TUINDAG 1948
POLITIEKE TOESTAN
WERELDGEBEURE
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
Ie JAARGANG Nr 35
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1948
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
abonnementsprijs
een jaar 100 fr.
leper, o ieper, hoe toont gii u verheugd
,1
Premie van 500 fr. voor
jonge moeders
STAD IEPER
PROGRAMMA
Leest elke week
HET YPERSCH NIEUWS
STORT 40 Fr.
HET YPERSCH NIEUWS
Bi.stuur ex REDACTIE 34, BOTKESTKAAT, yrer
TeL Postcheckrek.461.73 (L. DUMOKTIER)
Overwegingen bij de 565e verjaring van hef Beleg van lepe
Velen vóór ons hebben reeds op
de historische gebeurtenissen gewe
zen waarvan Ieper het toneel was
in 1383.
Het leger van de Engelsen, onder
de leiding van Herbert Spencer, bis
schop van Norwich, was te Kales ont
scheept op 23 April 1383 en rukte
dadelijk in Vlaanderen op, onder
wierp Grevelingen, Duinkerke, St
Winoksbergen, Broekburg en Kassei
verder gaat de krijgstocht over St
Venant en het Nieppe-bos naar Belle
Poperinge wordt geplunderd en óp
9 Juni staat de voorhoede, samen met
de Gentenaars, die de Engelsen had
den vervoegd, vóór Ieper. Onmiddel
lijk begint het beleg.
Het is hier niet de plaats om het
hele beleg weer eens van naaldeken
tot draadje te vertellen. Wij willen
er alleen op wijzen hoe bijna gedu
rende twee maanden alle aanvallen
door de verdedigers van de stad wor
den afgeslagen hoe begin Augustus
de aanvallen verdubbelen, daar de
komst van een Frans leger wordt
gemeld. Alleen op 8 Augustus heb
ben zeven bestormingen plaats, de
geweldigste van 'gans het beleg, die
echter weer alle hardnekkig worden
afgeslagen. En toen de ochtend van
de 9 Augustus aanbrak, was de vij
and vertrokken.
Zo was het dus gegaan te leper in
1383. Toen heerste er vreugde, omdat
de kloekmoedige weerstand van de
Ieperlingen met een zegepraal was
bekroond geworden. Toen WAS er
reden om te juichen, want de ver
dedigers van de oude vaderstad had
den de strijd niet opgegeven. Wel
zij die de trotse wereldstad in hun
bezit wilden hebben, ze wilden on
derwerpen.
Bij elke der verjaardagen van dit
glorieuse feit uit de geschiedenis on
zer stad is er om deze roemrijke ge
beurtenis een hoog- en blijgestemd
gejubel opgegaan, is er gefeest gewor
den en gezongen dat het deugd deed
aan het Ieperse hartIeper, o Ieper,
hoe toont gij u verheugd, op uwe
Tuindagfeeste ziet men u in volle
vreugdZo dichtte een onbekend
gebleven kunstenaar na de grootse
herdenking in 1683.
Dit jaar hebben we weer gevierd,
zijn we nog steeds aan 't vieren.
Weer hebben de klokken gezongen,
weer hebben kinderstemmen ge-
echood, weer is onze kloeke Reus
Goliath, met zijn lijfwacht van reu
zinnetjes door de versierde en be-
vlagde straten getrokken, weer is in
een bont klank- en kleurengewemel
de luisterrijke Tuindagprocessie door
lepers straten getogen en hebben de
kinderen van de voorvaderen in
zelfgenoegzaamheid de knieën onder
de Tuindagfeestdis gestoken en zich
verheugd getoond omdat het Tuin
dagfeeste was.
En toch is er nog altijd voor Ieper
geen zegepraal geweest. Nog steeds
is er geen reden om een volwaardig
en hartgrondig hosanna te laten op
klinken. Want nog steeds moet Ieper
wachten op de inlossing van beloften
die dertig jaar geleden met tranen
in de ogen door al te voortvarende
Politiekers die intussen ook reeds
van het toneel zijn verdwenen
werden uitgesproken.
W ie durft er nog het woord ver
heffen, wie durft het nog van op de
naken uitschreeuwen, wie durft er
n°g op de tafel bonzen om het recht
°1' OLLEDIG herstel van de eens
v trwoeste stad te doen gelden
;j hebben elk jaar sedert 1918
uindag gevierd op een wankele ba-
Sls- Zonder de overwinning behaald
hebbenWant de zegepraal zal
maar echt zijn. nadat lepers Hallen
weer in grootse luister de bewonde-
r-ng van nieuwe Busken Huet's (1)
gullen gaande maken, nadat weer
et Merghelynck -museum zal OPEN
staan ten bate van het toerisme in
onze stad, nadat een flink modern
station het moet daarom geen pa
leis zijnhet Colaertplein zal sie
ren, nadat de schepen met bevlagde
masten van uit de Leie en van uit
de IJzer in een grootse optocht Ieper-
waarts zullen stevenen, nadat...
Men biedt ons schreef onlangs
een onzer medewerkers, een aal
moes aan. En hij suggereert die aal
moes te aanvaarden, omdat het een
eerste stap is, en, zo vervolgt hij
gans ons arrondissement zal U (de
Volksvertegenwoordigers en Senato
ren) dankbaar zijn, wanneer gij aan
dringt om een tweede stapde ver
dere herstelling van de vaart Ieper-
Komen.
Daar is slechts één kordaat NEEN
als antwoord op te geven. Wij wil
len geen aalmoezen, wij willen recht.
Liever geen vaart tot aan de statie,
want als wij die aanvaarden, dan
zijn we verkochtDat de heren
Volksvertegenwoordigers en Senato
ren DAT zeggen tegen hun minis
ters.
Neen, geen aalmoesEen hond
werpt men een aalmoes toe in de
vorm van een been, waaraan hij wel
wat knagen kan in de waan dat hij
zijn honger zal kunnen stillen.
WIJ zijn geen honden, heren Mi
nisters Behogne en anderenWij
hebben, als elke andere gouw van
ons vaderland rechten, en vooraleer
in 't vervolg nog millioenen worden
verbrast aan filmfestivals en andere
nutteloze exhibities eisen wij dat
eerst de. oude wonden van de lij
densperiode 1914-18 geheeld zijn.
Dan pas zal de beiaard met fier
heid mogen spelen. Dan zult gij,
o Ieper, werkelijk verheugd mogen
zijn. omdat gij de zegepraal zult be
haald hebben. Dan zal Robrecht de
Fries, die koene strijder, zich van
schaamte in zijn graf niet meer moe
ten omkeren, omdat hij onder zijn
geliefde Ieperse kinderen zo wei
nig mannen van de daad en van de
vuistheeft mogen terugvinden.
REBA.
(1) Busken HuetNederlands schrijver
uit de 19e eeuw, die een heerlijke be
schrijving gaf van de Hallen in zijn werk
Het Land van Rubens
Uitvoeringsmodaliteiten in het Staatsblad
Bij besluit van de Prins-Regent van
5 Juni 1948, werd een bijzondere geboor
tevergoeding ingesteld onder de benaming
«postnatale toelage». De uitvoerings
modaliteiten van dit besluit zijn thans
in het Staatsblad verschenen.
Het bedrag der toelage is vastgesteld op
500 fr. Zij zaj uitbetaald worden door
toedoen van het Nationaal Werk voor
Kinderwelzijn na het bezoek op de raad
pleging van de twaalfde week.
Om de postnatale toelage te kunnen
genieten moeten de bevallen vrouwen aan
de hierna gestelde eisen voldoen
1) De Belgische nationaliteit bezitten
2) Zich geregeld met hun kind. van de
vierde week na de geboorte af. aanmel
den op een door het Nationaal WeTk voor
Kinderwelzijn opgericht of erkend werk
van een dienst van het Nationaal Werk
voor Kinderwelzijn voor het toezicht op
de zuigelingen aan huis
3) Haar kind de borst geven.
Het erkend werk zal nagaan of aan
deze laatste eis voldaan wordt.
Zij die zich op drie dezer bezoeken niet
aangemeld hebben, verliezen het recht op
deze vergoedingin geval van overlijden
van het kind vóór het einde der twaalfde
week wordt de toelage uitgekeerd naar
verhouding van het aantal gedane bezoe
ken.
De toelage mag niet uitgekeerd worden
aan moeders, die een premie voor borst
voeding of een gelijkaardige vergoeding
genieten ten laste van een compensatie
kas of mutualiteit voor gezinsvergoedin
gen.
Voor behoeftige moeders wordt het glo
baal bedrag van deze toelage op 1.800 fr.
gebracht.
ZATERDAG 7 OOGST
Volksfeesten op de Veemarkt.
ZONDAG 8 OOGST
Volksfeesten op de Veemarkt.
(Volledig programma in onze rubriek Ypers Leven)
Van 9 tot 18 u.Op het terrein Bruggestw.Wedstrijden voor
afgerichte honden, ingericht door de St Hubertusclub Ieper.
2 500 fr. prijzen. (zie bijzondere plakbrieven)
Te 14 u.Grote Prijsschieting aan de pers Willem Teil.
MAANDAG 9 OOGST
Te '20 u.Dikkebuschstw. (Capucienenstr.) Concert, donné par
les Jeunes Ouvriers «Les Bleus de Bar le Duc», Meuse (Fr.)
ZONDAG 15 OOGST
Vanaf 15 u.Aan de KaaiGrote Prijskampen in het Lijnvis-
sen, gegeven door de stad en ingericht door de Fronthengelaars
4.500 fr. prijzen- (zie bijtondere plakbrieven)
Te 22 u.Prachtig Vuurwerk op de Vandenpeereboomplaats.
Zaterdag 21, Zondag 22 en Maandag 23 OogstFeestelijkheden t
aan de Kaai. (zie bijzondere plakbrieven)
WIJKKERMIS DER G. DE STUERSSTRAAT
Zaterdag 28 OogstConcert.
Zondag 29 OogstGymkhana. Openluchtfeest. Bal.
(Maandag 30 OogstVelokoers voor Beginnelingen. Volksspelen.
(zie bijzondere plakbrieven)
Woensdag. 4 Augustus 1948.
DE KONINGSKWESTIE.
De jongste berichten in zake de Ko
ningskwestie kunnen als volgt samenge
vat worden het wetsvoorstel Struye, tot
het instellen van een volksraadpleging
over de Koningskwestie, zal niet alleen
onderzocht worden door de Senaatscom
missie van Justitie, maar ook door de
Senaatscommissie van Binnenlandse Za
ken. die te zamen zullen vergaderen on
der het voorzitterschap van de heer Ro-
lin. Immers de volksraadpleging is in
principe een grondwettelijke kwestie en
moet derhalve besproken worden in de
commissie van Justitie, maar in de uit
voering wordt het een verkiezingszaak,
die ressorteert onder Binnenlandse Za
ken.
i< Le Peuplebeweerde dat de heer
Hoste, bestuurder-eigenaar van Het
Laatste Nieuws samen met de heer Van-
demeulebroeck, burgemeester van Brus
sel. met een afgescheurde liberale lijst
zouden opkomen, ter verdediging van de
Koning. Naar aanleiding van dit bericht
schreef het blad van de heer Hoste
Tengevolge van de werken der Noord-
Zuidverbinding is het gebouw waarin Le
Peuplegedrukt wordt, blootgesteld aan
de volle zon. Dit moet blijkbaar een in
vloed uitoefenen op de verbeelding want.
in verband met de koningskwestie, kon
digt dit blad aan. dat er te Brussel een
afzonderlijke liberale lijst zal komen on
der de bescherming van burgemeester Van
de Meulebroeck. In ieder geval blijkt men
in Le Peupleniet veel meer te ver
wachten van de huidige regering en
denkt men aan nakende verkiezingen, al
hoewel men destijds een langdurig be
staan van de regering had voorspeld.
Een Belga-bericht maakte gewag van
een uitlating verschenen in La Nouvel
le Gazettevolgens welke de commis
sie van de liberale partij, belast met het
onderzoek van de koningskwestie, zich
eenparig zou uitgesproken hebben voor
de handhaving van het vroegere stand
punt. namelijk een eervolle troonsverza-
king vanwege Koning Leopold. Het
Laatste Nieuws merkt daarbij op Die
voorstelling van zaken is verkeerd. De
commissie is tot nu toe tweemaal bijeen
gekomen om de grondwettelijke toestand
te onderzoeken. Er werd nog geen besluit
getroffen, en men moet op zijn hoede
zijn voor berichten, die er blijkbaar op
uit zijn het onderzoek te beïnvloeden
DE ONDERNEMINGSRADEN
EN STRUCTUURHERVORMINGEN.
In de Kamer heeft de heer Leburton
(soc.), verslaggever, een relaas gegeven
over de wijzigingen die de Senaatscom-
missie aangebracht heeft aan het gestem
de ontwerp betreffende de structuurher
vormingen door de Kamer. Opnieuw voor
gesteld door de voorzitter werden ach
tereenvolgens alle amendementen zonder
enige opmerking aangenomen. Onmiddel
lijk werd er overgegaan tot de stemming
waardoor de wet opnieuw aangenomen
werd met 126 stemmen tegen 2 en 16 ont
houdingen.
HET SEIZOENBEDRIJF.
Het Parlement heeft nog op het aller
laatste ogenblik een wet goedgekeurd,
waardoor zekere tijdelijke uitzonderings
maatregelen zullen getroffen worden ten
gunste van de seizoennijverheid in de
badplaatsen en kuuroorden, voor wat
uitstel van betaling betreft. Alle schuld
vorderingen, gecontracteerd voor 1 Aug..
die minstens 20 000 frank bedragen, als
hoofdsom, krijgen een uitstel tot 1 Ok
tober 1949.
DE INVOERVERGUNNINGEN.
De minister van Buitenlandse handel
wees er op, dat het stelsel van de ver-
klaring-vergunning bij de invoer werd
ingesteld teneinde een betrekkelijke ver
zadiging van de binnenlandse markt jte
bekomen zulks is o. m. het geval in za
ke de textielproductenzodra deze uit
slag min of meer bereikt was, werd het
stelsel van de verklaring-vergunning
meer en meer tot de uitvoer uitgebreid.
Indien het stelsel zekere nadelen ver
toont, meent de minister, zo biedt het
nochtans het voordeel de administratieve
formaliteiten te vereenvoudigen en de
taak van onze uitvoerders te vergemak
kelijken evenwel maakt deze vrijheid
in zake uitvoer slechts een controle a
posteriori mogelijkdienvolgensis het
zeer moeilijk met nauwkeurigheid de
rechtstreekse verhouding te bepalen tus
sen de werkelijke exporten van textiel
producten en de staat van uitputting van
de contingenten derzelfde koopwaren.
NAAR EEN VERHOGING VAN
ELECTRICITEITS- EN KOLENPRIJZEN
Een vraag voor prijsverhoging van de
electrische stroom, uitgaande van de elec-
triciteitsmaatschappijen, zal eerlang door
het beperkt ministerieel economisch co
mité worden onderzocht. De regering
schijnt thans niet van zin de gevraagde
prijsverhoging toe te staan Op 30 Sep
tember e. k. moet anderzijds het akkoord
voor de' kolenmijnen van 24 December
1947 worden herzien. De patroons uh het
mijnbedrijf dringen, aan op verhoging van
de kolenprijzen, maar de regering is van
mening dat de moeilijkheden kunnen ge
regeld worden door een wijziging van het
compensatiestelsel.
TIJL
Woensdag, 4 Augustus 1948.
STALIN ONTVING
DE VERTEGENWOORDIGERS
DER WESTERSE MOGENDHEDEN.
Sedert een paar dagen staat de wereld
pers in het teken van een ophefmakend
wereldgebeurenStalin ontving de ver
tegenwoordigers der Westerse mogendhe
den en had er op het Kremlin een on
derhoud van twee uur mee: dat onder
houd was het langste dat Stalin ooit aan
buitenlandse diplomaten heeft toegestaan.
Molotov was bij de besprekingen aan
wezig- Maar wat aldaar gezegd is ge
worden werd nog niet bekend gemaakt
Sommige dagbladen jubelen en betogen
dat dit onderhoud een optimistische noot
wettigt, daar het een ontspanning in de
internationale toestand betekent. Andere
meer gemaügde bladen echter maken een
voorbehoud, en wijzen er op dat er wel
iswaar een buitengewoon groot belang
aan dit onderhoud moet gehecht worden
maai dat men vooraf nog niet weet of
er een ontspanning of een grotere span
ning van afhangt.
HOE DE HALSSTARRIGHEID
DER RUSSEN WORDT VERKLAARD.
Zeer zekerer is na het onderhoud
dat de vertegenwoordigers der Westerse
mogendheden met Stalin hadden, een gro
tere spanning mogelijk. Immers het is
geenszins uitgesloten dat de afgezanten der
Westerse mogendheden hun standpunt,
wél beleefd doch kordaat hebben bekend
gemaaktgeen verdere toegevingen dul
den Indien dit wel het geval was, dan
verdient het uit realistisch oogpunt
eens aanbeveling zich in de mentaliteit
der Russen in te denken.
We mogen geenszins vergeten dat het
best mogelijk is dat de Russen overtuigd
zijn dat een oorlog tussen hen en de Wes-
tersen onvermijdelijk is, daar er op deze
aarde geen plaats is voor twee bevelende
grote meestersDan is het geenszins uit
gesloten dat de Russen bestatigen dat de
Amerikanen hun bewapening geweldig
opdrijven, om bij de uitbarsting bizonder
goed uitgerust te staan. Vandaar dat de
Russen wellicht oordelenwe mogen in
niets toegeven, om aldus te vermijden dat
we de indruk zouden maken bang te zijn
van een oorlog: maar hoe eerder die
oorlog losbarst, hoe minder sterk de
Amerikanen er dan voorbereid zullen
voor zijn en hoe groter de kans is, dat
we het lange tijd uithouden en wellicht
Amerika er moe voor maken!...
Dit is wel een aannemelijke verklaring
voor de betreurenswaardige vastberaden
heid, waarmee de Russen hun ingenomen
standpunten verdedigen, tegen elk gezond
en humanitair verstand in
EEN RUSSISCHE VERDEDIGINGSLIJN
IN SIBERIE.
Intussentijd werkt Rusland eveneens
zeer koortsig en op volle kracht aan zijn
verdediging en wellicht aanvalsplannen.
Immers het Amerikaans departement van
Landsverdediging zou thans over vast
staande bewijzen beschikken, waaruit
blijkt dat Sovjet-Rusland een grote ver
dedigingslijn bouwt in dat gedeelte van
Siberië, dat tegenover Alaska ligt. Deze
lijn luiden de berichten bevat vol
ledig uitgeruste vliegvelden die in staat
zijn, een groot aantal bommenwerpers
op te nemen. Men meent te weten dat dit
gedeeltelijk verklaart, waarom er geen
Canadese luchteskaders naar Engeland
vlogen om er samen met de Amerikaanss,
luchtmacht aan oefenvluchten deel te
nemen. De Amerikaanse militaire des
kundigen zijn van mening dat ieder Ca
nadees vliegtuig nodig is bij de verde
diging van de corridor van Alaska Al
dus wordt ook verwacht, dat in geval van
vijandelijkheden Canadese strijdkrach
ten naar het buitenland zouden worderJf
gezonden.
Daarbij komt nu nog dat een voormalig
lid van de Amerikaanse communistische
partij, mej. Elizabeth Bentley, voor een
Amerikaanse senaatscommissie heeft ver
klaard dat de communistische partij, een
zekere invloed in de schoot der Ameri
kaanse regering had en dat de partij
maar aan de touwtjes had te trekken
om communisten de voornaamste posten
te doen bekleden. Het getuigenis van Miss
Bentley heeft aanleiding gegeven tot de
inbeschuldigingstelling van 12 communis
ten, op grond van de poging om de Ame
rikaanse regering ten val te brengen.
De senaatscommissie van onderzoek
heeft een gewezen hoofdopsteller van het
communistisch blad Daily Worker
Louis Budenz. gehoord. Deze verklaarde
geen redenen te hebben om- niet te gelo
ven, dat Elizabeth Bentley de waarheid
heeft gesproken. Budenz, die enkele ja
ren geleden zijn communistische opvat
tingen heeft afgezworen om naar het ka
tholieke geloof terug te keren bevestigde,
dat hij met de beruchte Russische spionne
in 1943 kennis maakte. Hij was in die
tijd goed op de hoogte van haar bedrij
vigheid. Zonder bizonderheden te ver
strekken. bekende Budenz. dat hij een
zekere rol heeft gespeeld bij de orga
nisatie van de moord op Trotzky in Mexi
co door een Russisch agent.
DE TOESTAND
IS WEINIG ROOSKLEURIG.
Hoe men de Zaken ook bekijkt, wan
neer men het met koelen .hoofde doet.
er moet toegegeven worden dat de in
ternationale toestand beangstigend blijft-
De grootste optimisten zelf moeten toe
geven dat een derde wereldoorlog niet
onvermijdelijk is. en dat de vrede sedert
1945 nooit zo geweldig als thans wordt
bedreigd.
Het heeft geen zin aan struisvogelpo
litiek te doenonze waarheidslievende
en onvooringenomen houding verkiest de
zaken bij hun naam te noemen. Het is
vijf voor twaalf, mochten de twee grote
wereldmachten nü, op het kritieke mo
ment. nog over voldoende verstand en
wil beschikken om alle wereldoverheer
sing uit te schakelen
SPECTATOR
op postcheckrekening 461.73
(L. Dumortier, Ieper) en U ont
vangt «Het Ypersch Nieuws»
elke Zaterdag morgen vanaf
a. s. week tot einde Dec. 1948.
