Het Kattefeest te Yper De ieperse Lakennijverheid ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER. Ie AARGANG Nr 12 PRIJS 2 Fr. .TERDAG 28 FEBRUARI 1948 VERSCHIjNT ELKE WEEK S ZATERDAGS abonnementsprijs een JAAR 100 fr De leperse Handelsfoor <vc«s?22r-Tv?-T ecrr-*- -x&r -^ Traarrrv—nr HET YPERSCH NIEUWS BESTUUR EN REDACTIE: 34, BOTERSTRAAT. YPER Tei 300 Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORTIER Voor de derde maal sedert de be vrijding trok Zondag 1. 1. de Katte- stoet door onze Yperse straten, alzo ten oud gebruik hernieuwend, waar dig van onze goede oude stede. Dit jaar echter had men aan de feestelijkheden een gans bijzonder cachet willen geven, en onder voorzitterschap van de heer burge meester J. Vanderghote, werd een comiteit gesticht om aan de gebeur tenissen de nodige luister bij te zet ten. Met veel ijver en geestdrift werd er geoefend en herhaald en daar wij voortdurend begunstigd werden met een echt Lenteweer, waren de ver wachtingen zeer hoog gespannen en liet alles vermoeden dat dit jaar waarlijk de kroon op het werk zou vier onstuimige zwarte katjes, die miauwend en schreeuwend volgden werden met moeite door twee wa penknechten in fleurige rood-witte pakjes, in bedwang gehouden. Vooral het mooie geslacht moest het bij hun uitvallen ontgelden en menige Eva's- dochter zocht gillend haar heil in de vlucht. Voorafgegaan door 4 Helle bardiers en 8 landsknechten met trommels en thebaanse trompetten kwam daarop de baljuw vari Yper, gehuld in een goudgele mantel, sta tig te paard aangereden. Dan volg den Graaf Arnolfus de Grote en zijn gemalin, eveneens te paard gezeten en beiden in licht-purper gewaad en daarna gans hun gevolg van jon kers en hofdames, die door hun veel kleurige klederdracht aller aandacht De Thebaanse trompetten weerklinken: de heraut zal spreken. geplaatst worden. Helaas, ettelijke dagen voor de gro te dag sloeg het weder volledig om en kregen wij met een echte Sibe rische koude af te rekenen. En toen men Zondagmorgen nog altijd voor dezelfde toestand geplaatst was, had men al een heel grote op timist moeten zijn, om zich aan een enorme volkstoeloop te verwachten. Wel liet de zon zich niet onbetuigd, maar een snerpende wind uit het Oosten en de fijne poedersneeuw, die de vorige nacht gevallen was, riepen iedereen al vlug tot de orde terug. In deze atmospheer ging het Katte- feest door en we moeten eerlijk be kennen, dat geen enkele der voor ziene gebeurtenissen in zijn waar daglicht kon geplaatst worden. Om nu tot het relaas te komen van de plechtigheden's morgens trok een heraut, gehuld in een roodfluwe len mantel, door de straten, vooraf gegaan door landsknechten, in mid deleeuwse klederdracht, die door hun tromgeroffel de aandacht van de om- staanders opeisten. Aan de poorten der stad werd telkens halt gemaakt en nadat 4 landsknechten de schrille ionen van hun thebaanse trompetten hadden laten weerklinken, maakte de heraut met luide stem aan de bur gers van de goede stede Yper kond, van de gebeurtenissen, die in de na middag zouden plaats grijpen en die moesten leiden tot de veroordeling van de kat, zinnebeeld van afgoderij. s Namiddags werd de Kattestoet gevormd aan de Rijselpoort en niet tegenstaande de hevige koude, waren <*e kijklustigen nog talrijk opgeko men om getuige te zijn van het on gewone schouwspel. Hun geduld werd echter tamelijk °P de proef gesteld, want met een merkelijke vertraging, zette de op tocht zich te 15.20 uur in beweg'ng. Twee wapenknechten, gedost in d? roodwitte kleuren, gingen voorop met het wapenschild van de graaf, daarop een zwarte kat was komen plaats nemen. Daarop volgde de Har monie Ypriana, zoals steeds voor alle kostelijkheden paraat, die met haar ^roi.jke wijsjes voor de luimige noot zorgde. Daarna kwamen onze Yperse reuzmnetjes, die lustig dansend door e -t.aten trokken. Twee stellen van trokken. En om deze kleurige optocht te be sluiten kwam de nar aangestapt, pot sierlijk uitgedost in rood-witte buis, met de eigenaardige puntmuts op, vergezeld van zijn knecht, die de pre- m.ekatjes in een zak droegvervol gens een grote zwarte kat. opgeleid door een vuurrode beul en om alle ontvluchting te vermijden, bewaakt door 4 Hellebardiers. Onder de leden van het comiteit die mee opstapten, bemerkten we de H. H. E. Baete, A. Boone, H. Gilüoen, A. Gruwez., M. Michiel, D. Roegiers, O. Robyn, Ed. Toussaert. waarna het volk de stoet besloot. Na een tocht door de Rijselstraat, over de Grote Markt naar de Boter- straat. Tempelstraat, Statiestraat, R Colaertplaats, G. de Stuersstraat. kwam de stoet terug in de Boter- straat om ongeveer rond 16 uur aan het Belfort te belanden, waar recht zou geschieden. Op een verhoog dat bezijden de Donkerpoort, naar de Neermarkt toe. was opgetimmerd, namen de graaf en de gravin plaats, omringd door hun gevolg. De grote kat werd ver volgens door de beul opgeleid en toen kon de baljuw van leper zijn straf vorderen, terwijl de kleine katjes on rustig al deze bewegingen gade sloe gen en door hun herhaald miauwen de omstaanders trachtten te vermur wen.. In de volgende bewoordingen gaf de baljuw kennis van de feiten Weledele Heer Graaf, ik stel vervolg in tegen de KatDe Kat moet dood De Kat, zinne- beeld van de afgedin Freya. oorzaak van al onze rampen en ongelukken, moet doodZij is de verpersoonlijking van de wulpsheid die het huiselijk ge- luk van eenieder in de grond boort, zij is het zinnebeeld der valsheid, van bedrog, van on- trouw, van zedeloosheid, van ontucht!... Zij steelt het eten van onze tafels, zij is in ons ge- west het voorwerp van af god e- rij en superstitie, de schuld van al onze rampen en onze nocd. Zij is het die 's nachts op straat haar kattedriften bot viertzij is het die onze nachtrust ver- stoort, die de spoken bij onze bedsponde aantrekt, die ons verderfelijke dromen zendt... Daarom Ik eis hetDe Kat moet dood Bij de zware beschuldigingen die de baljuw uitbracht, lieten de kleine katjes telkens een klagend miauwen horen, maar de graaf had zich daar door blijkbaar niet laten beïnvloe den. want met klare en vaste stem sprak hij het vonnis uit Freya. de kat zal sterven Met luide stem gaf de heraut daar op lezing van het vonnis Aen al de ghoede borghers van Ypre en van elders» saluut Wij. Arnulfus de Groote. Graef van Vlaenderen, doen konde dat in de zaeke vervolghd teghen de katte Freya, vol- ghend vonnis verleend werd Gehoord hebbende de vervol- ghende Magistraet, Baljuw van Ypre, in de verhaelinghe der saeken, en zijne besluiten strek- kende tot de toepassinghe der doodstraffe, Aengezien de feiten bewezen zijnde. Om deze redenen en alle an- dere, veroordelen de Kat om van boven den Halletoren met geweld naar beneden te worden gesmeten om door de bevolking in stukken en brokken te wor- den gerukt. Wij bevelen dat onmiddellijk tot het uitvoeren van het von- nis zal overgegaen worden Elck zegge het voort Deprince Victor ine. Coukelare. 15 fr. Vandevelde Emiel, Yper. 25 fr. Van Elslande Pierre. Dikkebisch, 25 fr. Meulebrouck Georges, Beselare. 15 fr. Coffyn Walter. Yper. 15 fr. Vandebilcke Lucien, Yper. 10 fr. Decommer Georges. Yper, 50 fr. Van Bost Melchior. Yper, 10 fr. Pype Julien, Westroozebeke, 15 fr. Vanhoutte Tijl, Waregem, 25 fr. Werquin Jozef. Langemark. 10 fr. Zo eindigde dit feest dat ongeluk kig genoeg wegens de weersomstan digheden zijn verdiende succes niet mocht boeken. Hier moeten we een woord van dank richten tot de leden van het comiteit om het gelukkig initiatief dat ze genomen hebben en dat aan de nering moest ten goede komen. Hopen we dat ze toekomend jaar de vruchten zullen mogen plukken van hun ijverige en noeste arbeid, en dat ze dan het genoegen van een wel verdiend succes zullen mogen smaken En om te besluiten een woord van lof voor de plaatselijke politie, die onder leiding van de Heer Commis saris Maerten, bijgestaan door de Heren adjuncten Heughebaert en Goemaere. voor een voorbeeldige or dedienst had gezorgd. Tot toekomend jaar De baljuw !e-st zijn 'oeschuldi&ingsaktc voor. De Graat en zijn gevolg luisteren aandachtig toe. De nar is daar laat de katjes maar vallen Dit werd door de menigte luid toe gejuicht nu zouden de premiekatjes weldra vallen Onder het spelen van de thebaan se trompetten, die achter op het vér- hoog waren opgesteld, werd de tegen stribbelende kat. door de beul naar de plaats vah de terechtstelling ge leid. Toen richtten aller ogen zich naar het plankier dat hóóg in de Halle toren was aangebracht en waar de nar zou verschijnen om de begeerde katjes naar beneden te werpen. Lang werd het geduld niet op proef ge steld. want daar verscheen hij reeds eu onder het gejoel van de kijklus tigen. werden zes katjes met premie- linten, naar beneden gezwierd in een razend tempo, waar ze al spoedig een paar gelukkigen meer maakten. De premiën werden gewonnen door Durieu Jacques, Yper, 50 fr. Delgat Wilfried, Yper, 25 fr. Grugaert Rachel. Barrie, Canada. 10 fr. Vrijdag 1. 1. 20 Februari, had in de bovenzaal van het hotel Con tinental een belangrijke voordracht plaats, waarbij professor Hans VAN WERVEKE, van de Universiteit van Gent, het woord voerde. De Heer professor was zo vriendelijk persoonlijk voor een korte sa menvatting van zijn spreekbeurt te zorgen, die we hier dan ook ten gerieve van onze lezers, weergeven. De lakennijverheid was de grote bron van voorspoed, niet alleen voor leper, maar tevens voor alle belang rijke Vlaamse steden. In de bloeitijd leefde meer dan de helft van de be volking er van de lakenfabricatie. Aan die bedrijvigheid is het te dan ken dat onze steden in de middel eeuwen de volkrijkste waren benoor den de Alpen. Onze stadhuizen, onze belforten, onze hallen, al de burger lijke gebouwen uit het verleden waar op we zo trots zijn, werden, mag men zeggen, door de opbrengst van die exportnijverheid bekostigd. Er werd in de middeleeuwen laken geweven in de meeste landen, maar in het Noorden van Frankrijk en in het aangrenzende Vlaanderen schij In groot getal zijn de toetredingen bin nen gekomen, zodat we mogen beweren dat de Handelsfoor 1948 nog heel wat be langrijker zal zijn dan deze van voor gaande jaar. Tientallen aanvragen zijn moeten geweigerd worden van firma's uit het ganse land. bij gebrek aan plaats. In 1947 besloeg de oppervlakte der Han delsfoor ongeveer 3000 vierkante meter, dit jaar zullen er ruim 5000 vierkante me ter nodig zijn. om de deelnemers toe te laten de meest verscheidene artikelen ten toon te stellen. Het Koloniaal Fonds voor economische en sociale propaganda zal de ruime zalen van de stadsschouwburg omtoveren in een hoekje van Belgisch Congo, waar we het meest verscheidene van inlandse kunst. Denevens van het leven der inlanders zul len te aanschouwen krijgen en waar ook de rijkdom en de voortbrengst van onze Kolonie zullen te bewonderen vallen. Nu Belgisch Congo in het midden der algemene belangstelling staat, is het een goede gedachte geweest van het comiteit der handelsfoor, een afdeling der focr voor te behouden aan onze Kolonie. We mogen zeggen dat de leperse Han delsfoor nogmaals de massa zal aanlok ken die in ganse drommen de ruime zalen der handelsfoor zullen vullen en voor tentoonstellers en kopers de beste vruch ten zal dragen nen de weefsels van betere kwaliteit te zijn geweest. Dat moeten we wel licht verklaren doordat hier een zeer oude traditie bestond, en een van ge slacht op geslacht overgeleverde tech niek, die misschien tot de Romeinse lijd opklom. Nog in de eerste helft van de elfde eeuw bleef die bedrij vigheid evenwel tot de grote lande lijke domeinen beperkt, en eerst om streeks 1050 vestigde zij zich in de steden. leper is in dat opzicht vrij laat ge komen. Eerst omstreeks het einde van de elfde eeuw schijnt het een stede lijk uitzicht te hebben gekregen.» maar dan groeide het buitengewoon snel tot het zuiverste type van een middeleeuws centrum van exportnij verheid. Die ontwikkeling had de stad te danken aan een belangrijke groep kooplieden-ondernemers. Dezen kochten de grondstof weldra in En geland aan, omdat de kwaliteit daar onmiskenbaar beter waszij gaven de wol te bewerken aan kamsters. spinsters, wevers, volders, scheerders, ververs, die als echte- loonarbeiders dienen beschouwd, zowel de meesters onder hen als de knapen na de laat ste bewerking keerde de nu afge werkte waar terug in de handen van de koopman-ondernemer, die voor de verkoop zorgde, veelal in het buiten land. Met de snelle ontwikkeling van de nijverheid hield ook verband in de dertiende eeuw het aanleggen door de stad van kanalisaties die het wa- tèr van de vijvers van Dikkebusch en Zillebeke naar leper brachten. De aangroei van de bevolking zowel als de srteeds grotere behoeften van de nijverheid brachten inderdaad een tekort aan zuiver water mee. Onder de Vlaamse kooplieden na men de Ieperlingen een vooraan staande plaats in. namelijk in twee Vervolg 2e bladz.)

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1948 | | pagina 1