OPIUM EN MORFINE
Jeugd-Hoekje
een artikelenserie van Dr HUGO GLASER
Leest elke week
HET YPERSCH NIEUWS
VULPENNEN met GOUDEN
pen vanaf 75 fr. ter
Bijvoegsel aan HET YPERSCH N1EDWS 20-11-48
Qnze Reportage
In deze serie beschrijft, de auteur, bekend als MEDICUS en BIO
LOOG tevens als PUBLICIST, de ontwikkelingsgeschiedenis van de
OPIUMHANDEL.
De sociologische en economische beschouwingen, die de lezer worden
gepresenteerd, openen ten opzichte van het opiumvraagstuk in het al
gemeen nieuwe en zeer interessante perspectieven.
8KEDS DUIZENDEN JAREN
Bij Claude Farrère is het een God, die
door het mystieke van zijn bovennatuur
lijk wezen omhuld, 's nachts de grote kei-
ier van China (zelf een Godheid) de
opiumpijp overrijkt. Deze stelt hem dan
in staat zijn taak te vervullen, en ook
het volk put kracht uit het tovermiddel,
want daar zonder is de mens niets.
Maar de wetenschap, die zich te rech
ter tijd van de romantiek poogt te be
vrijden. ziet de zaak anders. Zij stelt
vast. dat eeuwen her toevallig iemand
eens van het sap der papaver proefde en
dusdoende de eerste werd van millioe-
nen mensen, die aan de werking van het
opium ten offer vielen. In de jjpalwo-
ningen van West-Europa zijn zaden en
overblijfselen van vruchten gevonden, die
de aanbouw van papavers ten einde daar
uit het bedwelmende sap te winnen, doen
vermoeden.
Ook in de Odyssee, die weliswaar iets
jonger is dan de paalwoningen, wordt al
gewag gemaakt van een stof. welke He
lena gebruikte om haar gasten op te vro
lijken Zij wierp in de wijp. waarvan
zij dronken, een middel om verdriet te
verschrikken en gramschap en gedachten
aan alle kwaad.
Volgens Lewin kan dat slechts opium
geweest zijnen naar alle waarschijn
lijkheid heeft hij gelijk, want welke an
dere substantie heeft het effect, dat ka
rakteristiek is voor het papavervocht, en
dat zo treffend in de Odyssee wordt ge
schilderd
Er vloeit door de ganse geschiedenis
der mensheid een opiumstroom welks
oorsprong niet is aan te wijzen, welks
einde niet te zien is. Hij loopt parallel
met de rivier van het menselijk leed en
met die van het onverstand. Uit zegen
en voorspoed komt steeds vloek en jam
mer voort. In de papyrusrollen der Egyp-
tenaren. de gedichten der oude Romein
se en Griekse schrijvers, de documenten
der Perzen, de werken der Arabieren, bij
de artsen uit latere tijd. bij Paracelsus,
overal treft men de reflex van het opium
aan. Er wordt gesproken over zijn eigen
schap schone dromen te verwekken en de
werkelijkheid op de vlucht te doen slaan.
Ik hebzegt Paracelsus, een arca
num, dat ik laudanum noem en dat boven
alles staat, dat voor de dood wil wijken.
Men neemt aan. dat de betreffende au
teur. gelijk vele geneesheren uit alle
tijden, zelf opiumschuiver is geweest.
De slaapbol, het borstelige kruid met
zijn kale stengels, helle bloemen en ronde
vruchten is de bron van zeer veel geluk
en onnoemelijke rampspoed. De zaaddoos
is voor ons het voornaamste. Het is een
kogel met een doorsnede van vijf of zes
centimeter. Scheurt men de onrijpe
vrucht, dan vloeit er een weinig sap uit.
dat spoedig opdroogt, een melkachtige
stof. zoals ook andere planten die ople
veren Slechts bestaat er dit verschil, dat
het vocht van de maankop het opium is,
het meconium of laudanum der Ouden.
In iedere zaaddoos is maar een kleine
kwantiteit aanwezig, niet meer dan een
vijftigste gram.
In Klein-Azië worden de planten met
z°rg gekweekt Voordat de vrucht volle
dig rijp is. wordt er 's avonds een keep
in gegeven, waaruit dan het waardevolle
nat stroomt, 's Morgens wordt het pro
duct verzameld, natuurlijk met de nodige
voorzichtigheid, en daarna wordt het tot
een koek of kogel gekneed en in papaver-
bladeren gewikkeld. De kleur is dan rood
bruin. Dit is het opium, dat in de handel
wordt gebracht. Zuiver is het voortbreng
sel niethet bevat water, hars en suiker
doch in ieder geval treft men 10 a 20
opium aan Voorts zitten er andere ver-
ovende substanties in: narcotine,co
deïne en andere alcaloïden.
Het opiumeten is veel ouder dan het
roken van het bedwelmende genotmiddel.
«wi !S 1ec,hter de vraa8 of er wat het
ec betreft verschil bestaat tussen
ae twee consumptiemethoden.
In sommige streken wordt het gif mt„
gegeten, m andere meer met behulp van
®enuttigd. Beide gewoonten zijn
jkelijk fataal. De kouwer slikt één
,.p_1meei! PiHen en is na een uur in de
angde roes. die hem vele uren lang
gevangen houdt.
De kwantiteiten, welke de verslaafden
hun doel gebruiken, lopen uiteen.
meeste lijders nemen steeds groter
vernm.li: ZOver hun financiën hun dat
corsl 0011 houdt een tamelijk flink
ben- aiwentv **er Patiënten zich aan een
^Walde hoeveelheid per dag. Rantsoe-
meu ij61"8* grammen Per etmaal zijn
ts zeldzaams
drónJo3315 van PiNen worden ook wel
tinctuur Jfeil<>mende beruchte opium
eens üfi °plum met safraan vindt even-
hadde AUe landen van de orient
een riLi toe bevolkingen, die voor
vaar a aa" °Plurnzucht leden. Het ge-
Oostw= t?8 naSr Westen en verder
°Veral waar verscheen
hiker r't 6 -gelijk een =Pook en moei
li'Vp bestrijden dan menige gevaar
- e en besmettelijke ziekte.
v»v isLKEN TENLSSEN
Tn v EEN OPIUMSCHUIVER,
kend 1821 v,erscheen het zeer be
ren .Dill bo*11Bekentenissen van
P umschuiver De auteur. Th. Quin-
cey, was eigenlijk een opiumeter.
Opiumpillen waren goedkoper dan een
alcoholroes en op Zaterdagmiddagen wa
ren de tafels der drogisterijen met de
zeer courante pillen bedekt.
Niet alleen in Londen, maar in alle
grote fabriekssteden van Engeland waren
de arbeiders aan het gevaarlijke goed
verslaafd, de een meer. de ander minder.
Quincy zelf zegt. dat het aanvankelijk
kiespijn was, die hem er toe bracht opium
te gebruiken. Een vriend had hem ver
teld, dat hij op deze wijze de zeer kwel
lende tekortkomingen aan zijn gebit kon
kwijt raken. In de eerste jaren at hij
het opium niet regelmatigeen enkele
keer permitteerde hij zich een bedwel
ming, maar hij was enthousiast over het
medicament en noegnde hetgoed. ver
zachtend en toch geweldig
Zijn inzichten veranderden, toen hij
acht jaar later opeens begon met het
dagelijks gebruik der medicijn. Thans on
derging hij het lijden van de slaaf. Hij
nuttigde iedere dag ongeveer twintig gr.
tinctuur en slechts gedurende één jaar
gelukte het herfi nog deze dosis tot een
achtste te verminderen. Het was een
jaar van helder stralend water, als 't
ware omgeven door een duister, waan
zinnig raam van opium.
Maar daarna kon hij nogmaals niet
nalaten het grote kwantum te slikken en
de verschrikkingen vingen opnieuw aan.
Achtduizend droppels was het rantsoen.
De gevolgen beschrijft hij uitvoerig in
zijn boekhet ving aan met hallucinaties,
die uit zijn brein een theater deden wor
den alle mogelijke drama's speelden zich
achter dat hersenschimmige voetlicht af
de verwarde beelden gingen in een toe
stand van zwaarmoedigheid en droefenis
over. Hij verloor het besef van tijd en
ruimte en was er niet zelden van over
tuigd, dat hij niet één nacht maar zeven
tig of honderd jaren aldus had geleefd.
Herinneringen uit zijn jeugd stonden in
hem op en verschrikten hem.
Doch deze ontzettende dwangvoorstel
lingen en dromen gaven hem tenminste
de kracht zijn opiumzucht in bepaalde
banen te leiden. Ik zag in, dat ik moest
sterven, als ik het heksenmiddel langer
bleef gebruiken.
En hij behaalde de overwinning, een
bijna onmogelijke zeldzaamheid. Tot al
gehele afzwering was hij niet in staat,
maar hij beperkte de dosis zo hevig mo
gelijk.
In het begin waren de abstinentiever
schijnselen bijna even erg als de kwaal
zelf. Wie zijn lichaam aan een bepaalde
schadelijke stof heeft gewend, wordt door
zijn eigen organisme bevochten, wan
neer hij begint zich van het vergif te
spenen.
Na vier maanden was hij voor drie
kwart uitgeput. Hij lag daar stuiptrek
kend, met bonzende snelkloppende polsen
en als verpletterd.» Geen artsenij hielp
hem, uitgezonderd valeriaanthee met am
moniak.
Tenslotte kwam hij er boven op en be
trachtte matigheid hij deed het met plus
minus honderd druppels per dag. Eens
in het jaar 1848 gebruikte hij twee
maanden lang geen droppel. Dat was
waarschijnlijk de langste periode van ont
bering. die hij na de kennismaking met
het «kiespijnmiddel» heeft gekend
In weerwil van zijn ongeluk bereikte
Quincey de leeftijd van 73 jaar. Hij over
leed in 1859. Kort vóór zijn dood vatte hij
zijn levensloop in de volgende bewoordin
gen samen Is men eenmaal het opium
ten offer gevallen, dan moet men probe
ren zijn dagelijkse dosis zo klein mogelijk
te doen zijn, en zich dan daaraan pogen
te houdensteeds moet men reguleren
en veel in de open lucht verblijven. Ner
veuze overspanning is de geheime kan
ker der huidige mensljgid, en waarschijn
lijk bestaat er geen ander middel dan
opium om de ziekte te bestrijden.
Deze uitspraak is nu reeds tamelijk
oud. Had Quincey gelijk gehad, en was
toentertijd werkelijk zenuwoverspanning
de oorzaak van het opiummisbruik ge
weest. dan zou thans de aarde één groot
veld met klaprozen zijn. Want de mensen
zijn tegenwoordig zo mogelijk nog ze
nuwachtiger dan vroeger. De Europeanen
maken echter ondanks de verbreiding
van het kwaad een betrekkelijk matig
gebruik van het zinnenbedwelmende mid
del uit het Oosten. Iedere stad heeft zijn
eigen opiumcodex, welke voor iedere ha
venplaats en elke grote stad verschillend
is.'
De door Quincey geleverde beschrijving
van de opiumroes is klassiek. Hij is zeer
nauwkeurig bij het aangeven der symp
tomen en faalt niet bij het aanduiden
der debet- en der creditzijde. Quincey is
het typische voorbeeld van een aan het
genotmiddel verslaafd man met dien ver
stande, dat hij er in slaagde te redden,
wat er te redden viel. hetgeen zoals
gezegd bijna nooit voorkomt.
Als oorzaak van het kwaad gaf Quin-
cey opverwoeste of overprikkelde ze
nuwen. Maar wij betwijfelen het. Het
verlangen naar verdovende giften is over
al aanwezig. De uiterlijk en klaarblijke
lijk ook innerlijk rustigste mensen geven
ïichze:. een goed leventje met behulp
van narcotica, alcoholica en wat dies
meer zij.
Vooral pijpen vormen een attractie, of
daar nu tabak dan wel opium in zit.
Ongetwijfeld is het opiumschuiven een
typisch Oosterse gewoontede innerlijke
eenzaamheid dreef de oriëntaalse mens
tot het gebruik van het middel, dat yer-
getelheid brengt.
In boeken over het Oosten wordt altijd
de nadruk gelegd op de pracht van het
vertrek, waar, weggezonken in tapijtkus
sens omgeven door opperste luxe, een
man ligt, die door de aangename dromen,
welke de opium hem schonk, wordt ge
vangen gehouden.
Waar in de opiumlokalen van Batavië.
in de wijken der armen bevindt zich de
opiumpijp temidden van een andere en
tourage.
Overgrote rijkdom en bovenmatige ar
moede zijn de twee motieven, waaruit
in het Oosten het verlangen naar opium
ontstaat, die de anders niet te bereiken
prikkeling van geluk en vergetelheid
brengt, om nog maar te zwijgen van de
genen, die enkele uren van hun lichame
lijke pijnen bevrijd willen zijn.
De geschiedenis van het opium is met
menig hoofdstuk uit de historie der we
reld ten nauwste verbonden. Het zonder
linge is, dat het misbruik lang niet altijd
even hevig en zeker niet steeds even
uitgebreid was, terwijl men de substantie
en haar eigenschappen toch kende. Zo
b. v. in China. Sinds de 8e eeuw is het
sap van de maankop daar inheems. Hon
derden jaren lang diende het de Chi
nezen enkel als medicijn. Het misbruik
kwam veel later. In het begin van de
zeventiende eeuw meende een Keizer van
het Hemelse Rijk zijn volk te stichten
door het verbod van tabak. Dit goed be
doelde decreet werd de directe aanlei
ding tot het kwaad. Men verving de ta
bak door opium en toen het tabakverbod
in vergetelheid raakte, was men er reeds
overal aan gewend in opium gedrenkte
tabak te gebruiken.
De productie in eigen land was miniem.
Bijna alles moest worden geïmporteerd.
De Chinese heersers zagen spoedig het
gevaar in. en in 1729 trad een algemeen
opiumverbod in werking. De smokkel
handel beleefde een bloeiperiode. Of de de
linquenten al gestraft werden met kerker,
verbanning, spitsroede, afsnijden van de
bovenlippen, het had weinig resultaat.
(Wordt voortgezet)
(Copyright by Omnium Press)
OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL
EEN MOEDIG BERGBEKLIMMER
Horizontaal
Vertikaal
Oplossing
1)
mand
1)
mast
Piet zag dadelijk, dat het een zoge
5)
orde
2)
n. m.
naamd truc-phototje was. Want als Oom
8)
madonna
3)
dam
Henri werkelijk tegen de berg opgeklom
11)
S. A.
4)
polo
men was, zouden zijn horlogeketting en
13)
melis
5)
ons
schoenveters, door de aantrekkingskracht
14)
no
6)
ra
der aarde, naar beneden gehangen heb
15)
tam
7)
Eros
ben
17)
sot
9)
dessert
Ook aan de planten zag hij het, want
18)
das
10)
nitraat
planten en struiken groeien altijd naar
19)
roos
14)
Natal
het licht toedus waar hun takken heen
20)
roet
16)
moe
wijzen, is de bovenkant van de kiek.
21)
Ede
18)
den
O. P.
22)
ega
21)
edik
24)
nat
25)
teen
26)
de
27)
tak
27)
traan
28)
nek
30)
32)
patater
kaak
30)
31)
pa
Ro
33)
koen
WEEK VAN 21 TOT 27 NOV. 1948
NAAMDAGEN.
Zondag 21 Nov. Livinus.
Maandag 22 Nov. Cecilia. Alfons.
Dinsdag 23 Nov. Clement, Aleda,
Trudo.
Woensdag 24 Nov.Johan, Flora.
Donderdag 25 Nov.Catharina.
Vrijdag 26 Nov. Konrad.
Zaterdag 27 Nov.Maximus, Virgilius.
Acharius.
BIZONDERE DAGEN.
Maandag 22 Nov. St Cecilia, patrones
der muzikanten.
Donderdag 25 Nov.St Catharina. pa
trones der jonge dochters en der wagen
makers.
MAANSTANDEN.
Laatste Kwartier: 23 Nov. te 22 u. 22 m.
Nieuwe Maan 30 Nov. te 19 u. 44 m.
IN DE NATUUR.
21 Nov. Gemiddeld de koudste dag
van de maand November. De vledermuis
slaapt in. Ontbladering van de Blauwe
Regen.
22 Nov. Dag van het jaar waarop de
barometerdruk gemiddeld het laagst is
(752 mm.)
23 Nov.Er is nooit, voor deze datum,
een vorst van 10° geweest.
24 Nov. Van 24 Nov. tot op het einde
van de maand, heerst gewoonlijk een pe
riode van hevige winden, en doorgaans
hebben we dan' ook de hevigste regen
dagen.
VOLKSE WEERKUNDE.
Maria's opdracht klaar en hel
Maakt de winter streng en fel.
Als met St Clemens de winter zich
streng doet gevoelen, krijgen we een
goed voorjaar.
25 Nov. St Catharina.
Het volk neemt aan. dat tegen die tijd
de eerste sneeuw mag verwacht worden.
St Catharina heeft haar witte man
tel over de aarde uitgespreid.
St Catharina gaat niet uit zonder
haar witte mantel.
HERDENKDAGEN.
21 November
1830: Dekreet van het «Voorlopig Be
wind dat het Vlaams als onge
schikte taal voor bestuurszaken
doodverft en enkel het Frans als
officiële staatszaak proklameert.
22 November
1830Het Nationaal Kongres vergaderde
met 183 op 200 leden, en stemde
met 170 voor het grondwettelijk Ko
ningdom de overige 13 spraken
zich voor een republiek uit.
1864Afkondiging van het Koninklijk Be
sluit, dat, na de zogenaamde Spel
lingsoorlog in België een eenvor
mige schrijfwijze der Nederlandse
taal beveelt.
23 November
1936 Groot-Brittannië Eden verklaart
dat zijn land België zal verdedi
gen, indien het het slachtoffer wordt
van een geprovokeerde aanval.
1937 Lord Halifax brengt aan Eden ver
slag uit over zijn onderhoud met
Hitier.
De Chinese bladen verschijnen niet
meer in Shangaï.
De politie arresteert in Palestina
de Cheik Ferhan Essadi.
(Zie wimti velg. kolem)
LEG-PUZZLE.
Plak bovenstaande figuurtjes op een dun stuk karton en knip ze daarna uit.
De afzonderlijke stukken op hun juiste plaats samengebracht zullen U een mooi
beeld geven.
Ik wil een reusachtig harde loudspeaker
hebben, zodat ik die van mijn buurman
niet meer hoor...
GELUKKIG
Het was bitter koud. Na een lange dag-
marsch sliepen de soldaten in een schuur.
Toen Pietemans 's morgens wakker werd,
stelde hij vast dat zijn klederen verdwe
nen waren Heeft er iemand mijn broek
gezien vroeg hij. Geen antwoord. Of
mijn trui en mijn vest Geen antwoord.
Het zwarte schaap begon bijna te huilen.
Heeft eV iemand mijn hemd soms ge
vonden Geen antwoord. Pietemans
scharrelt in het stro en begint plots te
lachen en te zingen.
Hela. wilt ge wel eens stil zijn, klinkt
het.
Ja, lacht Pietemans bibberend van
de kou, maar ik ben zo blij, want ik heb
mijn warme broekophouders gevonden
1943
1945
1789:
Radiorede van de Nederlandse Ko
ningin Wilhelmina over de Staats
vorm van Nederland na de oorlog.
700-jarig bestaan van de Neder
landse stad Haarlem wordt gevierd.
24 November
Te Parijs verschijnt het eerste num
mer van de Moniteur, toen Jour
nal Officiel
25 November
1776 Opening te Oostende van het eerste
handelsdok.
1912Onafhankelijkheid van Albanië.
1937Kanselier Schuschnigg publiceert
een boek Dreimal Oesterreich
De Italiaanse Pers ontketent een
geweldige kampagne tegen Frank
rijk en het Franse leger.
26 November
511Dood van Clovis, de stichter van
het Frankische Rijk. Na gans Gal-
lië veroverd te hebben vestigde hij
zich te Parijs, waar hij als Chris
ten stierf in de ouderdom van 45
jaar.
27 November
1899Overlijden te Brugge van Guido
GezeHe. Geboren 1 Mei 1830.
(O.-P.)
Ik ben woedend Ik zoek nu al veer
tien dagen naar Amerika
Troost je, Columbus vond het ook
'pas na een maand of drie
Drakkcrij DUMORTIEK
