Abonnenten Aandacht
BILAN VAN EEN JAAR
WERELDGEBEUREN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
3e JAARGANG Nr 2
PRIJS 2 fr
ZATERDAG 17 DECEMBER 1949
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE 34. BOTERSTRAAT. YPER
TpL 500 Postchec^rek.461.73 (L. DUMORTTER
ABONNEMENTSPRIJS
EEN JAAR: 100 FR.
De postbode heeft de kwijtschriften voor de hernieuwing van
de abonnementen 1950 aangeboden. Wellicht waart U afweiig of
werdt U bij vergetelheid geen kwijtschrift aangebodenindien U
evenwel wenst ons blad verder regelmatig te ontvangen, verzoeken
wij U de som van 100 fr. te storten op de postcheckrekening
nr 461.73 (L. Dumortier) of een KWIJTSCHRIFT AAN TE VRAGEN
OP HET POSTKANTOOR. Dank bij voorbaat
Wanneer het jaar naar zijn einde
loopt, is het de gewoonte een bilan
te maken, niet voor de vorm, maar
om voor zich zelf uit te maken hoe
ver men staat, welk resultaat het
afgelopen jaar brachteen negatief
dan wel een positief, en dan voor
namelijk om daaruit de nodige be
sluiten te trekken voor een jaar dat
komen moet. Het dient dus niet al
leen als vaststelling beschouwd, waar
door we zo eerlijk mogelijk onze ei
gen toestand trachten te bepalen,
maar dit bilan moet ons toelaten
kloekmoedige besluiten te treffen
om met meer ijver op de goede weg
voort te gaan ofwel om het roer he
lemaal om te gooien en het slechte
pad te verlaten, waarop we wellicht
afgedwaald waren en dat ons zeker
en vast in het slop moest leiden.
Nu we zo stilaan 1949 vaarwel zeg
gen, kunnen we niet weerstaan aan
de begeerte om het bilan op te ma
ken van het goede en slechte dat het
ons bracht. Wanneer we een jaar te
voren met nieuwe moed van wal
staken, dan had iedereen van dit
jaar het beste verwacht. 1948 had ons
opnieuw een moderne ziekte laten
kennen, die we begraven hoopten,
namelijk de werkloosheid. In weinige
maanden nam deze kwaal angstwek
kende vormen aan, zodat de weini
gen die niet door de kiemen ervan
aangetast werden, zich gelukkig
mochten achten. En als grootste re
den aanvaardde men algemeen de
wankele internationale toestand.
Daarom moest 1949 de echte, ware
en onvervalste vrede brengen.
Wat is er gebeurd Als leden van
een eerbiedwaardige inrichting, zijn
eerbiedwaardige mannen bijeen ge
komen om alle wereldconflicten en
wrijvingen van de baan te helpen.
Gloedvolle redevoeringen, schitte
rende recepties, belangrijke verkla
ringen, ernstige beschuldigingen,
scheldwoorden, enz,... hebben elkaar
in versneld tempo opgevolgd en na
elke zittijd was het resultaatzero
frank, zero centiemen. Of liever deze
luttele som vertegenwoordigde de
waarde van dé bekomen resultaten,
want wat die zittingen gekost heb
ben en nog kosten, dat is een andere
zaak. Daar zijn milliarden mee ge
moeid. die in veel landen, de werk
loosheid van de baan zouden kunnen
helpen. Doch neen. eerst dient de
vrede gevestigd en daarom spannen
eminente mannen al hun beste ta
lenten in, om erdoor des te emi-
nenter te.worden.
Dit verwekt bij ons de indruk dat
de nuchtere werkelijkheid en de ver
standelijke redenering al te veel de
plaats moeten ruimen voor bepalin
gen. reglementen en statuten, die
men naar de letter wil volgen en toe
passen en die als enig tastbaar ge
volg hebben, dat men het niet eens
is. Zo uiteenlopend waren soms de
meningen, dat men het in veel ge
vallen zelfs niet eens geraakte, om
dit besluit te nemen en men dus
met het negatiefste aller negatieve
besluiten uiteenging. Veel beter wa
re het dan nooit tot een vergadering
gekomen in die omstandigheden,
want dan had men evenveel bereikt
en dan zou het tenminste niets ge
kost hebben. De oorzaak van dit al
les is nochtans niet moeilijk te be
palen in de UNO zetelen de meest
verscheidene rassen en strekkingen,
elke nationaliteit, elke groep heeft
zijn eigen belangen, en ieder voor
zich tracht deze belangen als de
enig geldende te laten aanvaarden.
Vandaar de botsing. De kleine mens
in het dagelijkse leven, moet heel
wat water in de wijn doen zelfs
meer water dan wijn om een goe
de gang van zaken in stand te hou
den. Doch wat voor de enkeling telt.
schijnt niet meer het geval, wanneer
het naties onder elkaar betreft.
We zouden deze vergadering ook
nog kunnen indelen in groten en
kleinenDe kleinen maken zich in
veel omstandigheden groter dan ze
werkelijk zijn om aan de een of an
der te behagen en de groten zelf vin
den het normaal, omdat dit hun de
moeite bespaart dingen te zeggen,
die in hun mond al te zwaar zouden
klinken en die door bemiddeling van
hun kleinen, toch de weg tot de
wereld vinden.
Het heeft er zo de schijn van dat
enkelen dirigeren en dat de ande
ren, naargelang wat min of meer aan
de touwtjes wordt getrokken, de figu
rantenrol vervullen. Bij de verdeling
der kosten heeft iedereen echter zijn
volle recht en worden de lasten in
volle gelijkheid verdeeld, want ieder
lid is gelijk voor de wet
Dit is dus een eerste vaststelling.
Een tweede is de zegen die uitgaat
of... moest uitgaan van het inwer
kingtreden van het veel geprezen en
omstreden Marshall-plan. In hoever
de vooruitzichten verwezenlijkt wer
den kunnen we niet nagaan met on
ze beperkte middelen, maar een feit
staat vastiedere week gaat het cij
fer der gecontroleerde werklozen de
hoogte in en neemt angstwekkende
vormen aan. Dit aan het Marshall
plan wijten ware van ondankbaar
heid getuigen, maar toch is en blijft
het een feit dat de verwachte gun
stige kentering uitblijft, zodat de
man van de straat de conclusie trekt,
die voor de hand ligthet Marshall
plan geeft niet wat er van verwacht
werd.
Op nationaal plan zou de uitvoe
ring van grote werken in de hand
gewerkt worden. Het bleef bij woor
den. Onze munt stond vast en... de
valueerde. Het indexcijfer daalde in
vergelijking bij het vorig jaar, wat
niet belet dat men thans de vroegere
koffie van 45 fr., 90 frank betaalt...
dit om deze daling maar met één
enkel voorbeeld te illustreren.
Het is een algemene ziekte dat
men alles met conferenties en bij
eenkomsten tracht op te lossen, com
missies worden gevormd, er wordt
veel gepraat, maar ongelukkig ge
noeg blijft het daarbij en de gewone
man kan wachten. Morgen gaat het
beter
In het voorbije jaar werd er veel
gepraat en weinig verwezenlijkt.
Voor de toekomst hoopt de man van
de straat dat men eens de rollen zal
omkeren, t.t.z. veel doen en weinig
zeggen. Laten wij niet altijd spre
ken over hetgeen we zullen deen.
maar wel over hetgeen we gedaan
hebben en dan alleen zullen we het
volle recht tot spreken hebben.
Moge dit in 1950 door iedereen,
klein als groot, begrepen en in toe
passing gebracht worden.
LICHTWEELDE TE BRUSSEL.
Ter gelegenheid van de aanstaande Kerst- en Nieuwjaarsdagen werden
verscheidene straten te Brussel fantastisch versierdVooral de Ad. Maxlaan
cn de Nieuwstraat zijn feërisch verlicht. Hierboven een beeld van een
licht-klok op de Brouckèreplaats
T"
Vtrieden Zondag is te Flushing Mea
dows de vierdt zitting van de Algemene
Vtrgadcrii g van de U. N. O. geëindigi.
De stkrotaris-generaal Trygve Lie gaf in
een ;lotrede toe. dat de internationale
spanning v.-tinig is afgenomen, terwijl de
Russische algevaardigde Malik van r-
deel was. dal de uitslagen van de zitting
ni l r>ev:\ dicend zijn. Aldus luidt het >r-
deel vin beide partijen een mislukking
lecl. kor, nog iets goedgekeurd worden
de oegroting der Verenigde Naties voor
1950. ten bedrage van 49 millioen dollar
weze ruim twee en half milliard frank.
Hoeveel ons land daarvoor moet bijdra
ger is ons niet bekend, maar het zal ook
wel in de millioenen belopenWerkelijk
treurig, treurig er, nog ecr»r treurig, uat
de leidende figuren uit de meest invloed
rijke landen het niet eens onder elkaar
kunnen worden om de wereldvrede te
verzekeren, ook niet wanneer hen daar
toe a'ie middelen ter beschikking gesteld
worden
Enkele deskundigen van ""rankriik,
Italië en de Beneluxlanden hebben zopas
te Pr rijs over ekonomische en monetaire
samenwerking beraadslaagd en reeds
w..rdt aangekondigd, dat de Ministers
van Buitenlandse Zaken van deze landen
eerstdaags eveneens te Parijs zullen bij
eenkomen. Dit betekent nieuwe drukte,
nieuwe uitgaven, nieuwe verwachtingen
voer iets waarvoor zelf nog geen vaste
grond bestaat, ja zelfs nog geen aanvaard
bare naam Want zoals we reeds vroeger
hebben meegedeeld was de eerste voor-
ge romen naam voor deze samenwerking
IT; IT A LUX een naam die bij ons en
ook elders echter aan luxe patate-frites
doet derken. Dus een afschuwelijke naam
voor de voorgenomen samenwerking. Nu
wordt de naam FIBENELvoorop ge
zet. maar daarover is te Parijs geen in
stemming kunnen bereikt worden. Doch
niet alleen over de naam is men het on
eens. ook over de werking en de eerste
voorstellen kan geen akkoord bereikt
worden.
Waar het echter over militaire aange
legenheden gaat. tussen Amerika, Enge
land en Canada daar blijken overeen
komsten best mogelijk. Thans hebben de
Amerikaanse, Britse en Canadese onder
handelaars te Washington een voorstel tot
een nieuwe overeenkomst inzake samen
werking voor atoomstudies opgesteld,
krachtens welke de wetenschappelijke
geheimen door de drie landen zouden ge
kend zijn, doch Amerika alleen de atoom
bom zou vervaardigen. Het akkoord is
echter no; slechts een proef, daar presi
dent Truman beloofd heeft het kongres
te zullen raadplegen alvorens enige bin
dende verplichting aan te gaan betreffen
de uitbreiding der samenwerking onder
de drie landen, die tijdens de tweede
wereldoorlog hebben samengewerkt om
de atoombom te vervaardigen.
Stafford Cripps, de Britse minister van
Financiën, meent dat een tolunie geen
ideale oplossing is voor de ekonomische
samenwerking. Zo het woord aaneen
sluiting dat nooit is omschreven, een
hoge raad van samenwerking betekent,
alsmede vrijmaking van de handel en
vrijer goederenverkeer, een poging om
van Europa een enkele markt te maken in
plaats van verscheidene afzonderlijke
markten, dan zijn wij voorstander van
aaneensluiting i zo verklaarde hij.
Doch. zo vervolgde hij, zo aaneenslui
ting wil zeggen een wijze om de ekono-
mieën te regelen door middel van orga
nisaties zoals tolunies. waardoor de posi
tie van het pond sterling in gevaar wordt
gebracht, dan meen ik dat wij dergelijke
nauwe banden niet mogen bevorderen»
De speciale Kamerkommissie belast met
het onderzoek van het wetsontwerp over
de volksraadpleging, is verleden Dinsdag
onder voorzitterschap van de heer Van
Cauwelaert en in tegenwoordigheid van
de ministers Eyskens. Lilar en De Vlees-
schauwer. bijeengekomen. Het debat was
in hoofdzaak gewijd aan de uitvoerings
besluiten. De kommissie moest herhaal
delijk stemmen, daar zij zich over ver
scheidene amendementen had uit te spre
ken en zelfs over gedeelten van sommige
amendementen De uitslag was echter
steeds 12 tegen 9 De heer De Vleeschau-
wer. minister van Binnenlandse Zaken,
verbond zich. het advies van de raad van
state, over de voorontwerpen van de uit
voeringsbesluiten. in te winnen na de
eventuele goedkeuring van de wet door
het parlement. Hij deelde tevens mede
dat hij de spoedprocedure zal vragen en
de raad van state zal verzoeken zich bin
nen drie dagen uit te spreken Uiteinde
lijk werd het wetsontwerp tot het hou
den van de reeds druk besproken volks
raadpleging. over de keningskwestie. met
12 tegen acht stemmen goedgekeurdde
heer Spaak, die aan de besprekingen
deelnam, was op het ogenblik van de
stemming afwezig Aldus staat het thans
vast. dat het wetsontwerp uiteindelijk
zal goedgekeurd worden. De meerderheid
der kommissie was van oordeel, dat de
uitslagen per arrondissement en geens
zins per taaistreek dienden te worden be
kendgemaakt-
De jongste dagen werd er ook een bij
zondere drukte gemaakt over de vraag
of de heer Pirenne. privaat-sekretaris van
de Koning, ofwel of de heer Achiel Van
Acker gelogen tad! We vinden het spij
tig dat dergelijke discussies in het open
baar uitgevochten worden, daar ze alleen
het hoogste gezag der regerende personen
kan aantastenze ondermijnen werke
lijk het vertrouwen van het volk in hun
ministers en leiders.
Zoals de zaken er nu voorstaan, moet
niet verwacht worden, dat de volksraad
pleging indien ze plaats grijpt voor
Februari kan gehouden worden. Want
alle besprekingen en interpellaties zijn
nog ver van afgelopen, zodat er nog heel
wat tijd kan verlopen voor het volk
geraadpleegd wordt.
Thans hebben de Eerste-Minister en de
Minister van Financiën bij het Parlement
het ontwerp van de algemene Rijksbegro
ting voor 1950 ingediend Het omvat niet
minder dan 23 wetsontwerpen, waarvan
14 bij de Kamer en 9 bij de Senaat wer
den aanhangig gemaakt Voor de vorm
van de begrotingen werden dezelfde be
ginselen in acht genomen, die in 1948 en
1949 werden aangenomen. Het aantal be
grotingen is niet veranderdsommige de
partementen werden echter afgeschaft.
Zoals steeds worden er in deze begroting
met millioenen gespeeld Doch. indien het
waar» ls, dan zou er toch een batig sal
do van 88 millioen frank zijn. Ook zou
voorzien zijn dat er in 1950 enkele mil-
.iards van de 60 geblokkeerde bedragen
zouden vrijkomen.
De oppositie heeft de jongste dagen de
regering geïnterpelleerd over het dure le
ven en. over de stijgende werkloosheid
Door middel van een overvloedig statis-
tischf materiaal bewees de heer Anseele
(socialist), dat de ekonomische crisis een
ongewone hoogte bereikt heeft. Hij han
delde uitvoerig over de toestand in de
textielindustrie, die meer dan 4 000 on
dernemingen omvat en stelde als enig
redmiddel de nationalisatie of fusie van
de textielfabrieken voor Hij vestigde
Tot hiertoe scheen het dat de kommu
nistische gelederen in de verscheidene
landen het steeds roerend eens waren en
een sterk blok vormden, het geval Titn
uitgezonderd Maar thans blijkt het, dat
in Noorwegen de kommunistische partiï
in twee fracties is uiteengevallen en dat
in Frankrijk departementale kommunis
tische leiders van afwijkingen, opportu
nisme en lauwheid worden beschuldigd.
Aldus heeft de Franse kommunistische
partij zelfs officieel meegedeeld dat een
grootscheepse zuivering in de rangen van
haar partij aan de gang is. Dit betekent
echter geenszins, dat deze partijen en af-
gescheurden zich van Moskou afkerig
hebben verklaard Zij houden er alleen,
op sommige gebieden, een andere mening
op na. doch blijven bestrijders van de
Westerse opvattingen inzake demokratie
en volksleiding
Van Frankrijk gesprokenNaargelang
de elfde regering der vierde republiek
haar bestaan rekt. hopen de moeilijkhe
den zich op en kan men met de dag ee»
latente crisis, zo van de politieke con
stellatie als van het staatsbewind zelf.
duidelijker zien aankomen. Aldus wordt
nu meer dan ooit gevreesd dat het Ka
binet Bidault het niet lang meer zal uit
houden. Zelf wordt voorspeld, dat ee»
bewindcrisis nog voor het einde van dit
jaar kan uitbreken, zodat algemene ver
kiezingen reeds in het zicht komen te
staan.
Nederland heeft thans in de Tweede
Kamer, met 71 tegen 29 stemmen, het
wetsontwerp in zake de souvereiniteits-
overdracht aan de Verenigde Staten van
Indonesië goedgekeurd. Doorslaggevend
daartoe was de overweging, dat Neder
land toch zou gedwongen worden de zelf
standigheid van Indonesië te erkennen en
het dus beter was zulks vrijwillig te doen
om aldus de vijandschap van Indonesië
te voorkomen.
In Duitsland wordt thans een nieuwe
partij opgerichthet Duitse Volksfront.
In het program van deze nieuwe partij,
de tweede, die sedert de Amerikaanse
overheid heeft afgezien van voorafgaan
de vergunning, staan o. m. het herstel
van de voormalige grenzen van het Reich,
de terugtrekking van de bezettingstroe
pen en de vorming van. een centrale re
gering voor geheel Duitsland.
En hoever staat het nu met de beroe
ring in Jeruzalem Het besluit van de
U. N. O. Jeruzalem onder een interna
tionaal regime te plaatsen heeft onder
de Joodse bevolking van de stad een he
vige beroering verwekt. De Joodse bur
gemeester van Jeruzalem verklaarde
thans, dat hij en zijn landgenoten des
noods met wapengeweld hun stad zullen
verdedigenTe Tel Aviv verklaarde
Ben Goerion. de Israëlitische eerste mi
nister, dat Jeruzalem niet van Israël te
scheiden is en dat geen enkel besluit van
de U. N. O. deze toestand kan wijzigen.
Wat meer is. uit gezaghebbende bron
wordt vernomen, dat de Israëlitische re
gering zich zo spoedig mogelijk in de hei
lige stad zal vestigen.
Kortom, over vrede kan nog niet ge
praat worden overal loert en roert iets.
dat de gemoederen onrustig maakt. Maar.
hoop doet leven. Wij blijven dan ook op
betere en vredesvolle dagen hopen
SPECTATOR
eveneens de aandacht op het feit. dat ons
land uitstekende geleerden telt, die op
schromelijke wijze door de regering ver
waarloosd worden. Onze uitvinders ge
nieten geen steun van staatswege. Hun
werking wordt belemmerd door het ge
brek aan subsidies. Hij beschuldigde onze
regering eveneens het uranium veel te
goedkoop van de hand te doen en de
steenkolenprijs te hebben verhoogd. Ook
vestigde hij de aandacht op het feit dat
de levensstandaard naar beneden werd
gehaald, en zulks spijt de devaluatie.
Minister De Vleeeschauwer deed ook
zijn beklag. In een spreekbeurt te Has
selt hekelde hij zeer scherp de houding
van zekere departementen, waar het
Vlaams zijn burgerrecht haast verloren
heeft. In sommige diensten, zo verklaar
de hij. is 80 van het personeel Vlaams
onkundig, ik zond tal van omzendbrieven
doch alles tevergeefs. Aan deze toestand
dient zo vlug mogelijk een einde gesteld.
Waarom zou men van een directeur-ge
neraal niet mogen eisen, dat hij de bei
de landstalen machtig is. Het is ook niet
aanvaardbaar, zo vervolgde hij. dat een
minister niet de twee talen spreekt Ik
zal niet rusten en op de nagel blijven ha
meren tot mijn collega's de volledige
tweetaligheid hebben doorgevoerdWe
citeren zulks om er de aandacht op te
vestigen, dat de Walen wel wat overdrij
ven. wanneer zij beweren door de Vla
mingen in het hoekje te worden gezet.
Ingevolge de vertraging in het wetge
vend werk. opgelopen door de Kameront
binding en de lange regeringscrisis, staan
Kamer en Senaat thans voor enkele drin
gende ontwerpen, die nog voor het Kerst-
verlof zouden moeten goedgekeurd wor
den Zo heeft mende verlenging van
de huishuurwet, de voorlopige twaalfden,
de belastingsvermindering, de wettelijke
(zie vervolg volg. bladz.)
