Woningnood en Bouwen i3E POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
JAARGANG Nr 22
PRIJS 2
ZATERDAG 7 MEI 1949
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
HET VOORBEREIDEND WERK
Na de overval
op de leperse taxivoerder
Tombola der Yperse jHandelsfoor
USTULB EN REDACTIE S4, BOTERSTBAAT, YPER
Postcheckxefe.461.73 (L ÜCMORTLER)
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR 190 FR.
In onze bijdrage van vorige week I
hebben we even oppervlakkig dit na
tionale probleem van de woningnood
aangevat, om het meteen te beschou
wen in het kader van eigen stad.
Dit probleem is evenwel zo vér
strekkend, dat we het onmogelijk bij
die eerste algemene opmerkingen
kunnen laten.
Over woningnood werd, ons inziens,
reeds genoeg gezegd en geschreven.
Wijden we daarom meer onze aan
dacht aan het bouwen, en dan wel
het bouwen in het algemeen.
Zoals we reeds verleden week zeg
den, is voor het ogenblik hoofdzaak
de bouwgrond. Want zonder geschik
te bouwgrond zullen de liefhebbers
van bouwen eerder dun gezaaid zijn
en blijven. De prijzen van het bou
wen zelf zijn reeds zo hoog dat men
zijn uitgaven nog niet meer wil zien
vergroten, door allerlei bijkomstig
heden, zoals het boren van water- en
sterfputten, het metselen van een
duiker over de gracht, enz... wat met
een weinig goede wil vanwege de
officiële instanties gemakkelijk zou
kunnen vermeden worden.
Onze stad beschikt voor het ogen
blik over een prachtig uitgewerkt
urbanisatieplan, dat aan onze stad
grootse vooruitzichten biedt. Het
hoeft echter gezegd dat dit plan er
een is van lange adem zodat het
ook wel eens het honderdjarig
plan» genoemd wordt. Persoonlijk
vinden we het mooi dat men nu reeds
er aan denkt het de nakomelingschap
in onze stad aangenaam en gezellig
te maken, maar tevens menen we te
moeten opmaken dat de huidige ge
r.eratie veel meer zou gediend wor
den, met aan huidig bestaande mis
toestanden te verhelpen.
En in die gedachtengang vernoe
men we eerst en vooral de riolering.
Op veel plaatsen, waar er nog vol
doende en welgelegen bouwgrond
voorhanden is, ontbreekt nog immer
de riolering. Tevens zou het systeem
wel aan de moderne vereisten mogen
aangepast worden. Immers, wie mo
dern wil bouwen, d. i. goed en goed
koop, tracht alles zo voordelig mo
gelijk te benutten. Daarom wordt
veelal de W. C. vooraan in het ge
bouw geplaatst, bijvoorbeeld naast
de ingangsdeur, om zo dicht moge
lijk bij de riolering te komen, wat
een besparing aan buizen toelaat.
Doch dan moet de mogelijkheid be
staan, bij de riolering aan te sluiten.
Welnu, in een tijd van waterschaar-
ste, zoals wij er nu één doormaken,
kan de afvoerbeek, de Yperlee,
niet voldoende door water gespijsd
worden, om een gezonde regeling toe
te laten. Het gevolg is, dat de meeste
drek .blijft steken, zodat deze beek
doorgaans een allesbehalve prettige
geur verspreidt, die oorzaak kan wor
den van veel besmettingshaarden.
Hier dient men zich aan de moder
ne omstandigheden aan te passen, om
niet op een zeker ogenblik voor een
te zware verantwoordelijkheid ge
plaatst te worden, waarvan niemand
de last zou durven dragen.
Wat de uitbreiding van het elec-
triciteitsnet aangaat, daar moeten we
vaststellen dat de laatste jaren een
grote vooruitgang verwezenlijkt
werd, een initiatief dat we alleen
sunnen toejuichen.
Doch nauw aansluitend met elec-
trieiteit. hebben we gas. En alhoe
wel het in de zomer een haast on
misbaar gebruiksartikel uitmaakt, is
de toestand op talrijke plaatsen nog
niet rooskleurig. Want veel huismoe
ders dienen zich nog af te beulen bij
een heet fornuis, zodat er van ge
zellige en aangename koelte tijdens
de warme zomerdagen, niets in huis
komt. Hier ook dient men de uit
breiding verder door te drijven.
En dan blijft er nog altijd het ter
beschikking stellen van de nodige
cuwgronden. In dat verband hadden
we verleden week de Esplanade ver
noemd, die weliswaar Staatsgrond is.
Het schijnt evenwel dat die grond
voor een paar jaar reeds kon in be
zit genomen worden. Waarom werd
daarvoor niets gedaan
Op sommige plaatsen in stad is het
de laatste tijd aan het gisten gegaan
nemen we bijvoorbeeld de «Weg
wijzer waar een flinke neiging be
staat om binnenkort voor een nieuw
en aangenaam stadsbeeld te zorgen.
Ere aan de durversMaar mogen
we vragen wat de vooruitzichten
zijn van de stad voor dit nieuwe
aangroeiende stadsgedeelte Zal dit
gebied ook ingeschakeld worden in
het stadsnet voor wat betreft riole
ring, water, gas en electriciteit
En hoelang meent men nog te
wachten met de uitbreiding van het
Hoornwerk
We willen hier geen afbrekers-
politiek huldigen, doch we menen dat
een jarenlange slaap nu wel een ein
de mag nemen, gezien de nijpende
werkloosheid en de immer meer drei
gende woningnood. In die zin ver
staan we het opbouwend werk, waar
door de eigenlijke taak, het bouwen
zeil, kinderspel moet worden.
Verleden week reeds hadden we,
voor wat betreft de Wet De Taeye
die we slechts kunnen toejuichen om
het mooie werk dat reeds verwezen
lijkt werd enkele tekortkomingen
laten uitschijnen, zoals het bezitten
van de bouwgrond en het laattijdig
uitbetalen van de premie. Daarbij
dienen we nog te voegen dat deze
wet niet vrij te pleiten is van een
zeker dirigisme, namelijk in de in
nerlijke verdeling van de huizen. We
zijn volledig akkoord met de opge
legde oppervlakte, en de verplichting
van uitbreiding naarmate het aantal
kinderen, maar o. i. zou er meer vrij
heid moeten gelaten worden voor de
innerlijke schikking. Het persoonlijk
initiatief wordt daardoor nog te veel
aan banden gelegd, en in den begin
ne toen de afhangen nog niet toe
gelaten waren was het een echte
heksentoer iets degelijks ineen te
steken, dat terzelfdertijd comfortabel
moest zijn. Er was op een zeker ogen
blik ook nog de verplichting van één
centrale schouw, waartegen de ver
trekken moesten aangebouwd wor
den. Gelukkig is men nog bijtijds
de dwaasheid daarvan gaan inzien
zodat men daar ook tot het besef ge
komen is, dat een overdreven diri
gisme alleen de goede gang van za
ken kan schaden.
Doch dat is niet alles in onze stad
dient er nog rekening gehouden te
worden met het stedelijk bouwregle
ment, dat in de meeste gevallen ver
ouderd mag lijken. Sommige opge
legde maten, vooral hoogten, vallen
voortaan werkelijk uit de toon. We
zijn er mee akkoord dat men in de
kom zelf van de stad een zekere
hoogte moet in acht nemen, om aan
het stadsbeeld niet te schaden, maar
wanneer men de onmiddellijke kom
van de stad verlaat, menen we dat
dezelfde eisen niet meer zouden mo
gen gesteld worden. Het is eveneens
een feit dat dit bouwreglement
meestal niet meer au sérieux
wordt genomen, doch niettemin
het nog altijd een reglement dat va-
kracht is en dat dus wel dringend
zou mogen herzien en aangepast
worden.
We geloven dat deze vasts'ellingen
voor wat betreft de bouwgrond zul
len volstaan, om duidelijk te maken
dat er nog veel werk voor de boeg
ligt om een degelijke en gezonde
bouwpolitiek mogelijk te maken.
We zullen het voor ditmaal daar
bij laten om in een volgende bijdrage
een woordje te zeggen over het bou
wen zelf, en dan voor wat betreft dt
vorm en de te gebruiken materialen.
NA BERN! BRIEF VAN DE KONING AAN DE PRINS
REGENT DE WET VAN 1945 DE OPVATTING VAN DE
HEER DUVIEUSART DE OPVATTING VAN DE HEER KLUYS-
KENS VREEMDE VERKIEZINGSTEMPERATUUR DE C. V.
P. WIL ZICH VERRUIMEN EEN SOCIALISTISCHE WAAR
SCHUWING WAT VERWACHT WORDT!
We konden verleden week nog tijdig het
laconiek bericht van onze regering me
dedelen. waarin verzekerd werd. dat er
te Bern niets bizonders was besproken ge
worden. dat er daarom ook geen medede
ling diende over gedaan te worden en dat
er zelfs in de toekomst helemaal niet meer
zou over gesproken worden De socialis
tische pers heeft echter onmiddellijk, door
enkele goed gedocumenteerde artikels be
wezen. dat er wél iets zeer gewichtigs te
Bern werd besproken, dat namelijk Ko
ning Leopold III wenste een einde te stel
len aan de onmogelijkheid tot regeren
en het ernstig overwoog om naar België
terug te keren, en nog wel voor de aan
staande verkiezingen om aldus te verhin
deren. dat de aanstaande verkiezingen de
koningskwestie als inzet zouden nemen
Een brief van de Koning aan zijn broe
der, de Prins-Regent, bewijst thans, dat
de berichten van de socialistische pers in
zoverre waarheid hebben bevat en dat er
wel degelijk te Bern over allergewichtig
ste problemen werd gesproken, uren lang.
Wat schrijft de Koning thans aan de
Prins-Regent
Beknopt en duidelijk samengevat komt
de brief hierop neerToen de Koning
op 7 Mei 1945 bevrijd werd door de Ame
rikaanse legers, zou er normaal een einde
moeten gekomen zijn aan het Regentschap,
dat op 20 September 1944 was ingesteld,
op grond van de onmogelijkheid te rege
ren. waarin Hij zich door het feit van de
vijand bevond. Na zijn bevrijding door de
Amerikanen wenste de Koning dadelijk
naar België terug te keren. Maar de le
den van de afvaardiging in het land heb
ben hem verzocht niet naar België terug
te keren, om een ernstige politieke crisis
te voorkomen. Daarna heeft de Koning al
het mogelijke gedaan om Zijn geval door
bevoegde onvooringenomenen te laten on
derzoeken en het land te bewijzen dat Hij
onschuldig was. steeds de hogere belangen
van het Vaderland diende. Maar er kwam
nog steeds geen oplossing en de huidige
abnormale toestand kan niet eindeloos
voortduren. De tijd is thans aangebroken
dat de regering en het parlement hun ver
antwoordelijkheid moeten opnemen. Daar
om verzoekt de Koning zijn broeder, dat
deze. als Prins-Regent, zou medeijveren
opdat het land tot de grondwettelijke nor
men zou terugkeren
Aldus wordt het koningsvraagstuk weer
eens zeer actueel. Inderdaad, de Koning
wenst, dat het probleem voor de aanstaan
de verkiezingen zou opgelost worden, om
aldus te voorkomen, dat de verkiezings
campagnes zich van zijn persoon als in
zet zouden bedienen.
Aldus is het te begrijpen, dat de chris
telijke volkspartij nu vooral een nieuwe
aandacht besteed aan de wet van 19 Juli
1945 Deze wet zegt. dat het parlement
zal beslissen, wanneer de onmogelijk
heid tot regerenvan de Koning heeft
opgehouden. De beslissing dient genomen
met een meerderheid van twee derden.
Daarover verklaarde de heer Duvieu-
sart, minister van Ekonomische Zaken,
tijdens twee redevoeringen, welke hij Za
terdag en Zondag jongstleden gehouden
heeft het volgende De ongrondwettelijk
heid van de wet van 19 Juli 1945 wordt
vooral geboren uit het feit, dat men haar
niet toepast, want de macht om een feit
vast te stellen, betekent niet dat men de
macht heeft het feit te miskennen. Na de
verkiezingen zullen de verantwoordelijk
heden streng tegenover elkaar gesteld
worden. Indien de christelijke volkspartij
de meerderheid behaalt, zal de kwestie
terug moeten opgenomen worden. Het
Staatshoofd regeert krachtens de grond
wet. Het past. dat men alsdan de ziens
wijze van het land zou vragen over de
herneming van zijn voorrechten door de
KoningVolgens verslagen over de re
de door de heer minister Duvieusart ge
houden, zou de minister nog verzekerd
hebbenDe terugkeer van de Koning
in het land is enkel van de Koning zelf
afhankelijk. De vorst kan naar het va
derland terugkeren, wanneer hij zulks
wenst. Dit zou geen staatsgreep zijn. De
bewering van het tegenovergestelde is on
zin. De hervatting van de koninklijke pre
rogatieven is echter van de wet van 19
Juli 1945 afhankelijk, waarbij aan het
parlement het recht wordt gegeven te be
palen. wanneer de onmogelijkheid van
regeren een einde neemt. Met andere
woorden, deze kwestie zal haar wettelijk
beslag krijgen, indien de christelijke volks
partij de volstrekte meerderheid behaalt».
Doch de heer Kluyskens. senator en
hoogleraar te Gent, houdt er echter ten
dele andere gedachten op na. Hij is van
oordeel, dat de wet van 19 Juli 1945 moet
geëerbiedigd zolang zij bestaat. Hij spreekt
echter niet van toepassing, maar van af
schaffing of van wijziging zodra de
christelijke volkspartij de meerderheid
zou hebben behaald. Dit blijkt uit zijn
artikel, dat verschenen is in DE LAND
WACHT De wet van 19 Juli 1945 is
nu eenmaal de wet en moet als dusdanig
geëerbiedigd worden. Die wet heeft ech
ter, onzes krachtens een verkeerde inter
pretatie gegeven aan artikel 82 van de
grondwet, zodat met haar zou dienen af
te schaffen of te wijzigen, ten einde tot
een juistere verklaring van voormeld ar
tikel van de Constitutie terug te keren
Uit dit alles blijkt, dat men het in ho
gere politieke kringen nog niet eens
over is, hoe deze wet dient toegepast of
bekampt te worden. Wellicht komt het
daardoor dat. zoals een Brusselse krant,
er terecht de aandacht op vestigt. men
het nauwelijks zou geloven, dat er vol
gende maand in ons land verkiezingen
worden gehouden Inderdaad, op de ko
ningskwestie na, is momenteel nog alles
zeer rustig op de politieke terreinen. Toch
mogen we ons wel aan een vinnige strijd
I verwachten. Het is thans windstilte voor
i de stormHopelijk blijft de komende
storm tot veel gewaai en lawijd, zonder
noemenswaardige materiële en morele
schade voor het land en het volk.
Merkwaardig is echter wel het feit.
dat nu zelfs DE NIEUWE GIDSook
stemmen laat weerklinken om de C. V. P
te verruimen, en wel door de opname te
verdedigen van de kandidatuur van een
aantal personaliteiten, die ingevolge al
lerhande omstandigheden in 1946 niet kon
den opkomen. Aldus schrijft deze krant
Maar indien we telkens aan het verwijt
Ge zijt de incivieken ter wille toege
ven. dan zal men zich tenslotte werke
lijk beginnen afvragen of er aan onze
burgerdeugd geen reukje is. Waar komt
EEN GELUKKIGE PRINSENFAMILIE
De jongste foto van het Engelse Prinsen-
paar met hun zoon.
het op aan Het bewijs te leveren, dat
de C. V. P. een NATIONALE partij is.
die bekommerd is om de belangen van
ALLE klassen der bevolking en die een
CHRISTELIJK-SOCIALE. en daarom HU
MANISTISCHE en RECHTVAARDIGE
oplossing nastreeft in alle grote vraag
stukken van het ogenblik. Dat is het wa
re civisme. Voor dat civisme, dat niet lou
ter uit woorden bestaat, is er moed en
vooruitzicht nodig.
Doch de socialisten van hun kant. la
ten telkens weer opnieuw horen dat ook
zij vast besloten zijn hun vroeger inge
nomen standpunten te handhaven. Aldus
schrijft de VOLKSGAZETthans
«Want het is een buitengewoon verme
tele illusie, vanwege de Leopoldisten, te
geloven dat de mensen van links versto
ken zijn van alle middelen om zich met
kordaatheid tegen een avontuur van Zijne
Majesteit te verzetten. Het is niet omdat
degenen die op 1 Mei achter Spaak en
de andere tegenstrevers van Leopold III
marcheerden, een beetje minder hyste
risch deden dan de melkmuilen die Jo
sephine-Charlotte bijna de klederen van
het lijf rukten, dat men moet geloven dat
zij. moest het er op aankomen, niet en
thousiast en vastberaden zouden optreden
om elke staatsgreep te verijdelen
Het komt er nu natuurlijk nog op aan
te weten, wat de socialisten bijvoorbeeld
dooi staatsgreep begrijpen, om inzicht
te krijgen over het moment dat zij met
geweld zouden optreden. Maar eerlijk
bekend, wij zegden het reeds vroeger,
we mogen alle uitlatingen van welke
partij ze thans ook komen niet te
tragisch en te veel au sérieuxopne
men We mogen immers niet vergeten,
dat in een verkiezingsstrijd de dingen
veel harder en met heel wat meer brio
dan in gewone kalme omstandigheden ge
zegd worden en. ook geschreven.
Toch mag het niet ontkend er is iets
aan het broeden. Immers, zojuist verne
men we nu dat de koning thans een nota
aan de eerste-minister zou laten over
handigen hebben, maar dat de heer Spaak
momenteel ziek is, en wij dachten hem
t- Londen. Eerlijk bekend, er zijn in de
huidige politieke toestand van die pers
berichten die de meest normale mens
aan zi'n of aan het verstand van de re
gering zouden doen twijfelen. TIJL.
DE ORKEST-MENS
Onlangs Terscheen te Londen een orkest-
mens in het openbaar, die zijn toehoorders
verbaast niet alleen door zijn kunde, maar
ook door zijn muzikale kennis. Hij speelt
even goed en met veel gevoel een Sympho
nic van Beethoven als het laatste succes
van moderne jazz-muziek.
De dader aangehouden.
Verleden week brachten we een uitge
breid relaas over de aanranding te Bras
schaat, waarbij de leperse taxivoerder
Leon Lamaire het slachtoffer werd
Daar de auto te Mariaburg teruggevon
den werd. was het vanzelfsprekend dat
de politie aldaar naar mogelijke aanwij
zingen zocht. En met goed gevo g ten
andere, want niet ver van daar werd de
gabardine van de aanrander teruggevon
den, die hij waarschijnlijk door schrik
bevangen wegens de bloedsporen die haar
bevlekten, weggeworpen had In een der
zakken vond men echter een zakdoek te
rug. waarop initialen geborduurd waren.
Deze waren dezelfde van de hoed, zodat
men daardoor een aardig stukje opschoot.
Toen de politie in de kring van oud
bekenden rondsnuffelde, vielen vermoe
dens op een zekere Gustaaf Franck. 22 j..
die reeds verschillende malen met het
gerecht te doen had gehad en o. a. ook
voor de aanranding van een taxivoerder.
Hij was voor een drietal maanden in
het huwelijk getreden en na als meca
nicien in een garage werkzaam te zijn
geweest, was hij thans werkloos.
Toen men zijn huis. gelegen te Kapel
len. op een 20 minuten van Mariaburg
met een bezoek vereerde, om hem aan een
streng onderzoek te onderwerpen, was de
vogel gevlogen. Hij was de avond tevoren
zeer laat thuis gekomen, om s morgens
reeds rond 6 uur opnieuw op stap te gaan.
Hij kon echter op een tramrijtuig in
de stad aangehouden worden en eindigde
met volledige bekentenissen af te leg
gen Hij verklaarde onder meer dat hij
uit geldnood gehandeld had.
Daar de dader echter niet aan zijn
proefstuk is, kunnen we alleen de wens
uitdrukken dat hij zijn verdiende straf
niet zal ontlopen.
De politie van Antwerpen verdient on
getwijfeld een bloempje voor het snel
ingrijpen
De prijzen toekomende aan volgende
nummers werden nog niet afgehaald
29901 31275 09113 08143 08713 09527
23006
32724
09732
23517
28747
30561
35391
36098
12245
27511
08631
33192
OPGELET
26814
08740
23532
08288
34832
08314
25717
27213
23742
30204
29702
27717
10542
33172
08760
24409
27013
10905
08416
31114
25291
09549
33018
18104
24508
23907
34596
24519.
09197
09417
26272
36707
26998
08712
32514
08918
12053
08941
35851
22311
17051
08949
36608
09511
17661
32620
De prijzen moeten afge
haald worden in het café Aux Trois Suis
ses >i Grote Markt, leper, op
Zaterdag 7 Mei van 10 tot 12 uur
Zondag 8 Mei van 10 tót 12 uur
De prijzen die na deze data niet afge
haald werden, blijven de eigendom van
het Comité der Handelsfoor.