DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
2e JAARGANG Nr 11
PRIJS 2 F.
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
15 jaar geleden ging
een groot koning heen
de koning-soldaat.
HANDELSFOOR
WERELDGEBEUREN
STORT 84 Fr.
>i t *t atr
Verstandhoudingskomiteit
der Oudstrijders
en Gelijkgestelden
lós "lastivoe? SSS'Ï SPOOK
BfcsTUl K EN KLDACT1E: 34, BOTERSTRAAT, YPER
TrL 500 Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORTIER)
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR 190 FR.
Reeds 15 jaar en nog scheen het
gisteren toen de droeve mare de ron
de deed Koning Albert is niet meer.
Het klonk zo onwezenlijk, zo totaal
onmogelijk dat de bevolking er eerst
versuft van stond, niet begrijpend...
Doch toen t' allenkante het droeve
en pijnlijke nieuws door de aether
klonk, was geen twijfel meer moge
lijk België had een groot koning
verloren. Een koning die overal ge
liefd werd, die door zijn onversaag
de en koene houding tegenover de
Duitse indringer een toonbeeld ge
worden was van verzet tegen een
machtige overweldiger.
In alle landen van de wereld
heerste verslagenheid, want de dap
pere vorst werd overal naar waarde
geschat Hij had in de annalen van
de strijd voor de vrijheid een der
mooiste bladzijden geschreven en dit
kan zo vlug niet vergeten worden.
België treurde en rouwde, want het
onherstelbaar verlies had in aller
harten diepe groeven geslagende
Koning-soldaathad gedurende een
vier jaar lange strijd een innige ge
negenheid verworven, én door zijn
karaktervastheid, én door zijn grote
ernst en bescheidenheid, die zelfs in
de overwinningsroes nog de boven
hand hield. Met zijn mannen aan het
front was hij soldaat geweest en toen
het om hun rechten ging, was hij
hun eerste voorvechter.
HET TRAGISCH ONGEVAL.
"Wanneer zijn drukke bezigheden
hem enigszins de tijd lieten, gaf hij
zich over aan zijn geliefde sport
het Alpinisme. HelaasDeze sport
beoefening werd hem noodlottig en
Zijne Majesteit vond er jammerlijk
de dood in.
De Zaterdag 17 Februari was hij
rond de middag met zijn kamer
knecht, per auto naar Mardhe-les-
Dames gereden, waar de grillige rot
sen aan de rechteroever van de Maas
hem bijzonder aantrokken.
Na een gezamenlijke klauterpartij,
zei de koning aan zijn kamerknecht
naar de auto terug te keren en hem
daar op te wachten. Hij zelf zou eerst
nog de beklimming beproeven van
de rocher de la Corneilleeen
steile rotsnaald van een 30-tal meter
hoogte.
Doch toen de koning op het gestel
de uur niet opdaagde, maakte
de kamerknecht zich ongerustim
mers de vorst werd 's avonds op een
feest in het Sportpaleis verwacht. Na
zelf enige tijd vruchteloos naar de
koning uitgezien te hebben, verwit
tigde hij telefonisch het paleis te
Brussel. Baron Jacques de Dixmude,
stafofficier, Dr Nolf en Graaf Xavier
de Grunne, kwamen dadelijk per
auto toegesneld en toen begon met
gendarmen en boswachters het on
rustwekkende en zenuwslopende zoe
ken.
Het was slechts te twee uur in de
morgen dat men de vorst aantrof,
met een gapende hoofdwonde. Het
onderzoek wees later uit, dat een
rots, waarop de koning had plaats
genomen na de top bereikt te heb
ben, onder zijn voeten weggescho
ven was, zodat hij in de diepte was
gestort. De dood moest onmiddellijk
ingetreden zijn.
ZUN LEVENSSCHETS.
Albert I werd geboren op 8 April
1875. als tweede zoon van prins Phi-
lipe, graaf van Vlaanderen. Toen
echter in 1891 zijn oudste broeder
Boudewijn overleed, nadat ook reeds
de zoon van Koning Leopold H ge
storven was, werd prins Albert de
vermoedelijke troonopvolger.
Op 15-jarige leeftijd, de 15 Decem
ber 1890. trad hij in de Krijgsschool,
waar de prins als een doodgewone
leerling behandeld werd. Op 17 De
cember 1892 werd hij tot onderluite
nant bevorderd en bij het regiment
der grenadiers gevoegd.
Op 2 Oktober 1900 trad hij te Mun-
chen in het huwelijk met de herto
gin Elisabeth van Beieren.
Hij besteeg de troon, als opvolger
van Leopold II, op 17 DecembeP 1909
en was de eerste Belgische vorst, die
de grondwettelijke eed in beide
landstalen aflegde.
ALBERT I EN ONZE STAD.
Onze stad, zoals gans de verwoeste
streek ten andere, heeft steeds de
grote bezorgdheid van Koning Albert
uitgemaakt. Dikwijls kwam hij zelf
naar het geteisterde gebied, om zich
van de vooruitgang der herstellings
werken te vergewissen.
Onze stad is evenwel aan de vorst
grote dankbaarheid verschuldigd. Het
was in 1920. Na 5 jaar ballingschap
waren de mensen van de streek, aan
gemoedigd door de beloften van spoe
dig herstel terug gekomen en stil
aan begonnen de landerijen een
normaal uitzicht te krijgen. Doch van
het bouwen van huizen was er maar
geen spraak. Men dreef het zelfs zo
ver een drietal vooruitstrevende per
sonen, die toch maar beginnen bou
wen waren, met de afbraak van hun
huis te bedreigen, omdat ze begon
nen waren vooraleer het nieuwe plan
van leper was goedgekeurd.
En op dat plan wachtte men nu
al meer dan een jaar. Allerhande
gekke geruchten deden zelfs de ron
de. Te Brussel wilde men de stad
j niet meer op dezelfde plaats herbou
wen, om de puintjp als een aanden
ken te kunnen bewaren ofwel voor
zag men, de Grote Markt wat te ver
schuiven om rond de puin en van de
Halle en de St Maartenskathedraal
een soort zóne du silencete ma
ken.
Toen is het vooral aan de tussen
komst van de grote koning te dan
ken. dat aan een afvaardiging van de
Federatie der geteisterden, die naar
Brussel gegaan was, voldoening werd
geschonken. Onze stad kreeg de goed
keuring van het plan dat door het
stadsbestuur voorgesteld was, en het
bouwen kon beginnen.
Bij tal van gelegenheden was Al-
bert I, later nog te gast in onze stad.
Het was dan ook in dankbare her
innering aan onze grote vorst, dat op
Zondag 16 Februari 1936 te leper een
indrukwekkende plechtigheid plaats
greep, waarbij aan de Grote Markt,
de naam van Grote Markt Koning
Albert I, gegeven werd.
Onze stad vergat de grote diensten
niet van zijn beschermer.
Zondag toekomende, 20 Februari,
wordt door het Verstandhoudings-
comiteit der Oudstrijders, een dank
bare hulde gebracht aan de nagedach
tenis van onze grote vorst, Albert I.
We twijfelen er dan ook niet aan
dat onze stadsgenoten in groten ge-
talle aan deze plechtigheid zullen
deelnemen, hun erkentelijkheid be
tuigend aan een geliefde weldoener
STAD IEPEB
De 19e Ieperse Handelsfoor zal
dit jaar plaats hebben van 14 tot
20 April a. s.
De Ieperse Handelsfoor. een der
oudste van het land, werd door
enkele vooruitstrevende handelaars,
voor het eerst opgericht in 1924.
en had sindsdien telken jare plaats,
de oorlogsjaren uitgezonderd.
Van jaar tot jaar steeg de be
langstelling en mocht de Ieperse
Hande.sfoor bezoekers ontvangen
uit alle hoeken van het land. Ge
zien de belangrijkheid, zowel wat
deelnemers als organisatie betreft,
mag er getuigd worden dat te mid
den van de talrijke jaarbeurzen
die ten allen kante uit de grond
rijzen, de Ieperse Handelsfoor een
eerste plaats inneemt
Het beschermings- of Erecomiteit
dat de namen van de hoogste
autoriteiten van het land. provin
cie en stad bevat, is een waarborg
voor de degelijkheid van de Ieper
se Handelsfoor
TE SHANGHAI.
Deze twee bedelaars, in lompen gehuld, maken helemaal geen indruk op
de kooplieden, vóór dewelke ze hebben plaats genomen. Immers, de nijpende
nood is een dagelijks schouwspel geworden in China.
EEN BEKNOPT OVERZICHT VAN DE POLITIEK IN DE BUUR
LANDEN NOORD-EUROPA MOET VAN ZIJN NEUTRALI
TEITSPOLITIEK AFZIEN SOVJETVERTEGENWOORDIGER
TOONT ZICH HARDNEKKIG INZAKE VREDESVERDRAG MET
OOSTENRIJK NIEUWE WENDING IN HET OFFENSIEF
TEGEN HET ATLANTISCH PACT DEAN ACHESON ZIET IN
OPRICHTING VAN EUROPESE RAAD EEN VOORUITZIENDE
MAATREGEL.
De Gaulle wil staatsbewind door wette
lijke middelen.
De ons omringende landen interesseren
ons deze week op bizondere wijze. Het
is steeds goed een klaar idee te hebben
wat om ons heen gebeurt, om des te ge
makkelijker te begrijpen wat over het
Europese plan en over het ganse wereld
plan zich thans afspeelt.
Generaal de Gaulle verklaarde verleden
Zondag te Rijsel op de bijeenkomst van
de R. P. F. (Volksverzameling), dat het
huidige regiem in Frankrijk overgeleverd
is aan de partijen en in het slcp der
machteloosheid en besluiteloosheid is te
rechtgekomen.
Deze machteloosheid komt. ndfer spre
ker. op een ogenblik waarop Sovjet-Rus
land en zijn satellietstaten een verplet
terende druk uitoefenen op het ontredder
de Europa en op Azië. Volgens de Gaulle,
zijn alleen de Verenigde Staten bij mach
te deze opmars te stuiten. Na verklaard
te hebben dat Europa en Frankrijk vrij
wensen te leven, zegde spreker dat Duits
land in de Europese gemeenschap zijn
plaats moet terugvinden, met dien ver
stande echter dat het een bondsstaat wor
de en niet een rijk. en dat het Ruhrge-
bied met een Europees statuut wordt be
giftigd
Generaal de Gaulle wees er vervolgens
op. dat het moreel en het materiaal op
nieuw zou moeten gezond worden, o. m.
waar het de landsverdediging betreft.
Daartoe oordeelt generaal de Gaulle het
nodig, dat hij het gewenste werktuig daar
toe in handen hebbe. namelijk de staat.
Indien het algemeen stemrecht van kracht
blijft, zullen wij langs demokratische weg
ons doel bereiken, vervolgde de Gaulle.
Mochten de huidige gezagvoerders mis
bruik maken van hun recht en de demo-
kratie de nek omdraaien door de volks
raadpleging op te heffen, dan zou voor
ons slechts één houding mogelijk zijnde
schuldigen verjagen.
Tegenstellingen in de schoot der Neder
landse regering.
In Nederland worden verschillende
standpunten inzake de Indonesische kwes
tie verdedigd. De tegenstelling tussen de
heer Stikker minister van Buitenlandse
Zaken en de heer Sassen, minister van
Overzeese gebieden, heeft thans tot het
ontslag van minister Sassen geleid. Minis
ter Stikker verdedigt het standpunt dat
de Nederlandse regering toenaderend tot
de Veiligheidsraad dient op te treden, en
aldus onmiddellijk de nodige vrijheidsbe
weging aan de republikeinse voormannen
moet verlenen, indien men opbouwend
werk wil verrichten. Minister Sassen was
daarentegen van oordeel, dat Nederland
ronduit moest te kennen geven, dat het
geenszins van plan was bepaalde punten
van het besluit van de Veiligheidsraad
uit te voeren Iedere bemoeiing van de
kommissie der Verenigde Naties diende
krachtdadig uitgesloten te worden, daar
het ganse Indonesische probleem een in
landse aangelegenheid is. Deze twee stand
punten stonden scherp tegenover elkaar
en de heer Sassen gaf thans zijn ontslag
Daaruit mag verwacht worden dat Neder
land eerstdaags toenaderend zal optre
den.
En Duitsland
Het grote internationale vraagstuk, dat
maar niet opgelost geraakt en daarenbo
ven een gevaar voor de ganse wereldvre
de blijft iswat gebeurt er met Duitsland.
Te Bonn wordt nu de stichting van West-
Duitsland voorbereid. Doch wat gebeurt
er dan met Berlijn en met Oost-Duitsland?
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, de heer Robert Schumann, heeft
thans te Parijs verklaard, dat de houding
van Frankrijk op dit punt blijft wat zij
tot dusver geweest is. De minister voegde
er aan toe dat deze houding ook die va»
Groot-Brittannië en van de Verenigde
Staten is. Wel is het opvallend, dat Enge
land thans een ophefmakende film t FRIE
DA op de wereldmarkt bracht, die thans
ook in ons land sukses kent en waarin
de thesis ontwikkeld en verdedigd wordt,
dat alle Duitsers niet verantwoordelijk
zijn voor de Duitse concentratiekampen
en het onheil dat het nazisme over de
wereld bracht dat het daarom hoog tijd
is dat de massa haar houding tegenover
de Duitsers herziet en inschikkelijker te
genover sommige Duitsers worde.
Noord-Europa moet van zijn neutrali
teitspolitiek afzien.
Voor het ogenblik beleven wij het einde
van het Scandinavisch isolationisme. In
derdaad de huidige "toestand is in zover
ontwikkelt, dat ook Noord-Europa niet
langer aan zijn historische neutraliteits
politiek kan vasthouden en van koers moet
veranderenhet moet kleur kiezen. Het
moge algeheel tegen eigen wil zijn dat
men zich nu moet neerleggen bij het feft,
dat de politieke wereld zich in twee kam
pen verscheurde. De besprekingen tussen
Noorwegen. Denemarken en Zweden, met
het doel een afzonderlijk en onafhankelijk
Scandinavisch Pact te sluiten, hebben toe
gelaten de houding van elk dezer drie
mogendheden in grote lijnen te bepalen.
Zweden sprak zich uit voor het handha
ven van een stricte Scandinavische neu
traliteit tussen Oost en West. Noorwegen
koos partij voor een aansluiting bij het
Atlantisch Pact en Denemarken nam stel
ling voor een compromisoplossing tussen
beide uitersten. Aldus hadden de drie
Scandinavische landen elk eigen betrach
ting en inzicht. Wel treffend was het, dat
bij het nemen van deze verschillende hou
dingen niet zozeer de ideologische poli
tiek dan wel de beschouwingen van on
middellijke strategische aard de doorslag
gaven.
Het vredesverdrag met Oostenrijk.
Oostenrijk blijft nog steeds op een vre
desverdrag wachten. Diplomatische woord
voerders melden thans, dat achter de
schermen pogingen worden gedaan om de
Oostenrijkse en Zuidslavische leiders in
rechtstreeks contact met elkaar te bren
gen over hun grensgeschillen. Westelijke
mogendheden zouden geen bezwaar ma
ken tussen een bizondere regeling zolang
de Oostenrijkse grenzen van voor 1938 hier
door niet geschonden worden. Maar de
Russische afgevaardigde eist de verplich
te terugkeer naar de Sovjet-Unie van al
le Russische vluchtelingen in Oostenrijk,
maar de westelijke afgevaardigden ver
wierpen dit verlangen. Aldus is men in de
bevoegde kringen het steeds niet eens
over het vredesverdrag dat Oostenrijk
moet geschonken worden.
Sovjets vragen vermindering van een der
de der bewapening.
Ja, dat is eens iets gans nieuwsDe
Russen verlangen, dat de Veiligheidsraad
aan de vijf grote mogendheden de ver
plichting zou opleggen tegen 31 Maart
1949 aan de Verenigde Naties een volledig
verslag voor te leggen over hun militaire
sterkte met inbegrip van atoomwapens, en
tegen 1 Maart 1950 zou die bewapening
met een derde moeten verminderd wor
den. Dit Russisch voorstel wordt echter
als een nieuwe wending in het Sovjet-of
fensief tegen het Atlantisch Pact be
schouwd.
Oprichting van Europese raad een voor
uitziende maatregel.
Hoogstwaarschijnlijk zullen de Wester
se mogendheden dan ook niet op dit Rus
sisch voorstel ingaan. Dit is reeds af te
leiden uit het feit, dat de Amerikaanse
staatssecretaris, Dean Acheson, nog voor
een paar dagen verklaarde, dat de op
richting van de Europese Raad een
nuttige en vooruitziende maatregelis.
SPECTATOR.
op postcheckrekenmg 461.73
(L. üumortier, leper) en U ont
vangt «Het Yperseh Nieuws»
elke Zaterdag morgen vanaf
a. s. week tot einde Dee. 1949.
O
Herdenking van de 15e Verjaring
van de Dood van Koning Albert
Ter gelegenheid van de 15e Verjaring
van het afsterven van Koning Albert,
richt het Verstandhoudingskomiteit der
Oudstrijders en Gelijkgestelden. Zondag
a. s- 20 Februari, een plechtigheid in. aan
dewelke al de leden, deel uitmakende van
de aangesloten verenigingen, vriendelijk
uitgenodigd zijn
Vergadering op de Kiekenmarkt om
11.45 u om vandaar stoetsgewijze te ver
trekken naar het Belfort alwaar een
bloementuil zal neergelegd worden on-
t der het beeld van Koning Albert.
HET BESTUUR
TER SPRAKE -
DOORGEVOERD WORDT VERDER
DAT ER VFFI rnn JEi DE STRAAT VERKLAART
PREMIER BFIirHTTO nr V Wj TE BOUWEN DE
LITIEK CAMILLE HUYSM4V«CvE BÜITENLAND^E PO-
REGERING EEN tv r VERKLAARDE DAT DE
ONDERWIJS MOET BET^CH^8^ OFFICIEEL Eï> VR»
De koningskwestie.
Hoe meer we de nieuwe verkiezingen
naderen hoe veelvuldiger de koningskwes
tie opnieuw zal opduiken en wellicht fel
ler zal omstreden worden. Want, hoewel
het er alle schijn naar heeft dat de twee
regeringspartijen thans een pact sloten
waarin overeengekomen was dit onpretti
ge vraagstuk voor ons land tijdelijk met
rust te laten, toch kan het niet totaal
worden uitgeschakeld. Immers om enkel
een treffend voorbeeld te geven: thans
heef. een Amerikaans hoger officier ver
klaard dat Koning Leopold III op lof
waardige wijze het Belgisch leger, gedu
rende de Meidagen 1940. geleid heeft en
dat hetgeen Churchill thans daarover in
ajn gedenkschriften publiceert de waar-
neid gewald aandoen is. Begrijpelijk heb-
oen de katholieken, die vooral konings
gezind zijn, deze uitspraak aan hun le
zers meegedeeld en een paar vooraan
staande bladen hebber, er zelf belangrijke
beschouw ingen aan gewijd- Dit was eeb
ter niet in de kaart van de Belg^e
lalisten, die deze week een tegenaanval
m regel publiceerden. De resultaten van
deze nieuwe openlijke strijd om de Ko
ningskwestie is momenteel nog niet te
voorzien.
De werkloosheid.
Aller aandacht blijft tevens gevestigd op
de strijd tegen de grote werkloosheid, die
nog steeds uitbreiding blijkt te nemen. De
eerste minister betoogde thans, dat er se
dert 1931 en met uitzondering van de ja
ren 1946 en 1947 gemiddeld 150.000 werk
lozen in ons land waren. Deze vaststelling
blijkt echter weinig indruk op de man van
de straat te maken, die gerechtigd ver-
Waart Er is echter werk in overvloed
te doen dat men ons woningen laat bou
wen. dat men meer vrijheid aan de han
del en de industrie geve. dat men de aan
handen gelegde ekonomie loslate, en niet
langer hoge belastingen inne voor onge
wettigde of thans alvast niet noodzake
lijke staatsuitgaven
De eerste minister beloofde verder op-
(zie vervolg blz. 2)