OVER PATROONSHEILIGEN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
s 1950-^;
2e JAARGANG Nr 51
PRIJS 2 Fr.
ZATERDAC 26 NOVEMBER 1949
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
abonnementsprijs
een jaar: 100 fr.
APPELbt dan al onze mu-
'lefhebbers belo-
in werkelijk-
MANDARINnziek is als
m alle om-
I A rte. huwe-
en
de beste
KANTOOR- en
's te verkrijgen «n
dumortie'
I E P E i
r'il
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE: 34. BOTERSTRAAT. YPER
Tcl je® Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORTTER
De maanden November en Decem
ber brengen ons telkens een reeks
patroonsheiligen, die allen met veel
luister gevierd worden. We moeten
bekennen dat ze op de goede tijd ko
men. want het weder en de natuur
komen dan in een sukkelstraatje te
verzeilenstormen, regen, rukwin
den, ijzel. sneeuw, enz... zodat we
ze wel als een zekere compensatie
mogen beschouwen, voor hetgeen de
natuur ons niet meer bieden kan en
als een welkome afleiding in deze
droeve wintermaanden.
Het moet ons tevens tot vreugde
stemmen dat deze feesten langza
merhand opnieuw hun oude burger
rechten verkrijgen, want lazen we
onlangs niet dat kleermakers en
naaisters hun patrones Ste Catherina
dit jaar met de vooroorlogse luister
willen vieren We zegden reeds, dit
moet ons tot vreugde stemmen, want
het is het bewijs, dat de wonden
door de laatste wereldoorlog gesla
gen. langzaam aan het helen gaan
ons volk kan weer lachen, zijn oude,
gezonde deugddoende lach, die Breu
ghel reeds honderden jaren geleden
op het doek wist vast te leggen.
Nochtans, de toestand is nog lang
niet rooskleurig en de getrouwe le
zers van ons Wereldgebeuren zul
len er wel alles van weten, doch het
is tevens een feit dat de man van
eike dag, de man van de straat er
larie aan heeft, hij begint er genoeg
van te krijgen. En met een zekere
galgenhumor houdt hij zich liever
bij het fluiten van Steek al je zor
gen in je plunjezak...dan zpsh nog
v er die zwaarwichtige wereldpro
blemen het hoofd te breken. En
ten slotte kunnen we hem daarin
moeilijk ongelijk gevenWant als
we nu toch de lasten van onze tijd
moeten dragen, dan zal een weinig
optimisme ons nog altijd veel voor
uit kunnen helpen.
De reeks van deze patroonsheili
gen werd reeds door Sint Maarten
ingezet, het feest voor onze kleinen.
Maai is het in werkelijkheid ook niet
het feest van de grotenvan de
oudets, die wellicht meer nog dan
de kleinen, ongeduldig deze dag af
wachten, niet om met het mooie
speelgoed te spelen en dan nog
maar om te genieten van de vreugde
van hun kinderen Want daarin ligt
«vel een waar genot en zij die kin-
Ej snebben, zullen dat ten volle
muziek
aarlijk
,tren-
ivan.
GOUDEN BRUILOFT
in
In alle intimiteit werd Zondag 1L
louden bruiloft gevierd van het ech ier"
Dujtaaf Verhaeghe-Sylvie Truwan
Ser.de in De PaternosterRijse
Gustaaf Verhaeghe werd geta^^^^n
En enkele dagen daarna komen
dan kleermakers, naaisters en... ook
de jonge meisjes aan de beurt, want
het is Sinte Catherine
Wellicht is dit wel de feestdag die
het meest de sympathie wegdraagt,
want voor velen raakt deze dag een
tere en gevoelige snaar aan, die
mooie herinneringen doet achterna
trillen. Want door de ganse jeugd
wordt dit feest als dit der jonge
meisjes gevierd en wie denkt er niet
met welgevallen terug aan de eer
ste kaart, die hij op die dag met man
nelijke heldenmoed en... doodsver
achting aan zijn geliefde stuurde. Er
hoefde immers moed toe, niet voor
wat de geliefde betreft, maar voor
de daarbijhorende verklaringen en
commentaar thuis. Deze kaart is voor
velen wellicht de eerste stap gewor
den van een grote beslissing in hun
leven, de aanvang van een idylle die
bewerkte dat ze later het leven als
man en vrouw zouden ingaan. Daar
om zijn we haast geneigd, deze dag
als de sympathieke feestdag te be
stempelen, om al de zoete herinne
ringen die er aan verbonden zijn en
de geur van liefde die er altijd ver
der zal omheen hangen.
Dit voor wat November betreft. De
maand December wil er echter niet
voor onderdoen, want de eerste dag
reeds komt Sint Elooi aan de beurt,
feest van allen en alles wat met me
taal te maken heeft, en dat zijn er
velenEen dag die wel als een twee
de feest van de arbeid kan be
schouwd, om het volkjse karakter dat
eraan verbonden is, en een viering
die alle tijden en moeilijkheden heeft
getrotseerd. Spijt oorlog en rampen,
werd hij ononderbroken in ere ge
houden, wellicht ook omdat het een
heilige betreft, die het eerst de weg
naar onze gewesten heeft gevonden
en misschien ook omdat zijn feest
de verpersoonlijking is van de man
nelijke kracht, het feest van gesier
de smeden en metaalbewerkers.
Enkele dagen daarna komen de
pompiers aan de beurt met Sinte
Barbara, gelegenheid om aan deze
mannen, die vaak ten koste van hun
leven het onze moeten redden of be
veiligen, onze welgemeende dank te
betuigen.
En tenslotte is het Sint Niklaas,
die waardig deze reeks besluit. Want
naast het kinderfeest in veel gewes
ten, vormt hij een flinke tegenhan
ger van Sinte Catherine, omdat hij
het feest der jongelingen is. Voor
velen worden op die dag de gevoe
lens bevestigd, die door de kaart van
Sinte Catherine tot uiting kwamen
en een aanmoediging om op de in
geslagen weg voort te gaan. De meis
jes dienen dit dan ook niet te ver
geten
Op die manier komt dan vlug
Kerstdag en het Nieuwe Jaar in het
zicht en gaan we haast ongemerkt
een kleurloze tijd voorbij, wat we
aan onze mooie volksgebruiken te
danken hebben.
Lar.gemark op 8 Mei 1874 en zT
Wo ten op 5 Decern E D C I I D E Ik I
luweüjk werd gezegend r K H ^1
er thans 3 k
Wn.
Te dezer gelegenheid werd« versc^nt
'c- var. het Nazareth bedacht der in'er~
•o'.erhammen. waarvoor ze ^ant Aan
enkers langs deze weg van^e^^ 'dee
«anken. de wél
[Yan onze kant wensen we aar. 'l^tieve
•rissen eer. goede gezondheid g goed-
jarenT"
ber in
hed
s*4gt t dui-
ilvo-
de
5
L" - - I I
1 :^rrstraat
24-uren staking heeft de regering verder
verklaard, dat de stakers die dag niet
zullen betaald worden en dat strenge
sancties zullen worden getroffen tegen de
leiders en de leden van de veiligheids
diensten. indien zij hun post verlaten om
aan de staking deel te nemen.
Men wacht nu de uitslagen af. Wie zal
het halende regering of de werklieden
Het antwoord hierop is niet enkel van be
lang voor Frankrijk, maar ook voor veel
andere landen, waar meer dan eens een
strijd tussen arbeiders en regering wordt
gestreden. Daarom juist staat de aange
kondigde 24-urenstaking in Frankrijk in
de branding der internationale belangstel
ling. Temeer daar de strijd tussen Dala-
dier en Queuille scherper vormen heeft
aangenomen. Immers tijdens het jongste
congres der ra dika al-socialisten te Tou
louse kwam het duidelijk tot uiting dat
de Franse radikalen hun weg zoeken ze
HET NIEUWE STATION TE BERGEN (MONS).
De werken aan het nieuwe station te Bergen vorderen snel. Links bemerkt men een vleugei van het oude gebouw, dat
nog steeds in gebruik is.
weten niet goed welke houding ze dienen
aan te nemen in het parlement. De vraag
stelt zich of zij de regering Bidault moe
ten blijven steunen ofwel een ontbinding
moeten eisen en nieuwe verkiezingen
desnoods nog onder het oude kiesstelsel.
En hoe staat het met de oprichting van
een FRITALUX. een ekonomische en een
toluniewaarin Frankrijk, Italië. Neder
land. het Groot Hertogdom Luxemburg en
België zouden worden opgenomen Be
gin December zullen dienaangaande te
Parijs besprekingen worden gevoerd, tij
dens welke de mogelijkheden, de voorde
len en de bezwaren zullen worden onder
zocht. Inmiddels zijn de onderscheiden
regèringen met de studie van dit pro
bleem begonnen. In België spreken de
deskundigen zich zeer gunstig ervoor uit
zij menen dat de volkshuishoudingen el
kaar veel beter aanvullen dan die van
de Beneluxlanden.
Aldus gaat thans onze belangstelling
ook weer bijzonder naar Italië en interes
seert het ens te weten hoe het aldaar gaat
en draait Momenteel wofdt er Öën grote
strijd gestreden, door de Gasperi, om een
einde te maken aan de middeleeuwse feo
dale toestanden, die in Zuid-Italië en Si
cilië nog bestaan. Immers minder dan
één procent van de Italiaanse grondeige
naars zijn in het bezit van een derde van
het totale, private grondbezit. Aldus is
de Gasperi een overtuigd voorstander van
grondverdeling. In 1948 legde hij dien
aangaande formele beloften af. Er verliep
echter één jaar vooraleer een concreet
plan werd uitgewerkt, waarbij iets meer
dan één millioen Ha zou verkaveld wor
den. Want de eerste-minister dient af te
rekenen met de groot-grondbezitters, die
niet alleen finantieel machtig zijn. doch
ook politiekMillioenen dagloners kun
nen nu amper genoeg bijeen krijgen om
een schamel bestaan te leiden. Er dient
aldaar dus vlug iets ondernomen te wor
den.
Over Duitsland wordt de jongste dagen
weeral zeer veel geschreven. De vraag
stelt zich nu meer dan vroegerdient
West-Duitsland weer sterk en rijk ge
maakt te worden om het Westers Blok
te versterken, of moet het aan zijn lot
overgelaten worden en in de macht der
Sovjets verspeeld worden Men weet, dat
er nu aldaar ook een groep van Prof.
Noack bestaat, die een neutraal Duits
land wil oprichten, en dat die groep door
de Engelsen bekampt wordt. In verband
daarmede wordt nu geschrevenMaar
als men de Duitsers verhinderen wil in
volle vrijheid over de door hun regering
(of zelfs door de pseudo-regering die ze
thans hebben) te volgen weg te beraad
slagen. dan prate men niet langer over
opvoeding tot demokratie. Als West-
Duitsland geheel voor een bepaalde bui
tenlandse politiek gelijkgeschakeld moet
worden, dan wordt het werk van Hitier
voortgezet, zij het dan ook met ruimere
middelen... Maar gelijkschakeling is ge
lijkschakeling en dat men met een verbod
als dit. hetwelk thans tegen de groep
Noack is uitgevaardigd, de ware groei
van de demokratie bevordert, zal wel
niemand beweren.
Er stelt zich echter nog een ander pro
bleem. dat door de gewezen onderkoning
van Indië. burggraaf Wavell. als volgt
werd geformuleerdDe wettelijke ge
allieerden in Duitsland staan voor een
geducht probleemzal men een politiek
van dwang toepassen en het gevaar lo
pen dat de Duitsers trachten samen te
werken met Rusland met het oog op het
herstel van de Duitse eenheid of daaren
tegen de Duitsers hun land laten herstel
len en gevaar lopen dat Rusland zich be
dreigt voelt en tot het initiatief over
gaat
In Griekenland vlot het evenminde
standpunten in de Algemene Vergadering
hebben andermaal Oost en West tegen
elkaar gesteld. Frankrijk en Engeland
hadden een ontwerp gestemd, waarbij de
waakzaamheid van de Balkankommissie
werd verlengdhaar taak bestaat erin
aan de buurlanden van Griekenland te
verzoeken hun steun aan de partisanen
stop te zetten. Visjinsky heeft daarente
gen het Russisch voorstel verdedigd tot
het verlenen van amnestie en het houden
van algemene verkiezingen in Grieken
land. onder het toezicht van een inter
nationale kommissie. Tsaldaris. de Griek
se minister van Buitenlandse Zaken, heeft
echter geweigerd op het Russisch voor
stel in te gaan. Aldus is men het er nog
niet eens over welke politiek in Grieken
land thans moet gevolgd worden.
Turkije liet deze week ook van zich
spreken. Er werden namelijk een paar
arrestaties gedaan van leiders der na
tionalistische partij, beschuldigd van sa
menzwering tegen de staat. De beide
beklaagden ontkennen echter de hen ten
laste gelegde feiten. De algemene sekre-
taris van de nationalistische partij heeft
van zijn- kant aan de journalisten ver
klaard. dat zijn partij er nooit aan ge
dacht heeft de wettelijke weg te verlaten.
Aldus weet het buitenland niet wat over
deze Turkse aangelegenheid moet ge
loofd werdenof men werkelijk voor
ee-i samenzwering staat ofwel of de Turk
se regering, nil enkele maanden voor
de nieuwe verkiezingen een verkiezings
manoeuvre deed
Nee. de internationale vredesweg wordt
nog niet bewandeldnu weer kwam er
een splitsing tussen Oost en WestEn
wel in de radiowereldelf westeuropese
landen, waaronder ook België, traden uit
de internationale organisatie O. I. R. (In
ternationale Radio-Organisatie), daar de
ze volledig onder de willekeur van de
Russen stond de oprichting van een nieu
we organisatie wordt overwogen door de
West-Europese landen, die geen rekening
zou houden met die der Russen. Aldus
zullen in de radiowereld eveneens twee
organisaties zijneen in het Oosten en
een in het Westen.
De Atlantische Raad kwam te Washing
ton bijeen. Er werd besloten het sekre-
tariaat van de finantiële en ekonomische
kommissie te Londen te vestigen. Deze
beide kommissies bekwamen thans tot
taak
1) de algemene finantiële en ekonomi
sche richtlijnen te bepalen van het toe
komstige verdedigingsprogramma
2) de finantiële en ekonomische weer
slag van de voornaamste verdedigings-
or.twerpen van de lidstaten te bepalen
3) finantiële beschikkingen te bevelen
voor de uitvoer van militaire verdedi
gingsplannen ■j'^k -u
4) maatregelen aan te bevelen voor
het verkrijgen ,van buitenlandse devie
zen. voor de invoer van grondstoffen en
materieel uit de niet-lidstaten
5) de plannen te onderzoeken, voor de
mobilisatie van de economische en finan
tiële hulpbronnen in tijd van nood.
Aldus blijft het Westen zich op een ge
beurlijke derde wereldoorlog degelijk
voorbereiden. Moge het nutteloos zijn.
doordat wereldvrede weldra heerse
SPECTATOR.
De maand December staat voor de deur
en nog is er geen uiteindelijke beslissing
over het feit of er wel dan niet een volks
raadpleging zal gehouden worden. Im
mers zoals we reeds vorige week mede
deelden blijven de anti-Leopoldisten al
het mogelijke doen om de beslissing te
verdagen. Thans zijn evenwel opnieuw li
berale stemmen opgegaan die aandringen
op een spoedige oplossing van het ko-
ningsvraagstuk. Aldus heeft de heer Sab-
be. voorzitter van de Vlaamse liberale
fractie, met zijn Vlaamse vrienden uit
drukkelijk verklaard, dat zij bij een even
tuele stemming over het koningsvraag-
stuk hun gewetensvrijheid willen behou
den. Ook de liberale volksvertegenwoor
diger, de heer Lahaye, verklaarde thans
Mijn loyale vrienden en ikzelf veroor
delen de vertragingsmaneuvers, die ge
ïnspireerd zijn door mensen, welke heb
ben deelgenomen aan de vroegere com
binaties met socialisten en kommunisten.
De volksraadpleging moet onzes inziens
de overeenstemming bevestigen tussen de
opinie van het land en die van de par
lementaire meerderheid, voortgesproten
uit de verkiezingen van Juni. Wij heb
ben verklaard, dat wij die raadpleging
nutteloos vinden, maar wij hebben er
ons bij aangesloten. Zo zij echter slechts
kan tot stand komen na aanzienlijke ver
traging. waardoor 's lands hogere belan
gen zouden in het gedrang komen, ben ik
besloten te eisen, dat een wetsvoorstel in
overweging wordt genomen houdende
eenvoudige intrekking van de wet van
19 Juli 1945. Het staat vast, dat de in-
cverwegingneming van" dat wetsvoorstel
zou worden aanvaard en dat er in de
Kamer en Senaat een meerderheid voor
handen is, die bereid is de afschaffing
van die wet goed te keuren. Dientenge
volge menen wij. dat het hoog tijd is dat
zij. die bovenbedoelde maneuvers in het
schild voeren, tot bezinning komen.Dit
schrijven heeft een diepe indruk gemaakt
over het ganse land. daar het de beves
tiging is van het gerucht dat er wellicht
geen volksraadpleging zou gehouden wor
den. doeh Kamer en Senaat eenvoudig
de opheffing van de wet van 19 Juli 1945
zouden stemmen, waardoor de koning
zonder meer gerechtigd zou worden te
rug de troon te bestijgen en aldus een
einde zou gesteld worden aan het regent
schap.
In de VOLKSGAZET van Woens
dag lezen weNa de Vlaamse liberalen
genre Sabbe. hebben nu ook de kommu
nisten Leopold III een handje toegesto
ken... De Kommunistische partij heeft
namelijk Dinsdag haar vertegenwoordi
ger in de Kamerkommissie, Dipsy, verbod
opgelegd om de zittingen bij te wonen.
Hierdoor vervalt automatisch de meer
derheid die, voor bepaalde aspecten van
de te bespreken volksraadpleging, door
socialisten, liberalen en kommunisten zou
kunnen worden gevormd. De C VP. zal
het nu maar voor het zeggen hebben en
in alles haar wil kunnen opdringen. En
verderAlles bij elkaar krijgt men de
indruk, dat de kommunisten de volks
raadpleging wensen en misschien zelfs
de terugkeer van de koning. Zij hopen
waarschijnlijk, dat er dan herrie in het
lar.d zal ontstaan, waarvan zij wellicht
kunnen profiteren.
Daaruit blijkt wél, dat de C. V. P. haar
wil, de «volksraadpleging», er uitein
delijk zal doorkrijgen, of dat zij wellicht
de koning zonder volksraadpleging te
rug op de troon krijgt. Het moet echter
waarheidshalve gezegd, dat de kommunis
ten eigenlijk de terugkeer van de koning
geenszins wensen. Want het politiek bu
reau van de kommunistische partij heeft
vorige Dinsoag in een resolutie aan de
pers meegedeeld, dat het een beroep
doet «op alle arbeiders en demokratische
krachten van het land om de volksrepu
bliek te proclameren.» Kort en duidelijk
gezegd weg met de koning, weg met het
koninkrijk, leve de Belgische republiek!
Het verleden leerde ons echter, dat wij
de gebeurtenissen niet mogen voorbijlo
pen. en aldus is het wijs de vraag te stel
len Wat zou er gebeuren, indien op
he. .aatste moment, voor de oplossing van
dt koningskwestie er weer moeilijkheden
opdaagden? «DE NIEUWE GIDS» be
antwoordt deze vraag als volgtMoest
het huidig experiment dat, na de verkie
zingen nodig is gebleken, wegens de stel
selmatige aktie van de B S P.-leiders om
de regeringsloosheid te bestendigen, op
een failliet uitlopen over een procedure
kwestie in of een modaliteit van de Volks
raadpleging. dan zijn er maar twee uit
wegen open: CVJ> - B.SP. regering of
de ontbinding. Het is deze laatste eventu
aliteit die het meest waarschijnlijk is
Want schrijft hetzelfde blad wat hoger
Men moge de zaken draaien, of keren,
zoals men wil. wij staan voor het feit.
(zie vervolg volg. bladz.)