net Koninklijk Paleis, de Koninklijke
Plaats, rustig ingesloten tussen hoge aris
tocratische gebouwen uit de verleden
eeuw. Ginds, aan het einde van de Re-
gentiestraat koepelt hoog het Gerechts
hof boven 'de silhouetten van de Zavel
kerk. En zo kan uw tocht voortgaan langs
oud en nieuw, langs drukke straten en
stille buurten, waar steeds iets te bespeu
ren en te genieten valt.
Voor vele dagjesmensen begint Brussel
aan een der stations en eindigt het aan
het andere: van Noord- tot Zuidstation met
als hoofdschotel de Nieuwstraat. Niet dat
wij onze lezeressen voor de gek willen
houden met van de Nieuwstraat te spre
ken. maar wij kunnen er alleen op wij
zen dat Brussel wel met de Nieuwstraat
mag eindigen of beginnen, maar dat men
dan Brussel niet gezien heeft. Er is in
derdaad nog zqveel te ziende drukke
boulevards, de zo interessante passages
de aristocratische Naamse straat die traag
naar de hoge stad en de buurt van de
Naamse Poort kruipt. Wilt ge het echte
Brusselse volksleven zien in zijn menig
vuldige uitingen, ga dan op een Zondag
morgen naar.de «Oude Markt» op het
officiële Kaatsbalplein in het Marollen-
kwartier en drentel door de Hoogstraat
en de Blaesstraat. of loop maar eens ver
loren in de roezemoezige wijk Van de Ste.
Katharina-kerk en de Vlaamse Poort
Daar bruist het volle Brusselse volksleven
meer dan in welke wij'k of voorstad
En zo uw verlof nog niet ten einde i-
wandel dan naar de Louisapoort en de
Louisalaan. in de richting van het Ter
Kamerenbos hebt ge tijd. vergeet dan
de Oude Ter Kamerenabdij niet te be
zoeken om verder door te dringen tot
in het Zoniënbos. Een vacantiedag aldaar
of verder-op naar Waterloo, naar Wo-
luwe en Tervuren, ofwel in de noordwes
telijke richting naar Laken toe, of naar
het ZuidenLinkebeek en Beersel. een
vacantiedag aldaar wordt een der heer
lijkste genoegens die het Brabants land
u kan aanbieden.
Maar ook nu. in de Winter, biedt Brus
sel u veel schoons aan ga er heen en uw
dagen zullen u veel te kort schijnen.
VIATOR
MEDICALE CORSETTEN.
BREUKBANDEN.
ORTHOPEDISCHE TOESTELLEN
in Ieder en duraluminium.
KUNSTLEDEMATEN.
LUXE CORSETTEN en
BUSTEHOUDERS OP MAAT.
13, De Montstr. (Paterstr.)
YPER (74)
V oor alles wat de elektriciteit betreft is de firma
STEN ENS Gebroeders het aangewezen adres.
(14)
