De BESTE VULPENNEN koopt men ter
Drukkerij DUM0RTIER, 34 Boterstraat, leper
NAAR WULVERGEM
Bijvoegsel aan HET YPERSCH H1EDWS 15-1-49
Msuscffiffloraa
WEEK VAN 16 TOT 22 JAN. 1949
NAAMDAGEN.
Zor.aag 16 Jan.Marcel.
Maandag 17 Jan.Antoon
Dinsdag 18 Jan. Prisca, Volusiaan
Woensdag 19 Jan.Dagobert. Kanut.
Donderdag 20 Jan.Sebastiaan. Fabiaan.
Vrijdag 21 Jan Agnes.
Zaterdag 22 Jan.Vincent, Anastasius.
BIZONDERE DAGEN.
Maandag 17 Jan. St Antonius patroon
der vleeshouwers, spekslagers. Pasteibak
kers, suikerbakkers, handschoenmakers
porselein vervaardigers, manden vlechters
Donderdag 20 Jan.St Sebastiaan pa
troon der boogschutters
Zaterdag 22 Jan-St Vincent, patroon
der wijngaardeniers en wijnboeren.
MAANSTANDEN.
Volle Maan 14 Jan. te 22 u. 59 m.
Laatste Kwartier21 Jan te 15 u. 7 m
Nieuwe Maan 29 Jan. te 3 u. 42 m.
FOLKLORE.
17 Jan.St Antonins. Deze heilige
heeft tot attributen het varken en de
kruk en is beschermheilige van Italië
Bekend uit de oude tijd zijn de St Teu-
nisvarkens. die. op stadskosten gevoed,
met een klokje om de hals. vrij op plei
nen en straten rondliepen. De gilden, die
deze heilige tot patroon hebben, en dat
zijn er heel wat, teren op deze dag.
29 Jan.St Sebastiaan. St Sebas
tiaan is beschermheilige van Portugal.
St Sebastiaan is de derde en laatste van
de harde koppen dus moet het eigen
lijk op zijn feestdag hard vriezen. Niet-
temia zegt het volkSt Sebastiaan en
St Fabiaan doen het sap in de bomen
gaanzodat beide heiligen ten slotte
als aankondigers van de lente worden
aanzien
21 Jan.St Agnes. De heilige Agnes
is de patrones van de jonge meisjes en
van de Vrouwen in het algemeen. Op haar
dag. op Netendagkregen de vrouwen
vroeger van hun echtgenoot een geschenk.
Men zegtAls St Agnes en St Vincen-
tius komen, begint men in 't wintervuur
te schromen i
22 Jan.St Vincentius. Op sommige
plaatsen gebruikte men vroeger vooral te
gen koorts, de St Vincentiusbroodjes en
tegen oogziekten het St Vincentius water.
Het volk zegtc Is 't op SI Vincent zonne
schijn, dan zal er in de schuren koren
zijn. i
IN DE NATUUR.
17 Jan.Datum waarop te Brussel de
hoogste barometrische hoogte werd vast
gesteld: 781.1 mm in 1882 786.7 mm op
zeespiegel)
18 Jan. Van 18 tot 25 Jan. is het tijd
perk. waarin gedurende de jongste twin
tig jaar. het minst zon was.
22 Jan.Eigenlijk de normale datum
van de laatste grote kouden (min 10 gra
den) dit jaar zal dit echter hoogstwaar
schijnlijk niet het geval zijn, daar we
practisch nog zeer weinig winter had
den en aldus de grote koude en sneeuw
>o| verwacht worden.
HERDENKDAGEN.
16 Januari
1484Overlijden van de Vlaamse schil
der Rogier van der Weyden.
1583 De hertog van Alengon. aangesteld
als hertog van Brabant en graaf
van Vlaanderen, wil de volstrekte
macht verwerven. Hij geeft bevel
aan de bevelhebbers te Duinkerke.
Nieuwpoort, Oostende, Brugge, Den-
dermonde. Aalst en Vilvoorde zich
bij verrassing meester te maken
van die steden, zich Antwerpen
voorbehoudend.
1853Geboorte van de Russische wijs
geer Wladimir Solowjew. die de
Russische Newman werd genoemd,
om wille van zijn werking voor de
hereniging der kerken.
1857Geboorte van de Lierse kunstsmid
Lodewijk van Boeckel.
1948Ernstige gevechten tussen de Ara
bieren en Joden in de heuvels van
Hebron.
17 Januari
1168: Overlijden van Dirk van de Elzas.
I860Geboorte van de Russische schrij
ver Anton Tschechow, de wereld
door bekend om zijn talrijke humo
ristische novellen.
18 Januari
11»4: Overlijden te Jeruzalem van God
fried van Bouillon, hertog van Lo
tharingen die reeds een jaar ko
ning van Jeruzalem was.
1871 Dood van de Vlaamse dichter Frans
de Cort. Was eerst kantoorbedien
de Hij wendde zich weldra tot de
literatuur, werd redacteur aan de
liberale bladen De Grondwet en
De Schelde om ten slotte hoofd
opsteller te worden aan het paeda-
gogische blad De Toekomst s. Lie
deren s is een uitgave van zijn ver
zamelde werken.
19 Januari
1642 Overlijden van Galileo Galilei, be
roemd Italiaans wis-, natuur- en
sterrekundige. die de ware grondleg
ger is van de proefondervindelijke
wetenschap in Italië Uitvinder van
de slinger, de thermometer, de hy
drostatische balans en vervaardiger
van de eerste sterrekijker. Hij stelde
rrcds -.-ast dat de zrr. en niet de
ac; ceuuum v«ui dc
wereld is. Hij stierf blind op 78-
:arige leeftijd.
(Zie vervolg onderaan volg kolom)
WIE ZOEKT ER MEE?
Dat is vreemdtoen ik binnen kwam.
was de apotheker er nog Nu is hij spoor
loos verdwenen. Ik begrijp er niets van
DE BEURT
IS AAN KLEINE TEKENAARS
Als we eens een landschap willen te
kenen. waarin bomen en struiken door
een heftige wind bewogen worden, moet
ons dat net zo gemakkeljk vallen als
het tekenen van roerloos staande bomen.
Weten we eenmaal het beginsel hier
van. dan levert het tekenen absoluut geen
moeilijkheden meer op.
Deze bomen worden met enkele lijnen
voorgesteld.
Teken nooit te veel kleine onderdelen
beter is het om de weergave met zo wei
nig mogelijk lijnen te doen. Dat ziet ge
op het voorbeeld ook
Bomen die door de wind worden om
gebogen. doen dit in de richting tegen
gesteld aan die. waaruit de wind waait.
Waait er dus bijv. een Noorderwind,
dan buigen de bomen naar het Zuiden
maar dat is nogal begrijpelijk, vinden jul
lie niet
Maak dus nooit de domme fout. de bo
men in verschillende richtingen omge
bogen te tekenen. Eenieder, die het zag.
zou je uitlachen.
Kijk nu goed naar het voorbeeld, leg
dat dan weg en probeer uit je hoofd
enige bomen te tekenen. Net zolang oefe
nen. tot je alles goed weer kunt geven.
Om de tekening levendiger te maken,
teken je aan de hemel jagende wolken.
VOOR KLEINE KNUTSELAARS.
Een origineel schemerlampje.
Voor het schemerlampje dat we thans
gaan maken, hebben we niet veel mate
riaal nodig.
In de eerste plaats een gewone rode.
stenen bloempot, wat waterverf in ver
schillende kleuren groen, wat gelijnolied
papier, waar je lampekappen van maakt,
een hol pijpje, electrische draad.
Je begint met de bloempot goed schoon
te maken met water, zand en zeep. en
dan schilder je er met de verschillende
kleuren groen, een paar banden om.
Uit het geolied papier knip je dan een
halve cirkel met een middellijn van 30
centimeter. Daarop schilder je. van B uit
gaande de dennetakken in de 3 tinten
groen, die je hebt. Is dat alles goed droog,
dan plak je. om de lampekap in de goe
de puntige vorm te krijgen, de zijde AB
tegen BA In de bloempot heb je onder
tussen het holle staafje bevestigd daar
door haal je het electrische draad. Door
een vakman laat je bovenaan het staaf;e
de fitting e. d. bevestigen.
Nu heb ik nog vergeten jullie te zeg
gen dat de bloempot niet hoger mag zijn
dan 8 tot 10 cm.anders wordt de ver
houding tot het kapje lelijk.
Het staafje wordt bruin geschilderd,
zodat het op de stam van een den lijkt
Dit lampje is buitengewoon vlug te
makenmaar ook hier geldt het. netjes
te werken.
Het zal voor vele lezers misschien be
vreemdend klinken dat wij vandaag onze
stappen richten naar Wulvergem. waar
van enkelen de naam nog niet goed ken
nen. of misschien de weg er heen nog
nooit gedaan hebben. Inderdaad velen
verwarren soms deze gemeente met een
andere uit het noord-westen der provin
cie nl- Wulveringem. waar zich het scho
ne kasteel van Beauvoorde bevindt. Maar
wij hebben het wel over dat kleine dorp
van slechts 350 Ha. met een bevolking
van even 382 inwoners, dat zich in de
zuidelijke bergstreek bevindt, op zowat
14 km. van leper. Juister uitgedrukteen
dorpje half-weg tussen Nieuwkerke en
Meesen.
Het heeft als zuidelijke grens de Doeve.
een riviertje waarover wij reeds spraken
bij de behandeling van Meesen. en dat
een belangrijke grens schijnt geweest te
zijn en nog steeds is tussen heel wat ge
meenten. Als - oostelijke grens heeft het
de kleine Doeve of de Stuiverbeekals
noordelijke grens de weg van de Linden-
hoek bij Kemmel naar Wijtschateals
westelijke grens ongeveer de steenweg
Kemmel - Nieuwkerke. Het derp ligt
dus helemaal in het stroomgebied van de
Schelde 'en het waterscheidingsgebied tus
sen Schelde en Ijzer loopt ongeveer over
de hcgervermelde noordelijke grens.
In de Romeinse tijd liep er een heer-
baar. van Kassei naar Doornik, over Bel
le. de Ravelsberg. Nieuwkerke. Wulver
gem Meesen en zo verder over de Ga-
paard (Vier Koningen) naar Wervik. Het
dorpje Wulvergem. zo het reeds bestond,
moest toen een 250 m. van die baan af
gelegen zijn. Een zaak is echter zeker
dat de baan Nieuwkerke-Meesen. welke
nu door het dorp trekt en er een bijna
rechte hoek maakt, oorspronkelijk niet
bestond Binnen die hoek is thans het
oorspronkelijke tracé van de Romeinse weg
bijna totaal verdwenen Niet ver van deze
Romeinse weg. dichtbij het kerkhof, wer
den in de verleden eeuw in een antieke
vaas 270 medallies gevonden met de beel
denaars van Marcus-Aurelius. Antonijn
en Ccmmodius, die leefden tussen 138 en
180 na Christus, dus in de lie eeuw, wat
wel op het bestaan van huisvesting en be
woning schijnt te wijzen.
Het dorp ligt volledig aan de noordkant
van de Doeve Het moet zeer oud zijn,
want reeds in 703 wordt het vermeld on
der de naam Wulferisele in een acte
waarbij een zekere Vulfer zijn bezit (zijn
hoeve) schenkt aan de abdij van St Wi-
noksbergen. Ook in 1030 wordt hetzelfde
hof nog vermeld onder de naam van
Wulpheri Cortis. de hoeve van Vulfer. In
1142 eveneens zien we het vermeld onder
de naam Volaringehem. Het lag steeds
in het gebied van de heerlijkheid van
Waasten, die gewoonlijk, maar ten onrech
te de kasselrij van Waasten wordt geheten.
Eeuwen later, nl. in de 16e eeuw. vin
den wij nog een zekere Wallerand van
Hollebeke, die terzelfdertijd heer van
Wingene. Woumen en Wulvergem was.
Deze Wallerand werd in 1537 groot-bal
juw van leper.
Heeft Wulvergem ooit een kasteel ge
had Wij weten het niet. maar toch
schijnt het wel vreemd dat op 50 m. van
de grintweg naar Wijtschate, vlak voor
de Kleine Doeve, er zich nog een mote
bevindt, waar omheen omstreeks 1875 nog
steeds een wal zou gelegen hebben. Tij
dens de oorlog 14-18 heetten de Engel
sen deze mote Fort Pinkie
De kerk van Wulvergem werd begeven
(d i. de pastoor werd er benoemd) door
de abt van Waasten. Deze schenking (van
het recht) werd door Milon, bisschop van
Terwanen, in 1142 bevestigd.
De vooroorlogse kerk was een prachtig
stuk een driebeukige gotische hallekerk.
met zware toren en betrekkelijk scherpe
spits. Na de oorlog werd zij ongeveer in
dezelfde stijl heropgebouwd. Deze kerk is
toegewijd aan de H. Machutus, bij ons
beter bekend onder de Franse naam van
St Malo. Deze H. Machutus was geboren
in Engeland en werd bisschop van Aleth
in Bretagne. Hij overleed in 565 of 570.
In de muur van de kerktoren van Wul
vergem staat nog een bisschopsstaf in
gemetseld, wat herinnert aan de bisschop
pelijke waardigheid van haar patroon
De echte bisschopsstaf trouwens, uit stuk
ken ivoor samengesteld, vroeger in -St Do-
r.aaskerk te Brugge, wordt nu bewaard in
het Museum van St Salvatorskerk aldaar.
In verband met St Machutus willen wij
nog even aanhalen wat G. Gezelle over
hem vertelt in zijn Uitstap in de Wa
randa St Machut en nog andere hei
ligen worden met eenen walvisch ver
beeld, omdat de legende zegt dat zij, op
schip zijnde, een eiland vonden, en aan
wal gingen om messe te doen, en dat zij
maar geware en wierden na de gedane
messe. dat zij op eenen walvisch zijnen
breeden rugge gecelebreerd hadden die
stille was blijven liggen onder de mys
teriën van zijnen Schepper.
Zo luidt in korte woorden de geschie
denis van dat stille dorpje, dat nochtans
in een schone streek ligt, op de zuide
lijke hellingen van onze bergstreek, waar
langs een van uw tochten u misschien
deze zomer eens zal voeren.
VIATOR.
1944Overlijden van de grote Vlaamse
moralist E. P Salsmans
20 Januari
1654 Geboorte van de Duinkerkse dich
ter Michiel de Swaen, schrijver van
de bekende klucht De Gecroonde
Leersse
1850Overlijden van de Deense dichter
Adam Gottlob Oehlenschlager grond
legger van de Deense romantiek.
1874 Overlijden van de Duitse schrijver
Hoffmann von Fallersleben, grond
legger van de Vlaamse volkslied
kunde en schrijver van de befaam
de Horae Belgica
21 Januari
1661Molière neemt te Parijs bezit van
het Theater Palais-Royal.
1793Lodewijk XVI wordt onthoofd Ge
boren in 1754 Koning sedert 1774.
Laatste koning van Frankrijk
1924 Dood van Lenin.
1937 Parijs krijgt zijn Place de la Rei
ne Astrid
22 Januari
1729Geboorte van Lessing te Camenz
Overleden in 1781. Hervormer van
de Duitse letterkunde.
1788 Byron geboren.
1869 Dood van zijne K H. Prins Leopold-
Ferdinand - Elias - Victor - Albrecht
- Maria hertog van Brabant en
Gr^a." van H-^ejouaea, Werd te
Laken op 12 Juni 1859 geboren, leef
de dus slechts tien jaar.
1905Russische Revolutie.
(O - P.)
PROFIJTELIJK
Jacob en Sarah denken er al dagen over
na wat ze hun spruit voor zijn verjaar
dag zullen geven.
Opeens krijgt Jacob een idee
Nou Sarah, zegt hij, ik heb het ge
vonden. Nou moet jij even de ruiten was
sen. dan kan ie de tram zien voorbijrijden.
ONDER KUNSTENAARS
Jan. Frans en Karei waren goede vrien
den. Jan was beeldhouwer. Frans en Ka-
rel kunstschilders- Zekere dag zaten de
drie vrienden in een klein restaurant.
Zo. begon Jan. ik heb verleden week
een vrouw gebeeldhouwd, men zou haar
gekust hebben, zo werkelijk was het beeld
Is dat alles pochte Frans. Ik heb
pas een winterlandschap geschilderd, en
toen ik er de thermometer voor hield,
daalde hij tot 20 graden onder nul.
Dat is alles maar een kleinigheid,
blufte Karei, ik maakte een zelfportret
en het is zodanig natuurlijk dat ik het
om de twee dagen moet scheren.
Verduiveld kerel, je trapt me
Neem me niet kwalijk ik dacht dat
je de scheidsrechter was.
VOORZICHTIGHEID
Van wie houdt ge het meest, zeg
Mietje? Van tan(e Anna. onkel René. of
van papa vraagt mama aan haar doch
tertje om haar te plagen, daar ze wel
weet dat Mietje zich niet graag over haar
voorkeur uitspreekt.
Maar ditmaal heeft de sluwe snaak een
antwoord gevonden
Dat zal ik nog zien. zegt ze. na mijn
verjaardag
HET NIEUWJAARSKARWEITJE
Een dame, die haar Nieuwjaarsbezoe
ken wou afleggen, gelastte haar nieuwe
knecht. Baptist, .een stel van haar kaart
jes te nemen.
Aan elke deur. waar we in 't voor
bijrijden halte maken, geeft ge een kaart
af. zei ze.
Goed. mevrouw, welke kaarten zal
ik nemen
Welke kaarten Dat is gelijk
Ze vertrekken. De knecht stijgt af.
vraagt naar de naam van de bezochte,
gaat bij de portiers binnen en geeft over
al een kaart af De uitdeling duurde al
langer dan twee uur toen de dame aan
Baptist vroeg
Zijn er nog veel kaarten over
Nee. Madam zegt Baptist alleen
schoppen aas...
HET GESCHENK
Dame Ik had gaarne een kistje si
garen voor mijn man
Handelaar Mag het een fijn sigaar
tje zijn. Mevrouw
Dame Niet nodighij mag thuis
toch niet roken.
Hoe kom je erbij ezel, mijn kamer
met zo'n kakelbont behang te verprutsen
Opdracht van Mevrouw.
Zo en moet jij dan al net zo idioot
zijn. als die dame waar je 't daar over
hebt
TE WARM
Twee fuifnummers kwamen van een
zwelgpartij. Het was twee uur 's morgens
en 't vroor fel. Het maantje scheen in
VOlle glfln*;
De eerste liep midden op de weg, de
andere waggelde voort langs de gevels
7»lots vroeg de eerste
zeg eens Frans, nis, waarom loopt
gij... hik... langs die gevels?
Ja... hik... ziet ge... het is frisser
in de schaduw...
En zijn makker vervoegde hem...
Ik ben tegenwoordig zó verschrik
kelijk nerveus, mannie. Zou dat komen
omdat ik eindelijk toegegeven heb en de
nieuwe modekleren draag
