Hotel Splendid Britannique TAXI De Wonderdoktoor Grote Markt I E P E R voor ALLE Plechtigheden MICHEL SEDEYN !l aan HET YPER8CH NIEOWS 2-10-48 SPIJSKAART VOOR DE GANSE WEEK ZONDAG: Tomaten-verrassing Prei soep - Gevulde Kalfsborst Snij boontjes Gekookte Aardappelen Amandel-Roompudding. MAANDAGKoude Kalfsborst Sla Gebakken Aardappelen Gries- meelvla DINSDAG: Zalm (uit blik) Witte Boontjes Zure Eiersaus Aard appelpuree Fruit. WOENSDAG: Gebakken Varkenslever Worteltjes Gekookte Aardappelen Perencompote. DONDERDAGRundvlees Bloemkool met roomsaus Gekookte Aardap pelen Havermoutkoekjes. VRIJDAG: Gebakken Tong Frites Fruit. ZATERDAG: Gekapt Savoyekool Gekookte Aardappelen Appelen in de oven. VOOR DE LEKKERBEKKEN. Tomaten verrassing.Laat vier of vijf stukgesneden tomaten met een uitje tien minuten koken zonder toevoeging van wa ter; zeef het mengsel, laat er vijf of zes blaadjes gelatine in oplossen en maak het op smaak af met peper en zout. Snijd drie harde eieren middendoor, leg elke helft in een met koud water omgespoeld kopje met de opengesneden kant naar be neden vul de vormpjes aan met tomaten puree en zet ze op een koele plaats om stijf te worden. Spreid even voor het opdienen enige frisse slablaadjes op een schotel, keer er de vormpjes op om en garneer verder het gerecht met mayon naise en augurkjes. Gevulde Kalfsborst- Benodigd1,5 kg. kalfsborst zonder been, 500 gr. kalfsge hakt. peper, zout. nootmuskaat, - 1 ei, 1 eierdooier, 75 gr. oud brood, 1/2 fles truf- felsvof blikje truflelschillen (wat Madei ra). 200 gr. boter. WerkwijzeMeng het gehakt op de ge wone wijze aan, maar roer er wat ge hakte truffels en desverkiezende wat Ma deira door. Snijd de" kalfsborst met een scherp mes aan één lengtezijde tussen de vliezen open. was het vlees, strijk er het gehakt tussen en naai het vlees dicht. Wrijf het in met wat zout en braad het (35 a 40 min. per 500 gr.). Maak het vleesnat zo nodig met water af. Snijd het vlees met een zeer scherp mes in dunne plak ken. Amandel-Roompudding. Benodigd 1 1 melk, 100 gr. suiker, 75 gr. maïzena- bloem, 1 pakje vanillesuiker, 100 gr. bou doirs. (vingerkoekjes) Voor boterroom 100 gr. boter. 100 gr. poedersuiker, 100 gr. geraspte amandels. WerkwijzeLaat de melk met de sui ker en de vanillesuiker koken. Breek de maïzena in koude melk en voeg> dit al roerende bij de kokende melk. Laat nog drie minuten koken, daarna goed verkoelen, van tijd tot tijd roeren, op dat er zich geen vel vorme. Bereid intussen boterroom, - voeg er de gepelde en geraspte amandelen bij. Wan neer allfes klaar is, meng dan de boter room met de afgekoelde pudding, flink roerende. Snijd de boudoirkoekjes langs onder ge lijk. dompel de zijkanten in gesmolten suiker en zet ze rechtopstaande op een platte schotel. Maak er een ronde vorm van en vul met de room. Zalm met Witte Bonen en Zure Eier saus. BenodigdAardappelen, een blik je zalm. 500 gr. witte bonen, 45 gr. bloem, 50 gr. boter, 4 eieren, wat azijn of citroen sap. WerkwijzeMaak het blikje zalm open en zet het even in warm water, tot de zalm voldoende verwarmd is. Witte bonen koken, die tevoren een nacht in water geweekt hebben, doch er voor zorgen dat de bonen geheel blijven, dus niet te zacht koken. Maak van 1/4 liter water met de bloem en de boter een gewoon bloemkoolsausje, voeg er van het vuur 2 geklopte eie ren bij en roer er dan wat azijn of ci troensap naar smaak doorheen. Leg de verwarmde zalm in het midden van een schotel, zet er plakjes van de twee andere hardgekookte eieren omheen en leg er vervolgens de gekookte witte bonen op. Het gerecht presenteren met aardappel puree en zure eiersaus. KEUKENGEHEIMEN. Tomaten voor de winter Laten we, nu er neg volop tomaten zijn, er voor zorgen, dat ook wij in de komen de winter van deze smakelijke gezonde vrucht kunnen genieten. Tomaten in hun geheel gesteriliseerd. Wrijf mooie gave tomaten goed af en dompel ze voorzichtig in heet, maar niet kokend, water. Doorprik ze enige malen en schik ze in de steriliseerglazen. Over giet ze met koud gezouten water (10 gr. zout per liter water), sluit de bokalen en steriliseer gedurende 15 tot 20 minu ten op 80*. Andere Manier. Ook op de volgende manier kunnen we hele tomaten bewaren. We kiezen ook hiervoor rijpe en ongeschonden vruch ten. Ontdoen ze van de steel en wrijven ze goed af. We schikken ze nu vast op elkaar in een aarden pot. Tussenruimten worden zoveel mogelijk vermeden door ze aan te vullen met kleine tomaten. In- tussentijd hebben we een pekel gekookt van 10 gr. zout per liter water, en als deze pekel helemaal afgekoeld is gieten we ze op de tomaten, tot deze volkomen onderstaan. We plaatsen nu kruisgewijs een paar zuivere stokjes in de pot om de tomaten goed onder water te houden, en sluiten de pot, na een dag verluchten, af met een zuivere doek. Gesteriliseerde Tomatenpuree. Hiervoor kunnen minder mooie ongelijke vruchten dienen. Na de tomaten goed af gewreven te hebben, snijden we ze in stukken en zetten ze met toevoeging van zout, maar zonder water, op het vuur. We laten ze ongeveer een uur koken, gie ten ze dan door éen teems en steken ze door. Al roerende laten we nu deze puree op een goed vuur nog tien minuten door koken. We vullen de glazen ermee, slui ten ze af en steriliseren 30 minuten op 100' Andere manier. Tomatenpliree kunnen we ook onder vet bewaren. We maken hiervoor op de zelfde manier als hierboven de puree, maar laten ze nog lang inkoken tot ze geleiachtig is geworden. Nu doen we ze in kleine flesjes of stenen potjes, en als ze volledig afgekoeld is bedekken we ze met een laagje parafine of gesmolten vet. -Het liefst gebruiken we hiervoor schapen 'vet. ONS WEKELIJKS PRAATJE. Het wassen van fijne garnering. Hoeveel eenvoudige kleedjes krijgen niet een heel ander uitzicht door een mooi kraagje, vestje, gepliseerd strookje of kantje Vooral in het wit of ecru op een donkerkleurig toiletje hebben we deze garnering altijd toegejuicht en bewon derd. Er is echter een groot nadeel aan verbonden, en dat is dat ze spoedig onfris en vuil wordt, het effect gaat er dan van verloren, ja krijgt dan zelfs iets slordigs. Daarom gaan we eens zien hoe we deze tere gevalletjes onder handen moeten ne men. want ook voor deze herfst en winter kunnen ze ons uitstekend van pas komen om een ietwat somber wollen jurkje op te vrolijken. Laten we beginnen met een goede kwa liteit zeep te kiezen, bruine zeep en bij tende middelen zijn voor deze fijne stuk jes streng af te raden. Zijden en kunst zijden kraagjes, jabots of wat dan ook. worden één of twee keer gewassen in een lauw vet sopje, en nagespoeld in lauw water. Als het nodig is stijven we ze, maar niet in stijfsel, omdat hiermee vaak on gelijke vlekken in de zijde ontstaan. We nemen hiervoor dus liever een oplossing van Arabische gom (2 gram per liter wa ter). De gom wordt eerst met een scheutje kokend water aangemaakt, en daarna gie ten we er dan de gewenste hoeveelheid koud water bij. Ook suikerwater kan voor het stijven goede dienst doen. De suiker wordt in lauw water opgelost, het goed er door gehaald, en direct er na gestre ken. Door de warmte van het strijkijzer zal de suiker carameliseren, en het goed mooi stijf wórden- Witte en ecru-kleurige kanten garne ringen laten we eerst weken in een lauw sop gedurende een kwartiertjedaarna slaan we de kant zeer voorzichtig door het sop heen. Indien nodig geven we nog een tweede sopje en spoelen daarna in lauw water tot alle zeepresten zijn ver dwenen. Om witte kant zo helder moge lijk te houden kunnen we bij het sop een klein scheutje witte ammonia voegen. Over het algemeen wordt kant niet geste ven daar het meestal na het strijken stijf genoeg blijkt te zijn. Wil U echter de kant toch een beetje stijver hebben, dan bekomt ge dit in een oplossing van 1/2 gram Arabische gom per liter water. Na het kant dan hier door gehaald te heb ben knijpen we het tussen een propere doek goed uit, en strijken het op de ave rechtse kant met een warm ijzer droog en glad Ecru-kleurige kant, die door het wassen wat licht geworden is, knappen we weer op door in het laatste spoelwater of bij de Arabische gom een weinig thee-af treksel te voegen. Denk er echter vooral aan de thee goed te zeven, daar een klein theeblaadje lelijke vlekken kan veroor zaken. die niet meer te verwijderen zijn. Fijn gepliseerde kraagjes en strookjes kunnen we niet in een sopje wassen. Hiervoor moeten we wasbenzine gebrui ken. We leggen de kraagjes of strookjes in een bakje of kom en gieten er zoveel benzine op tot ze volledig vochtig zijn. knijpen ze vervolgens een paar maal flink uit en geven nog een tweede bad. Laat ze drogen in de buitenlucht. Indien no dig worden ze gestreken. Meestal zal dit echter niet nodig zijn, daar de fijne plooitjes na een wasbeurt in benzine al tijd netjes in de vorm blijven. Onnodig te zeggen, dat U dit wassen in benzine liefst buiten doet. ofwel in een plaats waar geen vuur of gas aanwezig is, en bij een open venster, om brand of ont ploffing te voorkomen. Tot slot hebben we daar nog die een voudige witte linnen en katoenen kraag jes. Deze kan U gerust in een sopje af koken. en voor de helderheid nog een tweede sop geven, en stijven in gekookte stijfsel. Na het stijven laten we ze goed drogen, vochten ze in en strijken ze droog. Gekleurde linnen en katoenen exempla ren behandelen we op dezelfde manier, maar inplaats van ze af te koken, wassen we ze tweemaal in lauw sop. TANTE DINA. (Nadruk, ook gedeeltelijk, verboden). Waarom nog langer zelf bereiden Bij huwelijk of andere maaltijden Wij brengen U thuis een waar festijn. Kan er iets eenvoudiger zij» Geen kommer, U hoeft geen materiaal Geen last, en fijn eten 'n ideaal Vraagt voorwaarden voor alle aan gelegenheden in het Alom gekend voor zijn vermaarde keuken en voordelige prijzen. (785) WEEK VAN 3 TOT 9 OCTOBER 1948 NAAMDAGEN. Zondag 3 OktoberGerardus, Edwald. Maandag 4 Oktober Franciscus. Dinsdag 5 OktoberPlacidius, Flavia. Woensdag 6 OktoberBruno, Oegidia. Fidea. Donderdag 7 OktoberSergius, Bacchus, Apuleius, Marcus, Justine, Marcel. Vrijdag 8 OktoberBrigitta, Albertina. Reparata, Libaria. Zaterdag 9 OktoberDionysius, Gisle- nus. Abraham. BIZONDERE DAGEN. Maandag 4 OktoberFranciscus, pa troon der mutsereders, matrassenmakers. Zaterdag 9 OktoberWijding van zaai graan. MAANSTANDEN. Nieuwe Maan 2 Okt. te 20 u 42 m. Eerste Kwartier9 Okt. te 23 u. 10 m. Volle Maan 18 Okt- te 3 u. 23 m. VOLKSE WEERKUNDE. 9 OktoberSint Denijs. Regen met Sint Denijs Voorspelt natte winter en weinig ijs. Op St Denijs trouwt de wind om middernacht. HERDENKDAGEN. 3 Oktober 1798De Kempische boerenzonen begin nen een onversaagde strijd tegen de Franse heerschappij, die hen bij het Frans leger wilde inlijven. Bel gië moest aan Frankrijk een oor logsschatting betalen van 80 mil- lioen frank De burgers moesten daarenboven de Franse legers ge durig voorzien van levensmiddelen die betaald werden met assignaten (papieren geld zonder de minste waarde). De hatelijke militieloting werd ingevoerd en onze jongelin gen moesten dienst nemen in de re publikeinse legerbenden. Enige jon gelingen in de Kempen en in hét Land van Waas beproefden het weerstand te bieden. Zij onderna- men in 1798 de Boerenkrijg. Twee volle jaren streden zij voor de vrij heid en hun godsdienst, doch moes ten het eindelijk opgeven tegen de Franse overmacht. 4 Oktober 1871De Vlaamse letterkundige Frank Lateur (Stijn Streuvels) wordt te Heule geboren. Hij is de neef van Guido Gezelle. Hij schreef o. m. Lenteleven Zomerland Zon netje», «Dodendans». «Dagen», Langs de Wegen Minnenadel Dorpsgeheimen 't Uitzicht der Dingen De Vlaschaardenz... enz... Verwey getuigde van hem: Als de zon kon schrijven, zou zij het doen lijk Stijn Streuvels 5 Oktober 1864Geboorte van Jean Lumière, de uit vinder van de eerste technisch bruikbare cinematograaf. 1880Overlijden van de befaamde com ponist Offenbach, schepper van de opera Hoffmans Vertellingen 1889Overlijden van K. Miry, de compo nist van De Vlaamse Leeuw 6 Okjober 1628Overlijden van Frangois de Mal- herbe, voorbereider der grote klas sieke Franse dichtkunst. 7 Oktober 1646De Fransen, geholpen door de Hol landse vloot, ontnemen ons Duin kerken. 1813Geboorte van de wereldberoemde Italiaanse componist Giuseppe Verdi 8 Oktober 1669Rembrandt wordt begraven. Hij laat ongeveer 600 schilderijen. 275 etsen en 1600 tekeningen na. 9 Oktober 1623Pater Ferdinand Verbiest werd te Pittem geboren. Na te Brugge en te Kortrijk Latijn geleerd te heb ben, in de colleges der Jezuïeten, trok hij bij zijn gewezen leraars in het klooster, namelijk te Meche- len. Vandaar werd hij naar Spanje gezonden en scheepte in als zende ling naar China, in 1659. Hij stierf aldaar te Peking, op 28 Januari 1688, bekleed met het voorzitter schap der opperste hoven van wis- en sterrenkunde aldaar bestaande. Zijn lijk vaart en de pracht van zijn grafstede waren deze van de kei zer zelf waardig. Aan onze land genoot komt de eer toe de kracht van de stoom op vervoertuigen toe gepast te hebben, een eeuw en half voor Fulton en Watt. (O.-P). (huwelijken, dopen, begravingen) REIZEN IN BINNEN- EN BUITENLAND Wendt U tot Café Nieuwe Sportwereld Statiestraat 50, YPER Tel. 299 (381) WS FEUILLETON door Jos. JANSSEN Traag schudt ie het hoofd. En traag, als sprak ie alleen tot zich zelf, vallen de woorden van z'n lip- P611 «Ik had... geheel andere plannen... voor de toekomst. Ik droomde... van 'n lief, goed vrouw tje,... waar ik oneindig van hield en... die me zeker zou gelukkig ge maakt hebben. Nu wéét Thea. Hij houdt van haarHij houdt van haar! En zij, ze houdt van hem; onein dig. wanhopig houdt ze van hem. Maar op de heerlijke liefdewoor- en volgen nu de nuchtere, pijnlijke ^•oorden, die meteen ook alles in haar neersmakken. verbrijzelen. «Maar... uw vader... heeft me nen inzien, dat déze oplossing... ter is voor mij en... vooral voor *n n zieken. En hij huilt het bijna uit: c Ik ,n die mensen niet in de steek laten. Thea beseft maar al te goed, dat e\en gebonden is aan z'n plicht, als ie de besmetting moet trotse- s t er op aan komt, moet ie iet sacrificie doen van hun bei heid ^ang van de mens ki begrijpt ze. ha-, ar het is zo hard. zo vreselijk aa' haar ineens de snikken uit loop*611 en Ze builende de kamer uit- ^•e>en is rechtgesprongen, wil haar achterna. Thea Maar het meisje is weg. Wanhopig loopt de jonge doktoor de kamer door. Geheel z'n hart komt in opstand. Heeft ie dan geen recht meer op n beetje geluk Moet ie het offer brengen van ge heel z'n leven O, het walgt hem allemaal zo. Aan de zijde moeten gaan leven van 'n vrouw, waar ie niets voor voelt, niets, terwijl ie deze, die ge heel z'n hart innam, moet opgeven voor altijd. Neen, dat is niet menselijk Dat ware 'n misdaad tegen zich zelf, tegen Thea en zelfs tegen die andere vrouw. Bah kreunt ie. Handenwringend blijft ie voor het venster staan. De zonne lacht zo helder op deze blijde najaarsmorgen. Het zou alles zo heerlijk kunnen zijn. En het zal alles zo treurig worden. Tenzij Nee. Ik doe 't niet. stoot ie er ineens uit. Ik doe 't niet. Er kome van wat wil. En naar z'n schrijftafel lopend, neemt ie nerveus 'n blad papier en zet zich aan 't schrijven. De jonge doktoor is niet meer op bezoek geweest bij burgemeester Verkarre. Kozijn Manten heeft goed hem te verwittigen, dat het hoog tijd wordt, van uw eigen were 'n keer te laten zienSteven heeft hem kort weg geantwoord, dat ie gaan zal als 't hém belieft. Manten verstaat zich niet te best aan die plotselinge weerspannigheid van Steven. Alles ging zo goed, geheel naar zijn wens. Zou er nü nog 'n kink in de kabel komen. Als Steven er vandaag niet naar toe gaat, dan zal Manten ander maat regels moeten treffen. Die kwestie moét en zal in orde komen. Zoniet dan is geheel Manten's schoon zaakske naar de vaantjes. Jamaar, zó niet, hé Vast besloten kost wat kost daar orde in te schaffen klimt Manten op 'n goeie morgen het trapje op. Steven is nog alleen, zit in een van z'n studieboeken verdiept. Goên dag, kozijn. Goed ge slapen informeert Manten. 'n Kort nee van Steven is het enige antwoord. Zó. Toch niet ziek Nee Verduiveld, wat is kozijn Steven kort van stof vandaag. Manten zal 't diplomatisch moeten aan boord leggen om, in die voor waarden. Steven ter sprake te krij gen. Schijnbaar bezorgd vraagt ie «De nachtmerrie gehad?... Misschien vergeten van uw pantoffels averechts onder uw bedde te zetten Onwillekeurig moet Steven lachen Loop, met uw pantoffels. «Natuurlijk, bromt Manten, daar en gelooft ge niet aan, hé Ge gelooft ook niet, als ge 'n scherp mes met de hecht op uw borst houdt, binst dat ge slaapt, dat de mare haar daarop dood rijdt. Met 'n schaterlach onderbreekt Steven z'n kozijn Of ik. roept ie spottend uit. Ziet ge me slapen met 'n scherp mes in m'n handen, 'k Zou er 's anderdaags proper uit zien. Daarbij, vervolgt ie, ik heb geen last van de mare, kozijn. Ik droom nooit. De énige mare, die ik ken, gaat de jonge doktoor verder, is Verkarre's dochter. Dié jaagt me de stuipen op 't lijf, als ik er aan denk. Schijnbaar verbaasd kijkt -het boertje op. Wat Ieffrouwe Margriete Ja. Ieffrouwe Margriete. Manten schijnt uit de lucht te vallen. Maar. kozijn, sedert dat ze met u vrijt, ze bloeit open gelijk 'n roze. Dat wordt 'n beeld van 'n vrouw mens. n Schoon beeld. spot de jonge man. Zulk een kapt ge uit 'n oude wilgentronk, met 'n kapmes, dat honderd jaar oud is. Ja. voor u, bromt Manten hem terug, voor u zal er 'n vrouwe apart moeten gebakken worden. Ineens wordt Steven weer ernstig. En er klinkt 'n tikje ontroering in z n stem, als ie zegtTóch niet, kozijn. Er bestaat er een,... die 'k wél zou willen. «Zo 'n modepop uit de stad mis schien smaalt Manten. Nee, kozijn, 'n braaf en serieus meiske van te lande. Half spottend, half nieuwsgierig kijkt Manten de jonge doktoor aan. Wie dat Steven aarzelt 'n ogenblik. Dan ze'gt ie eenvoudig, maar vast Uw dochter, Thea. Bijna tuimelt Manten onderste b»- ven, als ie Steven's antwoord hoort. Even moet ie naar adem snakken. Dan gilt ie Thea Steven knikt. Manten voelt z'n benen knikken van 't verschot. Hewel, da 's nieuws jam mert ie, terwijl ie op 'n stoel neer zakt. «Is dat... geen goed nieuws?» vraagt Steven aarzelend. Het is of Manten hem naar de keel zou willen vliegen. Goed nieuws Goed nieuws kreunt ie. Ja, om d'r 'n attak- ke van te krijgen. Steven begrijpt Manten's verba zing niet best. «Wel ja. barst Manten nu los. Uw zaken gaan nu goed... En ja, de mijne ook. Maar als ge Verkarre's jonk laat zitten, toens kunt ge hier opkramen enne... ik meteen. De helft van mijn land pacht ik van de burgemeester. Zo vraagt Steven. Als die oude vrek zijn zin niet krijgt, dan moeten wij er alle twee aan (Vervolgt) Vei>atw*ordetijke utferer L Mwoarm 3* B«*er«tra»4

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1948 | | pagina 9