Yper en haar Waterstelsel
WERELDGEBEUREN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
Ie JAARGANG Nr 9
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1948
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
De Watervoorraad
Het Filtreerstelsel
OORLOGSSCHADE
Aandacht
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE: 34, BOTERSTRAAT, YPER
TeL 500 Postcheckrek.461.73 (L. Dl'MORTIER)
(Vervolg)
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR 100 FR.
Wij zegden dat Yper ligt in een
kom omringd van heuvels, die oor-
I sprong geven aan beken die te Yper
samenvloeien en aanleiding waren
I tot het ontstaan der stad en deze toe-
lieten zich van veel en goed water
I te voorzien.
Deze toestand in onze moderne tij-
[den verplaatsende, laat ons eens on-
[derzoeken of deze begunstigde toe-
I stand nog van enig nut kan zijn voor
onze hedendaagse economie, na dit
verstaat zich van zelf het water
een moderne aanpassing te hebben
doen ondergaan.
Thans stellen zich de volgende
vraagstukken
1) Eerst en vooral gezond, goed en
genoegzaam water voor de bevolking
en indien mogelijk een water goed
voor het bereiden der voedsels en het
wassen van het linnen.
2) Water in onbeperkte hoeveel
heid geschikt om hier de nijverheid
aan te lokken en aan elke aanvragen
de industrie onmiddellijk voldoening
te kunnen geven, ten einde alhier
steeds fneer en meer werk te ver
schaffen aan onze werkersbevolking.
Beginnen wij met Dikkebusch-
vijver. Deze heeft ongeveer 33 hec
taren oppervlakte en kan thans zo
wat 580.000 kubieke meter water in
houden en misschien meer indien in
de Redouteeen klein werk uit
gevoerd werd, ten einde langs daar
het wegvloeien van het water te be
letten. De kom die Dikkebusch-
vijver spijst is 1076 hectaren groot.
In een normaal jaap, mits een regen
val van 0.611 m. ontvangt die kbm
10.760.000 kubieke meters water, doch
waarvan, na aftrek van hetgeen in
de grond dringt en hetgeen opnieuw
verdampt, 3.300.000 kubieke meters
overblijven om Dikkebusch-vijver te
spijzen of meer dan vijfmaal de te
genwoordige inhoud van de vijver.
1947 was een droog jaar, maar er
viel hier. volgens het weerkundig in
stituut, niettemin 0.543 m. water het
geen nog voor Dikkebusch-vijver een
beschikbaarheid maakt van 3.000.000
kubieke meter, voldoende om Yper en
een paar andere steden zoals Yper
te spijzen. Maar wanneer in 1947 een
voornaam deel van die watervoor
raad neerviel, was het Ypers water
stelsel niet bestand het in te zamelen
en dan moesten wij met leed dit
water het pompstation zien overstro
men... om dan zes maanden later ii
de zittingen van de gemeenteraad de
klachten te horen der gemeenteraads
leden betreffende het gebrek aan
water...
Er b«taat dus te Dikkebusch mid
del om 'in de waterschaarste te voor
zien en te beramen hoe een groter
hoeveelheid kan verzameld worden.
1) Wanneer tien jaren geleden
Dikkebusch-vijver gedeeltelijk ont-
slijkt werd, dan bepaalde zich dit
werk tot de tien hectaren die zo
aangeskjkt waren, dat zij een echt
moeras geleken. Aan de overblijven
de 23 hectaren werd niets gedaan.
Moest thans dit gedeelte ontslijkt
worden, dan ware er een aanwinst van
210.000 kubieke meters, 't zij een spij
zing der stad gedurende ten minste
tw-ee maanden.
2) De stad bezit tussen Dikkebusch-
vijver en de baan van Dikkebusch
®aar <je Vierstraete zowat tien hec
taren meersen. De Heer Sandron
stelde destijds voor deze weiden uit
te graven en er een kom te maken
waar het toevloeiende water zou tijd
hebben om te klaren, aldus de aan-
slijking van de vijver belettende, de
hoedanigheid van het water ver be te
rende en misschien wel 200.000 kubie
ke meters meer water ter beschik
king der stad stellende of andermaal
twee maanden meer watervoorzie
ning.
Laat ons echter het bekken van de
Scherpenberg niet uit het oog verlie
zen, groot 336 hectaren, waarvan de
afvoerbeek. de Rattesteert. thans
niets anders dan last veroorzaakt,
maar die mits het bezigen van een
bestendige of verplaatsbare pomp een
deel van haar 1 millioen kubieke
meters water zou kuntien langs Dik
kebusch-vijver voor de bevoorrading
der stad zenden, wat nogeens een
verlenging der watervoorziening zou
betekenen.
Men kan betreffende Zillebeke-
vijver gelijkaardige bewijzen leve
ren. Het bekken is 553 hectaren, de
vijver heeft er 16 hectaren en een
inhoud van ongeveer 300.000 kubie
ke meters. De kom kan dus 1.500.000
kubieke meters water leveren of vijf
maal de inhoud van de vijver. Ook
daar kunnen aanpassingswerken uit
gevoerd worden, ten einde de water
voorraad te doen toenemen.
Yper bezit echter een belangrijke
waterspaarpot. Dit zijn onze vestin
gen, die nog ongeveer 10 hectaren op
pervlakte hebben en mits een goede
ontslijking verscheidene honderd ku
bieke meters water kunnen inhou
den, die de stad ter beschikking der
nijverheid kan stellen. Reeds putten
de ijzerwegstatie en de fabriek Al-
paga er hun watervoorraad. Het is
immers na het graven der water
kommen in de jaren 1860, die noch
tans samen slechts 6 1/2 hectaren
groot zijn dat de nijverheid een uit
breiding nam te Roeselare.
Vooraleer het onderwerp van de
voorraad te sluiten, weze het ons toe
gelaten onze blikken wat verder
rondom onze stad te werpen.
Ten Oosten van de kom van Zille-
beke liggen nog 4.000 Hectaren waar
van de watereh Yperwaarts vloeien.
Daar ligt op het gehucht Het Hoo-
ghede Bellewaert-vijver, groot
6 ha. 26 a. 80 ca. die langs de Belle-
waertbeek te Yper de vaart Yper-Yzer
spijst. Deze vijver, die vroeger aan
de militaire overheid toebehoorde en
diende tot het onder water zetten
van de Paddevijver in geval van be
leg, werd in 1844 verkocht aan de fa
milie de Vinck onder voorwaarde dat
de wateren niet van hun gewone rich
ting mochten afgewend worden.
Te Merkem-Woumen ligt de Blan-
kaert. die een oppervlakte heeft van
vijftig hectaren en wij herinneren
ons dat in 1921 de Heren E. L. Cop-
pieters en Cyr. Jansens, die met het
herstel der verwoeste zeekust belast
waren, voorstelden met de bekkens
van de Blankaert en de Maartje-
vaart, die samen 8.000 hectaren be
vatten, de ganse bevolking der ar
rondissementen Yper en Veurne te
spijzen.
Er is hier dus water in overvloed...
Antwerpen neemt haar water in
de Nete te Notmeir op 28 kilometer
der stad. Het water wordt zoals te
Yper. door zandfilters, doch over
stroomde, gezuiverd en naar Antwer
pen gepompt.
Mechelen neemt haar water in het
meer te Hofstade en het wordt door
zand gefilterd.
In Frankrijk, Engeland, Nederland,
Duitsland. Zweden, enz., vindt men
ZITDAGEN
De personen welke in aanmerking ko
men voor oorlogsschade kunnen op de
volgende zitdagen gratis alle inlichtingen
bekomen
Maandag 9 Febr 1948 leper en Komen.
Donderdag 12 Febr. 1948leper.
Ter gelegenheid van Vasten
avond zullen de banketbakkerijen
op Maandag 9 Februari 1948, nor
maal geopend blijven, terwijl op
Dinsdag 10 Februari 1948, de been
houwerijen eveneens vlees en vlees
producten zullen mogen bestellen
Aldus een ministerieel besluit ver
schenen in het Staatsblad van 31
Januari 1948.
grote en kleine steden die aldus hun
bevoorrading aan water ontvangen.
Yper bevindt zich dus in een waar
dig gezelschap en wij hebben nog
nooit gelezen dat de gezondheidstoe
stand in al deze steden minder goed
was dan in de steden voorzien van
ondergronds water. En indien men de
gehele zaak goed overweegt dan
komt men tot het volgende besluit
het ondergronds water is niet on
uitputbaar (de tegenwoordige toe
stand van Mons en van verscheidene
gemeenten in de Borinage, die ge
spezen met ondergronds water, en
waar het pompen van water in de
ene gemeente de putten der nabu
rige gemeenten droog trekt, geven
daarvan een sprekend bewijs). De
vrees voor waterschaarste uit
gedrukt in Kortrijk bij het verne
men der^Yperse besprekingen, is een
verder bewijs. Het is een vaderlandse
noodzakelijkheid dat er in Belgic
den gevonden worden die erin gelukt
zijn hun inwoners gezond boven
gronds water te verschaffen, ten einde
eensdaags hun ondervinding te kun
nen laten delen door de steden die
met hun ondergronds water te kort
geraken. En die noodzakelijkheid be
staat in al onze lage landen aan de
zee.
En Waarin bestaat grosso modo ons
waterstelsel
Ten eerste is bij de vijver een ont
vangstkamer waar de medespoelende
vuilnissen en vissen tegengehouden
worden. Het ware wenselijk geweest,
namelijk te Dikkebusch, het water
een dertigtal meters van de vijver-
boord te nemen (zoals vóór 1914) ten
einde deze monding te beschutten te
gen het klotsen der baren, maar dat
kan eens uitgevoerd worden.
Daarna vloeit het water door wat
genoemd wordt de ruwe afscheiders,
gemaakt in gewapend beton en bere
kend om het water 12 uur te behou
den van daar loopt het naar de be-
zinkingsbakken (ook in beton) waar
het door drie opeenliggende (en van
verscheidene grootten) lagen grint
zich verder zuivert. Dit alles bevindt
zich in het eerste gebouw.
Het tweede^ gebouw wordt bezet
met de zandfilters, eveneens grote
betonbakken, gevuld met zand en
waarop het water, als een fijne re
gen, bezaaid wordt door draaiende
kruisen. Hierin wordt de natuur na
gebootst en. zoals reeds vroeger ge
zegd werd, van bovengronds water
ondergronds gemaakt.
Het bekomen water heeft echter
op het ondergronds dit voordeel dat
het zoet water is en zeer gepast voor
de nijverheid, het bereiden der groen
ten en andere voedsels. alsook voor
het wassen van alle goederen, ter
wijl het ondergronds water dikwijls
hard is en minder geschikt is voor
al deze gebruiken.
Daarom verwondert het ons geens
zins dat er heren van de Nationale
Maatschappij voorstellen ons water
stelsel over te nemen. Die mannen van
het vak weten dat zij met onze fil
ters uitslagen zouden bekomen, waar
toe ongelukkiglijk ons tegenwoordig
stadsbestuur zich thans schijnt on
bekwaam te gevoelen...
H. VERMEULEN-MEYNNE.
(Vervolgt)
Woensdag, 4 Februari 1948.
MOSKOU EN DE ORGANISATIE
VAN WEST-EUROPA.
Terecht wezen we er verleden week op.
dat Rusland ongraag de verwezenlijking
zou zien van een West-Europees-Blok.
Thans schreef een Sovjet-orgaan te Mos
kou het volgende over de vorming van
dergelijk Blok Met deze diplomatieke
actie wordt de voortzetting van de be
drijvigheid beoogd, waarmede vorig jaar
met het veadrag van Duinkerke een aan
vang werd gemaakt. Het gaat hier om
de oprichting van een kern van een Wes
ters Blok. waarbij Groot-Brittannië.
Frankrijk, België. Luxemburg en Neder
land zouden zijn aangesloten en waarbij
zich later Italië en de andere West-Euro-
pese landen zouden voegen. Dit Westers
Blok moet in de geest van de werkelijke
bezielers, die de mannen van Wallstreet
zijn. het instrument worden om de dollar
van de West-Europese Ekonomie in te
schakelen. Verder zal dit Blok een toe
vlucht worden voor alle reactionnairen en
fascisten, alsmede oorlogsstokers, die het
Amerikaans kapitaal onder zijn bescher
ming neemt. Bijgevolg kan dit Blok van
handlangers van het Amerikaans Impe
rialisme tot het uitbreken van een derde
wereldoorlog aanleiding geven.
Op dergelijke argumentatie menen wij
te kunnen herhalen wat we reeds ver
leden week uitvoeriger schrevenWest-
Europa heeft er alle belang bij een zelf
standig sterk Blok te vormen, dat noch
van Amerika, noch van Rusland, dient af
te hangen thans worden we of als ma
rionetten van Amerika of als bange Pie
ten van Rusland beschouwd Welnu een
eigen sterk West-Europees-Blok kan de
ware vrede van de ganse wereld verze
keren. door het Amerikaanse of het Rus
sische Imperialisme onmogelijk te maken
EEN SOCIALISTISCHE STEM OVER DE
VORMING VAN EEN
WEST-EUROPEES-BLOK.
Rusland wil het dus dpen voorkomen
alsóf de vorming 'van een West-Europeës-
Blok uiteindelijk zou uitgevonden zijn door
kapitalisten, die het Amerikaans ka
pitaal onder zijn bescherming neemtDe
man uit de straat kan zich aan dergelijke
slogans laten vangen. Daarom verdient
het werkelijk aanbeveling even na te kij
ken wat de socialisten, die zich toch tegen
het kapitalisme en de trusten kanten,
daarover denken. We laten daarom even
het woord aan de Antwerpse socialistische
Volksgazet rubriek De Buitenlandse
PolitiekDuitsland is als grote mo
gendheid verdwenen Frankrijk en Italië
zijn deerlijk verzwakt en bovenal het
financiële centrum van de wereld is ver
schoven over de oceaan. Het helpt niet
zich daartegen te willen verzetten Eu
ropa's rampzalige verdeeldheid heeft er
toe geleid maar het wordt daardoor
ook meer noodzakelijk dan ooit, dat alle
West-Europese landen op ekonomisch ge
bied samen werken en samen optreden.
Wij moeten het niet herhalen, dat hierbij
geenszins de bedoeling kan voorzitten de
economische betrekkingen te verbreken
met Oost- en Zuid-Europa. Integendeel,
het zal deel zijn van een internationale
vredespolitiek met aandrang er naar te
streven het ruilverkeer met Sovjet-Rus
land en zijn invloedsfeer te onderhouden
en uit te breiden.
Deze enkele vooropzettingen wijzen er
zeer duidelijk op. dat het geenszins gaat
om een kapitaal-Blok, maar wel om de
wereldvrede te dienen.
KENSCHETSENDE
ZWITSERSE HOUDING.
Erasmus. we vermoeden de heer Hoste
zelf. wijdt heden morgen in Het Laatste
Nieuws» een hoofdartikel over «Neutra
liteit en Internationale samenwerking
waarin vooral de politieke toestand in
Zwitserland als kenschetsend wordt
belicht Na er op gewezen te hebben, dat
Zwitserland zich steeds zeer strikt aan
neutraliteit hield, schrijft hij verder
Alhoewel Zwitserland nog geen deel uit
maakt van de Organisatie der Verenigde
Naties, juist wegens zijn statuut van be
stendige neutraliteit, heeft het bewijzen
geleverd van ruime medewerking met in
ternationale organisaties. Aldus heeft het
zich aangesloten bij de inspanning voor
het herstel van Europa door zijn deel
neming in Juli 1947 aan de Conferentie
van Parijs, waar de grondslag van het
Marshall-plan gelegd werd. In November
was Zwitserland vertegenwoordigd op de
Conferentie van Brussel, die de vraag
stukken betreffende de tolunie onderzocht
Tijdens haar conferentie te Mexico heeft
de UNESCO, de opvoedkundige organisa
tie der Verenigde Naties, Zwitserland, op
zijn verzoek, in haar schoot opgenomen-
Wat later gaf de Zwitserse Nationale
Raad. tijdens zijn zitting van December
aan de federale regering de toelating om
voor Zwitserland de toelating tot het In
ternationaal Gerechtshof aan te vragen
alhoewel sommige Zwitserse internatio
nalisten» oordeelden. dat deze houding
met de neutr^liteitsgedachte niet in over
eenstemming te brengen was. Ten slotte
moet er aan herinnerd worden, dat de
Zwitserse Bondstaat vertegenwoordigd is
op de Conferentie van Havana, die ge
opend werd einde Oktober 1947. Dit alles
bewijst, dat de medewerking van Zwit
serland met de Verenigde Naties toe
neemt.
MOEST ER OOIT
NOG OORLOG KOMEN
De gewone mens heeft zeer zeker niet
het minste idee van wat er gebeuren zou',
moest er ooit een nieuwe oorlog komen
Inderdaad de grootmachten hebben er alle
belang bij, hun nieuwe geheime wapens
zoveel mogelijk onbekend te laten, zodat
zij er bij een gewapend konflikt onver
wachts en met het grootste effect zouden
mee kunnen voor de dag komen. Toch
weet de financiële sterke pers af en toe
een glimp van de mogelijkheden te pu
bliceren. Aldus werd nu onlangs door een
Amerikaans reporter een artikel over de
ze angstwekkende aangelegenheid gepu
bliceerd. waarin hij laat1 doorschemeren
dat het best kan dat de atoombom niet
eens het meest gevreesde wapen zou zijn
De reporter vermoedt dat dan vooral de
bacteriën een hoofdwapen zouden vormen
Millioenen en millioenen kleine, micros
copische organismen zullen in kleine buis
jes worden samengebracht, door vlieg
tuigen neergeworpen of door vijandelijke
agenten ergens worden neergelaten. Door
wind en lucht gedragen, zullen die klei
ne organismen hun weg vinden in de
longen, in het bloed en in de ingewanden
van de mensen en automatisch op andere
mensen worden overgezet. Verder wordt
in deze zelfde studie gemeld, dat de epi
demieën, die het snelst en het gemakke
lijkst door middel van bacteriën verbreid
en overgezet worden, gele koorts, long-
pest en wisselkoorts zijn.
Aldus kunnen we met nieuwe angst,
voor een derde wereldoorlog, al onze
krachten en goede wil wijden aan het
meest edele werk. dat de wereld van on
dergang redden moetDE VREDE
SPECTATOR.
Woensdag, 4 Februari 1948.
DE KONINGSKWESTIE.
De Koningskwestie krijgt een kalm ver
loop de ophitsende taal. die vroeger
daarover in de dagbladen en sommige
weekbladen gevoerd werd, wordt momen
teel niet meer gebruikt. Men zou haast
kunnen verzekeren, dat ér helemaal niets
bizonders over het grote hangende pro
bleem werd geschreven. En dat is goed
Toch moeten we wijzen op drie mar
kante gebeurtenissen
Ten eerstede minister van Buiten
landse Zaken heeft nu aan onze diplo
matieke vertegenwoordigers te kennen ge
geven. dat zij de Koning dienen op te
wachten in het geval hij het inzicht te
kennen geeft zich hier of daar op te hou
den. Aldus werd de Koning reeds bij zijn
aankomst te Havana door de gezant van
België in Cuba opgewacht en officieel
begroet als Koning
Ten tweede: In 1946 werd 15 Novem
ber het Naamfeest der Dynastiege
noemd deze benaming werd door het
Belgische Staatsblad in 1947 weer over
genomen thans heeft de minister van
Justitie onderrichtingen gegeven, opdat
deze benaming niet meer zou gebruikt
worden.
Ten derde De socialisten hebben, bij
monde van hun Algemene Raad. ver
klaard. dat zij tegenover de Koning op
hun standpunt blijven de C. V. P. ant
woordt bedaard, dat ook zij op haar stand
punt blijft.
Kortom, onze overtuiging sterkt zich
dat. alhoewel een nieuwe vinnige strijd
met ongepaste taal kan oplaaien, het
rechtstreeks contact tussen de heer Spaak,
hoofd der regering, en Leopold III. een
belangrijke stap betekent op Ae weg van
het gezond verstand.
HUISVESTINGSPOLITIEK.
Op het Bureau yan de Kamer werd een
belangrijk socialistisch Wetsvoorstel neer
gelegd, tot instelling van een nationaal
beleggings- en financiëringsfonds voor een
nationale huisvestingspolitiek.
Dit fonds zou het bouwen voorzien van
150.000 huizen in tien jaar, en zou ge-
financieerd worden door een kapitaal van
25 milliard. De daartoe nodige gelden zou
den op de volgende wijze bijeengebracht
worden
1) Een hypotheek van 40 op de on
roerende goederen van de Nationale Maat
schappij voor goedkope woningen, en na
tuurlijk ook op de regionale verenigingen
voor huizenbouw
2) Een jaarlijkse taks op de winsten
van de verzekeringsmaatschappijen van
welke aard ook. en opgericht in België
volgens het principe, dat de maatschap
pelijke voorzorg voorziet
3) Een jaarlijkse taks van 50 fr. per
inwoner boven de 18 jaar. met uitzonde
ring van de geteisterden en van de ge
nieters van een ouderdomspensioen
(Vervolg 2e bladz.>