HET MARSHALL-PLAN
WERELDGEBEUREN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER
Ie JAARGANG Nr 7
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAG 22 JANUARI 1949
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
Vrijmaking van de 40 t. h.
YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE: 34, BOTERSTRAAT, YPER"
ïeL 5M Postcheckrek.461.73 (L. DUMORTIER)
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR 100 FR.
Wie regelmatig naar de gesproken
nieuwsberichten in de radio luistert
of dagelijks door zijn krant op de
hoogte van de toestand wil blijven,
zal het opgevallen zijn dat naast de
woorden communisme en com
munisten nog een derde woord om
zeggens evenveel gezegd en geschre
ven wordt, namelijk Marshall
plan
De laatste maanden zelfs is het als
een magisch gezegde geworden, bijna
als een Sesam, open U of Tafel
tje, dek U waardoor plots uit het
niet-zijn, ongekende mogelijkheden
worden opgetoverd. Spreekt men
van hoop in de toekomst, dan ver
noemt men het Marshall - plan
spreekt men van economische herop
leving, nogmaals Marshall-plan, en zo
wordt het dagelijks, honderden, dui
zenden malen te pas en te onpas ge
bruikt, worden ons langs alle zijden
de oren volgestopt met al het moge
lijke vóór en tegen.
In die zin is het dan wel even in
teressant na te gaan welke hoop en
verwachting, doch ook welke vrees
het opwekt bij de man van de straat.
Doch dan past het, eerst nog een
woordje méér te zeggen over de be
tekenis van dit toverwoord Mar
shall-plan
Toen na de laatste wereldoorlog
ons goede oude Europa helemaal ver
armd uit de strijd kwam, begreep
men al spoedig in Amerika, het land
van de businessbij uitstek, dat
er met ons werelddeel verder niet
veel zou uit te richten zijn, daar het
al te zeer in een slop zonder uitweg
was geraakt. Dit betekende voor de
Verenigde Staten het verlies van een
enorm afzetgebied, wat zekerlijk een
grote weerslag op de eigen economie
zou hebben.
Daarom moesten al deze geteister
de landen kost wat kost uit de groot
ste nood gered worden, opdat de han
delsmogelijkheden zouden blijven be
staan.
Zo kwam in 1947 de gedachte tot
stand om de economische herople
ving van Europa financieel en mate
rieel te steunen, en dit plan werd
tot in de puntjes uitgewerkt door de
zo pas afgetreden minister van Bui
tenlandse Zaken, Generaal Marshall.
Voor de Verenigde Staten zou dit een
grote opoffering betekenen, en daar
om was het dan ook niet zonder slag
of stoot, dat dit befaamde plan in
Maart 1948 door het Congres aan
vaard werd. Nu kon aan de verwe-
j zenlijking ervan begonnen worden.
In een periode gaande tot 1952 zal
aan de landen, die hun deelneming
toegezegd hebben, hulp verleend wor
den in het kader van het Marshall
plan, t. t. z. ze zullen een gedeelte
ontvangen als gift, terwijl het overi
ge gedeelte door een lening op lange
termijn zal moeten terugbetaald wor
den, waarvan de betalingen in 1952
I zullen aanvangen.
Op zichzelf is dat een mooi gebaar
van een land waar men het business
is business of zaken zijn zaken, zo
erg in ere houdt. En aangezien men
op de handelsmarkt sinds lang geen
rekening meer houdt met de naasten
liefde. laat staan de belangloze vrij
gevigheid. waren er velen die dade-
Fhjk naar een diepere ondergrond
zochten. Het kwam hen inderdaad zo
bevreemdend voor dat dit machtige
Amerika zich zo 'n zware aderlating
zou getroosten uit menslievendheid.
Allemaal goed en wel van je gebuur
u.t zijn moeilijkheden te helpen en
hem te laten geld verdienen, om bij
je zelf terug naar de winkel te kun
nen komen, maar alles wel beschouwd
bleef je nog altijd de dupe van deze
vrijgevigheid en dat kon men nu niet
van dit machtige land aanvaarden.
En zo kreeg bij velen de gedachte
vaste vorm. dat Amerika langs het
Marshall-plan om, er dankbaar zou
van gebruik maken om onze markt
hier met talloze onnuttige voorwer
pen te overladen, waarvan er ginder
een enorm teveel was en die we hier
ook best konden missen
Dan was er ook de vrees dat door
de geweldige toevoer van allerhande
producten, onze markt hier spoedig
verzadigd zou zijn, zodat het aanbod
vlug de vraag zou overtreffen, met
het onvermijdelijke gevolgwerk
loosheid, ellende voor honderden en
duizenden arbeidersgezinnen. La
rie zegden de enen, afwachten
meenden de anderen.
We zijn nu het tweede jaar van
de Marshall-hulp ingetreden en daar
1952 ons niet meer zo heel ver lijkt,
moet het o. i. reeds mogelijk zijn
enkele tastbare gevolgen waar te ne
men. Want dagelijks horen we woor
den en nogmaals woorden en dit wekt
zo bij de eenvoudige mens de in
druk op dat men er veel wil over
praten, om des te minder te moeten
doen. Want wanneer we naar de ra
dio luisteren, dan gaan er bijna geen
dagen voorbij, of iemand komt ons
in de mooiste termen de lof van het
Marshall-plan zingen, met zoveel
aandrang en ijver, dat men erdoor
de indruk krijgt, dat het toch niet
zó goed botert, als men het zou wil
len doen voorkomen. Woorden, woor
den en nog eens woorden. Doch de
nuchtere mens, de man van de straat
denktGenoeg woorden, laat het
nu eens tot daden komen
Men had eveneens gevreesd, dat de
werkloosheid een nooit gezierie uit
breiding zou nemen en men had er
mee gelachen. Doch nogmaals stelt
de man van de straat heel nuchter
vast dat het aantal gecontroleerde
werklozen met de dag groter wordt
en dit spijt het Marshall-plan. Niet
dat hij die stijgende werkloosheid
dadelijk daarmede in verband wil
brengen, maar wanneer de nood
nijpt, wordt men zo licht geneigd
allerlei zaken voor geloofwaardig te
aanvaarden, die anders vals en ab
surd zouden lijken.
De handelaar, de nijveraar, de mid
denstand klaagt. Belastingen Mis
schien Marshall-plan Wie zal het
zeggen Doch niemand schijnt te
vreden.
De werkman, de bediende, die met
zijn loon naar huis trekt, ziet met
lede ogen dat hij er iedere week, min
der en minder voor kan kopen en
ook hij is niet tevreden.
Daarom ware het wellicht nog zo
slecht niet, te veel van het Marshall
plan te verwachten, zich te bespie
gelen dat de gebraden kippen in de
mond zullen vliegen of dat de hen
nen gouden eieren zullen leggen. Dat
zal het Marshall-plan nu wel niet
bedoeld hebben en de geweldige bar-
num-rek lame die er soms voor ge
voerd wordt, zal alleen de doelma
tigheid ervan in een schril licht we
ten te stellen.
Want achteraf beschouwd, het bi-
lan van een eerste jaar is tamelijk
mager en daarom mogen wij er ons
niet te veel valse begoochelingen over
maken. Onthouden wij nog altijd
goed dat de beste hulp die we ons
kunnen verschaffen, deze is die we
met onze eigen knuisten veroveren
en als we dit als hoofdgedachte stel
len. zal de hulp die we in het kader
v an het Marshall-plan ontvangen,
ons veel doelmatiger voorkomen, dan
dit wellicht nu het geval :s. Door
eigen arbeid en werklust moeten wij
zien vooruitgang te maken en dan
zal de minste hulp die we ontvan
gen. ons grote diensten bewijzen en
de achting verdienen die haar toe-
iicmt.
rrrjn.pjj^
Ons nieuw Feuilleton
WERELD ZONDER HONGER
Dit is de titel van ons nieuw feuil
leton. waarmede we deze week aan
vangen. Zeggen we maar dadelijk dat
aan de fantasie rijke teugel werd
gelaten, zodat dit feuilleton hele
maal van het doorsnee-genre ver
schilt.
We twijfelen er niet aan of onze
lezers zullen met spanning de dave
rende gebeurtenissen volgen, veroor
zaakt door de zwarte kogels, die de
mensheid synthetisch zullen voeden.
Het is nochtans de uitvinding van
een krankzinnige, die samen met Dr
Yoshi, een geheimzinnige Japanner,
de wereldorde wil vernietigen.
Zij vinden echter Weldon, de sym
pathieke attaché, op hun weg, die
zich beurtelings ontpopt als gerouti
neerde inbreker, landloper, kundig
diplomaat, en wiens avonturen U van
het begin tot het einde zullen boeien.
Wordt de «Wereld zonder Hon
ger het ideaal op aarde Dat zal
U het verloop der gebeurtenissen,
beschreven in ons nieuw feuilleton,
doen kennen.
DE MINISTER VREEST HET BANKJE NIET.
Het is met montere stap, dat de heer Bevin, Engels minister van Buitenlandse
Zaken, het Foreign Office verlaat om zich naar de Kamer te begeven waar hem
een kruisverhoor wacht, voornamelijk over de gebeurtenissen in Palestina.
geblokkeerde tegoeden
VAN 24 JANUARI AF
In het Staatsblad is een besluit
van de Regent verschenen waarbij,
met ingang van 24 Januari 1949
het saldo van het tijdelijk onbe
schikbaar gedeelte (40 t. h. van de
geblokkeerde rekeningen) volledig
wordt vrijgemaakt.
NOG STEEDS ZWAKKE PLEKKEN IN DE OPLOSSING VAN
HET INDONESISCH GESCHIL EN HET PALESTIJNS VRAAG-
- i I K ER BESTAAN NOG STEEDS KANSEN OP EEN BE
STENDIGE WERELDVREDE OORDEEL VAN DESKUNDIGEN
OVER DE GEWAPENDE WERELDMACHTEN HET AZIATISCH
GEVAAR BLIJFT EEN WERKELIJKHEID!
Steeds opnieuw, week na week. kan her
haald worden, dat het nog niet in orde
is met het Indonesisch geschil en het Pa
lestijns vraagstuk. Thans zouden de Ver
enigde Staten aan enige leden van de
Veiligheidsraad een plan hebben overge
maakt. dat een regeling in het conflict
van Indonesië kan bespoedigen- In het
plan wordt bepaald: 1) dat de Nederland
se strijdkrachten onmiddellijk alle krijgs
operaties moeten stopzetten, hierin nage
volgd door de Indonesiërs2) dat de In
donesische republikeinse leiders onmiddel
lijk op vrije voeten moeten gesteld wor
den 3) dat een overeenkomst moet be
reikt worden, om voor 1 Maart 1949 tot
de oprichting van de Verenigde Staten
van Indonesië te komen, en voor 1 Okto
ber 1949 vrije verkiezingen te houden
voor een constituerende vergadering4)
dat de bewindsoverdracht ten laatste op
1 April 1950 een voldongen feit moet zijn.
Maar Nederland is niet van plan zich
terug te trekken uit de pas bezette ge
bieden in Indonesië, zelfs niet indien de
Veiligheidsraad hiertoe opdracht zou ge
ven Daarenboven beklemtoont Neder
land. dat vrijlating van de politieke ge
ïnterneerden op een ogenblik dat Neder
land ongeschikt acht. niet kan worden
overwogen. Aldus blijft het Indonesisch
geschil nog steeds hangend en blijkt het
niet dat daar de eerste tijd een definitieve
oplossing komt-
En Palestina Nu wordt andermaal be
weerd. dat men zich te Rhodos verheugd
toont over de resultaten ,van het eerste
contact tijdens de conferentie der Joodse
en Egyptische afgevaardigden. Van weers
zijden wordt getracht, zo zegt men en
dat is werkelijk niet de eerste maal dat
zulks gezegd werd een einde aan de
oorlog te maken, en schijnt men bereid
de nodige toegevingen te doen. Doch een
Viaams spreekwoord zegt: «Eerst zien.
zei de blinde
Het grootste wereldprobleem blijft ech
ter nog steedsde verhouding tussen
Oost en WestDe heer senator en oud-
minister Vos. zei deze week. te Gent. in
verband met dit probleem Wat de kan
sen op een bestendige vrede betreft, is
de toestand niet zo hopeloos als hij
schijnt. Rusland verzet zich tegen het
Marshallplan, uit ideologische overwegin
gen en om politieke redenen, daar de
landen die van het Marshallplan willen
genieten verplicht zijn een ekonomische
coöperatie te voeren en indien deze slaagt,
dan is een ommekeer in de politiek van
Rusland nodig. Verder hebben de Ameri
kaanse militaire deskundigen uitgemaakt,
dat alle kwetsbare punten van de indus
triecentra van de Sovjet-Unie binnen een
straal liggen van 3.000 tot 4.000 mijl van
de Amerikaanse steunpunten, terwijl de
Amerikaanse centra liggen op een afstand
van 7.000 tot 8 000 mijl van de Russische
steunpunten.» Wat met andere woorden
betekentRusland staat zwakker dan
Amerika om oorlog te voeren en zal dus
niet beginnenIn aansluiting daarmede
kunnen we hier de vraag van een hoge
Amerikaanse generaal publicerenWaar
om zouden 400 millioen mensen (Noord- en
Zuid-Amerika en West-Europa) met drie
kwart van de productie mogelijkheid der
wereld. 180 millioen primitieve mensen
vrezen De berichtgever Wes Gallagher
noemt dit echter een al te eenvoudige
voorstelling van de betrekkelijke kracht
van Rusland en zijn vazalstaten. Rusland
is inderdaad zwakker dan het Verenigde
Westen, maar dit Westen is nog niet mi
litair verenigd Rusland heeft een grote
gewapende macht in Europa met diep
in Duitsland doorgedrongen voorposten.
Naarmate Europa ekonomisch en militair
sterker wordt door de vorming van een
alles omvattend bondgenootschap, vermin
dert deze dreiging. En dit gebeurt thans.
Er is echter nog iets anders dat de
aandacht van de beschaafde wereld op
nieuw gaande maakt. En wel namelijk het
steeds dreigend gele gevaarDe broeder
moord van het blanke ras in de Eerste
Wereldoorlog betekende een geweldig
prestigeverlies voor de koloniale mogend
heden. En toen de Russische revolution-
nairen in 1917 het anti-kolonialisme in hun
programma schreven, gaven zij nieuw en
ongemeen rijk voedsel aan het Aziatisch
nationalisme. Nergens ter wereld waren
er meer verdrukten. De tweede wereld
oorlog heeft dit proces enorm verhaast.
In alle bezette gebieden hebben de Ja
panners het nationalisme aangewakkerd
en wei zo geweldig, dat Washington thans
beseft dat de gele vloed eigenlijk niet
meer tegen te houden is. En toch. morgen
kan Azië een derde wereldmacht worden
waar wei rekening zal dienen mee ge
houden te worden.
SPECTATOR.
KREDIETEN OM DE WERKLOOSHEID TE BESTRIJDEN ZULLEN
UIT BESNOEIINGEN GEHAALD WORDEN WONINGBOUW EN
WEGENMODERNISERING WORDEN AANGEMOEDIGD DE
KWESTIE DER GRENSARBEIDERS BEËINDIGD MAAR IN
HET GAS- EN ELECTRICITEITSBEDRIJF WORDT MET STA
KING GEDREIGD ENKELE GEGEVENS OVER ONZE BUI
TENLANDSE POLITIEK EN EEN KIJKJE ACHTER HET REGE
RINGSGORDIJN.
namelijk dat er dan een te grote socia
listische aktie zou gevoerd worden, en
wenste daarom dat ook de Katholieken
medezeggingschap in de bestrijding der
werkloosheid zouden hebben.
Intussentijd deden allerlei zonderlinge
geruchten de ronde, er werden enkele val
se beschuldigingen geuit, verdachtmakin
gen verschenen in de pers. en het geheel
kreeg weldra het uitzicht van werkelijke
regeringsmoeilijkheden. Dan is de minis
ter van Financien er even tussen geko-
We hadden reeds vroeger de gelegen
heid er op te wijzen, dat de politieke
moeilijkheden, onlangs tussen de heren
ministers P. De Groote (Soc.) en J- Du-
vieusart (Kath.) ontstaan, eigenlijk een
geschil was over de bevoegdheden van de
twee ministers in zake bestrijding van dë
werkloosheid. De heer De Groote wilde
het monopolium voor de bestrijding van
de werkloosheid voor zijn departement van
Ekonomische Coördinatie De heer Duvieu-
sart meende daarin een gevaar te zien-
men en vestigde er de aandacht van de
eerste minister op, dat in elk geval het
financieel evenwicht moest in acht geno
men worden. Want een verhoging van uit
gaven zonder een compensatie zou het be
grotingsevenwicht in gevaar brengen. En
dat mocht in geen geval. De socialistische
ministers wensten een compensatie te vin
den in verhoogde belastingen, kredieten
aan het buitenland en toelagen. Maar de
C. V. P. verzette zich tegen verhoogde
belastingen en stelde als compensatie
besparingen voor op de toelagen, die
thans verleend worden aan de spoor
wegen. koolmijnen en compensatievergoe
dingen. De heer Spaak zou beide stellin
gen ernstig overwogen hebben en ten dele
zijn steun aan het standpunt der C. V. P.
gegeven hebben, zodat nu verzekerd
wordt, dat we er ons mogen aan verwach
ten, dat de nodige kredieten om de werk
loosheid te bestrijden uit besnoeiingen
zullen gehaald worden.
Men is het er zowat algemeen over eens,
dat de werkloosheid moet bestreden wor
den door meer werk te verzekeren. Prak
tisch zou thans zeer spoedig en in hoge
1 mate overgegaan worden tot woningbouw
en het vermoderniseren van onze wegen.
Inderdaad, het gebrek aan woongelegen-
heden wordt door eenieder betreurd. Thans
werden er echter reeds twee parlemen
taire initiatieven genomen om de woning
bouw aan te moefligen. De wet De Taeye
werd goedgekeurd en wordt reeds met
grote omzichtigheid toegepast Het Fonds
Brunfaut laat anderzijds toe. dat de re
gering in het raam van de strijd tegen
de werkloosheid de aanbouw van grote
huizencomplexen financieert.
Anderzijds werden de werken, welke
van die aard zijn dat ze 's lands ekono
mische uitrusting zullen ten goede komen,
en die dus voor de kredieten van de
Marshall-hulp in aanmerking komen, ge
classificeerd al naargelang er een defini
tief ontwerp dan wel een voorontwerp of
slechts een lastenkohier van bestaat. De
werken, waarvoor reeds tot de onteigening
werd overgegaan, werden nu apart ge
rangschikt en zij krijgen thans de voor
keur bij de uitvoering van het eerste pro
gramma ter bestrijding van de werkloos
heid
Aan de heer Behogne. minister van
Openbare Werken wordt dan nog de be
doeling toegeschreven onze grote wegen
te moderniseren. Eerst zou de autosnel
weg. die Gent met de kust moet verbin
den. worden voltooid. Vervolgens zou. van
Brussel en van Gent uit. een aanvang
worden gemaakt met werken aan een
dito verbinding tussen beide steden Ook
de route de Wallonië heeft de aandacht
van de minister van Openbare Werken,
alsmede de omleiding van Luik en de
Borinage via Dour.
Om de werkloosheid verder de kop in
te drukken is er met spoed een einde ge
steld aan de kwestie der grensarbeiders.
In feite werd wel geen volledige voldoe
ning geschonken, zodat de aktie der vak
verenigingen verder zal doorgezet worden,
maar het werk moest algemeen hervat
w-orden. Inderdaad, de grensarbeiders, die
op 19 Januari het werk niet hervat heb
ben. zullen krachtens een beslissing van
de Franse regering, geen recht meer heb
ben op de vergoeding van 20 of op, de
'.oonsoverdracht Anderzijds besloot ook
de Belgische regering alle werklozensteun
ie weigeren aan de grensarbeiders, die
dan hun werk niet zouden hervat hebben.
En wel om volgende reden het wordt ge-
ordeeld. dat deze die hun werk niet heb
ben hervat, besloten hebben, hun brood
in België te verdienen omdat zi behoren
tot een kategorie. die uitgesloten is van
de voordelen van het Parijse protocol of
(Vervolg op blz 2)
